West-Duitsland wil geen eigen kernmacht Ontspannen sfeer bij bezoek Sadat aan Israël (Soit Warschaupact is de NAVO-bondgenoten vóór JL r\l S6?9rarn KJ [h& »4,iler;L°Ar0>?9 J? Tito: "Geen inmenging door niet- gebondenen" Wel modernisering kernwapens NAVO 0,79 «..,1,20 0,89 2,95 1,98 VROOMS DREESM ANN WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1979 BUITENLAND (Van onze correspondent) HAIFA - De Egyptische president Sadat en premier Begin van Is raël hebben hun besprekingen over een gemeenschappelijke strategie, die zij in juli in Alexandrië zijn begonnen, giste ren in Israël voortgezet. Een woordvoerder van premier Begin deelde na afloop van het eerste gesprek tussen Begin en Sadat mee dat „verschillende onder werpen in het belang van beide landen zijn besproken, evenals algemene zaken die met het Mid den-Oosten te maken heb ben". Dat betekent dat niet alleen over de status van Jeruzalem, de toe komst van de Palestijnse auto nomie, de Egyptische oliele veranties uit de Sinai aan Israël en toezicht op de demilitarisering in de Sinai is gesproken, maar ook over zaken van algemene strategie in het Midden-Oosten waarover Begin en Sadat in Alexandrië al grote mate van overeenstemming hadden be reikt. President Sadat kwam gisteren voor zijn derde bezoek aan Israël met zijn jacht in de haven van Haifa aan. Een bezoek van de Egyptische president aan Israël is al routine geworden, geen bij zondere opwinding in Israël. Een ontspannen houding ook bij de Egyptenaren, voor wie een be zoek aan Israël ook al een nor male zaak is geworden. De stemming is dan ook uitstekend, al wordt niet verwacht dat de par tijen op de belangrijkste punten nader tot elkaar zullen komen. In de eerste plaats is er het strui kelblok van de zelfstandigheid voor de Palestijnen op de wes toever van de Jordaan en op de Gaza-strook en verder de status van Arabisch Jeruzalem. Zowel Egyptische als Israëlische zegslieden hebben de afgelopen dagen gezegd dat Jordanië zich waarschijnlijk binnenkort bij de onderhandelingen zal aansluiten, maar dat moet toch nog als een sprookje ter zijde worden ge schoven. Over een aantal technische zaken tussen de twee landen wordt wel overeenstemming verwacht de hoeveelheid olie die Egypte aan Israël zal leveren uit de olievel den in de Sinaiwoestijn, die over ruim twee maanden door Israël ontruimd zullen worden, en mo- BONN (AFP/DPA/AP) - West-Duitsland wil geen kernmo- gendheid worden en er kan dan ook geen sprake van zijn dat de Bondsrepubliek, al was het maar financieel, deelneemt aan een Frans-Duitse atoommacht. Dit heeft minister Hans Apel van defensie gisteren verklaard bij de presentatie van het "Witboek 1979" waarin de West- duitse regering de balans opmaakt van tien jaar defen siepolitiek. President Sadat (rechts) van Egypte en premier Begin van Israël geven elkaar een steuntje in de rug na de plechtigheden bij de aankomst van Sadat in Israël, waar driedaagse vredesbesprekingen op het programma staan. gelijk ook de vervanging van de VN-vredesmacht in de Sinai die teruggetrokken is omdat Rus land daar in de Veiligheidsraad geen steun meer aan wilde geven. Verder zal Israël een aantal geba ren maken tegenover Sadat, zoals het vrijlaten van enige politieke gevangenen, het verwijderen van het militaire hoofdkwartier uit de stad Gaza en het vervroegen van de ontruiming van het Santa Ca- therina-klooster dat op de berg Sinai ligt. Publiekelijk besteedde Sadat dit maal opvallend weinig aandacht aan de Palestijnen. Hij zei slechts dat de paraplu van de vrede ook uitgestrekt dient te worden over het Palestijnse volk. Het Egypti sche gezelschap dat de president begeleidt, blijft echter ook wat de Palestijnen betreft optimistisch. Zij zijn vol vertrouwen dat moei lijke problemen als de Palestijnse autonomie zullen worden opge lost. Zij wijzen op de ontmoetin gen die de Israëlische minister van buitenlandse zaken Dajan heeft met Palestijnen in de bezet te gebieden, in het geval van dr. Achmed Hamze Natshe uit He- bron, zelfs een man die officieel lid is van de PLO. Sadat en Begin vermaken zich zo te zien best, althans willen publie kelijk in ieder geval die indruk wekken. Zozeer dat Sadat het nu al zelfs heeft over „mijn goede vriend Menachem". Wel wil de regering in Bonn een modernisering van de door de Noord-Atlantische verdragsor ganisatie (NAVO) in Europa ge stationeerde kernwapens. Die is, aldus Apel, noodzakelijk gewor den door de "dreiging" die uit- Gegevens over Saturnusmaan gingen verloren CALIFORNIË (UPI) - Het Ameri kaanse ruimtebureau heeft giste ren meegedeeld, dat belangrijke gegevens over mogelijk leven op de maan