Nederlands museum
wil herondekte
Van Gogh aankopen
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1979
VARIA
PAGINA 25
Wat me, op zoek naar de verlo
ren tijd, bij het doorbladeren
van het Algemeen Handels
blad van 1,2 en 3 september
1939 in het Nederlands Pers
museum, nog het meest ver
baasde, was dat iedereen
blijkbaar WIST dat de oorlog
zou uitbreken. Ik had al die
verhalen over mei 1940 nog in
mijn achterhoofd, toen we
blijkbaar min of meer verrast
werden door de Duitse inval,
maar acht maanden eerder
had iedereen kennelijk zijn
maatregelen al genomen. In
het ochtendblad van 1 sep
tember 1939, toen nog niet be
kend was dat de Duitsers Po
len waren binnengetrokken,
werd onder de kop CLEMEN
TIE, LEZER! al excuus ge
vraagd voor trage of onre
gelmatige bezorging van de
krant. De eorpeditie werd
zwaar gehinderd door uitge
vallen treinen, afgesloten we
gen en bruggen, en militaire
controle van de auto's. Met
waardering werd in het libe
rale blad melding gemaakt
van het feit dat de SDAP op 31
augustus, de verjaardag van
Koningin Wilhelmina, voor
het eerst het rood-wit-blauw
had uitgestoken op het ge
bouw van het partij secreta
riaat in de Tesselschadestraat
in Amsterdam, dit om te ver
mijden dat in deze moeilijke
tijden de tegenstellingen
geaccentueerd werden.
Onder het kopje ,JDenk om de
schaar" werd het volgende
gemeld:
,J£en lezeres wijst ons erop, dat
in het lijstje van artikelen,
nodig voor Eerste Hulp bij
bom- en gasaanvallen, de
schaar ontbrak".
En een foto toonde een groot
bord met de mededeling:
,JJoofdweg Rotterdam-Dor
drecht alleen voor militair
verkeer". Terwijl in Engeland
op 1 september de censuur
werd ingesteld op alle uit
gaande mededelingen uit En
geland, en in Duitsland een
verbod in werking trad op het
luisteren naar buitenlandse
zenders („Wie berichten van
buitenlandse zenders ver
spreidt, wordt met tuchthuis
n zeer ernstige ge
vallen met den dood"), maak
te de burgemeester van Am
sterdam bekend dat de stad
„in staat van oorlog" was
verklaard. Reeds gisteren
was Publieke Werken van
Amsterdam begonnen met de
bouw van 6 der 280 schuil
plaatsen, die volgens het
klaarliggende plan in de hele
stad zouden worden neergezet
zodra de desbetreffende auto
riteiten daarvoor de tijd ge
komen achtten:
,Jn elk van deze schuilplaatsen
is ongeveer plaats voor hon
derd en veertig menschen. De
bouw van dit zestal is nog en
kel bedoeld als proef en om de
gewenschte practische erva
ring op te doen. Maar het feit
dat er drie dagen met dezen
bouw gemoeid zullen zijn,
stemt toch niet prettig".
Gepiperold
Ondertussen ging het leven van
alledag natuurlijk gewoon
door. In Tivoli Schouwburg in
Rotterdam werd het blijspel
,JIebt u al gepiperold?" opge
voerd. Twee militairen had
den op koninginnedag om
streeks 11 uur een café aan de
Bezuidenhoutseweg in Den
Haag verlaten zonder te be
talen. „Ze hebben f 7 gestolen"
had een der cafébezoekers
uitgeroepen. In Amersfoort
waren ongeveer zeventig
paarden op hol geslagen,
vermoedelijk doordat zij
schrokken van een voorbijrij
dende trein: ,f)e paarden lie
pen oppassers omver en reden
in toomeloze vaart in ver
schillende richtingen. Een 25-
tal paarden rende de stad
door en over het Stations
plein, waar zij zich een weg
baanden door de velen, die
hier vereenigd waren. Een
ander deel koos de richting
van den Soesterweg. Ver
schillende paarden zijn de
spoorbanen naar Amsterdam
en Utrecht opgerend. Een ze
vental cavaleristen werd
hierbij gewond. Drie liepen
zware wonden op en moesten
naar het ziekenhuis worden
overgebracht. Twee paarden
werden afgemaakt. Deze ma
noeuvre veroorzaakte in de
drukke stad een ware pa
niek".
