CRM BETAALT NIET
DANSSCHOOL
WIEUNGA
BESTAAT ZESTIG JAAR
Ministerie weigert voorzieningen
"overbezetters van woonwagenkamp
Morgen opening van
speelgoedwinkel in
Haarlemmerstraat
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1979
LEIDEN
LEIDEN/DEN HAAG
HAAG -„Leiden heeft zich
steeds van zijn goede kant
laten zien, maar de ge
meenten in de regio heb
ben het er lelijk bij laten
liggen". Deze constate
ring werd gisteren ge
daan door minister Gar
deniers van CRM. Zij
doelde daarmee op het
ontbreken van stand
plaatsen voor woonwa
gens in de gemeenten
rond Leiden.
De minister stond een twintigtal
woonwagenbewoners te woord, die
gisteren naar het ministerie in
Rijswijk waren getrokken om
kracht bij te zetten aan hun eis dat
de 25 zg. overbezetters van het re
gionale kamp aan de Haarlemmer
trekvaart in Leiden ieder een
schuurtje, een douche, warm water
en gas krijgen.
Minister Gardeniers duidde met
haar woorden de kern van het
probleem aan (een tekort aan
standplaatsen) maar kon de woon
wagenbewoners en de ook aanwe
zige wethouder Tesselaar (in diens
functie als voorzitter van Regionale
Woonwagencentra rayon Leiden)
anderzijds niet geven waar ze voor
kwamen: de belofte dat het minis
terie van CRM de kosten van de
noodvoorzieningen het bovenge
noemde schuurtje met sanitair)
voor zijn rekening zal
„Truc"
met plannen zijn gekomen, maar
dat in zulke gevallen de plaats van
het toekomstige kampje door CRM
werd afgekeurd. Dat is o.a. gebeurd
in Lisse, over welke plek geruime
tijd al overleg gaande was, maar die
uiteindelijk op een veto van CRM
stuitte. Het ministerie stelt zich op
het standpunt dat de kampjes niet
te geïsoleerd moeten liggen.
Heftig
Minister Gardeniers (r)
juist een spreiding van standplaat
sen over de regio voorstaat. „Maar",
zei hij tegen de woonwagenbewo
ners, „ik begrijp dat U zegt nu
moet er eindelijk iets gebeuren.
woonwagenbewoners uit Leiden
Maar wij kunnen niet tegen een Waarmee het antwoord op de
gemeente zeggen: morgen leg je schuldvraag andermaal bij de ge-
daar en daar een standplaats aan. meenten in de omgeving van Lei-
Gemeenten zijn nu eenmaal vrij den werd gelegd. Overigens staat
heilig" ook vast dat enkele gemeenten wel
Het was een heftig gesprek dat de
woonwagenbewoners, Tesselaar en
Mentzij met de CRM-ambtenaren
voerden. De stemming onder de
woonwagenbewoners was al ge
prikkeld doordat een andere amb
tenaar van het ministerie, die ano
niem wenste te blijven, op een der
pamfletten die ze hadden meege
bracht enkele provocerende op
merkingen schreef. Tot ongenoe
gen, zo bleek later, van minister
Gardeniers.
Alvorens het ministerie van CRM
aan te doen, hadden de woonwa
genbewoners een bezoek aan het
provinciehuis gebracht, waar aan
gedeputeerde Gunther een pamflet
(„wij hebben recht op mensenrech
ten") werd overhandigd. Tijdens
hun tocht door Den Haag en Rijs
wijk werden de woonwagenbewo
ners steeds vergezeld door een
woonwagen met een spandoek:
„Wij willen een schuur en een dou
che"
Emotievol
Dat laatste was al eerder duidelijk
geworden uit een emotievol ge
sprek dat de woonwagenbewoners,
wethouder Tesselaar en de coordi
nator van het regionale woonwa
gencentrum, Mentzij met CRM-
ambtenaar De Boer en twee van
diens collega's vóór het bezoek aan
de minister hadden gevoerd. De
Boer, hoofd afdeling woonwagen
zaken en in dit verband dus een
belangrijk adviseur van de minis
ter, gaf het Leidse gezelschap in fei
te deze mededeling mee: CRM be
taalt de noodvoorzieningen niet.
Als de gemeenten die in het regio
naal lichaam zitten het willen be
talen, dan is dat goed. Maar dan
moeten er wel spijkerharde garan
ties op tafel komen dat in de omlig
gende gemeenten nu op korte ter
mijn kampjes van de grond komen.
Zo niet dan trekt CRM zijn finan
ciële bijdrage aan het regionale
centrum in Leiden in.
