West-Duitsland wil geen
eigen
kernmacht
Ontspannen
sfeer bij
bezoek
Sadat
aan Israël
(Soit
Warschaupact is de
NAVO-bondgenoten vóór
JL
r\l S6?9rarn KJ
[h& »4,iler;L°Ar0>?9 J?
Tito: "Geen
inmenging
door niet-
gebondenen"
Wel modernisering kernwapens NAVO
0,79
«..,1,20
0,89
2,95
1,98
VROOMS DREESM ANN
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
(Van onze correspondent)
HAIFA - De Egyptische president
Sadat en premier Begin van Is
raël hebben hun besprekingen
over een gemeenschappelijke
strategie, die zij in juli in
Alexandrië zijn begonnen, giste
ren in Israël voortgezet. Een
woordvoerder van premier Begin
deelde na afloop van het eerste
gesprek tussen Begin en Sadat
mee dat „verschillende onder
werpen in het belang van beide
landen zijn besproken, evenals
algemene zaken die met het Mid
den-Oosten te maken heb
ben".
Dat betekent dat niet alleen over de
status van Jeruzalem, de toe
komst van de Palestijnse auto
nomie, de Egyptische oliele
veranties uit de Sinai aan Israël
en toezicht op de demilitarisering
in de Sinai is gesproken, maar
ook over zaken van algemene
strategie in het Midden-Oosten
waarover Begin en Sadat in
Alexandrië al grote mate van
overeenstemming hadden be
reikt.
President Sadat kwam gisteren
voor zijn derde bezoek aan Israël
met zijn jacht in de haven van
Haifa aan. Een bezoek van de
Egyptische president aan Israël
is al routine geworden, geen bij
zondere opwinding in Israël. Een
ontspannen houding ook bij de
Egyptenaren, voor wie een be
zoek aan Israël ook al een nor
male zaak is geworden. De
stemming is dan ook uitstekend,
al wordt niet verwacht dat de par
tijen op de belangrijkste punten
nader tot elkaar zullen komen. In
de eerste plaats is er het strui
kelblok van de zelfstandigheid
voor de Palestijnen op de wes
toever van de Jordaan en op de
Gaza-strook en verder de status
van Arabisch Jeruzalem.
Zowel Egyptische als Israëlische
zegslieden hebben de afgelopen
dagen gezegd dat Jordanië zich
waarschijnlijk binnenkort bij de
onderhandelingen zal aansluiten,
maar dat moet toch nog als een
sprookje ter zijde worden ge
schoven.
Over een aantal technische zaken
tussen de twee landen wordt wel
overeenstemming verwacht de
hoeveelheid olie die Egypte aan
Israël zal leveren uit de olievel
den in de Sinaiwoestijn, die over
ruim twee maanden door Israël
ontruimd zullen worden, en mo-
BONN (AFP/DPA/AP) - West-Duitsland wil geen kernmo-
gendheid worden en er kan dan ook geen sprake van zijn
dat de Bondsrepubliek, al was het maar financieel,
deelneemt aan een Frans-Duitse atoommacht. Dit heeft
minister Hans Apel van defensie gisteren verklaard bij
de presentatie van het "Witboek 1979" waarin de West-
duitse regering de balans opmaakt van tien jaar defen
siepolitiek.
President Sadat (rechts) van Egypte en premier Begin van Israël geven
elkaar een steuntje in de rug na de plechtigheden bij de aankomst van
Sadat in Israël, waar driedaagse vredesbesprekingen op het programma
staan.
gelijk ook de vervanging van de
VN-vredesmacht in de Sinai die
teruggetrokken is omdat Rus
land daar in de Veiligheidsraad
geen steun meer aan wilde geven.
Verder zal Israël een aantal geba
ren maken tegenover Sadat, zoals
het vrijlaten van enige politieke
gevangenen, het verwijderen van
het militaire hoofdkwartier uit de
stad Gaza en het vervroegen van
de ontruiming van het Santa Ca-
therina-klooster dat op de berg
Sinai ligt.
