V
Gave uitvoering Wagner-opera
'Open School'
richt zich
tot iedereen
Beteruit in TRESLONG-HILLEGOM
C/RftSjpV Rrögmmma]
vandaag
toegelicht
"De vliegende Hollander" boeiend geregisseerd
VOORZITTERS,PENNINGMEESTERS,DIREKTEUREH
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1979
PAGINA 5
SCHEVENINGEN - Wag
ners bewerking van de sa
ge van de Vliegende Hol
lander is lange tijd het pro
totype van een romanti
sche opera geweest.
De psychologische benadering van
de moderne regiemethode heeft
daarin grondig verandering ge-
ertoe over het hele gebeuren niet
meer te bezien als tijdloze sage.
maar als een serie al dan niet ge
droomde gebeurtenissen, ont
sproten aan de zieleroerselen van
de vrouwelijke hoofdpersoon.
Iedere regisseur gaat daarbij uit
van de centrale plaats die Wagner
zelf heeft toegekend aan de bal
lade van Senta in het tweede tafe
reel als sleutel voor de muzikale
en dramatische opbouw.
De in Rotterdam werkzame regis
seur Franz Marijnen, die gister
avond in het Circustheater in
Scheveningen zijn eerste opera
regie presenteerde, heeft evenals
Harry Kupfer in Bayreuth het
verhaal opgevat als droom van
Senta waardoor het geheel zich
op twee schijven gaat afspelen.
De ontmoetingen met haar ver
loofde Erik en de presentatie
door haar vader van een rijke
echtgenoot zijn reëel, maar het
hele eerste tafereel speelt zich in
haar droomwereld af en de ont
moetingen met de Hollander in
het tweede en derde tafereel zijn
mogelijk doordat fantasie en
werkelijkheid in elkaar overlo
pen.
Deze basisconceptie van twee we
relden die elkaar overlappen is op
het toneel op verschillende wij
zen uitgewerkt. Jean-Marie Fie-
vez is bij zijn decorontwerp uit
gegaan van het grote breekpunt
van de 19de eeuw, namelijk het
begin van de eerste industriële
revolutie. De Hollander en zijn
schip vormen daarin een anach
ronisme met barokke trekken,
iets wat door Marijnen verder is
uitgewerkt door Senta en de
Hollander een stijl van acteren
mee te geven die ouderwets aan
doet in vergelijking met het gede
tailleerde realisme waarmee de
overige Figuren zich bewegen.
Boeiend om te zien is dit alles zeker,
maar iets meer diepgang bij de
uitwerking van de karakters zou
daarbij niet misstaan hebben.
Bovendien schept hij een vraag
teken als hij in de slotscène het
schip van de Hollander bevolkt
met allegorische Figuren waarvan
met name Lodewijk van Beieren
en Wagner zelf duidelijk herken
baar zijn. Het is echter een lust
voor het oog om te zien tot welke
acteerprestaties operazangers
onder leiding van een goede re
gisseur in staat zijn.
De bas Willem Wilderman, mooi
maar klein van stem, maakte van
de oubollige Daland een minu
tieus uitgewerkte opportunist die
niets wil begrijpen zolang het
hemzelf goed gaat.
Uitzendingen op radio en tv
HILVERSUM (GPD) - Aan het begin van haar derde le
vensbaars is de Stichting Proefprojecten Open School
(SPOS) klaar om educatieve programma's te verzorgen
die geschikt zijn voor iedereen die er maar toevallig
kennis van neemt. Het project „Open schooltijd", dat
maandag op de radio en volgende week zondag op de
televisie begint, is dan ook te volgen wanneer de tegen
betaling te krijgen schriftelijke toelichtingsmap niet op
schoot ligt.
„De eerste projecten gingen vaak over de hoofden van de
deelnemers heen. Dat is nu naar te hopen valt afgelopen.
