Castro boekt aan
slot top alsnog
twee successen
Éiyv
Duizenden Cambodjanen
vluchten naar Thailand
NAAST HET NIEUWS
Haddad heeft
radiozender
Kloof tussen Noord en Zuid moet dicht
Liberalisering in Tunesië
Ian Smith in Londen
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van c
correspondent)
HAVANA - De zesde topconferen
tie van niet-gebonden landen is
geëindigd zoals de eerste achttien
jaar geleden begonnen is: met
een veroordeling van de geld ver
slindende bewapeningswedloop
tussen Oost en West, en met een
oproep 'tot het dichten van de
kloof tussen Noord en Zuid. Men
beklaagde zich over de geringe
hulp, de verslechterende han-
delsvoorwaarden, de steeds
zwaardere schuldenlast, en het
opnieuw mislukken van de con
ferentie over handel en ontwik
keling van de Verenigde Naties.
Men eiste een groter toezicht op
het gedrag van de transnationale
ondernemingen, ook op dat van
de internationale persbureaus en
massamedia die men een eenzij
dige berichtgeving verwijt.
Naast het economisch gedeelte
omvat de slotverklaring van bijna
tweehonderd pagina's ook een
politiek gedeelte, waarin op
nieuw solidariteit werd betuigd
met een groot aantal onafhanke
lijkheids- en solidariteitsbewe
gingen in de derde wereld.
De verklaring zegt dat de afzonder
lijke vrede van Egypte met Israël
dat laatste land heeft aangemoe
digd tot de vestiging van nieuwe
joodse nederzettingen op de
westelijke Jordaan-oever, tot het
vasthouden aan de bezetting van
Arabisch? gebieden, en tot nog
heviger acties tegen Palestijnse
kampen in Zuid-Libanon.
Men erkent de PLO als enige wer
kelijke vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk, en onder
schrijft hun recht op een eigen
onafhankelijke staat. Het voort
duren van de huidige toestand zal
onvermijdelijk leiden tot het
spoedige uitbreken van een
nieuwe oorlog in het Midden-
Oosten, zo zegt men. Men roept
de Veiligheidsraad daarom op
snel nieuwe initiatieven te ne
men, en gaf te verstaan dat men
anders een speciale bijeenkomst
van de algemene vergadering van
de Verenigde Naties zal vragen
(waarin de Verenigde Staten en
andere grote mogendheden im
mers geen veto hebben).
Verder verwelkomt men de toetre
ding van Perzië en Pakistan tot
de niet-gebonden landen, die ge
paard is gegaan met definitief
uiteenvallen van het pro-wester
se militaire pact van de centrale
verdragsorganisatie Cento in de
ze regip. Ook roept men opnieuw
op tot de de-militarisering van de
Indische Oceaan, en met name
tot de terugtreding van de Ame
rikaanse troepen van het eiland
Diego Garcia en de Franse van
het eiland Mayotte.
De verklaring zegt dat de dekoloni
satie van de Portugese gebieden
in Afrika sinds enkele jaren be
slissend heeft bijgedragen tot een
versterking van de positie van de
zwarte Afrikaanse landen. Maar
ook tot een verheviging van po
gingen van de blanke minder
heidsregimes in Zuidelijk Afrika
om hun voorrechten te behou
den, met bedekte steun van de
Verenigde Staten en de grote EG-
landen. Men spreekt daarentegen
zijn waardering uit voor de hulp
van de Scandinavische en socia
listische landen aan Botswana,
Tanzania en Zambia, Angola en
Mozambique, en roept op tot een
verdere uitbreiding van zowel de
civiele als ook militaire steun aan
deze vgf frontlijnstaten
Wat betreft Rhodesië herinnert
men opnieuw aan de 'eenzijdige
onafhankelijkheidsverklaring'
door Smith van Groot-Brittannië,
de 'vervalste verkiezingsuitsla
gen' van het afgelopen voorjaar,
en de 'onwettigheid' van de rege-
ring-Muzorewa. Men noemt
daarentegen Mugabe, Nkomo en
hun Patriottisch Front de enige
werkelijke vertegenwoordigers
van het volk van ditzelfde Zim
babwe, en juicht hun intensive
ring van de gewapende strijd toe
Tegelijk hoopt men echter dat na
de recente bijeenkomst van het
Gemenebest in Lusaka een poli
tieke oplossing kan worden be
reikt.
