Installatie nieuwe
Raad voor de Kunst
fl/ïKS;
HET PIEPEND BED
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1979
VARIA
PAGINA 37
Gisteren werd in de Amster
damse Stadsschouwburgon
der het toeziend oog i>an de
weer herstelde directeur Be
rend Boudewijn en in aanwe
zigheid van burgemeester
Polak en tal van bejaarde,
voor jongeren onherkenbare
coryfeeën uit de toneelwereld
die de schrijfster niet in jaren,
maar wel lijfelijk hadden
overleefd, het boek Merinne-
ringen" van Jacqueline
Royaards-Sandberg geïntro
duceerd. Jules Royaards, de
oudste toneelspelende nazaat,
hield de inleidingHij haalde
daarin de volgende, voor Jac
queline Royaards-Sandberg
kenmerkende anekdote
De laatste keer dat zij haar
kleinzoon Jules, diens vrouw
Nelleke en hun dochtertje An
nette in Den Haag bezocht,
vroeg zij aan tafel aan Jules
of hij .Jiet Voorhout" van
Constantijn Huygens kende?
Die had het ooit. op de toneel
school wel eens gelezenmaar
herinnerde zich er alleen van
dat het heel lang was. Me
vrouw Royaards begon het
toen, regel voor regel, op te
zeggen,ook toen wellicht ,Zóó
vol zang en klank als gaven
parelranken langs heur haren
geluid", zoals Top Naeff
schreef over haar creatie van
Titania in Shakespeare's
Midzomemachtsdroom
In elk geval begon het toen twee
jarige dochtertje Annette van
Jules en Nelleke Royaards
haar overgrootmoeder rit
misch te begeleiden door met
haar lepel in de soep te slaan,
wat een heel gespetter gaf
Mevrouw Royaards ging ech
ter onverstoorbaar door,
evenals Annette, en bij de ze
vende strofe vond Nelleke het
wat gênant worden, ze nam
de kleine Annette mee naar
een andere kamer, en Jacque-
line Royaards-Sandberg vol
tooide haar voordracht van
het nog vele strofen tellende
gedicht.
Nelleke kwam weer de kamer in,
verontschuldigde zich en ook
haar dochtertje, haar groot
moeder weerde dat echter af,
dat kon zij immers niet hel
pen ze was bij de vierde regel
van de zeikende strofe de ka
mer uitgegaandus daar be
gon oma weer; bij de vijfde
regel van de zevende strofe, tot
en met de slotregel...
Bijna blind
Ik vergat nog te zeggen dat
grootmoeder Royaards toen
94 of 95 jaar was. Ze werd ge
boren op 27 oktober 1876, en
stierf op 30 maart 1976. net
een half jaartje te kort ko
mend om de eeuw vol te ma
ken. Ze begin op haar vieren-
negentigste aan haar memoi
res te schrijven, een onwezen
lijke activiteit natuurlijk op
zo'n kolossale leeftijd, temeer
omdat zij bijna blind was. Die
laatste keer dat zij bij Nelleke
en Jules Royaards op bezoek
was. hoorde ze Annette, die in
de box zat, wel, en ze zag haar
ook wel zo'n beetje, maar dat
er ook nog een box om heen zat
merkte ze niet op, zodat ze bij
na voorover in de box klapte
toen ze naar haar ach
terkleindochtertje liep.
De warme dankbetuiging na
mens de hele familie aan prof
dr. H. H. J. de Leeuwe en zijn
assistenten voor het ontcijfe
ren van het handschrift was
deze keer dan ook geen frase
Soms stonden er vier woor
den, schots en scheef, op één
vel papier, en een gereprodu
ceerde pagina van haar
handschrift toen zij halver
wege haar herinneringen
was, doet vermoeden hoe na
genoeg onleesbaar haar
schrift was tegen de tijd dat
zij 97 jaar was! Maar nu komt
het wonderbaarlijke, het on
gelooflijke, het roerende, het
volstrekt onvoorstelbare: deze
herinneringen zijn uitstekend
geschreven! Hier twee herin
neringen aan vergane glo
riën:
Sarah Bernhard
,f>arah Bernhard speelde 'n
aiiond in de Hollandsche
Schouwburg .Jeanne d'Arc".
Jaren geleden had ik haar in
de Stadsschouwburg „Phè-
dre" van Racine zien spelen.
Zeer juist speelde zij niet in
Griekse gewaden maar in
gewaden volgens eigen fanta
sie. Haar spel sloot zich daar
bij aan. Nu zag ik haar voor
het laatst. Zij was heel oud.