Publiekelijk besteedde Sadat dit
maal opvallend weinig aandacht
aan de Palestijnen. Hij zei slechts
dat de paraplu van de vrede ook
uitgestrekt dient te worden over
het Palestijnse volk. Het Egypti
sche gezelschap dat de president
begeleidt, blijft echter ook wat de
Palestijnen betreft optimistisch.
Zij zijn vol vertrouwen dat moei
lijke problemen als de Palestijnse
autonomie zullen worden opge
lost. Zij wijzen op de ontmoetin
gen die de Israëlische minister
van buitenlandse zaken Dajan
heeft met Palestijnen in de bezet
te gebieden, in het geval van dr.
Achmed Hamze Natshe uit He-
bron, zelfs een man die officieel
lid is van de PLO.
Sadat en Begin vermaken zich zo te
zien best, althans willen publie
kelijk in ieder geval die indruk
wekken. Zozeer dat Sadat het nu
al zelfs heeft over „mijn goede
vriend Menachem".
Wel wil de regering in Bonn een
modernisering van de door de
Noord-Atlantische verdragsor
ganisatie (NAVO) in Europa ge
stationeerde kernwapens. Die is,
aldus Apel, noodzakelijk gewor
den door de "dreiging" die uit-
Gegevens over
Saturnusmaan
gingen verloren
CALIFORNIË (UPI) - Het Ameri
kaanse ruimtebureau heeft giste
ren meegedeeld, dat belangrijke
gegevens over mogelijk leven op
de maan Titan van Saturnus ver
loren zijn gegaan door storing
van een Russische satelliet. De
Amerikaanse geleerden hadden
verzuimd de Russen in kennis te
stellen van de mogelijkheid van
storing.
De gegevens betroffen tempera-
tuurmetingen op Titan, die groter
is dan de planeet Mercurius. De
maan bezit chemische stoffen die
I voor de vorming van levende or
ganismen noodzakelijk zijn en
heeft ook een atmosfeer. Alleen
de temperatuur is nog onbekend.
Voor primitieve organismen
moet die boven het vriespunt
zijn.
gaat van het feit dat het even
wicht in Europa verstoord is ten
gunste van het Pact van War
schau, hetgeen vooral een gevolg
is van de invoering van de "SS-
20", een Sowjet-raket voor de
middellange afstand.
Deze modernisering moet naar het
inzicht van de Westduitse rege
ring in het kader van de NAVO
geschieden, waarin "de Verenig
de Staten de belangrijkste partij
zijn".
Apel ontkende dat het Westduitse
leger zou overwegen samen met
NAVO-partners buiten Europa -
bij voorbeeld in het Nabije Oos
ten - op te treden om een continue
olie te garanderen.
VS-raketten
Een van de keuzemogelijkheden
om de dreiging van het War->
schau-pact te beantwoorden is de
stationering van de nieuwe Ame
rikaanse Pershing 2-raket in
West-Europa, waarmee kernla
dingen bij doelen in de Sowjet-
Unie kunnen worden gebracht.
De regering in Bonn streeft echter
naar een goede verstandhouding
met Moskou en staat erop dat
tenminste een ander NAVO-land
de Amerikaanse raketten ook op
zijn grondgebied laat stationeren.
In het rapport wordt benadrukt dat
de Verenigde Staten, ondanks de
ontevredenheid in sommige Eu
ropese landen over het Ameri
kaanse leiderschap, de hoeksteen
van het Westerse bondgenoot
schap blijven. "Alleen in het
bondgenootschap met de Noord-
amerikaanse partners zijn de vei
ligheid van Europa en de veilig
heid van de Bondsrepubliek
Duitsland gewaarborgd", aldus
het rapport.
9 Frankrijk
LONDEN (AP) - De Sowjet-Unie
blijft vaart zetten achter een "in
drukwekkende" modernisering
van haar conventionele en
nucleaire strijdkrachten en
dreigt daarmee de Verenigde Sta
ten en hun bondgenoten ver ach
ter zich te laten. Tot deze slotsom
komt het gezaghebbende "Inter
nationaal Instituut voor Strategi
sche Studieën" (IISS) in zijn
vandaag verschenen jaarboek.