Zilvergeld.
Die cavaleristen moeten wel on
ze eerste gewonden in de
Tweede Wereldoorlog zijn
geweest. Gelukkig kon de in
beslagneming van het Con
certgebouw door de miltaire
autoriteiten al op 2 september
1939 weer worden opgeheven,
maar er liepen nog wel steeds
geruchten in Amsterdam om
trent zaken waar men wei
gerde... zilvergeld aan te ne
men. De juistheid van die ge
ruchten konden wij niet be
vestigd krijgen, maar mocht
men inderdaad zulk een on
verantwoordelijke behande
ling ondervinden, dan is er
slechts één weg: onmiddellijk
de politie waarschuwen!".
Aldus het Algemeen Handels
blad op vrijdag 1 september
1939.
De heer E. Povel had het alle
maal blijkbaar zien aanko
men, bij de advertentiën
stond deze tekst:
,fian familieleden, vrienden en
kennissen een hartelijk tot
weerziens! Schiphol, a-b De
Buizerd. 31-8-39, E. Po-
vel".
Daar stond weer tegenover dat
minister Steenberghe ver
klaard had dat hij in volle ge
rustheid dezelfde verklaring
kon afleggen als minister
Treub in augustus 1914: ,JEr
zal in Nederland geen honger
worden geleden".JJit is", zoo
zei de minister, „ook zeer be
grijpelijk, aangezien de re
geering, in tegenstelling tot
1914, over een ruime voorbe
reidingstijd heeft beschikt,
i hard is gewerkt".
ARNHEM (GPD) - Een Nederlands
museum heeft optie gevraagd en
gekregen op het schilderij ,JDe
Wever" van Vincent van Gogh,
dat de Arnhemse kunsthandelaar
Peter Albricht op een zolder bij
eenfamilie in Ede gevonden heeft,
met de tekening „Oude man met
kind", eveneens van Van Gogh.
De naam van het museum is nog
niet prijsgegeven. Wel is bekend
dat zich in het Van-Goghmuseum
in Amsterdam een voorstudie van
,f)e Wever" bevindtK
De heer Albricht „De mensen van
het museum willen het schilderij
eerst echt zien, voor ze definitief
tot de aankoop er van besluiten.
Ik heb gezegd, dat ze dan moeten
wachten tot de kunst- en antiek
beurs, die van 8 tot 17 september
gehouden wordt in kasteel Heeze
bij Eindhoven. Ik wil de twee Van
Goghs als primeur voor die beurs
bewaren. Ik zou het wel leuk vin
den, als het schilderij in Neder
land blijft". Er is gisteren ook nog
een bod uit Japan gedaan op het
schilderij, dat 375.000 gulden
moet kosten. Verder toonden
twee particuliere verzamelaars
uit Nederland belangstelling.
De Arnhemse kunstverzamelaar is
bij toeval op het spoor van de Van
Goghs gekomen. „Een dame, die
klant is bij ons, vroeg eens ter
loops of we nooit iets belangrijks
in onze collectie hadden. Ik zei
haar toen dat de Rembrandts en
Van Goghs niet voor het oprapen
liggen. Waarop zij vertelde, dat
kennissen van haar beweerden
twee werken van Van.Gogh te be
zitten. Op mijn verzoek is er toen
contact met die mensen gelegd.
Toen ik er kwam, bleken ze een
heuse verzameling te hebben,
waar ze overigens vrij laconiek
over deden. Er werd een zolder
trapje naar beneden getrokken
en ik moest het maar uitzoeken.