Wat we nu brengen, bestaat niet meer uit studiekameri-
deeën", zei SPOS-projectleider Jan-Kees de Rooy bij de
presentatie van de komende activiteiten.
De bedoeling van de Open School
op radio en televisie, is een
bruikbare vorm van massacom
municatie te vinden voor het uit
zenden van algemeen-educatieve
programma's. Niet in de vorm
van cursussen, zoals Teleac, of
lessen, zoals de Onderwijstelevi
sie. Het gaat om programma's die
naast een redelijk kijk- of luister
genot ook nog nuttig zijn en vol
wassenen kunnen stimuleren
weer wat te gaan leren.
Televisie-vertegenwoordiger Bob
Loeven: „Een heel erg belangrijk
criterium zijn voor ons de luister
en kijkcijfers. Als die laag zijn,
hebben we het niet goed gedaan"
Zijn radio-collega René Reniers.
„De massa-media hebben een erg
belangrijke taak. De afgelopen
tijd was het vaak óf de vorm of de
inhoud. We denken nu beide ge
vonden te hebben"
„Open School" bestaat uit een al
gemeen televisieprogramma van
een uur, dat op zondagmiddag via
Nederland 2 (16.00 uur) wordt
uitgezonden en op donderdag
morgen via hetzelfde net om half
elf wordt herhaald. Daarnaast is
er eenzelfde soort radiopro
gramma van 45 minuten, dinsdag
op Hilversum 2 (14.30 uur), met
een herhaling op dezelfde zender
op woensdagavond (22.40 uur).
Een derde Opén-Schoolprogram-
In hetzelfde straatje bevond zich de
Mary van Annett Andriessen, in
deze enscènering chefFm van een
half-geautomatiseerd textielfa-
briekje. Ook Adnaan van Limpt
bewoog zich geloofwaardig over
het toneel en gaf daarbij met zijn
fraaie tenor de jager Erik een
meer lyrische klank dan bij deze
rol gebruikelijk is. De Senta van
Magdalena Cononovici was voor
alles jong en romantisch, zowel in
haar spel als in haar zang, zonder
dat zij zich daarbij liet verleiden
tot geëxalteerde climaxen. Haar
weergave van de ballade klonk
nog een beetje stroef, maar haar
schitterende zang daarna doet
vermoeden dat zij tijdens de bal
lade werd gehinderd door span
ning en vermoeidheid ten gevol
ge van het feit dat zij een uur lang
zwijgend op het toneel aanwezig
was geweest.
In vergelijking met andere be
roemde vertolkers van de titelrol
lijkt de stem van Thomas Stewart
in eerste instantie te licht en te
lyrisch, maar de bel canto-trai
ning en het grote tekstbegrip van
deze bariton geven zijn vertol
king een grootse allure. Edo de
Waart zocht het met het Concert
gebouworkest vooral in de ro
mantische benadering. Tijdens
de ouverture ging dat nog voor
zichtig en met enkele aarzelin
gen, maar daarna kwam hij tot
een zinderend orkestspel vol
kleinere en grotere spanningsbo
gen die samen een afgerond co
herent geheel vormden, in per
fecte harmonie met de zangers op
het toneel.
Speciale lof verdient het koor dat
onder leiding van Siebe Riedstra
tot een gave en gedisciplineerde
m
W
il
Magdalena Cononovici en Thomas Stewart in 'Der Fliegende Hollan-
prestatie kwam. De Vliegende
Hollander komt in Scheveningen
terug op 7 september en vertrekt
dan naar Amsterdam waar voor
stellingen worden gegeven op 11
14. 24. 26 en 30 september en 2
oktober.