Enkele andere hoofdpunten uit
"militair evenwicht 1979":
overal ter wereld blijft de bewa
peningsinspanning een hoogte
punt doormaken;
de ontwikkelingslanden maken
steeds meer wapens in licentie.
Ze dekken daarmee niet alleen
hun eigen behoefte, maar probe
ren met een overschot ook de ex
portmarkt te veroveren;
de NAVO-landen ondervinden
moeilijkheden bij het aanwerven
van specialistisch militair perso
neel (beroepsmilitairen). Daarte
gen blijkt met name de Sowjet-
luchtmacht aantrekkelijke car
rièremogelijkheden te bieden,
wat blijkt uit een toename van het
personeelsbestand met 20.000
man over het afgelopen jaar.
Het IISS, een in Londen gevestigd
onafhankelijk instituut met als
huidige voorzitter de Nederlan
der dr. Ernst van der Beugel,
schetst een somber beeld van de
militaire stand van zaken in de
NAVO.
Vanzelfsprekend neemt het IISS er
nota van, dat ook de Verenigde
Staten en hun bondgenoten bezig
zijn hun bewapening te moderni
seren, zowel nucleair als conven
tioneel.
Maar volgens het jaarverslag pak
ken de twee machtsblokken die
modernisering op heel verschil
lende manieren aan. Het westen,
aldus "militair evenwicht", gooit
zijn oude wapens na hun vervan
ging op de schroothoop, voorna
melijk omdat opslag ervan te
kostbaar wordt gevonden. Het
Oostblok daarentegen doet wel
aan voorraadvorming van wa
pensystemen.
Volgens het IISS betekent dit dat
de strijdkrachten van het War
schaupact "aanmerkelijk beter in
staat zijn tot het voeren van een
langdurige oorlog".
In haar beschouwing over de wes
terse defensie wees de Westduit
se regering op de rol van Frank
rijk, dat lid is van de NAVO,
niet deelneemt in de commando
structuur van het bondgenoot
schap.
"De rol van Frankrijk binnen het
bondgenootschap is van groot
belang voor de gemeenschappe
lijke verdediging. Hoewel Frank
rijk niet deelneemt in de militaire
integratie van het bondgenoot
schap werkt het militair samen
met NAVO-partners, in het bij
zonder met de Bundeswehr", al
dus het rapport.
Frankrijk heeft in West-Duitsland
drie divisies van in totaal 51.000
manschappen gelegerd. Volgens
het rapport is dit een bewijs van
"Frankrijks verantwoordelijk
heidsbesef voor de gemeen
schappelijke veiligheid en defen
sie van Europa".
ADVERTENTIE
MELBA-T0AST
per pak
vanAÖO
1 voor
Douwe Egberts
PICKWICK
THEEZAKJES
groen
van
voor 1,15
BROODBOETIEK
B0ERENWIT
ca. 400 gram
van ArF?
nu 0,98
HARDE
BROODJES
4 stuks van -MtT
LANGE
VINGERS
pak 150 gram
van A£S
voor
GILDA
BOERDERIJ
DROP
Doos a 500 gram
van 3t50"
voor
VERSE GROENTE
EN FRUIT
REINE VICTORIA
PRUIMEN
per kg.
Tito houdt onder het toeziend oog van de Cubaanse president zijn plei
dooi voor het ongebonden blijven van de niet-gebonden landen.
(Van c
speciale verslaggever)
HAVANA - De Joegoslavische pre
sident Tito heeft gisteren tijdens
de tweede dag van de zesde top
conferentie van de 94 niet-ge
bonden landen in Havana de ge
wapende inmenging van bepaal
de lidstaten in de binnenlandse
aangelegenheden van anderen
veroordeeld. Hij sprak met name
over Zuidoost-Azië en riep op tot
terugtrekking van alle buiten
landse troepen daar dat wil zeg
gen tot die van Vietnam uit Cam
bodja.
