e
Trijfel
Feministische kunst in
Haags gemeentemuseum
c(0adc) l
Raad voor de Kunst ongerust
over financiering van mime
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1979
VARIA
PAGINA 21
De Tweede Wereldoorlog is op 1
september 1939 uitgebroken,
lees je altijd, maar ik ben het
daar niet mee eens. Op 1 sep
tember begonnen de Duitse
troepen „terug te schieten", en
ze deden dat in Polenmaar in
feite was er toen alleen maar
sprake van een conflict tussen
twee staten. Dat noem ik geen
wereldoorlog Dan kun je net
zo goed de aansluiting van
Oostenrijk en de inlijving van
Tsjechoslowakije als begin
data van de Tweede W.O.
aanwijzen. Voor mij begon de
Tweede Wereldoorlog pas,
toen op 3 september 1939 En
geland en Frankrijk aan
Duitsland de oorlog ver
klaarden. Toen begon het er
een beetje op te lijken. Giste
ren had dus herdacht moeten
worden dat de Tweede W.O.
veertig jaar geleden begon,
niet vorige week zater
dag!
Eigenlijk was de Tweede We
reldoorlog alleen maar voor
Duitsland echt een wereld
oorlog. Neem Nederland. Wij
raakten op 10 mei 1940 in
oorlog met Duitsland, op 10
juni 1940 met Italiè, en op 8
december 1941 met Japan.
Dat waren de enige landen
met wie wij oorlog voerden,
V
Door
Nico
Scheepmaker
13
het i
r het i
niet de hele wereld. De Belgen
hebben alleen maar oorlog
gevoerd met de Duitsers en
Italianenen onze andere Be
nelux-partner, Luxemburgis
net als Noorwegen, Polen en
Turkije alleen maar met
Duitsland in oorlog geweest
Zelfs Frankrijk, met al zijn
poeha, is met minder landen
in oorlog geweest dan Neder
land: alleen met Duitsland en
Italië!
Engeland.
Maar een land als Engeland,
dat zal dan toch wel met veel
meer landen in oorlog zijn
geweest? Dat klopt. Engeland
is met tien landen in oorlog
geweest. Het begon met
Duitsland op 3 september
1939. Toen kwam Italië erbij
op 10 juni 1940. Irak volgde
bijna een jaar later, op 2 mei
1941. Syrië voeade zich daar
bij op 5 juni 1941, en Iran op
25 augustus 1941Nieuwe vij
anden voor Engeland doken
op 1 december 1941 op: Roe
menie. Finland en Hongarije.
Japan volgde op 9 december
1941 en Bulgarije op 13 de
cember 1941.
De twee as-mogendheden Italië
en Japan voerden eigenlijk
ook maar op beperkte schaal
oorlog. Italië met Engeland,
Frankrijk. Griekenland. Joe
goslavië.de USSR, de USA en,
vanaf 3 oktober 1943, met
Duitsland. En Japan sinds 7
juli 1937 met China, sinds 7
oktober 1941 met de USA,
daarna met Nederland en
Engeland met zijn dominions,
en sinds 8 december 1945 (een
laatkomertje dus!) met de
Sow jet-Unie.
Duitsland,
Nee, dan Duitsland! Hitler-
Duitsland of nazi-Duitsland
moet je zeggen, om misver
standen te voorkomen. Voor
Duitsland was het pas echt
een wereldoorlog! Tussen 1
september 1939 (Polen) en 26
maart 1945 (Argentinië) was
Duitsland in oorlog met: Po
len, Engeland, Frankrijk, Au
stralië, Nieuw-Zeeland, Tsje
choslowakije, Zuid-Afrika,
Canada, Noorwegen, (Dene
marken), NederlandBelgie,
Luxemburg, Griekenland,
Joegoslavië, Sowjet-Unie,
China, Verenigde Staten, San
Salvador, Guatemala, Nica
ragua. Haiti. Dominicaanse
Republiek, Cuba, Honduras,
Costa Rica, Panama, Mexico,
Brazilië, Ethiopië, Irak, Boli
via, Iran (op 9 september 1943
omgezwaaid), Italië, Colom
bia, Roemenië, Bulgarije,
Hongarije, Venezuela, IJs
land, Ecuador, Peru. Chili,
Paraguay, Turkije, Egypte.