PAUL KORENHOF
Burgemeester Polak van Amsterdam heeft gisteren in de hoofdstad het eerste exemplaar in ontvangst genomen
van het boek 'Herinneringen'dat is geschreven door de drie jaar geleden overleden Jacqueline Royaards-Sand-
berg. De acteur Jules Royaards overhandigde de gebundelde memoires van zijn beroemde grootmoeder aan de
burgemeester tijdens een plechtigheid in de Amsterdamse Stadsschouwburg zie ook Trijfel).
ma is een radiocursus Engels,
maandagmiddag via Hilversum 2
(14.30 uur), met een herhaling op
een maandagavond, ook op Hil
versum 2 (22.40 uur).
Bij de programma's hoort een
schriftelijke toelichting, die ech
ter gekocht moet worden. De 26
televisieprogramma's hebben
vast terugkerende onderdelen,
op vaste uitzendtijden. Dat zijn
een cursus Nederlands (met on
der andere Gerard Cox, Piet
Hertdriks, IJff Blokker, Elsa
Leoni en Carry Tefsen), een we
kelijks thema met praktische tips
voor het dagelijks leven, een cur
sus rekenen (met klusjesman
Piet Snoey) en „leerberichten",
inlichtingen over leermogelijk
heden voor volwassenen.
De uitzendingen zijn de vrucht van
samenwerking tussen de Radio
Volksuniversiteit, de stichting
Teleac, en de omroepen AVRO,
KRO. NOS, TROS en VARA. Het
is de bedoeling dat via de reacties
van de „cursisten" de program
ma's nog beter op de doelgroep -
mensen met weinig meer dan la
gere school - kunnen worden af
gestemd. Tot nu toe hebben zich
tussen de 5- en 6000 belangstel
lenden gemeld voor het toezen
den van ,de programmamap
pen.
ADVERTENTIE
en alle andere organisatoren van uitstapjes en feesten:
Een fijne dag in TRESLONG-HILLEGOM
Eddy
Christiani
naar zonnig
Madeira
■k Eddy Christiniani is voor het
eerst van zijn leven samen, met zijn
vrouw, naar zijn 'Zonnig Madeira'
vertrokken. Gedurende de jaren
veertig was Christiani's liedje voor
velen slechts een droom, die ze pas
veel later met de toeneming van de
welvaart en het toerisme tot werke
lijkheid konden laten komen. Eddy
Christiani zelf is tot nu toe echter
nooit in de gelegenheid geweest om
het door hem zo vaak bezongen
droom - eiland 'van liefde en zon' te
bezoeken. Gistermorgen zijn de
Christiani's dan eindelijk, op uit
nodiging van het stadsbestuur van
Funchainaar Madeira vertrokken.
NEDERLAND 1
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.30 - Sesamstraat (NOS)
18.45 - Paspoort, voor Turken (NOS)
18 59 - Bij ons in... Vugt (KRO)
19.50 - De man met de groene vingers (KRO)
20.20 - Muzikaal showprogramma (KRO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Den Haag vandaag (NOS)
22.10 - Markant (NOS)
23.15 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - De Astronautjes (AVRO)
19.05 - AVRO s Toppop (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Roots 2, volgende generatie (AVRO)
22.10 - Televizier Magazine (AVRO)
22.55 - AVRO's Sportpanorama (AVRO)
23.20 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
18.00 Talkshow. 18.25 Natuurfilm.
18.50 Journaal. (Regionaal progr.
NDR: 19.00 Informatief progr. 19.30
Aktualiteiten. 19.45 Kleuterprogr.
19.55 Polizeiinspektion 1, tv-serie.
20.25 Regionaal magazine. 20.59
Programmaoverz. WDR: 19.00 Ber
liner Stachelschweine. 19.15 Repor
tage. 20.15 Aktualiteiten. 20.45 In
formatief programma). 21.00 Jour
naal. 21.15 Aktuele doe. 22.00 Con
cert. 23.00 Amusementsprogramma.
23.30 Aktualiteiten. 24.00 Herbst, tv-
spel. 1.30 Journaal.
DUITSLAND II
18.00 Journaal. 18.10 Tekenfilmse
rie. 18.40 Aktualiteiten en muz. 19.20
Wie erziehe ich meinem Vater, tv-se
rie. 20.00 Journaal. 20.30 Spelprogr.
