Begrip is nodig
voor verlangens
van vakbeweging
Kijk, economie: tamelijk overbodig
STILTE IN DE HAVEN
Leidsche Wol
nog niet nit
moeilijkheden
Minister Albeda spreekt werkgevers toe
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1979
ECONOMIE
PAGINA 19
Professor Jan Pen.
Kijk, economie geschreven door Jan Pen. Uitgeverij Het Spectrum.
Prijs: van 6 september t/m 6 oktober 19,50. Daarna 32,50.
Breng de economie voor de mensen in beeld, visualiseer het. Dat vroeg
uitgeverij Het Spectrum de Groningse hoogleraar Jan Pen enkele jaren
geleden. Pen dacht er twee jaar over na en zei toen ja. Het resultaat ligt
vanaf vandaag in de boekhandel als Boek van de Maand. Dat wil zeggen
een extra grote oplage (80 duizend exemplaren) en een maand lang een
fikse korting op het boek.
Een grote oplage betekent ook een groot publiek. Pen moest een boek
schrijven waarin het economische gebeuren voor een grote groep men
sen wordt uitgelegd. Veel tekeningen en foto's zouden hem daarbij
moeten helpen.
Kernvraag is natuurlijk of nu dan eindelijk hét boek is verschenen dat
zaken als inflatie, betalingsbalans, produktiviteit, collectieve sector enz.
op heldere en eenvoudige wijze verklaard. En dat is niet gelukt. Het is
ongetwijfeld helderder en leuker geschreven dan de boeken van Heertje
en Andriessen die op de middelbare scholen worden gebruikt. Maar het
is en blijft een leerboek, verluchtigd met plaatjes. Een leerboek dat
behoorlijk wat concentratie vergt en met nog genoeg moeilijke termen.
Wanneer Pen woorden gebruikt als subcultuur en pluriforme maatschap
pij kiest hij voor een bepaalde groep lezers die toch minstens een mid
delbare schoolopleiding heeft genoten. Daarom is Kijk, economie geen
boek voor ons allemaal zoals de advertentie beweert en de oplage sugge
reert.
Wat overblijft is een theorieboek economie voor de jaren tachtig. Want als
we de uitgevers mogen geloven is de trend van de iaren visualiseren. Het
Spectrum begon er mee, toen de Spectrum encyclopedie op de markt
werd gebracht. De mensen willen niet meer lezen, ze willen zien, dat is de
achterliggende gedachte.
Het gevaar is dan datje totaal overbodige foto's en tekeningen krijgt. Zo
schrijft Pen ei gens in het boek dat het hem hindert dat economie vaak
wordt afgeschilderd als een vak dat zich alleen bezighoudt met fabrie
ken en geld en dat cultuur en natuur strijdig zouden zijn met de econo
mie. Duidelijk kan Pen het niet zeggen, er geen woord latijn bij. Maar er
moet gevisualiseerd worden dus is prompt de pagina ernaast gevuld met
twee kolossale foto's van een vioolspelend meisje (cultuur) en een meer
tje (natuur). Dit is één voorbeeld, maar het boek is vergeven van dit soort
overbodige afbeeldingen, die niets verduidelijken.
Op de tekst zelf is weinig aan te merken. Wanneer het ook volgens pen echt
moeilijk wordt, waarschuwt hij even. Zoals bij het begrip allocatie. Daar
staat bij: leestijd tien minuten, moeilijk hoofdstuk.
Een groot gemis van het boek is het ontbreken van een register. Achterin is
wel een "klein economisch woordenboek voor de krantelezer" opgeno
men, maar dit is enonn beperkt, er mag dan ook nauwelijks de naam
woordenboek dragen.
Bij de presentatie van het boek zei Pen dat zijn ambitie bij het schrijven is
geweest; inzicht te geven in structuren en een tekst te maken die een
beetje lijkt op Carmiggelt. Hij gaf het zelf al toe: van dat laatste is niets
terecht gekomen.
Inzicht in structuren geeft het boek zeker. Maar nogmaals: alleen voor de
geoefende lezer, voor wie er ook al andere boeken op de markt zijn.
