fï
ÊÈ_gML iJ
LHWf
[lb']
E
ts»
èmtè i it'ia)
op naar de wintersport maar hoe?!?
surrcmiwiiT
Carte Blanche: veilig
en gezellig vrij skiën
m
jvrv-HOL/DAY
WOUT
BERGERS
SPORT B.V.
MIDDELHOEKS
I R
BOEK NU UW WINTERSPORT
VAKANTIE
Breestraat 120 - Telefoon 071-122418/144190 Leiden I
Voor reizen per vliegtuig, autocar,
trein en eigen auto
Vraagt ons nieuwe winterprogramma
WINTERSPORT
UW
SPORT
Wees er dan vroeg bij
Huur tijdig.
Alles wordt voor u
getest.
Met de grote merken
zoals:
KASTLE ELAN
ATOMIC e.v.a.
Ook
dit jaar is onze
collectie skikleding
weer groter, en nog
steeds betaalbaar.
Aanbieding skischoen
125,-
Ski's complete set.
Bekend merk
425,-
Haarlemmerstraat 232,
Leiden. Tel. 124681
Rijnsburgerweg 121,
Leiden. Tel. 150007
per vliegtuig Per trein per eigen auto per touringcar
Keuze uit vele mogelijkheden. Vraag inlichtingen en folders bij:
REIS- EN PASSAQEBUREAU
Speciaal Middelhoek El
uw vervoer naar Schip!
Vraag vrijblijvend inlichtingen.
Koornbrugsteeg 3 (Stadhuisplein) LEIDEN 5?^™ mar'schlphoi' ,aXl',ICke, V°°r
Vanaf 5Januari 1980 naar Lianz Oostenrijk
Hat grootsta wintersportgebied aan de zuidelijke Alpen.
Gemakkelijk te bereiken per auto (plm. 980 km) met
vele mogelijkheden o.a. alpine-ski-7liften-40km.
langlauf loipe-rodelen-
zwemmen-goede
skischool-ski huur-enz
U kunt genieten van een grandioze wintersportvakantie
met een verblijf in Pension HOCHSTAOEL. In dit uit
stekende pension beschikken alle kamers over douche
en toilet.
Da prijs Is inclusief:
7 overnachtingen met ontbijt en diner
gratis skipas voor alle liften en gondels in Lienz
gratis entree in zwembad
gratis toegang tot de wekelijkse heimat abend
terugbetaling van tolgeld Felbertauern tunnel
sauna aanwezig
PER PERSOON PER WEEK
Voor verdon informatie en lof boekingen
kunt libellen:
(9.00-17.00 uur) 01720-93125
Vrij skiën, buiten de pistes, in de absolute rust van
de wit besneeuwde natuur, is een vorm van ski-'
sport die steeds meer in de belangstelling komt te
staan. De mogelijkheden ertoe zyn echter bedui
dend minder dan het verlangen van de min of
meer gevorderde skiër. Er moet een gids bij zijn,
die niet alleen het skigebied kent, maar die ook de
nukken van het weer kan voorzien en die kan
bepalen of de klimatologische omstandigheden
een ski-avontuur verantwoord maken.
Een privé-gids huren is meestal een te dure aangelegenheid.
Mogelijkheden zijn er wel, als je met een groepje van tien tot
vijftien skiërs naar de plaatselijke skischool stapt om één of
twee gidsen te charteren voor een dag.
Carte Blanche: op skitocht even langs bij een zeljkazende boer.
Voor een afdaling van de
Kitzbüheler Horn naar
Fieberbrunn betaalden
twaalf mètgezellen en ik
twee jaar geleden een tien
tje de man. Hierin zaten
dan begrepen de buskos-
ten naar Kitzbühel, de lif
ten om het hoogste punt te
bereiken en twee gidsen.
Een vóór de groep, een
achter de groep.
Nieuw
In het Franse Valmorel heeft
de berggids Ilse Carle een
eigen en nieuwe formule
ontwikkeld om tegemoet
te komen aan de wensen
van de skièrs. Zij formeert
groepen van maximaal
acht personen, die ze een
week lang begeleidt op
skitochten in de omge
ving.
Ilse Carle, geboren en geto
gen in de bergen rondom
Grenoble, kent niet alleen
de bergen goed, zij heeft
ook aangevoeld waar de
toerist heen wil: de vrije
baan in de bergen.