Een been was afgezet. Ze zat
daarom op het toneel in een
soort slee. In de zaal zaten en
kele toneelspelers, een hand
jevol publiek, de pers en de
claque, heel duidelijk te on
derscheiden van de overige
aanwezigen: een rij naast el
kaar en een voorman met een
lijst in zijn handen. Het was
hartbrekend om naar te kij
ken. Er was één recensent die
heus nog een afbrekende kri
tiek waagde te schrijven"
Koos Speenhoff
JEen verhaal deed de ronde, dal
Speenhoff op zijn pantoffels
uitging om koffie voor zijn
vrouw te halen. Onderweg
kwam hij een kennis tegen die
naar Parijs ging. Hij kreeg
zo'n lust om mee te gaan, dat
hijzoals hij was, naar het sta
tion ging en met hem in de
trein stapte. Dat was in zijn
glorietijd, toen hij zich gedra
gen voelde door zijn succes.
Wij hebben hem meegemaakt,
toen hij oud werd en toch niet
genoeg had van zijn roes. Het
heette een feestavond en 't was
leeg. Onze „bard" stond niet
met zijn luit, hij zat voor een
muziek lessenaartje en moest
zijn bril opzetten om de mu
ziek te lezen. Wij waren heel
erg onder de indruk. Het was
de tragiek van een oude
leeuw, die nog probeerde te
brullen"
samenstelling van de
raad is het gevolg van de inwer
kingtreding per 1 september j.l.
van de Wet op de Raad voor de
Kunst 1977. De nieuwe raad, die
een veel bredere taak krijgt, zal
niet meer alleen de minister van
CRM adviseren, maar ook andere
ministers in zaken waarbij kunst
en kunstbeleid zijn betrokken.
Het zal voornamelijk gaan om
hoofdlijnen van het beleid. Voor
meer specialistisch werk kan de
raad commissies instellen. De
raad zal steeds de samenhang
met het beleid van de lagere
overheden (gemeenten en pro
vincies) in het oog moeten hou
den. Belangenbehartiging van
personen en groepen behoort
niet tot haar taak.
De benoemingen zijn geheel over
eenkomstig het advies van een
commissie onder voorzitterschap
van het Tweede-Kamerlid voor
de Partij van de Arbeid, Joop
Voogd. Van de 48 leden van de
DEN HAAG (GPD) - De nieuwe Raad voor de
Kunst wordt op 8 september a.s. in de Haagse
Rolzaal door minister Gardeniers van CRM
geïnstalleerd. De nieuwe raad bestaat uit 48 le
den. Voorzitter blijft de heer L. J. de Ruiter.
raad zijn er 36 benoemd
uit aanbevelingen van organisa
ties en instellingen op het gebied
van de kunst en aanverwante ter
reinen van cultuur, zoals de Ver
eniging van Nederlandse To
neelgezelschappen, de Beroeps
vereniging van Beeldende Kun
stenaars, de Stichting Theateru
nie, het Fonds voor de Letteren,
de Nederlandse Kring van
Beeldhouwers, de Nederlandse
Vincent van der Linden uit Utrecht
is de literaire Reinaertprijs van
honderduizend Belgische frank
(ongeveer 7.000 gulden) toege-
Brassene Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling Sutopo- batik-
schilderijen. Geopend tot 31 aug., dag.
vanaf 11 uur.
Galerie Pulchri Studio Oegstgeest (Pas
sage 10): schilderijen Hans Vogelpoel,
dagelijks van 10-6 uur, behalve op zon
dag. (Tot 13 september)
Galerie de Pomp, Dorpstraat 38, War
mond. Tentoonstelling Hans Zandvliet,
lito's, aquarellen, kleurpotloodtekenin
gen en Ad Jordaans-foto's. Geopend tot
31 aug., dag. van 13-17 uur en 19-21 uur,
woe. ook van 10-12 uur.
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4. Ten-
toonstellivg van 12 kunstenaars - etsen,
zeefdrukken, kleur hoogdrukken, li
tho's, gouaches en plastieken. Geopend
van 18 aug. - 16 sept., do. t/m za., van
12.30-17.00 uur, zo. 19 aug.. van 14-17 uur
Galerie Bibliotheek, Luifelbaan 1. Was
senaar. Tentoonstelling Cara Waller -
peintures op hout en Ronnie Meerts -
etsen en litho's. Geopend van 1 tot 26
sept., openingstijden van de bibliotheek.
Brasserie Scarabec, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling tekeningen uit de
dierenwereld - Edith Görtz van Steve-
nick. Geopend tot 1 okt.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1. Tentoonstelling Vijf eeu
wen Karatsu-Keramiek; Japans aarde
werk van de 16e eeuw tot heden; filmver
toning ma t/m vrij; geopend tot 8 okt.,
openingstijden ma t/m za 10-5, zo 1-5 uur
kend voor zijn roman „De weg
naar middelsing". De jury voor
de prijsvraag voor nog niet ge-
publiseerd werk heeft hiertoe in
Zele, België, besloten.