Van half acht 's avonds tot half
twee 's nachts ben ik daar op die
zolder aan het snuffelen geweest
en vond er tussen het speelgoed
en de kerstversierselen het schil
derij en de tekening van Van
Gogh". De familie, waarvan de
naam geheimgehouden wordt,
wist van de mogelijke waarde van
De Franse pianist Jacques Fe-
vrier is op 79-jarige leeftijd over
leden in een ziekenhuis in Remi-
remont, waar hij 8 augustus was
opgenomen nadat hij door een
motorrijder was aangereden.
Fevrier was specialist in de Franse
muziek. Op zijn talrijke buiten
landse toernees vertolkte hij
voornamelijk werken van De
bussy, Ravel en Poulenc.
Het uit 1884 daterende olieverf'schi
Gogh.
de kunstwerken. „Maar net als
óver kunst doen ze ook over geld
nogal passief. Niet dat ze zo be-
middeld zijn, maar ze tonen nu
eenmaal weinig interesse. Waar
om zouden ze verkopen?"
In een gesprek wist de heer Al
bricht de Edenaren te overtuigen,
dat het zinvol zou zijn tot verkoop
te besluiten. In overleg met fami
lie werden de prijzen vastgesteld
(de tekening moet 150.000 gulden
Iderij "De Wever" van Vincent
opbrengen). „Ik heb geen enkele
prijsvergelijkingsmogelijkheid
Ik weet niet, waar
laatst werk van dit kaliber op de
markt is geweest en hoeveel geld
daarmee gemoeid was. De be
kende musea verkopen niet en
verder zijn deze meesterwerken
te zeldzaam. Ik moest helemaal
afgaan op mijn kennis van zaken
betreffende de kunsthan
del".
Leidse bioscopen
CAMERA: "The China Syndrome", da.
7.00 en 9.30 uur, al.
Kindermatinee: "Alleen op de wereld",
2.30 l
1.30 L
Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling Sutopo- batik-
schilderijen. Geopend tot 31 aug., dag
vanaf 11 uur.
Galerie Pulchri Studio Oegstgeest (Pas
sage 10): schilderijen Hans Vogelpoel,
dagelijks van 10-6 uur, behalve op zon
dag. (Tot 13 september)
Galerie de Pomp, Dorpstraat 38, War
mond. Tentoonstelling Hans Zandvliet,
lito's, aquarellen, kleurpotloodtekenin
gen en Ad Jordaans-foto's. Geopend tot
31 aug., dag. van 13-17 uur en 19-21 uur,
woe. ook van 10-12 uur.
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4. Ten-
toonstellivg van 12 kunstenaars - etsen,
zeefdrukken, kleur hoogdrukken, li
tho's, gouaches en plastieken. Geopend
van 18 aug. - 16 sept., do. t/m za., van
12.30-17.00 uur, zo. 19 aug., van 14-17 uur.
Galerie Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Cara Waller -
peintures op hout en Ronnie Meerts -
etsen en litho's. Geopend van 1 tot 26
sept., openingstijden van de bibliotheek.
Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling tekeningen uit de
dierenwereld - Edith Görtz van Steve-
nick. Geopend tot 1 okt.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1. Tentoonstelling Vijf eeu
wen Karatsu-Keramiek; Japans aarde
werk van de 16e eeuw tot heden; filmver
toning ma t/m vrij; geopend tot 8 okt.,
openingstijden ma t/m za 10-5, zo 1-5 uur.
Schepen
KLEINE VAART
African Express 3 400 o Manilla nr Lan-
Altair 4 te Hami'na,
Breehelle 3 360 o Bermuda nr Quibec,
Dutch Sailor 3 p Smitsknoll nr Antwer
pen,
Elizabeth Broere 3 Whitby nr. Dor
drecht,
Fairlift 3 600 no Paramaribo nr Panama,
Galloway Express 3 60 w Algiers nr Tri
poli,
Jacqueline Broere 3 te Rotterdam.