Titan van Saturnus ver loren zijn gegaan door storing van een Russische satelliet. De Amerikaanse geleerden hadden verzuimd de Russen in kennis te stellen van de mogelijkheid van storing. De gegevens betroffen tempera- tuurmetingen op Titan, die groter is dan de planeet Mercurius. De maan bezit chemische stoffen die I voor de vorming van levende or ganismen noodzakelijk zijn en heeft ook een atmosfeer. Alleen de temperatuur is nog onbekend. Voor primitieve organismen moet die boven het vriespunt zijn. gaat van het feit dat het even wicht in Europa verstoord is ten gunste van het Pact van War schau, hetgeen vooral een gevolg is van de invoering van de "SS- 20", een Sowjet-raket voor de middellange afstand. Deze modernisering moet naar het inzicht van de Westduitse rege ring in het kader van de NAVO geschieden, waarin "de Verenig de Staten de belangrijkste partij zijn". Apel ontkende dat het Westduitse leger zou overwegen samen met NAVO-partners buiten Europa - bij voorbeeld in het Nabije Oos ten - op te treden om een continue olie te garanderen. VS-raketten Een van de keuzemogelijkheden om de dreiging van het War-> schau-pact te beantwoorden is de stationering van de nieuwe Ame rikaanse Pershing 2-raket in West-Europa, waarmee kernla dingen bij doelen in de Sowjet- Unie kunnen worden gebracht. De regering in Bonn streeft echter naar een goede verstandhouding met Moskou en staat erop dat tenminste een ander NAVO-land de Amerikaanse raketten ook op zijn grondgebied laat stationeren. In het rapport wordt benadrukt dat de Verenigde Staten, ondanks de ontevredenheid in sommige Eu ropese landen over het Ameri kaanse leiderschap, de hoeksteen van het Westerse bondgenoot schap blijven. "Alleen in het bondgenootschap met de Noord- amerikaanse partners zijn de vei ligheid van Europa en de veilig heid van de Bondsrepubliek Duitsland gewaarborgd", aldus het rapport. 9 Frankrijk LONDEN (AP) - De Sowjet-Unie blijft vaart zetten achter een "in drukwekkende" modernisering van haar conventionele en nucleaire strijdkrachten en dreigt daarmee de Verenigde Sta ten en hun bondgenoten ver ach ter zich te laten. Tot deze slotsom komt het gezaghebbende "Inter nationaal Instituut voor Strategi sche Studieën" (IISS) in zijn vandaag verschenen jaarboek. Enkele andere hoofdpunten uit "militair evenwicht 1979": overal ter wereld blijft de bewa peningsinspanning een hoogte punt doormaken; de ontwikkelingslanden maken steeds meer wapens in licentie. Ze dekken daarmee niet alleen hun eigen behoefte, maar probe ren met een overschot ook de ex portmarkt te veroveren; de NAVO-landen ondervinden moeilijkheden bij het aanwerven van specialistisch militair perso neel (beroepsmilitairen). Daarte gen blijkt met name de Sowjet- luchtmacht aantrekkelijke car rièremogelijkheden te bieden, wat blijkt uit een toename van het personeelsbestand met 20.000 man over het afgelopen jaar. Het IISS, een in Londen gevestigd onafhankelijk instituut met als huidige voorzitter de Nederlan der dr. Ernst van der Beugel, schetst een somber beeld van de militaire stand van zaken in de NAVO. Vanzelfsprekend neemt het IISS er nota van, dat ook de Verenigde Staten en hun bondgenoten bezig zijn hun bewapening te moderni seren, zowel nucleair als conven tioneel. Maar volgens het jaarverslag pak ken de twee machtsblokken die modernisering op heel verschil lende manieren aan. Het westen, aldus "militair evenwicht", gooit zijn oude wapens na hun vervan ging op de schroothoop, voorna melijk omdat opslag ervan te kostbaar wordt gevonden. Het Oostblok daarentegen doet wel aan voorraadvorming van wa pensystemen. Volgens het IISS betekent dit dat de strijdkrachten van het War schaupact "aanmerkelijk beter in staat zijn tot het voeren van een langdurige oorlog". In haar beschouwing over de wes terse defensie wees de Westduit se regering op de rol van Frank rijk, dat lid is van de NAVO, niet deelneemt in de commando structuur van het bondgenoot schap. "De rol van Frankrijk binnen het bondgenootschap is van groot belang voor de gemeenschappe lijke verdediging. Hoewel Frank rijk niet deelneemt in de militaire integratie van het bondgenoot schap werkt het militair samen met NAVO-partners, in het bij zonder met de Bundeswehr", al dus het rapport. Frankrijk heeft in West-Duitsland drie divisies van in totaal 51.000 manschappen gelegerd. Volgens het rapport is dit een bewijs van "Frankrijks verantwoordelijk heidsbesef voor de gemeen schappelijke veiligheid en defen sie van Europa". ADVERTENTIE MELBA-T0AST per pak vanAÖO 1 voor Douwe Egberts PICKWICK THEEZAKJES groen van voor 1,15 BROODBOETIEK B0ERENWIT ca. 