Met dit standpunt nam De Boer in
feite gas terug, want een andere
CRM-ambtenaar. Tetteroo, had
eerder gezegd dat de bijdrage van
CRM aan het regionale centrum
wel eens kon vervallen als Leiden
zelf tot het aanbrengen van de
noodvoorzieningen zou over-
Woede
Niettemin leidde de woorden
De Boer tot woede bij de1
genbewoners en tot irritatie bij
wethouder Tesselaar. De woonwa
genbewoners, die al sinds 1976 op
kampjes in de regio wachten („ter
wijl we niet wegwillen, want we
voelen ons Leidenaars") gaven De
Boer een week de tijd om tot een
ander besluit te komen, anders
komen er acties, die wel eens har
der zouden kunnen zijn dan het af
zetten van de Breestraat (zoals
maandag is gebeurd). Tesselaar liet
blijken er geen gat meer in te zien.
„Er wordt al jaren gepraat over
kampjes in de regio. Maar in wezen
komt er geen barst van te
recht".
Tesselaar verweet het ministerie
een „truc" uit te halen, door de kos
ten van de noodvoorzieningen door
de regio te laten betalen. „Want als
ik straks bij die andere gemeenten
kom, dan weet ik wel wat ze zullen
zeggen: Leiden, zoek het zelf maar
uit". Als voorzitter van het dage
lijks bestuur van Regionale Woon
wagencentra zal Tesselaar aan het
algemeen bestuur (waarin alle
deelnemende gemeenten zijn ver
tegenwoordigd) wel het voorstel
doen om - als CRM niet betaalt - de
noodvoorzieningen (kosten ge
raamd op 800.000 gulden) dan zelf
maar aan te brengen en te betalen.
Elke gemeente zou dan een bijdra
ge moeten leveren. Dit blijkt uit een
brief die het dagelijks bestuur gis
teren aan het ministerie deed toe
komen. Liever nog ziet dat dage
lijks bestuur tijdelijke voorzienin
gen in de regio tot stand komen. Er
zijn mogelijkheden in Katwijk (14),
Lisse (8) en Voorschoten (5).
k Een balavond
melen met de kleding"
"Het is een heerlijk beroep"
Zover was het schilderij gistermiddag gevorderd.
Het Onafhankelijk Toneel uit
Rotterdam maakt op dit mo
ment een tournee door Ne
derland met hun theaterpro-
duktie "Salon des Indepen-
dants" en is dinsdagavond in
Leiden neergestrekenDe tent
waarin de voorstelling plaats
heeft staat op de Haarlem
merstraat, tegenover de
speelgoedzaak van Van Brus
sel. Wie daar vandaag of gis
teren zijn of haar voetstappen
verloor zal nu misschien de
wenkbrauwen fronsen, want
een theaterproduktie was
waarschijnlijk het laatste
waaraan hij of zij dacht bij
het zien van de tent en bij wat
drie leden van het Onafhan
kelijk Toneel daarin uit
spookten. Maar toch.
Jan Klatter, één van de drie,
legt uit wat het allemaal te
beduiden heeft en hoe ze er zo
toe zijn gekomen. Hijzelf
speelde voorheen bij het to
neelgezelschap, maar ver
dient nu zijn brood als schil
der in Amsterdam. Gerrit
Timmers werkt nu bij het On
afhankelijk Toneel, en Dirk
Kuiper komt van het Amster
dams Electrisch Circus,
waarmee de toneelgroep drie
jaar geleden enkele tournees
maakte.
Samen maakten ze in twee da
gen tijd een schilderij op iets
meer dan ware grootte van de
etalage van de speelgoed
zaak. Daarna, morgen en za
terdag. zullen ze hun winkel
openen, dat wil zeggen, ze
verkopen kleine schilderijtjes
van hetzelfde speelgoed dat in
de echte etalage ligt. Ze heb
ben ditzelfde al in twaalf an
dere plaatsen in ons land ge
daan en gaan hierna nog
naar één plaats: Utrecht. De
etalages waren steeds anders,
van een kledingzaak, een
snoepwinkel, een sigaren
winkel. een krantenkiosk
maar de voorstelling dezelfde.
"De belangstelling voor beel
dende kunst was bij het Onaf-
LEIDEN - "In mijn tijd
moest je als kind van veer
tien, vijftien jaar naar
dansles, dat hoorde bij je
opvoeding", vertelt me
vrouw Maas-Wielinga.