Wat betreft Zuidwest-Afrika ver
oordeelt men de weigering van
Zuid-Afrika om zich terug te
trekken uit dit VN-gebied, de po
gingen om de Walvis Baai ervan
los te maken, en de 'schijnverkie-
zingen' van eind vorig jaar voor
een 'schijn-onafhankelijkheid'
Men noemt de bevrijdingsbewe
ging Swapo de enige werkelijke
vertegenwoordiger van het volk
van ditzelfde Namibië, en juicht
ook hier de intensivering van de
gewapende strijd toe. Tegelijk
spreekt men echter steun uit voor
de politieke oplossingen zoals die
zijn voorgesteld door de Organi
satie van Afrikaanse Eenheid.
Wat betreft Zuid-Afrika zelf trekt
men uiteraard opnieuw fel van
leer tegen de apartheid, en de
verbanning van de zwarte bevol
king naar de zogenaamde thuis
landen of Bantoestans. In het al
gemeen wordt opgeroepen tot
een versterking van de olie-boy
cot teeen deze regimes
De verklaring eist verder dat de de
kolonisatie met name in het Ca-
ralbisch gebied spoedig wordt
voltooid, en dat de buitenlandse
militaire eenheden van daar wor
den teruggetrokken. Men onder
steunt bijvoorbeeld de eis tot te
ruggave van de marinebasis
Guantanamo, die de Verenigde
Staten op grond van een oud ver
drag nog steeds op Cuba bezet
houden, en spreekt zich ook uit
tegen het voortduren van het
handelsembargo tegen dat land
Dan roept men de Verenigde Sta
ten opnieuw op tot spoedige en
volledige teruggave van het Pa
nama-kanaal, en anderen tot het
mede-garanderen van de neutra
liteit daarvan. In Zuid-Amenka
stemt men in met de integratie
plannen van de Andes-landen,
steunt de eis van het nieuwe lid
Bolivia voor een vrije toegang tot
de Stille Oceaan door de noord
punt van Chili, en spreekt zijn
solidariteit uit met de oppositie
tegen het generaalsbewind daar.
Tenslotte wil men dat Engeland
de Falkland Eilanden of Malvinas
teruggeeft aan Argentinië.
Wat betreft Azië juicht men nog
maals het uiteenvallen van het
pro-westerse militaire pact van
de Zuidoostaziatische Verdrags
Organisatie Zoavo toe. Verder
veroordeelt de verklaring de In
donesische inlijving van de vroe
gere Portugese kolonie Oost-Ti-
mor. Men uit zijn zorg over de
oplopende spanningen in Indo
china. En tenslotte roept mert op
tot terugtrekking van alle Ameri
kaanse troepen uit Zuid-Korea,
en tot een vreedzame hereniging
met het Noorden - dat hier als
enige van de beide landsdelen
was toegelaten.