„Carte Blanche" noemde ze
haar formule. Het houdt
in, dat de acht deelnemers
zes dagen lang op haar
kunnen rekenen voor het
organiseren van skitoch
ten in de wijde omgeving
van Valmorel en daarbui
ten. Zij regelt dan de ski
pasjes, het extra materiaal
dat nodig is (stijgvellen,
speciale ski's, rugzakken),
de lunches, het vervoer per
busje.
Ilse Cafle: „Maar ook als de
weersomstandigheden het
niet toelaten om tochten in
de diepsneeuw te maken,
blijven we bij elkaar. Dan
gaan we bijvoorbeeld
langlaufen, of een wande
ling maken met raquettes
(die soort tennisrackets,
waarmee de eskimo's zich
verplaatsen). En als daar
belangstelling voor is,
doen we een dagje aan
idioten-ski..."
Lachend vertelt ze, hoe ze
aan die naam „idioten-ski"
is gekomen. Ze gaf voor
eer. groepje Hollanders,
waar ze die week mee op
pad was, een demonstratie
van verschillende ski
trucjes: pirouette draaien,
skidansen, ski-acrobatiek,
sprongetjes. Het werd
steeds doller en gekker,
waarbij de Hollanders
haar op het laatst brullend
van het lachen toeriepen:
„Doe nijt zo idioot"
Sindsdien* noemt ze het
zelf maar idioten-ski. Haar
klanten krijgen daarvoor
overigens dan weer de kor
te en bredere ski's.
Belangrijk
Belangrijk voor haar is, dat
de skiërs zelf bepalen wat
ze de volgende dag willen
doen. Ilse daarover „Ik ga
er vanuit, dat de mensen in
de eerste plaats op vakan
tie zijn. Ze willen vrij en
ontspannen zijn. In een
echte skiklas ben je dat
Vrij skiën hoeft niet altijd moeilijk te zijnEr zijn voldoende hellingen te vinden buiten de
pistes. Je hebt er wel een gids voor nodig
niet altijd, omdat je toch
het programma van de le
raar moet volgen. Ik ga uit
van de wensen van de
skiërs zelf. Als de groep
echt op techniek wil oefe
nen, dan doen we dat.
Willen ze alleen maar diep
sneeuw skiën, dan nemen
we dat op het programma.
En als ze zes dagen ver
schillende dagtochten
willen maken, dan maken
we die. Ik begeleid ze en
maak het spoor. Maar als
het weer daarvoor te slecht
zou zijn, dan blijven we in
Valmorel zelf en dan vin
den we buiten de gebrui
kelijke pistes om nog vol
doende vrije skimogelijk
heden"
Ze is speciaal voor dit doel
Nederlands gaan leren,
kan zich dan ook duidelijk
in het Nederlands uit
drukken, wat voor veel
Nederlanders op de Fran
se wintersporttoer een
groot voordeel is.
Tijdens een dagtocht met Il
se door het weidse gebied
van Valmorel heb ik erva
ren dat deze skitochten
ook door „middelmatige
skiërs" gemaakt kunnen
worden. Het skiën door
diepsneeuw vereist een
andere techniek. Maar ook
de gemiddelde Neder
landse piste-skiër, die na
drie tot vier jaar les een re
delijke piste-techniek
Vaardigheid
Maar zegt Ilse: „Belangrijk
is, dat op tochten de route
wordt aangepast aan de
vaardigheid van de skiërs.
Ook in de diepsneeuw zijn
voldoende zacht glooiende
hellingen te vinden om
mooie tochten te maken.
Ook voor mensen die nog
maar enkele jaren aan win
tersport doen. Mijn erva
ring is ook, dat we in onze
groepen veel snellere
technische vorderingen
maken - en eerlijk gezegd
ook veel meer plezier - dan
in de klassen met hun
voorgeschreven pro
gramma's van de skischo-
len, die bijna allemaal vol
gens een landelijk vastge
stelde leerstof wer
ken".
Ilse, een gediplomeerd skile
rares en berggids, die in de
zomer bergbeklimmers
begeleidt, heeft wel een
beetje een zwak voor Hol
landse klanten: „Ik denk
dat die een goede instel
ling hebben voor de win
tersport. Ze zijn sportiever
en over het algemeen beter
getraind dan de Fransen
en tegelijk spontaner en
minder gedisciplineerd
dan de Duitsers. En dat
past nu juist in de „Carte
Blanche"-formule: spor-
tief inspannend bezig zijn,
maar in een gemoedelijke
en ontspannen sfeer".