22.00 Aktualiteiten. 22.20 Informa
tief progr. 23.15 Domitila aus dem
"20 Jahrhundert", tv-spel. 0.35
DUITSLAND III WDR
18.00 Schooltelevisie. 19 00 Kleuter
progr. 19.30 TV-cursus Natuurkun
de. 20.00 Jonderenprogr. 20.45 Jour
nal 3. 21.00 Journaal. 21.15 Das spal
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.00 Poppen film serie. 18.05 Jonge
renprogramma. 18.30 Jeugdserie.
18.55 TV-portret. 19.20 Politieke uit
zending. 19.40 Morgen. 19.45 Jour
naal. 20.10 Mork Mindy. 20.35 Pa
norama. 21.25 Hopeloze vlucht. 22.40
Journaal.
TV BELGIE NEDERLANDS
NET 2
18.00 Poppenfilmserie 18.05 Jonge
renprogramma. 18.30 Jeugdsene.
18.55 TV-portret. 19.20 Politieke uit
zending. 19.40 Morgen. 19.45 Jour
naal. 20.10 Sport. 20.40 Ein man wil
vooruit 21.40 Filmrubnek.
Prof. Wilhelmina Bladergroen - die vorig jaar afscheid nam van
de Rijksuniversiteit in Groningen als hoogleraar in de orthopeda
gogiek, ofwel de opvoedkunde van het afwijkende kind en die wel
eens de "moeder van de LOM-scholen" wordt genoemd - vormt het
onderwerp van de aflevering uit de serie "Markant", die de NOS-
televisie vanavond van 22.10 tot 23.10 via Nederland 1 uitzendt.
Kijken naar het kind gaat vooraf aan wetenschap over het kind.
Deze stelling is Wilhelmina Bladergroen altijd trouw gebleven: het
kind stond op de eerste plaats, dan pas kwam de studeerkamer.
Daardoor had zij naast de praktijk ook minder tijd om te publice
ren dan zij wilde
Wilhelmina Bladergroens creatieve en emotionele betrokkenheid
bij de uitvoering van haar ideeën en programma's, heeft haar in
sommige academische kringen de naam bezorgd van onweten
schappelijk te zijn. Deze onderschatting van haar werk is volgens
de NOS niet onbegrijpelijk. Haar arbeid voor het kind wordt ge
dragen dooreen vlechtwerk van wetenschappenVoorde eén is dat
te weinig specialistisch; een ander kan zeggen dat juist zo'n multi
disciplinaire visie de enige is om het kind in al zijn kansen open
tegemoet te treden. Dat het buitenland haar ruimschoots de erken
ning schonk die in het eigen land schraal bleef, is voor Wilhelmina
Bladergroen geen reden om teleurgesteld te zijn
Teleurgesteld is zij over de manier waarop met de meeste kinderen
wordt omgegaan, "alsof het volwassenen in zakformaat" zijn. Zij
kan zeer toornig worden als zij in haar instituut kinderen bestu
deert die geen trap hebben leren lopen, omdat zij altijd de lift
nemen. "Veertig procent van de Nederlandse kinderen komt niet toe
aan goede kansontplooung"zegt zij. "Er is te weinig ruimte in dit
land en die wordt aebruikt alsof er geen kinderen bestaan"
De moeilijke controleerbaarheid van de wetenschappelijke waarde
van haar omvangrijke praktijkresultaten hangt samen met haar
vermogen om leer- en gedragsstoornissen te onderzoeken in samen
hang met - zoals zij het noemt - "het hele lichamelijke en geestelijke
gebeuren van het kind". Zij koppelt afwijkingen niet los om die
geïsoleerd te bestuderen, maar brengt ze in verband met het hele
leefpatroon van het kind
In de televizier-actualiteitenrubriek Televizier-Magazine van de
AVRO wordt vanavond een reportage uitgezonden over het toege
nomen alcoholgebruik in ons land. Met deskundigen wordt gespro
ken over de oorzaken en over mogelijke oplossingen. Men heeft
voorts een bijdrage over een geheim rapport, waarin het Britse
leger erkent dat de strijd tegen de IRA met kan worden gewonnen
(Nederland 2,22.10 uur).