De naar Joost van den Vondel
genoemde prijs van de in Ham
burg gevestigde stichting FVS is
voor dit jaar toegekend aan de
Zweedse oud-hoogleraar Torsten
Dahlberg. De onderscheiding die
in 1960 werd ingesteld en waar
aan een bedrag van 20.000 mark is
verbonden, wordt verleend we
gens buitengewone prestaties ten
aanzien van de cultuur in het Ne
derlandse, Vlaamse en Neder
duitse taalgebied.
Dahlberg die verbonden is geweest
aan de universiteit van Gothen
burg, heeft zich vooral bezigge
houden met het onderzoeken van
Nederduitse dialecten.
De 25-jarige Amerikaan Edward
Newman is winnaar geworden
van het pianoconcours Robert
Casadesus in Cleveland. Het was
de derde maal dat dit concours
werd gehouden ter nagedachte
nis van de in 1972 overleden
Franse meesterpianist.
De 17-jarige Fransman Jean-Yves
Thibaudet kreeg de tweede prijs
en de 21-jarige Angela Hewitt uit
Canada de derde prijs.
Schepen
(KLEINE VAART)
Calandplein 4 25 no Villano nr Oran,
Comtesse 4 vn Londen nr Antwerpen,
Elizabeth Broere 4 te Rotterdam.
Eric 4 thv Elba nr Cagliari,
Fairlande 4 10 no Misuraton nr Constan
Laura 4 rede Kenitra,
Lauriersgracht 4 vn Nystad nr Kcmi,
Lijnbaansgracht 5 te Sundsvall,
Margaretha Smits 4 vn Port Harcourt nr
Abidjan,
Marijke Smits 5 50 nw IJmuiden nr Am-
Poolster 4 vn Rotterdam nr Zwijndrecht.
Saba 4 750 n Virgin eil nr Caratagena.
Seven Seas 4 vn Rotterdam nr Harlin-
rife nr Casablan-
(GROTE VAART)
Acteon 4 vn Aden nr Dar es Salaam,
Amersfoort 5 vn Oranjestad nr Willem
stad.
Coral Maeandra 5 vn Teesport nr Sluis
kil.
Cranio 4 vn Shellhaven nr Milfordhaven.
Deltadrecht 4 vn Deceptionbay nr Nor
denham,
Diloma 4 vn Fiotta nr Tranmere.
Docklift-2 5 te Warn verw,
Duivendrecht 4 84 wnw Narvik nr
Beroepsvereniging van Dans
kunstenaars, enz. Vijf leden zijn
benoemd op basis van indivi
duele voorstellen en nog eens ze
ven leden heeft de adviescom
missie uit eigen beweging aan
gewezen. Er kwamen overigens
veel meer aanbevelingen (176) en
voorstellen (69) bij de commissie
binnen, die het betreurt dat en
kele belangrijke organisaties zich
om verschillende redenen van
aanbevelingen hebben onthou
den.
Enkele bekende namen die in de
nieuwe raad zitting hebben: Jan
Kassies. Hans Keiler, Misha
Mengelberg, Aad Nuis. Rolf Or-
thel, Luuk Utrecht en Egbert van
Paridon.
ik. 0Rge> mi er, xaair mum vRi^np
HigR PRrRTie,, ÉRjS PRTTia: H'J KAM
H&r wi&THgeseKj AU=> ISMAIOP MAXIMA
av. -resevweRj« PAVJ SLAAT WIJ ÉR OF
5WAPJÉ?
HgT -CP? JS.T.
«A\akjp aeon&eek,
pat ti-y&ex. wed, I &gxg\.
SÉLOCF X WATWje-ÉV
XÉ poex:?
Pb-Tig.
T&fvggR
PANJPA
Z-
FRED BASSET
[Mf
De avonturen van Joninieke
Doe dan die kattestaart
en die grote strik maar J
Js af, aJs ge bij de koning J
gaat werken
m
v»
Waarom
Een grote poes die
auto's wast. dat
kan toch
Ik ga dus naar Brussel
Zorg goed voor de poezen,
moeder. En Pekkie moet
ze met rust laten
Die ie goed i Meneerke trekt naar Brussel j
S en laat mij hier zitten met zes poezen' j
M
j I
F! W 1
Ongevallendienst Klasse m.. van 14.0a-u.4s
ziekenhuizen Leiden u-is-iiuur
Leidse bioscopen
LUXOR: "The Warrioi
Moermanks.
Eemhaven 4 vn Buenos Aires nr Ilheus,
Esso Bonaire 4 80 o Eastlondon, nr Bah-
incotrans Spirit 5 te Oakland,
Katendrecht 6 te Montreal,
Nedlloyd Algoa 5 te Abidjan.