Maar zelf assisteerde ze op
dertienjarige leeftijd haar
vader al, die in 1919 een
dansschool in Leiden had
gesticht. "Ik kon op hoge
hakken lopen en dan leek
het heel wat. Maar ik
moest wel om elf uur in
mijn bed liggen, en mijn
huiswerk af hebben".
Dit jaar is het zestig jaar geleden dat
S.P. Wielinga aan de Nieuwe Rijn
28 zijn dansschool begon. Het
was in een ambtswoning, waarin
burgemeester Was nog heeft ge
woond. Wat nu de grote danszaal
is was toen tuin. In die woning
leerden vele keurig in het pak ge
stoken jongens en meisjes in die
tijd de oude dansen. Weense
wals, polka, one-step, enz. In de
gang stonden grote kasten met
vele paren verplichte dans
schoentjes, lak met strikjes.
CRM-ambtenaar De Boer verweet
op zijn beurt de Leidse regio een
„truc" uit te halen: door eerst niet te
zorgen voor kampjes in de regio
zijn noodvoorzieningen op het gro
te regionale centrum in Lelden
noodzakelijk, die CRM dan maar
moet betalen. Hij maakte nog eens
duidelijk dat vergroting van het
centrum in Leiden indruist tegen
het beleid van het ministerie, dat
jongens in dezelfde dansgroep
kwamen.
Allemaal dingen die nu allang niet
meer denkbaar zijn. Al is het
echtpaar Maas, dat vlak na de
tweede wereldoorlog in de zaak
stapte, nog wel gesteld op nette
kleding en goede manieren. "De
leerlingen worden nu vrij gelaten
in de kleding, dat wil zeggen: het
moet wel correct zijn. Zo correct
mogelijk, zeggen wij altijd", legt
de heer Maas uit.
Vier broekenbenen
Geen tennisschoenen dus. en bij
voorkeur geen broek bij een
meisje. "Ik vind het afschuwelijk
als je vier broeken benen ziet dan
sen. Het is niet elegant, het hele
idee van 'een meisje' is weg", zegt
mevrouw Maas. Haar echtgenoot
valt haar bij: "En daar komt bij
dat ze er dan Roots onder gaan
dragen. Daar kun je niet goed
mee dansen. Je moet een gladde
schoen hebben, want het is niet
alleen een pasje, het is ook rijzen
en dalen. Het is meermalen ge
beurt met slippers dat het meisje
verder danste en de schoen bleef
staan. En bovendien, je hebt toch
voor elke sport een bepaalde kle
ding? Waarom dan voor dansen
niet?"
Er werd streng geselecteerd, er wa
ren speciale klassen voor ly-
ceumleerlingen. gymnasiasten De heer Maas bekijkt de foto van
balavond in de Stadsgehoor-
i mulo-klantjes. En de ouders
hadden daarbij een grote vinger
in de pap. Mevrouw Maas diept
uit haar herinnering een geval op
van ouders van een tweeling
waarvan de één op het gymna
sium zat en de ander op de lts, die
beslist niet wilden hebben dat de
zaal in 1953 en merkt op dat het
haar van de jongens tegenwoor
dig tenminste weer bijna net zo
kort is als toen. De bals, die vroe
ger vaste prik waren, tweemaal
per jaar, worden niet meer ge
houden. "Toen ze zo begonnen te
rommelen met de kleding zijn we
ermee gestopt. Omdat je het toch
niet zo kan houden als het was,
dan moetje alles gaan toestaan"
Behalve de kleding zijn ook de dan
sen veranderd. Op het program
ma staan naast de ballroomdan-
sen (Engelse wals, quickstep,
tango, enz.) nu ook altijd Latin
American-dansen als rumba,
samba en jive. "En dan heb je de
laatste jaren natuurlijk altijd dis
co, maar dat zijn dikwijls een-
dagsvlinders. Ze leven, maar niet
lang", aldus de heer Maas
Engeland
Het echtpaar Maas laat met een
groepje collega's altijd één keer
per maand een aantal Engelsen
(toonaangevend in de dans we
reld) overkomen om de nieuwste
variaties en trends door te ne
men. En na afloop van het dans-
seizoen gaan ze zelf een dag of
tien naar Engeland. Maar zijn
weer blij als het nieuwe danssei-
zoen begint. "Het is een heerlijk
beroep, want je stuurt je leerlin
gen dansend de deur uit", zegt
mevrouw Maas.
Zij was de enige in aanmerking
komende telg uit het gezin Wie
linga om de dansschool voort te
zetten. "En ik wilde ook in aan
merking komen. Als ik een man
had getroffen die niet van dansen
hield, had ik het toch ook gedaan
En ik blijf het doen tot ik er bij
neerval", zegt ze.