18.11 (S) Hier en nu. 18.30 (S) Kerke-
pad 1979, 18.45 (S) Leger des Heils-
kwartier. 19.02 (S) De wereld zingt
Gods lof 19.55 Op de man af. 20.03 t
Is Ted-Tijd. 21.02 (S) Orgelbespe
ling. 21.40 (S) Literama-donderdag.
22.02 (S) Bij de tijd. NOS 23.02 (S)
Met het oog op morgen.
HILVERSUM II
IKON 18.05 Kleur. 18.35 De Vrije
Gedachte. P.P.: Uitzending van het
CDA. AVRO 19.00 Zo hoor je nog
eens wat. 19.20 (S) In de kaart ge
speeld. 21.00 Eens komt de kans; ra
dio-operette 22 30 Nws. 22 40 (S)
Radio Symfonie Orkest Frankfurt;
klassieke r
23 55 Nw
HILVERSUM III
leaer neel uur nieuws. NOS 18 03 (S)
De Avondspits TROS 19 02 <S> Pos
ter. 20.02 (Si Ferry Maats Soul
Show 22.02 (S) Sesjun op herhaling
23 02 (2) Hugo van Gelderen met LP-
werk.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER
HILVERSUM I
(NOS Ieder heel uur nws.). KRO:
7 03 Echo. 7.13 (S) Even na zeven.
<8 03 Echo). 9.03 (S) Anne van Eg-
mond 12 03 (S) Hans van Willigen-
burg <13.30 (Echo). 14.02 (S) De
harmonie
Terug luis
HILVERSUM II
NOS: 7.00 Nws. VPRO: 7 10 Och-
tendgym. 7.20 VPRO-expresse. (7.30
Nws. 8.00 Nws. 8.30 Nws. 9.00 Gym
voor de vrouw. 9.10 Waterstanden
9.15 Express-VPRO. NCRV 10.3C
Onder schooltijd. NOS: 10 45 Werk
bank 10.55 NOS-progr.-overz
AVRO: 11.00 D. Nederlandsi
Schoolradio TROS 11.20 Weekin
Week uit. 12.26 Meded. voor land- en
tuinb 12.30 Nws 12.36 Aktua NOS
13 oo Nws. 13.11 Meer over raindei
14 20 Op de zeepkist, komt u maar.
14.48 't Kan van nut ztjn. 14.45
Rechtoprecht. 15.00 Stad en land.
waarin NOS-visrubriek 15.15
Knollen voor itoenen 15 30 Van
onze redaktie VOO: 17 00 (S) Infor
Radio. 17.24 Meded. <17.30 Nws.)
HILVERSUM III
(NOS: Ieder heel uur nws. 1 EO: 7.02
(S) Ronduit op drie 8 03 (S) EO-Met
terdaad-Memo 8 05 (S)Tijdsein 9 02
(S) De muzikale fruitmand 10 03<S
Te elfder ure NCRV 11 03 <S> Pop
non stop. 12.03 <S) Goeicmiddng
VOO 14 03 <Si Tipparade 15 25 <S>
Pooioum. 15.30 (S) Top 40
HILVERSUM IV
NOS 7 00 Nws 7 02 (S) Vroeg klas
siek. 9.00 Nws. 9 02 (S) Muz uit de
Middeleeuwenen Renaissance 9 30
(S) Vrijdagmorgenconcert. VOO
Praat. VPR(J 15 00-17
ziek-op-vier Hedendaag
(ANP.31 08 nm-i