Nedlloyd Ebro 4 5 7. Ceylon nr Madras,
Nedlloyd Frazer 5 te Singapore,
Nedlloyd Main 4 154 z Calcutta nr. Co
lombo,
Nedlloyd Niger 4 vn Marseille nr Genua,
Niso 4 vn Lymebay nr Fredericia,
Scheldeborg 5 te Delfzijl,
Scherpendrecht 4 vn Dakar nr Port
Kamsar.
Seatrain Amsterdam 4 260 zo Jeddah nr
Jeddah,
Sliedrecht 5 te Port Kamser.
Tagelus 4 1200 zw Luanda nr Richard s-
9.15uur. zo. 2.15,4.30.7 00en9.15uur.16jr
CAMERA: "California Suite", da. 7.00 en
9 15 uur. al.
Kindermatinee: "Popeye s dolle avontu
ren". za. en woe. 2.30 uur. zo. 2.00 uur.
Nachtvoorslelhng: "Macbeth", vr. en za
11.30 uur. 16 jr.
LIDO 1: "Moonraker da. 2.30.7.00 en 9.15
uur. zo. ook 4.45 uur. 12 jr.
LIDO 2: "In de ban van de ring", da. 2.30.
7 00 en 9.15 uur. zo. ook 4 45 uur. al.
LIDO 3: "Prova d'Orchestra" da. 7.00 en
9.15 uur, ma., di.. do. en vr. ook 2 30 uur.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker",
"50 Jaar Mickey Mouse
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Greta zonder man
nen". vr. en za 11.30 uur. 16 ir
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Uit elkaar", da. beh. za. en woe.
2.00. 7.00 en 9.30 uur. zo.4.30. 7 00 en 9.30
alleen 7.00 en 9.30 uur. I2jr.
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhui*} en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.OOuur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
Kinderafdeling: dag.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra var
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt;
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders
Maandag tim vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14.45-154)0 uur
Bezoek aan ernstige patiënten wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks:
iddag-en avond- 15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bizoektijdcn kinderafdeling
van 15.00-18 30 s 00 uur
18.30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13 30-14 15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18 -18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000
Kindt
Carlo'
Nacht
Nachtvoorstell.
ti ld ..Is Euro I
EURO 3: "The
2.00 u
r Mor
((Oadc)Zieuiits
6 september 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
De "Vossische Zeitung"
schrijft, dat Duitschland dit
)aargeen graan uit Rusland zal
kunnen krijgen en evenmin uit
Oostenrijk en Hongarije. Hoe
wel de oogst in DniUichland niet
zoo slecht zal zijn als in vele
landen, zal toch nog eene be
langrijke hoeveelheid graan
moeten worden ingevoerd,
vooral in het volkrijke zuiden en
westen des rijks, waar veel
brood gebruikt wordt. Het blad
meent, dat men dus geheel af
hankelijk zal zijn van den Ame-
rikaanschen graanoogst en
graanhandelaren. De Duitsche
Oostzeesteden, die in het belang
van haren handel zoozeer ge
kant waren tegen de heffing van
invoerrechten van Russisch
graan, kunnen zich hiermede
troosten, dat Rusland dit jaar
niets uit te voeren heeft De klei
ne Russische Oostzeehavens
loopen vooreerst dus nog geen
gevaar de Duitsche te overvleu
gelen.
Vijftig jaar geleden
-Uit Belgrado komt het volgen
de verhaal. Ruim vijftig jaar
geleden woonde in het dorpje
Livadica een 20-jarige boer,
Vuyca Miliwojeuntsjmet zijn
vrouw en driejarige zoontje
Danilo,toen op den jongen boer,
die echter ontkende, maar des
ondanks tot levenslange tucht
huisstraf werd veroordeeld. Op
zekeren dag werd vernomen
dat Miliwojewitsch was uitge
broken en later om het leven was
gekomen. Men hield den "moor
denaar" voor dood. Alleen zijn
vrouw u>wt de waarheid. Haar
man was er n.l. in geslaagd de
g rens over te komenwaa ma h ij
in Oostennjk-Hongarije bleef
rondzwerven. Van een sterven
den vagebond kreeg hij identi
teitspapieren. zoodat hij zijn
dagen sleet in een dorp m zui-
delijk-Bosnxe wonen, waar hij,
na den dood van zijn vrouw,
hertrouwde. Dit jaar schreef hij
een brief aan de autoriteiten
van zijn geboortedorp met de
vraag of hij in zijn vaderland
mocht terugkeeren. Onlangs
httfi Mili u qjtwittch een bfitf
run y.uidslavxschr justitie
ontvangen met de mededeeling,
dat van vervolging zal uwrden
ajgezien Thans wil hij berpoe-