Daarom is Kijk, economie een tamelijk overbodig boek. Eén
MARK KRANENBURG
i de ongeveer 300 afbeeldingen uil het boek.
DEN HAAG (ANP) - De werkgevers moeten begrip tonen voor de immateriële (geen
geld) verlangens van de vakbeweging. Regering en werkgevers moeten bewijzen dat
winst in werk wordt omgezet. Dit zijn enkele van de voorwaarden waaraan volgens
minister Albeda van sociale zaken voldaan moeten worden om het systeem van
arbeidsverhoudingen in Nederland te laten blijven functioneren.
oplossing van toekomstige Duurzame samenwerking tussen
problemen. "Slechts ten dele
zullen die kaders toekomstige te
genstellingen tussen de factoren
arbeid en kapitaal kunnen over
bruggen", aldus de minister,
Albeda sprak gistermiddag in het
Haagse Congresgebouw ter gele
genheid van het zestigjarig be
staan van de algemene werkge
versvereniging.
Wil het systeem van arbeidsver
houdingen in Nederland blijven Nodig is volgens hem ook de er
kenning dat de produktiever-
houdingen in vergelijking met de
jaren vijftig en zestig op wezen
lijke punten zijn veranderd,
waarbij de loonstrijd aanzienlijk
in scherpte heeft verloren ten
gunste van de strijd om behoud
van de werkgelegenheid en de
kwaliteit van arbeid en bestaan.
"Wij staan voor de opgaaf de be
reikte goede zaken te bewaren en
tevens nieuwe uitgangspunten te
scheppen voor een meer aan
vaardbare houdbare maatschap
pij.
functioneren op 2
daarvan geen storende invloed
uitgaat op 's lands economie en 's
lands financiën, dan moeten "wij
voortschrijden op de weg naar
een aanvaardbaar en samenhan
gend inkomensbeleid", aldus de
minister.
De vakbeweging moet er begrip
voor hebben dat bij het formule
ren en looneisen het stelsel van
de sociale voorzieningen in stand
moet worden gehouden. Volgens
Albeda moet worden onderkend
dat goede overlegorganen op zich
onvoldoende zullen zijn voor de
WEERRAPPORTEN 5
'an hedenmorgen 7 uur
Ent Ec
onbewolkt 21 12
onbewolkt 21 14
onbewolkt 21 13
onbewolkt 22 10
onbewolkt 22 13
onbewolkt 22 12
onbewolkt 21 13
onbewolkt 20 11
onbewolkt 21 15
onbewolkt 22 11
zwaar bew. 21 10
onbewolkt 28 18
geheel bew. 27 18
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen half bewolkt 19 11 0
Lissabon
Locarno
Londen
Madrid
Malaga
Mallo.rca
München
Oslo
Split
geheel bew. 17 10
onbewolkt 20
onbewolkt 19
onbewolkt 24 13
half bewolkt 34 18
onbewolkt 30 19
half bewolkt 28 15
onbewolkt 18 6
zwaar bew. 25 21
motregen 17 12
Britse bonden
zijn tegen
loonbeheersin g
LONDEN (DPA) - Op het deze
week in Blackpool plaatsvin
dende congres van het Britse
vakverbond TUC hebben de
bonden elke vorm van loonbe-
heersing van de hand gewe
zen.
Het congres keurde verder een
voorstel van het TUC-bestuur
goed om een openbare cam
pagne te beginnen tegen de
loon- en prijspolitiek van de
regering.
Met een uiterst krappe meer
derheid van 6,02 miljoen te
gen 5,96 miljoen stemmen - de
gedelegeerden vertegenwoor
digen naar evenredigheid het
ledental van hun bonden -
werd het voorstel van de bond
van meubelmakers voor na
tionale protestmarsen tegen
de conservatieve regering
verworpen. Het voorstel was
door de TUC-leiding met klem
ontraden.
de sociale partners (werkgevers
en bonden) en de overheid is
noodzakerlijker dan ooit, maar
tegelijkertijd ook moeilijker."