GROTE VAART
Abida 4 te Petit Couronne verw.,
Alhena 3 750 nno Fernandó Noronha nr
Santos,
Alkmaar 4 te Barranquila,
Alphacca 3 225 zzw Las Palmas nr Kaap-
Amstelsluis 3 170 zzo Halifax nr Pana
makanaal,
Begonia 4 vn Miami nr Maracaibo,
Bussum 4 te Guayaquil,
Chevron Nederland 3 vn Kurnell nr Bah-
Chevron Rome 3 150 o Madagascar nr
Singapore,
Coral Isis 3 25 o Abaco nr Havana,
Coral Maeandra 3 vn Rotterdam nr Tees,
Coral Rubrum 3 vn Hamburg nr Wil
helmshaven,
Daphne 3 220 z Socotra nr Abidjan,
Early Bird 3 vn Steendiep nr Ventspils,
Esso Europoort 3 60 z Masira nr Ras Ta-
Fossarus 3 t.a. Shuaiba,
Geopotes-6 3 vn Hoek van Holland nr
Thames,
Getafix 4 vn Constanza nr Bosporus,
Gooiland 3 pass Quessant nr Natal,
Kater.drecht 3 16 no Cape Breton nr
Montreal,
Kennemerland 3 vn Montevideo nr
Paranagua,
Maasbracht 3 150 zzo Grand Comore nr
Juayma,
Nedlloyd Agulhas 3 te Kobe,
nr Mina al Fahal,
Nedlloyd Delft 3 330 ozo Colombo nr
Singapore,
Nedlloyd Franklin 3 20 z Mindanao nr
Auckland,
Nedlloyd Fukuoka 3 450 zo Los Angeles
nr Manzanillo,
Nedlloyd Fushimi 4 te Mombasa,
Nedlloyd Hobart 3 vn Rio de Janeiro nr
Santos,
Nedlloyd Holland 3 300 o Durban nr
Singapore,
Nedlloyd Houtman 3 220 nw Chagos nr
Melbourne,
Nedlloyd Katwijk 3 190 wzw Djakarta nr
Kaapstad,
Nedlloyd Kimberley 3 600 ono Salvador
Nachtvoorstelling: "Fellini; Roma", vr.
en za. 11.30 uur, 16 jr.
LUXOR: "The Warriors", da. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur,
16 jr.
LIDO 1: "Moonraker", da. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 2: "In de ban van de ring", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al.
LIDO3: "AnimalHouse",da.7.00en9.15
uur, ma., di., do. en vr. ook 2.30 uur, al.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker",
woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur,.
"STUDIO: "C'Eravamo tanto Amati",
da. 7.00 en 9.15 uur, ma. di., do. en vr. ook
2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "50 Jaar Mickey Mou
se", woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Uit elkaar", da. 2.30,7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
REX: "Kostschool voor ontucht", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16
jr.
Nachtvoorstelling: "Hoog het been de
liefde lokt", vr. en za. 11.30 uur, 16 ir.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Uit elkaar", da. 2.00, 7.00 en
9.30 uur, za.,zo en woe. alléén 7.00 en 9.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Dik Trom en z'n
dorpsgenoten", za., zo. en woe. 2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "De hete meiden van
de pornohoeve", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "Ashanti", da. 1.45,6.45 en 9.15
uur, zo. ook 4.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: Dezelfde als in Euro
EURO 3: "Moonraker", da. 2.30, 6.30 en
9.00 uur, zo. ook 4.00 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Aasgieren vallen
aan", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: De schorpioen prikt raak", da.
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhui^ en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Ehsabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiênO.
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dag.
C.C.H. (hartbewaking), dag.