400 gram van ArF? nu 0,98 HARDE BROODJES 4 stuks van -MtT LANGE VINGERS pak 150 gram van A£S voor GILDA BOERDERIJ DROP Doos a 500 gram van 3t50" voor VERSE GROENTE EN FRUIT REINE VICTORIA PRUIMEN per kg. Tito houdt onder het toeziend oog van de Cubaanse president zijn plei dooi voor het ongebonden blijven van de niet-gebonden landen. (Van c speciale verslaggever) HAVANA - De Joegoslavische pre sident Tito heeft gisteren tijdens de tweede dag van de zesde top conferentie van de 94 niet-ge bonden landen in Havana de ge wapende inmenging van bepaal de lidstaten in de binnenlandse aangelegenheden van anderen veroordeeld. Hij sprak met name over Zuidoost-Azië en riep op tot terugtrekking van alle buiten landse troepen daar dat wil zeg gen tot die van Vietnam uit Cam bodja. De vitale 87-jarige Joegoslavische leider, die de beweging 25 jaar geleden hielp oprichten, ant woordde daarmee op de ope ningstoespraak die maandag was gehouden door de Cubaanse premier Castro, die als nieuwe voorzitter van de beweging openlijk partij had gekozen voor het nieuwe, door Vietnam ge steunde regime van Heng Sam- rin. Tito verwees naar het feit dat hij de enige was die de oprichting van de beweging achttien jaar geleden in Belgrado had meege maakt, waar men zich had uitge sproken tegen de tegenstelling tussen Oost en West, en daaren tegen meer aandacht had ge vraagd voor de ongelijkheid tus sen Noord en Zuid. Tito zei dat zijn land zich altijd had verzet tegen pogingen van de grootmachten om hun hegemo nie op te leggen, kleinere bond genoten als instrument voor hun politiek te gebruiken en zo de on afhankelijkheid van anderen aan te tasten. Hij betreurde het echter dat nu ook sommige niet-gebon den landen zelf bij onderlinge meningsverschillen hun toevlucht nemon tot gewapende inmenging. Tito stelde verder dat veel van deze meningsverschillen het gevolg waren van de historische erfenis, van het verschil in geografische omstandigheden, maar ook van verschillende politieke keuzen en zelfs van vreemde invloeden. Hij hoopte met name dat het be stuur van de beweging zich er niet toe zou laten verleiden om in dergelijke gevallen partij te kie zen, maar daarentegen een actie ve rol te spelen by het zoeken naar een vreedzame oplos- sin- Ten slotte waarschuwde hij tegen pogingen van de grote mogend heden om steeds meer belangrij ke beslissingen te onttrekken aan de beraadslagingen in de alge mene vergadering van de Ver enigde Naties waar de met-ge bonden landen nu vnjwel over een twee-derde-meerderheid be schikken. Tito sloot daarin aan bij de woorden van de voorafgaande spreker, VN-secretaris-generaal Wald- heim, die het grote belang van de beweging voor de wereldorgani satie nog eens onderstreepte. En die tevens opriep tot een interna tionale conferentie over het Mid den-Oosten, waaraan alle be trokken staten zouden moeten deelnemen. Deze conferentie zou moeten plaatsvinden onder aus piciën van de Verenigde Naties en moeten resulteren in een alomvattende vrede in het Mid den-Oosten. Voorts veroordeelden de Arabische leiders Hafez al Assad van Syrië en Saddam Hoessein van Irak nogmaals de afzonderlijke vrede die hun collega Sadat met Israël heeft gesloten. Er is nog een pro cedure-gevecht aan de gang over de vraag of het antwoord van de Egyptische vertegenwoordiger op eerdere beschuldigingen van verraad aan het adres vein Sadat (van onder meer Castro) in de stukken van de bijeenkomst moeten worden opgenomen. Castro had namelijk verklaard dat Egypte verraad had gepleegd aan de Arabische zaak, door het vre desverdrag te tekenen. Tito ging in zijn toespraak minder ver, maar doelde wel op Cairo, toen hij zei dat het niet realistisch is te geloven in aparte oplossingen voor het Palestijnse vraagstuk. In de wandelgangen van het con grespaleis valt te beluisteren dat Tito zich met kracht zou verzet ten als de Arabische staten moch ten proberen Egypte te verwijde ren uit de beweging van niet-ge bonden landen. Overigens hoopt Irak in 1982 de ze vende top van.de beweging te mogen organiseren, en Libië de achtste in 1985. Dit zou een be slissende steun kunnen beteke nen voor Jasser Arafat van de Palestijnse bevrijdingsorganisa tie PLO - die hier als als een van de belanrijkste gasten wordt be schouwd. Inmiddels besteedt de Cubaanse pers grote aandacht aan het feit dat met de aankomst van het 53ste staatshoofd of regeringslei der het wereldrecord-topconfe renties is gebroken dat in 1973 in Algiers was gevestigd. Men zegt dat de nu verenigde leiders maar liefst anderhalf miljard mensen vertegenwoordigen. ADVERTENTIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 9