In het algemeen heeft men zich niet
alleen uitgesproken tegen racis
me, kolonialisme en imperialis
me, maar ook tegen alle andere
vormen van buitenlandse bezet
ting, overheersing en hegemonie
In het algemeen wordt de toe
voeging van deze nieuwe formule
gezien als een toespeling op de
ambities van de Sowjet-Unie in
deze en andere regio's, die in ze
kere zin aansluit bij de Chinese
stellingen daarover. Voor het
overige is de invloed van de pro-
Russische landen in de beweging
echter opnieuw gegroeid, alsme
de het terreinverlies van de
volksrepubliek: zo niet in Azie
dan toch in elk geval in het Mid
den-Oosten, Afrika en Latijns-
Amerika. De volgende topconfe
rentie van niet-gebonden landen
zal vermoedelijk in 1982 worden
gehouden in Irak
(Van onze speciale verslaggever)
HAVANA - Kort voor de afsluiting van de conferentie van
niet-gebonden landen in Havana heeft de Cubaanse lei
der Castro vrij onverwacht toch twee politieke succes
sen kunnen boeken. Na een marathonzitting van 24 uur
volgde een veroordeling van de Egyptische vredespoli
tiek in het Midden-Oosten.
LONDEN (AFP)r-lan Smith, i'oormalig premier i>an Rhodesië, is gisteren
in Londen aangekomen. Hij zal daar de vandaag beginnende grond
wetgevende conferentie over Zimbabwe-Rhodesië bijwonen.
Het was voor het eerst dat Smith voet op Britse bodem zette sinds Rhodesië
in november 1965 zich onder zijn leiding onafhankelijk van Groot-Brit
tannië verklaarde.
De zetel van Kampuchea (Cam
bodja) in de beweging blijft
voorlopig onbezet; de door een
Vietnamees invasieleger verdre
ven regering-Pol Pot werd door
het pro-Sowjetkamp uit de con
ferentiezaal geweerd en slaagde
er ondanks steun van westers-
georiënteerde derde-wereldlan
den niet in politieke terreinwinst
te boeken.
Beide beslissingen werden door
gedrukt terwijl veel vertegen
woordigers al hadden moeten af
reizen en anderen door slaap
overmand in de zaal het einde van
deze grootste topconferentie in
de wereldgeschiedenis afwacht
ten. De 55 staatshoofden en rege
ringsleiders, 40 ministeriële ver
tegenwoordigers van niet-ge
bonden landen en nog eens ruim
40 als waarnemers uitgenodigde
landen en internationale organi
saties overschreden het geplande
slot van de conferentie met ruim
36 uur
Offensief
Een groot aandeel in deze vertra
ging leverden de Arabische lan
den. Zij openden een slotoffen-
sief tegen Egypte nadat de daar-
BANGKOK (AFP) - Een nieuwe
stroom van tienduizenden Cam
bodjaanse vluchtelingen is op
weg naar Thailand. Dit gebeurt
op een tijdstip dat de botsingen
tussen Rode Khmers en Vietna
mese troepen in het westen van
Cambodja sterk in aantal toene
men.
Volgens maarschalk Sithi Saweta-
sila, secretaris-generaal van de
nationale veiligheidsraad van
Thailand, ontvluchten ca. 60.000
Cambodjanen, onder wie veel
vrouwen en kinderen, de mees
ten hongerig en in slechte ge
zondheid, de Westcambodjaanse
provincie Pailin in de richting
van Thailand.
Hij gaf te kennen dat maatregelen
worden bestudeerd om een mas
sale komst van Cambodjanen
naar Thailand te voorkomen. Zo
zou de grens op bepaalde punten
kunnen worden opengesteld om
de Cambodjanen in staat te stel
len levensmiddelen en medica
menten bij Thailandse dorpelin
gen te verkrijgen. Voorts zou aan
internationale organisaties toe
stemming kunnen worden ver
leend de nieuwe Cambodjaanse
vluchtelingen hulp te verlenen
door tussenkomst van de rege
ring in Bangkok.
"De stem van democratisch Cam
bodja" (Rode Khmer) heeft giste
ren in een in Bangkok opgevan
gen uitzending nieuwe botsingen
in 14 dorpen in West-Cambodja
sedert begin september bekend
gemaakt. In de stad Pailin en
twee naburige dorpen hebben
Rode Khmers 11 Vietnamese
soldaten gedood.