"Welke sport kun je nu samen blij
ven doen, ook als je vijftig of zes
tig bent?", vraagt de heer Maas.
Het antwoord hoeft niemand
r Het echtpaar Maas-Wielinga: "Welke sport kun je
oen, ook als je vijftig of zestig bent?"
hem te geven. Dansen! "We krij
gen steeds meer oudere leerlin
gen. En die hebben er zeker zo
veel plezier in als de jongeren.
Het is een goeie beweging, je
blijft soepel, de mensen voelen
zich gezellig op dansles en ze
kunnen meedoen, hoeven ten
minste niet meer aan de kant te
zitten als er een feestje is".
Iedereen kan het leren, zegt me
vrouw Maas. Zelfs heeft ze vele
gehandicapten les gegeven.
"Misschien éen op de duizend of
tweeduizend die het niet leert.
Alleen als ze motorisch zijn ge
stoord. dan lukt het niet. Je moet
het zo zien: de één kan na een sei
zoen een beetje meedoen en vindt
dat net genoeg, en de ander wil
door v-f
heb je i
Viering
hankelijk Toneel altijd al
groot", vertelt Jan Klatter.
"We liepen al lang rond met
het idee om een programma te
maken dat niet echt toneel is.
Toen zag Gerrit, ik ken hem
van de Academie, eens een
heel interessante etalage in
Rotterdam en hij wilde er een
schilderij van maken. Nu is
het normaal zo dat je dan
eerst een foto neemt van zo'n
etalage en aan de hand daar
van, van een dia,je schilderij
maakt. Maar wij vinden het
leuker om te werken naar de
werkelijkheid, naar de na
tuur. Want een foto maakt al
een keus, hij maakt de werke
lijkheid plat en kleiner"
Toen Gerrit Timmers bovendien
in Venetie een schilder op een
enorm doek in de openlucht
aan het werk zag. die oner
belangstelling van het
publiek niet te klagen had.
stonden vorm en inhoud van
het programma vast. Dirk
Kuiper timmerde een tent in
elkaar, en met allerlei cultu
rele organisaties in het hele
land werd contact opgeno
men. Jan Klatter: "We hebben
gezegd: we hebben een pro
gramma, dat kost 1500 gulden
en daarvoor staan we bijna
een week op één plaats. We
hadden er drie maanden voor
uitgetrokken, binnen tien da
gen zaten we vol. In Leiden is
ons programma door het LAK
aangekocht"
"Het is interessant om te zien
hoe zo'n schilderij tot stand
komt", v>ervolgt Jan Klatter.
"Je moet kiezen voor de vorm
geving. We laten dan ook ex
pres dingen weg of voegen
dingen toe. En de reacties van
het publiek zijn erg leuk. Men
sen die eerst met verbijstering
staan te kijken, zich absoluut
niet
je
Behalve een sport betekent het
dansen voor het echtpaar Maas
een goede broodwinning. Het is
een goed renderend vak, en dat
was het zestig jaar geleden ook al
voor vader Wielinga. Het jubi
leum wordt aanstaande maandag
gevierd met een receptie voor alk-
leerlingen en oud-leerlingen, van
drie tnt VijI uur en van half .1' lit
tot tien uur in de dansschool. Aan
het eind van dit jaar bovendien
nog eens met een groot bal in de
Stadgehoorzaal.
bezig bent. Tot ze op de ge
dachte komen dat je iets aan
het naschilderen bent en zich
omdraaien, gaan vergelijken
en je van alle kanten aanwij
zingen krijgt van: "Hee, je
bent dat vergeten Ze zten de
dingen eens heel anders dan
ze geioend zijn ze te zien".
Waarom juist de etalage van
speelgoedzaak'' "Ik vi
speelgoed altijd erg aantri
kelijk, heel gedifferentieerd
van vorm en kleur", zegt Jan
Klatter "En deze etalage
prachtig, zo'n bizarre sa mei
stelling, die kun je nooit in
atelier realiseren"
Na deze tournee heeft de groep
nog een plan,al is het nog erg
onzeker of dat ka n worden ge
realiseerd Ze willen de veer
tien schilderijen tentoonstel-
Jen in verschillende musea en
daar tegelijkertijd hun pro
gramma nog eens opvoeren.
Schilderijtjes maken dus van
de schilderijen die in de mu
sea hangen 'Zodat je einde
lijk eens met een Mondriaan
of een Picasso voor vijf gulden
onder je arm een museum uit
kunt stappen", zegt Jan Klat
ter met een brede grijns