Het centrale overleg mag niet
geïsoleerd van het gehele rege
ringsbeeld worden beschouwd,
aldus de minister
Bedrijvigheid
op Schiphol
toegenomen
SCHIPHOL (ANP) - De luchtha
ven Schiphol heeft in de eerste
helft van 1979 acht procent meer
passagiers, elf procent meer
vracht en acht procent meer post
vervoerd dan in het eerste half
jaar van 1978.
Als gevolg van de strenge winter
aan het begin van het jaar en het
vliegverbod voor de DC-10 vloot
bleef het aantal vliegbewegingen
op Schiphol vrijwel gelijk aan het
eerste halfjaar van 1978. Onder
invloed van het vliegverbod wer
den in juni 0,4 procent minder
starts en landingen uitgevoerd
dan vorig jaar.
Ondanks de omstandigheden nam
het aantal passagiers in juni met
twaalf procent toe.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling 5-9-1979:
Andijvie per kg. 0,42, Snijbonen per kg.
2,30, Sperziebonen I per kg. 1,54-1,70,
Gele kool per kg. 0,14-0,37, Bospeen II
per bos 0,69-0,83, Aanvoer Waspeen
102-0,20 Waspeen AI per kist 3,90-5,60,
Waspeen All per kist 3,20-5,30, Waspeen
BI per kist 6,20-7,50, Waspeen Bil per
kist 2,60-5,50, Waspeen CII per kist
0,90-1,80, Selderij per bos 0,43, Glassla I
per st. 0,51-0,56, Glassla II per st.
0,38-0,52, Spinazie per kg. 0,39-0,53, Uien
per kist 0,54-0,61, Krulpeterselie per bos
0,28-0,35, Specificatie bloemkool: sorte
ring 6 p. bak I 0,77-0,98, 6 p. bak II
0,30-0,37, 8 p. bak I 0,68-0,74, 8 p. bak II
0,21, 12 p. bak I 0,51, 12 p. bak II 0,47.
Aanvoer: 8.348.
Hypotheekrente per 4.9.79
rente vast
gedurende
A.B.N
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gen
Centraal Beheer
Ennia
Leidsche Spaarbank
Levensverz. aangesl. bij
N.V.L.
Nationale Nederlanden
Rabobank Leiden
R.P.S.
Westland Utrecht
standaard
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
5 jaar
10 jaar
variabel
5 jaar
5/10 jaar
afsluit-
provisie
n procenten
rentepercentages
werke
lijk
10,30
10,03
9,91
9,91
10,43
9.84
9,52
9,91
9,85
10,39
merke
lijk
10,30
10.30
10,17
10,17
10,43
9.84
9,52
9,91
9,85
10,61
Opmerkingen: Zoals te verwachten was hebben thans vrijwel alle banken zowel v
rentevoet hypotheken het rentepercentage op 9,5 gebracht.
Publicatie verzorgd door 'Vereniging Eigen Huis' te Amersfoort.
r de 1 en 5 jaar vaste
(van één onzer verslag geisers)
DEN HAAG - Leidsche Wol N V
(Neveda) is nog niet uit de moei
lijkheden. De resultaten van het
eerste kwartaal van het boekjaar
dat op 1 april begon, zijn veel
minder dan het vorig jaar, zelfs
negatief, zo zei de vorzitter van de
raad van commissarissen, de heer
N.H. Andriessen, gisteren tijdens
de aandeelhoudersvergadering.
Eerder had de heer G.J. Verhoef
van de raad van beheer al opge
merkt dat het het eerstkomende
jaar erg moeilijk zal zijn tot goede
resultaten te komen. Hij kon geen
verdere toekomstvoorspellingen
doen. In het jaarverslag stond al
dat de raad van beheer zich be
raadde op structurele maatrege
len om de huidige gang van zaken
om te buigen. Ondanks verzoe
ken van aandeelhouders, wei
gerde men van de kant van de
Leidsche Wol verder in te gaan op
deze maatregelen, die zullen lig
gen op het vlak van kostenbespa
ringen en het onderzoeken van
markten.