Syrië (op 26 februari 1945
omgezwaaid), Libanon, Sa-
oedie-ArabiëUruguay. Fin
land en Argentinië...
Gleiwitz
Alleen Duitsland voerde we
reldoorlog. Het voordeel van
de vooroorlogse situatie toen
je s ochtends het ochtendblad
en 's avonds het avondblad
van dezelfde krant in de bus
kreeg, blijkt zonneklaar uit
beide edities van 1 september
1939. Van het Algemeen Han
delsblad, het ochtendblad,
voerde nog a Is kop op de voor
pagina: WEIGERT POLEN
OP DUITSCHE VOORSTEL
LEN IN TE GAAN?, maar het
avondblad kon al melden:
DUITSCHE STRIJDMACHT
HEEFT POOLSCHE GRENS
OVERSCHREDEN.
Voor wie zondagavond de Duit
se film ,f)ie letzte Polka" ge
zien hebben, die op 31 augus
tus 1939 in het Duitse grens
stadje Gleiwitz speelde, is het
volgende bericht in het Alge
meen Handelsblad van 1 sep
tember 1939 (avondblad) de
moeite waard:
BRESLAU, 31 Aug. (DNB)
Vanavond omstreeks acht uur
is een troep Polen het omroep-
station te Gleiwitz binnenge
drongen. De Polen slaagden
erin een manifest voor te lezen
in het Poolsch. en gedeeltelijk
in het Duitsch. Na eenige mi
nuten echter werden zij door
de politie overmeesterd. Eeni
ge Polen werden gedood, toen
de politie van de wapenen ge
bruik moest maken.
Het Poolsche Telegraafagent-
schap verklaart, dat het Duit
sche bericht, volgens hetwelk
eeri troep Polen zou zijn bin
nengedrongen in het omroep-
station te Gleiwitz en daar
een oproep zou hebben ver
spreid, „van iederen grond
ontbloot is en slechts verzon
nen is om de Duitsche laster
campagne over Poolsche
agressie te voeden"
DEN HAAG (ANP) - Van tien november tot en met
zes januari wordt in het Haags Gemeentemuseum
een tentoonstelling gehouden waarin het feminis
tisch engagement centraal staat. De tentoonstel
ling wordt begeleid door een aantal lezingen, dis
cussies met publiek en andere manifestaties.
Als eerste tentoonstelling van het nieuwe seizoen
wordt van 22 september tot 25 november de ten
toonstelling „Nubie aan de Nijl, voorportaal van
Afrika" gehouden. De tentoonstelling bevat meer
dan 250 voorwerpen uit een periode die loopt van
3000 voor christus tot in de twaalfde eeuto en sluit
in zekere zin aan op de tentoonstelling „Goden en
Pharao's" die in het Rotterdamse museum Boy
mans van Beuningen is gehouden.
In de loop van dit najaar wordt in het prentenkabi
net werk getoond van de „pre-Rafaëllieten" en
begin volgend jaar een overzichttentoonstelling
van de fotografie in Nederland tussen 1920 en
1940. Voor kinderen in de hoogste klassen in het
basisonderwijs die willen zien hoe kinderen vijf
tig jaar geleden in ons land leefden, wordt van 27
oktober tot 1 juni een leer- en speeltentoonstel-
ling gehouden onder het motto „Wie is wie in
1930"
Het concertprogramma van het komend seizoen
biedt muziek uit de zeventiende en achttiende
eeuw voor klavichord, hobomuziek uit barok,
romantiek en deze eeuw en tenslotte muziek uit
Venetië rond 1600. Het educatieve programma
van de muziekbibliotheek bevat onder meer een
aantal lezingen over de Italiaanse opera en een
cursus van vijftien lessen in het bespelen van de
Balische gamelan.
In de maanden juni, juli en augustus volgend jaar
zullen er ingrijpende herstellingswerkzaameh-
den verricht moeten worden aan het dak van het
tentoonstellingsgebouw. In die periode zijn grote
tentoonstellingen dan ook niet mogelijk en kun
nen er alleen kleine tentoonstellingen gehouden
worden in het prentenkabinet.