De vitale 87-jarige Joegoslavische
leider, die de beweging 25 jaar
geleden hielp oprichten, ant
woordde daarmee op de ope
ningstoespraak die maandag was
gehouden door de Cubaanse
premier Castro, die als nieuwe
voorzitter van de beweging
openlijk partij had gekozen voor
het nieuwe, door Vietnam ge
steunde regime van Heng Sam-
rin. Tito verwees naar het feit dat
hij de enige was die de oprichting
van de beweging achttien jaar
geleden in Belgrado had meege
maakt, waar men zich had uitge
sproken tegen de tegenstelling
tussen Oost en West, en daaren
tegen meer aandacht had ge
vraagd voor de ongelijkheid tus
sen Noord en Zuid.
Tito zei dat zijn land zich altijd had
verzet tegen pogingen van de
grootmachten om hun hegemo
nie op te leggen, kleinere bond
genoten als instrument voor hun
politiek te gebruiken en zo de on
afhankelijkheid van anderen aan
te tasten. Hij betreurde het echter
dat nu ook sommige niet-gebon
den landen zelf bij onderlinge
meningsverschillen hun
toevlucht nemon tot gewapende
inmenging.
Tito stelde verder dat veel van deze
meningsverschillen het gevolg
waren van de historische erfenis,
van het verschil in geografische
omstandigheden, maar ook van
verschillende politieke keuzen
en zelfs van vreemde invloeden.
Hij hoopte met name dat het be
stuur van de beweging zich er
niet toe zou laten verleiden om in
dergelijke gevallen partij te kie
zen, maar daarentegen een actie
ve rol te spelen by het zoeken
naar een vreedzame oplos-
sin-
Ten slotte waarschuwde hij tegen
pogingen van de grote mogend
heden om steeds meer belangrij
ke beslissingen te onttrekken aan
de beraadslagingen in de alge
mene vergadering van de Ver
enigde Naties waar de met-ge
bonden landen nu vnjwel over
een twee-derde-meerderheid be
schikken.
Tito sloot daarin aan bij de woorden
van de voorafgaande spreker,
VN-secretaris-generaal Wald-
heim, die het grote belang van de
beweging voor de wereldorgani
satie nog eens onderstreepte. En
die tevens opriep tot een interna
tionale conferentie over het Mid
den-Oosten, waaraan alle be
trokken staten zouden moeten
deelnemen. Deze conferentie zou
moeten plaatsvinden onder aus
piciën van de Verenigde Naties
en moeten resulteren in een
alomvattende vrede in het Mid
den-Oosten.
Voorts veroordeelden de Arabische
leiders Hafez al Assad van Syrië
en Saddam Hoessein van Irak
nogmaals de afzonderlijke vrede
die hun collega Sadat met Israël
heeft gesloten. Er is nog een pro
cedure-gevecht aan de gang over
de vraag of het antwoord van de
Egyptische vertegenwoordiger
op eerdere beschuldigingen van
verraad aan het adres vein Sadat
(van onder meer Castro) in de
stukken van de bijeenkomst
moeten worden opgenomen.
Castro had namelijk verklaard dat
Egypte verraad had gepleegd aan
de Arabische zaak, door het vre
desverdrag te tekenen. Tito ging
in zijn toespraak minder ver,
maar doelde wel op Cairo, toen
hij zei dat het niet realistisch is te
geloven in aparte oplossingen
voor het Palestijnse vraagstuk. In
de wandelgangen van het con
grespaleis valt te beluisteren dat
Tito zich met kracht zou verzet
ten als de Arabische staten moch
ten proberen Egypte te verwijde
ren uit de beweging van niet-ge
bonden landen.
Overigens hoopt Irak in 1982 de ze
vende top van.de beweging te
mogen organiseren, en Libië de
achtste in 1985. Dit zou een be
slissende steun kunnen beteke
nen voor Jasser Arafat van de
Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie PLO - die hier als als een van
de belanrijkste gasten wordt be
schouwd.
Inmiddels besteedt de Cubaanse
pers grote aandacht aan het feit
dat met de aankomst van het
53ste staatshoofd of regeringslei
der het wereldrecord-topconfe
renties is gebroken dat in 1973 in
Algiers was gevestigd. Men zegt
dat de nu verenigde leiders maar
liefst anderhalf miljard mensen
vertegenwoordigen.
ADVERTENTIE