Bij Sisophon, een belangrijke
plaats niet ver van de grens met
Thailand, op de weg van Phnom
Penh naar Bangkok, hebben zich
eveneens botsingen voorgedaan.
De Rode Khmers maakten ook de
vernietiging van Vietnamese
tanks in Pialin en de "bevrijding"
van verscheidene dorpen eind
augustus in dat gebied bekend.
In Peking is gisteren vernomen dat
prins Norodom Sihanoek offi
cieel het voorstel van de Rode
Khmer heeft afgewezen voorzit
ter te worden van zijn nieuwe na
tionale Eenheidsfront.
In een telegram vanuit de Noord-
koreaanse hoofdstad Pjongjang,
waar hij woont, aan Khieu Sam
pan, ex-staatshoofd van Cam
bodja, zegt Sihanoek dat hij, de
grote eer die gij mij aandoet', niet
kan accepteren.
Sihanoek, die al op zijn laatste be
zoek aan Peking, een Chinees
voorstel had afgewezen samen te
gaan met Pol Pot en zijn guerrilla
tegen Vietnam, zal in oktober in
Brussel een eigen .nationaal front
van eenheid' van de Rode
Khmervluchtelingen in de we
reld oprichten.
voor verantwoordelijke politieke
commissie het niet eens kon
worden over een veroordeling
van de Camp-Davidakkoorden
Vooral de Afrikaanse staten la
gen dwars, omdat zij stelden dat
de akkoorden een zaak waren van
de ondertekenaars ervan en niet
van de beweging van niet-gebon
den landen. Het voorstel om
Egypte uit deze beweging te sto
ten haalde het derhalve evenmin,
want de oppositie betoogde met
succes dat een dergelijke maat
regel alleen kon worden geno
men na een unanieme belis-
sing.
Door uitdunning van de rangen en
vermindering van de aandacht
kwam de veroordeling er toch
door: Egypte krijgt tot de minis
tersconferentie van volgend jaar
de gelegenheid op zijn vredes-
schreden terug te komen, anders
zullen alsnog maatregelen wor
den genomen. De Egyptische
minister van buitenlandse zaken
Boutros Ghali zorgde voor een
tragikomisch incident, toen hij
wakker schrok tijdens het debat
en zich haastig aansloot bij ap
plaus. Pas nadat een assistent
hem aanstootte drong het tot hem
door dat hij klapte voor een felle
aanval op president Sadat...
Hoewel ook het huidige Kampu-
cheaanse regime van Heng Sam-
rin niet tot de conferentie werd
toegelaten, betekende het uit
blijven van definitieve erkenning
voor de vertegenwoordigers van
Pol Pot een kleine overwinning
voor het pro-Vietnamese regime
Samrin was als eregast van Cas
tro op Cuba aanwezig, maar een
definitieve beslissing over de
Kampucheaanse vertegenwoor
diging wordt pas in 1981 geno-
Eenheid
Castro zei aan aan het einde van de
marathonzitting geen lange slot
toespraak te willen houden om
dat hij er door oververmoeidheid
niet zeker van was niets ver
keerds te zullen zeggen. Hij be
loofde wel geen misbruik te zul
len maken van het voorzitter
schap van de beweging, dat de
komende drie jaar in Cubaanse
handen is. Daarna liep hij de zaal
in en omhelsde de enige nog le
vende oprichter van de bewe
ging, de Joegoslavische presi
dent Tito. Het was aan de uitzon
derlijk gematigde opstelling van
de 87-jarige Tito in zijn verzet te
gen de Cubaanse stelling dat de
Sowjet-Unie de „natuurlijke
bondgenoot" van de niet-gebon
den is, te danken dat de eenheid
de beweging vooralsnog bleef
President Castro
toch nog succes..