MOK) HgL£-
SffAKlP
WAf ZAUMAXIMUfe
HAPJO Nl£1"
OP KUNN)£\J
AEAiO(-D'r *7
4-80AJ/MEMEA)TËAJ j
SERUCBE
ARAIOCP BESTAAT ee
EEAJ BtAD </OOP- TlEAJSEA
DIE. C,B< ZVTS op
CnJdTfffiQ aaT
K'JK EÉVIS WAT 2iEUG^
I H£T IS AL ERG30OR3
ALS JE ER SM
HS&T
MEEHOe 'T NIET, HOOR FQ.ED'.
De avonturen van Jomnieke
LA-
DEN HAAG (GPD) - De Raad voor
de Kunst heeft een dringend be
roep op minister Gardeniers van
CRM gedaan om de extra drie
kwart miljoen gulden voor de
mimekunst te besteden aan
werkgelegenheid. De minister
echter wil voorrang geven aan
verbetering van de arbeidsom
standigheden.
De raad doet het beroep op de mi
nister, omdat, alleen als er priori
teit aan ontwikkelingen van be
staande samenwerkingsverban
den en binnen de mime wordt
gegeven de belangrijkste inten
ties van het vierjarenplan nog
kunnen worden waargemaakt,
ondanks het voortdurende zorg
wekkend lage budget voor de de
ze kunstsector.
Concreet wil de raad dat Mimetea-
ter Mekan'ek, Mimeteater Ter-
miek en de stichting Inccopro-
dinc (Will Spoor) het komende
seizoen 1979-'80 in staat worden
gesteld hun voornemens te reali
seren. In tweede instatie meent
de raad dat er tegemoet gekomen
moet worden aan de wensen van
het gezelschap van Rob van Reijn
(pantomime) en pas als derde
prioriteit geeft de raad aan het
wegwerken van de achterstand in
de arbeidsvoorwaarden. Voor de
raad prevaleren de werkmoge-
lijkheden boven de werkom
standigheden. Dat is trouwens
ook het standpunt van de Kun
stenaarsorganisatie-N W
Alleen als minister Gardeniers zich
aan dit prioriteitenlijstje houdt,
zullen stagnaties in de verdere
ontwikkeling van de mime zijn te
voorkomen. De groepen verke
ren op dit moment in grote onze
kerheid over hun voortbestaan.
Minister Gardeniers moet snel
een beslissing nemen over de
verdeling van de subsidies.
Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling Sutopo- batik-
schilderijen. Geopend tot 31 aug., dag.
vanaf 11 uur.
Galerie Pulchri Studio Oegstgeest (Pas
sage 10): schilderijen Hans Vogelpoel,
dagelijks van 10-6 uur, behalve op zon
dag. (Tot 13 september)
Galerie de Pomp, Dorpstraat 38, War
mond. Tentoonstelling Hans Zandvliet,
lito's, aquarellen, kleurpotloodtekenin
gen en Ad Jordaans-foto's. Geopend tot
31 aug., dag. van 13-17 uur en 19-21 uur,
woe. ook van 10-12 uur.
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4. Ten-
toonstellivg van 12 kunstenaars - etsen,
zeefdrukken, kleur hoogdrukken, li
tho's, gouaches en plastieken. Geopend
van 18 aug. - 16 sept., do. t/m za., van
12.30-17.00 uur, zo. 19aug.,van 14-17uur.
Galerie Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Cara Waller -
peintures op hout en Ronnie Meerts -
etsen en litho's. Geopend van 1 tot 26
sept., openingstijden van de bibliotheek.
Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg. Tentoonstelling tekeningen uit de
dierenwereld - Edith Görtz van Steve-
nick. Geopend tot 1 okt.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1. Tentoonstelling Vijf eeu
wen Karatsu-Keramiek; Japans aarde
werk van de 16e eeuw tot heden; filmver
toning ma t/m vrij; geopend tot 8 okt.,
openingstijden ma t/m za 10-5, zo 1-5 uur.
Schepen
Anna Broere 3 30 zw Almeria nr Barce
lona,
Apollo 2 30 zw Karachi,
Arina Holwerda 1 te Rotterdam.