14.15-14.45 en 19.00-19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag t!m vrijdag
Bezoek aan ernstige patii
ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000.
v Reykjavik nr St. Nedlloyd Barcelon.
Nedlloyd Kyoto 3 100 z Cocos Island n
Fremantle,
Nedlloyd Nagoya 3 vn Rio de Janeiro nr
Montevideo,
Nedlloyd Nassau 4 te Singapore,
Nedlloyd Nile 3 1700 nnw Lissabon nr
Apapa,
Nedlloyd Schelde 3 180 o Diego Garcia
nr Singapore,
Nedlloyd Steenkerk 3 360 z Colombo nr
Singapore,
Nedlloud Streefkerk 4 te Hong Kong,
Nedlloyd Tasman 3 te Fos sur Mer verw.,
Nedlloyd Talbot 3 250 n Dakar nr Rot-
2.00,7.15 en 9.45 u
jr.
i. ook 4.15 u
16
Nachtvoorstelling: "Carrie", za. 12.15
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "2001 A Space Odyssee",
do. 8.45 uur, do. 8,15 uur. 12 jr.
"De gendarme ziet ze vliegenvr. 7.00
"The Deerhunter", vr. en za. 9.00 uur,
ma. en woe. 8.00 uur, 12 jr.
Kindervoorstelling: "Pietje Bel de Rot
terdamse straatjongen", za. 2.15, zo. 2.00,
c(f)udc}lieuiu&
5 september 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De schoone eerste dagen van
September komen den landman
zeer te stade, zoo meldt men ons
uit HaarlemmermeerAlle han
den reppen zich om den oogst
onder dak te brengen. Ofschoon
de opbrengst tegenvalt, is men
toch blijde, dat regen en wind
eindelijk hebben opgegeven. Het
graan, dat binnengebracht
wordt, is licht, vele korrels zijn
reeds ontkiemd en het aantal
hectoliters zal per hectare ver
beneden een gemiddeld beschot
blijven. Ook uit de IJpolders
hoort men klachten. De meeste
landbouwers moeten daar zeer
hooge huurprijzen betalen en
sommigen zullen, na aftrek van
de kosten voor het bewerken van
de grond, voor zaaizaad, voor
het schoonhouden, maaien enz.,
niets meer overhouden. Op de
weilanden was al het ruwe weer
ook zeer nadeelig,zoodat het vee
reeds hier en daar niet voldoen
de gevoed kan worden.
- Een ingezetene van Amster
dam, die reeds zeven jaar lang
aanteekeningen over de weers
gesteldheid houdtheeft dit jaar
van 1 Maart tot 31 Augustus
slechts 28 zomersche dagen
waargenomen. Op geen der da
gen was de lucht van de opkomst
tot den ondergang der zon on
bewolkt gebleven. In de zes vori
ge jaren was het aantal der zo
merdagen steeds boven de tach
tig.
Vijftig jaar geleden
-In Jeruzalem heeft de Groot-
Moefti, de voorzitter van den
Mohammedaanschei i Raad,
verklaard, dat de Mohamme
danen thans tijdelijk tot rust
zijn gebracht door de Britsche
wapens, doch definitieve en
werkelijke vrede in Palestina en
Arabië niet zal bestaan zoolang
Engeland een politiek volgens
de verklaring van Balfour blijft
volgen, waarin den Joden een
nationaal tehuis is toegezegd.
Daartegenover heeft de Britsche
Hooge Commissaris een
proclamatie uitgevaardigd,
welke in zeer krachtige termen
is gesteld en waarin o m. wordt
gesproken van daden van
wreedheidgepleegd door
bloeddorstige boosdoeners Hij
is vastbesloten de orde te her
stellen en strenge straffen op te
leggen aan de schuldige partij
en. Intusschen is de rust terug
gekeerd. De militaire politie pa
trouilleert krachtig Vliegtui
gen demonstreeren boven Jeru
zalem en de stad begint meer en
meer het gewone aanzien te her
krijgen.