Moordaanslagen
San Salvador
SAN SALVADOR (UPI) - Een
groep mannen heeft zaterdag drie
politieagenten die een wegver
sperring bemanden, doodge
schoten. De wegversperring was
opgeworpen als onderdeel van de
zoekacties naar de moordenaars
van de broer van president Carlos
Humberto Romero van El Salva
dor.
Naar een politiewoordvoerder
meedeelde had de aanslag plaats
aan de buitenkant van San Sal
vador. De vermoorde agenten,
die tot de nationale politie be
hoorden moesten auto's contro
leren in het kader van de zoekac
ties naar de moordenaars van de
56-jarige Jose Javier Romero, die
donderdagavond werd doodge
schoten.
President Romero zei tegen jour
nalisten: „Ik beschouw de moord
op mijn broer Jose als een per
soonlijke provocatie"
VERSCHRIKKELIJKE VOETSTAP
Igor Boertsev, een lid van een Russische expeditie in de Pamir-
bergen, toont hier een gipsafdruk van een voetstap die vermoe
delijk de "Verschikkelijke sneeuwman" toebehoort. De afdruk
heeft een lengte van 34 cm en een breedte van ruim 16 cm.
Volgens Boertsev gaat het om een echte voetafdruk die lijkt op
soortgelijke afdrukken die in het noordwesten van de Verenigde
Staten gevonden zijn.
De Russische expeditie heeft plaatselijke bewoners ondervraagd
die een behaard, mensachtig wezen hebben gesignaleerd.
Een zeker Gafar Dzjabirov. een 60-jarige dorpeling, riep bij het zien
van een foto van een harig beest "Ik heb er zo een gezien en zelfs
op geschoten.".
Dzjabirov was aan het rietsnijden gegaan, voelde op zeker ogenblik
een blik op zich gevestigd en zag vijftien meter van hem vandaan,
gezeten op een rotsblok, „een harige man bijna zwart van kleur
die mij aanstaarde". Dzjabirov werd bang. nam zijn karabijn op.
sloot zgn ogen en vuurde. Toen hij vijf minuten later zijn ogen
opendeed, was er niemand meer.
De Sowjet-academie van wetenschappen heeft in 1958 een com
missie gevormd om berichten over een "afschuwelijke sneeuw
man" in de bergen v^p Pamir te bestuderen, maar een expeditie
keerde toen met lege handen naar huis terug.
RECORD
De Brit Bob Anthony hoopt dat hg een niet te kloppen record
non-stop-zingen heeft gevestigd met 153 uur croonen achtereen
Het was 18 uur langer dan de man die nu in het recordboek van
Guinness staat, ook een Brit.
De 41-jarige Anthony schat dat hg 2.800 liedjes en songs heeft
gezongen. "Nu wil ik alleen nog maar een stevig maal en urenlang
slapenzei hij.
Hij had het wereldrecord al twee keer eerder: in 1969 zong hij
gedurende 24 en in 1973 gedurende 50 uur achtereen.
(Van c
correspondent)
BEIROET - Afgelopen weekeinde
is in Libanon een nieuw radiosta
tion in de lucht gekomen dat luis
tert naar de naam „De stem van
de hoop". De zender staat in het
uiterste zuiden van het land, in
z.g. „Vrij Libanon", het 10 bij 100
km grote grensgebied dat ex
majoor Saad Haddad op 18 april
j.l. uitriep als „onafhankelijke
staat". De „Stem van de hoop" is
dan ook in de eerste plaats de
stem van Haddad.
Het radiostation opende zijn uit
zendingen zaterdag 8 september
met een toespraak van de door
Israël gesteunde militie-leider,
waarin Haddad de Amerikaanse
kerkelijke organisaties die zijn
zender hadden gefinancierd, be
dankte voor hun hulp. De 500.000
dollar die zijn station heeft gekost
heeft, zijn onder meer afkomstig
van dé z.g. Church of High Ad-
venture (Californië), wiens za-
kendirecteur George Otis voort
durend in „Vrij Libanon" wordt
gesignaleerd, en van niemand
minder dan Pat Boone, de popu
laire liedjeszanger uit de jaren
'50.