Atlantic 7 te Aberdeen verw.,
Aurora 31 te Amsterdam,
Breezand 2 520 o New York nr Philadel-
Calypso 2 80 w Ushant,
Carebeka-3 2 te Rotterdam,
Carla 2 35 z Beachy head nr Rotterdam,
Cemark 2 50 z Kp. Finisterre nr La Spe-
Doggersbank 31 vn Amsterdam nr Pa-
Dutch Faith 2 vn Rotterdam nr Tees,
Dutch Spirit 3 vn Rotterdam nr Tees,
Klipper-2 lOn Calais nr Scheveningen,
Mare Iratum 2 te Rotterdam.
Mare Liberum 2 vn Rotterdam nr
Purfleet,
Mare Novum 2 30 z Wight nr Rotterdam.
GROTE VAART
Abida 3 vn Hoek van Holland nr Petit
Couronne,
Alkmaar 2 vn Puerto Cortez nr Barran-
quilla,
Amersfoort 3 te Oranjestad.
Amsteldiep 3 500 zw Auckland nr Gis-
bourne,
Amstelland 3 te Bahia verw.,
Am stel wal 2 vn Key west.
Antilla Cape 2 te La Salina verw.,
Atlantic Star 4 te Baltimore verw.,
Britsum 1 210 z Cape St. Bias nr Odessa,
Chevron Naples 3 te Balbao,
Cinulia 2 vn Curacao nr Stanlow,
Coral Maendra 2 te Rotterdam.
Dallia 2 te Bullenbaai,
Diadema 3 10U zw Melbourne nr Sydney,
Diloma 3 te Flotta verw.,
Docklift 2 3 te Port Harcourt,
Dockexpress 2 3 te Rotterdam,
Dosina 1 vn Anacortes nr Los Angeles,
Eemsborg 2 vn Papenburg nr Hornefor,
Gardenia 2 vn Bar nr Tripoli,
Hollandia 1 500 zzo Cape Race nr Am
sterdam.
Kennemerland 2 te Montevideo,
Maasbree 2 vn Rotterdam nr Canarische
Eilanden,
Nedlloyd Bahrain 3 vn Doha nr Kuwait,
Nedlloyd Forcados 3 te Callao verw.,
Nedlloyd Freetown 3 te Manila,
Nedlloyd Fremantle 2 te Lyttelton,
Nedlloyd Fresco 3 800 n Cook Island nr
Kaohsiung,
Nedlloyd Hong Kong nr Keelung,
Nedlloyd Honshu 3 vn Amapala nr Pun-
ta Arenas,
NedjUoyd Hoorn 1 pass Port Said nr Fos
Nedlloyd Kemla 3 te Manzanillo.
Nedlloyd Kobe 3 te Keelung verw.,
Nedlloyd Lek 115 Madagascar nr Dur-
Nedlloyd Nagoya 2 te Rio de Janeiro,
Nedlloyd Rochester 2 te Gibraltar,
Nedlloyd Rosario 2 te Marseille,
Nedlloyd Rotterdam 2 240 no Charleston
nr Houston,
Nedlloyd Rouen 2 vn Mina Qaboos nr
Suez,
Nedlloyd Wissekerk 3 65 nw Perim nr
Obelix 31 400 ono Beien nr Galveston.
Ondina 3 vn Townsville nr Andjuna.
Sharjah,
Tagelus 1 140 z Asci
Leidse bioscopen
CAMERA: "The China Syndrome", da.
7.00 en 9.30 uur, al.
Kindermatinee: "Alleen op de wereld"
LUXOR: "The Warriors", da. 2.30, 7.00
en 9.15 utir, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uut
16 jr.
LIDO 1: "Moonraker", da. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr.
LIDO 2: "In de ban van de ring", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al.
LIDO 3: "Animal House", da. 7.00 en 9.15
uur, ma., di., do. en vr. ook 2.30 uur, al.
Kindermatinee: "Woody Woodpecker"
woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur,.
"STUDIO: "C'Eravamo tanto Amati",
da. 7.00 en 9.15 uur, ma. di., do. en vr. ook
2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "50 Jaar Mickey Mou
se", woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Uit elkaar", da. 2.30,7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
REX: "Kostschool voor ontucht", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16
jr.