Ze heeft van haar hobby een
bescheiden broodwinning
gemaakt, maar het seizoen
is eigenlijk te kort om er de
hoge investering aan ma
terialen uit te halen. Ze is
er - haar man is directeur
van het liftstation - dan
ook niet afhankelijk
Meer ideëel van opzet is de
idee die de Fransman
Louis Burdet twee jaar
geleden lanceerde. Hij
trok zich twee jaar geleden
op 66-jarige leeftijd terug
uit zijn bloeiende meubel
zaak in Annecy. „De ber
gen zijn vrij en moeten
toegankelijk blijven voor
iedereen", was zijn stel
ling. Al voor de oorlog trok
hij de bergen in, 's zomers
en 's winters. Hij was se
cretaris van de Franse Ski
federatie en voorzitter van
de regionale Alpinisten-
vereniging.
Iedereen
„De natuur is er voor ieder
een en mag niet het do
mein zijn dat alleen voor
de welgestelden betreden
kan worden. Daarom ben
ik ook blij met de ontwik
keling van de laatste jaren,
die eigenlijk laat zien, dat
iedereen die wil naar de
wintersport kan gaan.
Maar niet alleen de inwo
ners van landen die de
bergen voor de deur heb
ben liggen, maar ook de
bewoners van de vlakke
landen, zoals jullie Hol
landers, de Belgen, de
Noordduitsers, de Noord
westfransen ook".
„Deze mensen moeten grote
reizen maken en kunnen
dus niet zo vaak. Daarom
zou ik wel een stapje ver
der willen gaan. Deze
mensen, die minder kans
hebben om snel ervaring
op te doen, zouden ook
mogelijkheden moeten
hebben om de vrije
sneeuwvelden in te trek
ken. Dat kan alleen onder
leiding. Daarom propa
geer ik ook de formatie van
een korps amateurgidsen.
Die zou je moeten recrute-
ren uit de alpinistenver
enigingen".
Met de laatste verenigingen
bedoelt hij niet wat wij
hier in ons land onder een
alpinistenvereniging ver
staan: de bergbeklimmers.
Hij verstaat er de vereni
gingen onder, waarvan de
leden zowel doen aan
bergbeklimmen als aan
allerlei vormen van ski-
sport.
Uit die gelederen zouden de
„chefs de caravane", de
gidsen, gerecrutcerd moe
ten worden, die in staat
zijn de mensen verder van
de piste de natuur in te lei
den. Op zo'n tocht maakte
hij duidelijk wat hij be
doelde. Niet louter baan
tje-skiën - hoe plezierig
dat ook is - maar een vrije
skitocht maken om van de
natuur te genieten en die te
leren kennen. Met een rug
zak op stap, goed uitgerust
met de nodige hulpmid
delen, af en toe een rust
pauze voor een stuk stok
brood met een hompje
worst, een slokje wijn,
dwars door de bossen, een
wildspoor volgend, pauze
ren in een oude, gammele
berghut, even langs gaan
bij geïsoleerd levende
bergbewoners, door wie
een stuk brood met spek
en een slok koffie even
hartelijk als snel wordt
aangeboden. Natuur
vrienden-werk in z(jn een
voudigste en puurste
Natuurvriend
Louis, de natuurvriend en
milieubeschermer van de
bergen, zou de bergen
nooit willen sluiten voor
de toerist. Hij is realist ge
noeg om te beseffen dat
juist de autochtone berg-
bevolking moet leven van
de toerist en daarom niet
snel warm zal lopen voor
zijn ideeën.
„Maar", zegt hij, „er zijn vol
doende ervaren alpinisten
die dit werk ook op ver
antwoorde wijze zouden
kunnen doen, zonder de
professionele gids het
brood uit de mond te sto
ten".
Hij waarschuwt wel fel tegen
de roekelozen, die zonder
gids van de uitgezette pis
tes afwijken: „De bergen
zijn en blijven verrader
lijk. Je moet ze door en
door kennen en het weer
voor de eerste uren kun
nen aanvoelen om er ver
antwoord op uit te trek
ken. De Hollander die zegt
dat hij best in zijn eentje
buiten de piste durft te
skiën, is niet dapper, maar
gewoon waanzinnig roe
keloos".
WIM BREEDVELD