AMSTERDAM - Na het bekend worden van het akkoord tussen Vervoersbonden en
havenwerkgevers ging gisteren ook weer een deel van de Amsterdamse havens plat. De
kranen stonden de rest van de dag roerloos omhoog. De stakers willen dat de bruto loons
verhoging van 28,50 niet op 1 juli maar al op 1 januari van dit jaar ingaat.
Het bestuur van de Vervoersbonden heeft deze eis afgewezen en houdt nu een schriftelijke
stemming onder de leden. De uitslag zal eind deze maand bekend zijn.
"De plannen voor de structurele
maatregelen zijn nog niet rond"
aldus de heer Andriessen. "We
hebben drie grote vestigingen;
misschien zijn er mogelijkheden
om iets samen te voegen. We zijn
er echter nog mee bezig". De be
langrijkste vestigingen van Leid
sche Wol staan in Leiden, Vee-
nendaal en het Belgische Looke-
ren. De voorzitter van de raad van
commissarissen ontkende overi
gens dat een zetelverplaatsing
van Nederland naar België zou
worden overwogen. "Dat is
voorlopig een fabeltje" zei An
driessen.
Deze zei verder niets te voelen voor
het instellen van een aandeel
houderscommissie, waarom en
kele aandeelhouders hadden ge
vraagd. Andriessen: "Hoe groter
het gezelschap, des te verlam
mender werkt het op de bedrijfs-
uitvoering. De werkbaarheid van
de vennootschap wordt hierdoor
verzwakt".
De vergadering ging akkoord met
het dividendvoorstel van 12 pro
cent. Vorig jaar bedroeg het divi
dend nog 30 procent. De winst
daalde het afgelopen boekjaar
van 2.799.968 naar 628.604 gul
den.
Tijdens de vergadering werd ver
der nog meegedeeld dat de op
richter van het bedrijf en presi
dent van de raad van beheer, A.A.
Verhoef, het bedrijf vanwege zijn
hoge leeftijd en om gezondheids
redenen per 1 november zal ver
laten. Zijn zoon die al in de raad
van beheer zit neemt het presi
dentschap over. De raad zal wor
den aangevuld met de heer Wil
mink. De heer Verhoef heeft ruim
45 jaar de scepter gezwaaid over
de Leidsche Wol.
DONDERDAG
6 SEPTEMBER 1979
186.30 185.50
f 25 74,20 74.30
31.70 31,50
218.00 216,50
142.00 141.00
95,70e 95,80
116,00 116.70
c 276.00 276.00
315,00b 315.00b
170,00
'bw 1050,00 1015.00
285.00a 280.00a
2480.00 2450,0
95,50
141,50
1110,00 1108.00
3995.00 3975.0
20,50e 20.80e
190,00e
100.00
101.50
96,20
133,50
502.00
65.V00
247,00
138,50
192.00e
100.20
55.00
78,00
41.00
81,00
132,10
169.00
I80.no
502 00
153.50
700.00
123.50
GOUD EN ZILVER
Goud 20930,21330 Zilver
AMSTERDAM (ANP) - De aande-
lensector van de Amsterdamse
effectenbeurs was vandaag niet
bepaald het toonbeeld van activi
teit. De grootste veranderingen
traden op in de obligatiemarkt
De staatsfondsen noteerden per
saldo twee tot drie dubbeltjes la
ger
Amerika was voorgegaan met een
lagere stemming De dollar was
bijna 1 cent lager en kwam hier
mee op de f 2-grens waaromheen
de dollar justeren zweefde En
Amsterdam liepen de internatio
nale waarden gezapig achter deze
ontwikkelingen aan Het grootste
verlies leden KLM en Kon. Olie
Rond het middaguur werd
f 103,80 genoteerd voor KLM en
f 148,80 voor Kon Olie, voor bei
de een verlies van 70 cent.
Heineken verbeterde 60 cent op
f81,30 en HVA 80 cent op f' 54.
De scheepvaart was gedrukt. Een
dunne markt was mede debet aan
het verlies van fl.50 voor Van