Nachtvoorstelling: "Hoog het been de
liefde lokt", vr. en za. 11.30 uur, 16 ir.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Uit elkaar", da. 2.00, 7.00 en
9.30 uur, za.,zo en woe. alléén 7.00 en 9.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Dik Trom en z'n
dorpsgenotenza., zo. en woe. 2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "De hete meiden van
de pornohoeve", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "Ashantida. 1.45,6.45 en 9.15
uur, zo. ook 4.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: Dezelfde als in Euro
1.
EURO 3: "Moonraker". da. 2.30, 6.30 en
9.00 uur. zo. ook 4.00 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Aasgieren vallen
aan", za. 12.15 uur. 16 jr.
EURO 4: De schorpioen prikt raak", da.
2.00,7.15 en 9.45 uur, zo. ook 4.15 uur. 16
12.15
Ongevallendienst Klassp «rd„ van 14.00-14 45 uur en van
ziekenhuizen Leiden imo-is.so en 11.15.12 uur
ongevallendienst elke dag Academisch Kraamafdeline: dag. van 11.15.12.00 uur
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 'alleen voor echtgenoo» van 15.00-16.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuid en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dag.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volat:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14.45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige pa tien ten wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhmek
Dagelijks
15.00-15.45 uur
18.30-19 00 uur'
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: en Se kltt 11-11.30.
13 30-14.15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13.30-14 15 en 18.30-19 30 uur Kraamaf-
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000
Nachtvoorstelling: "Carrie",
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "2001 A Space Odyssee
do. 8.45 uur, do. 8 15 uur. 12 jr
"De gendarme ziet ze vliegen", vr. 7.00
uur, za. 4.00 en 7.00 uur. zo. 4.00 en 6.15
uur, al.
"The Deerhunter", vr. en za. 9.00 uur,
ma. en woe. 8.00 uur, 12 jr.
Kindervoorstelling: "Pietje Bel de Rot
terdamse straatjongen", za. 2.15, zo. 2.00,
leutus
4 september 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Het groote plein voor het mi
nisterie van oorlog in de Turk-
sche hoofdstad Konstantinopel
biedt tegenwoordig dagelijks
een schouwspel aan,dat aan het
ongeloofelijke grenst. "Reeds 's
ochtends vroeg." aldus een cor
respondent van de "Kolnische
Zeitung"zijn daar honderden
vrouwen en kinderen bijeen,
grootendeels weduwen of echt-
genooten en kroost van officie
ren, soldaten en militaire ge-
neesheeren. die bidden en smee-
ken, roepen en schreeuwen om
brood, geld en achterstallige
soldij. De militaire macht ziet
dit schouwspel met Oostersche
kalmte aan en alleen de laatste
vonk van discipline, die er nog
in haar overbleef, weerhoridt
haar zich bij de klagende me
nigte aan te sluiten De ambte
naren, die het gebouw binnen
gaan halen de schouders op met
de verklaring.dat ook zij tever
geefs op hun honorarium wach
ten. Zoodra de schitterende
equipage van des Sultans gun
steling Osman-pacha ver
schijnt, weergalmt de lucht van
vloeken en verwenschingen en
dringt de menigleopom zijn rij
tuig tegen te houden. Militairen
maken dan ruim baan en de
eenmaal door het volk geliefde,
maar thans gehate "leeuw van
Plewna" blijft rustig zitten en
laat de smaadwoorden en ver
vloekingen over zich heen gaan
Voor den sultan blijft dit alles
verborgen. Intusschen bouwt
Osman paleizen en stapelt rijk
dommen op. terwijl de soldaat
honger lijdt en het leger ver
loopt. Hoe kan een rijk, waarin
Vilftig jaar geleden
- Hedenochtend om half negen is
het Duitsche luchtschip "Graf
Zeppelin" in Friedrichshafen
gearriveerd Op dat oogenblik
begonnen alle kerkklokken van
de stad te luiden ter verwelko
ming na de geslaagde wereld
vlucht. Toen het gevaarte den
hal was binnengeloodst, werd
het "Deutschland, Deutschland
uber alles" aangeheven en. ter
wijl de bemanning het lucht
schip verliet, speelde de stede
lijke kapel het Nederlands» h
dankgebed uit de Valerius Ge-
denck Klanck. dat door de
aanwezigen staande en bloots
hoofds werd aangehoord.
Daarna volgde een ware zege
tocht door de stad De geheele
reis heeft twintig dagen en bij
na vijf uur geduurd