In politieke kringen in Beiroet staat
men zeer kritisch tegenover
Amerikaanse donaties voor een
radiozender welke duidelijk voor
de propagandadoeleinden wordt
gebruikt, dooreen man die hoog
verraad heeft gepleegd tegen zijn
eigen land: Haddad weigert zich
voor een krijgsraad te verant
woorden voor zijn „collaboratie"
met Israël, hg is bg presidentieel
decreet uit het Libanese leger ge
zet (en is dus letterlijk „ex-ma
joor"), en heetl zgn eigen „vrg-
staat" uitgeroepen, die overigens
door geen land ter wereld, zelfs
niet door Israel, volkenrechtelgk
wordt erkend. Haddad is dus een
internationale paria.
In Beiroet neemt men aan dat de
genen die in Amerika geld gaven
„ten behoeve van de verdrukte
christenen m Libanon" - want
onder die noemer vond de inza
meling voor Haddad's zender
plaats - misleid werden door
christen-rechtse libanese en Zio
nistische pressiegroepen in de
Verenigde Staten.
Israels belang bij Haddad s radio
zender is evident Haddad is Is
rael's zetbaas in Zuid-Lit anon,
door wie Jeruzalem de Palestg-
nen en de Syriers onder druk kun
zetten. Haddad's radio is be
stemd het nogal lage moreel in
zgn eigen „territorium" op te vij
zelen. Wat de 60 procent Moslim-
Sjiitische onderdanen van Had
dad met voor de zender voor te
dragen bijbelteksten moet doen.
begrgpt niemand. Haddad's
„Stem van de hoop" kun dorpen
en steden buiten „Vrij Libanon"
bereiken, en daar gaat het na
tuurlijk om: anti Syi ta he, anti-
Palestijnse, en niet te vergeten
anti-regeringspropagunda. Dit
alles is een Israëlisch belang.
Het is met verwondei tfyk dat de i
mengstudio's van Haddad's zen
der op Israëlisch territorium
staan. De technici die de zender
hebben gebouwd en nu zullen
bedienen, ki i|e< n ,i i:n.grlijke
faciliteiten van Israël. De „Stem
van de hoop" is een Israëlische
politieke diepte-investering.
bewaard.
TUNIS (DPA) - Na de zware bin
nenlandse onlusten in Tunesië,
waarbij vorig jaar naar schatting
150 mensen het leven verloren,
wil de republiek onder Habib
Bourguiba nu een liberalisering
aanbrengen in de binnenlandse
structuur.
Op het tiende partijcongres van de
"democratische Destour-partij",
dat zaterdag eindigde, bleek dat
de leiding een opening nastreeft
naar niet-gebonden politieke
krachten - vooral onder de intel
lectuelen en de jongeren.
Eerste minister Hedi Nouira ver
klaarde dat Tunesie geen opposi
tiepartijen zal krggen. "Hoe meer
partgen we zouden hebben, des
te zwakker zou de staat worden"
Bepaald werd dat bg de parle
mentsverkiezingen in november
voor het eerst meer kandidaten
naar ëen zetel in het parlement
kunnen dingen, naar het schgnt
ook personen die geen lid zgn van
de Destour-partg
Op het gebied van de buitenlandse
politiek blgft Tunesie het meest
op Europa geonenteerde Arabi
sche land. Op het congres werd
het al jaren bestaande en tot tra
ditie geworden beleid onder
schreven scharnier tus-en de
Arabische wereld en Europa,
binnen de Arabische wereld
"eerlgk makelaar".
Onlangs kreeg deze midden-positie
van Tunesie erkenning uit pro
test tegen de Egyptische verzoe
ningspolitiek met Israel ver
plaatste de Arabische Liga haar
secretariaat van Cairo naar Tunis
