Ceaucescu wil
vrede stichten
4 in Midden-Oosten
Verdeeldheid bij
begin top Havana
Kissinger waarschuwt voor
crisis in jaren tachtig
Gadaffi maakt
volkscomités
van Libische
ambassades
Hartelijke begroeting
Uitgaansverbod in
hoofdstad Oeganda
Iraanse leger neemt
Koerdische stad in
MAANDAG 3 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
TRIPOLI (UPI) - Libische am
bassades in een aantal we
reldsteden, waaronder Was
hington en Londen, zijn ver
anderd in "volkscomités". De
veranderingen zijn aange
bracht op verzoek van de Li
bische leider, kolonel
Moeammar Gaddafi, die de
tiende verjaardag van zijn
bewind heeft gevierd met de
oproep tot "de macht aan het
volk". Studenten en andere
Libiërs die in het buitenland
verblijven organiseerden zich
zaterdag en gisteren in
"volkscomités" en bezetten
de ambassades van hun land
Kolonel Gaddafi had zaterdag
avond in een toespraak ter
gelegenheid van het tiende
jaar van zijn bewind de Libi
sche studenten en arbeiders
in het buitenland opdracht
gegeven de plaatselijke am
bassade-staven te verdrijven
en hun bureaus te hervormen
tot "volksbureaus". Gaddafi
zei dat hij over de meeste am
bassades klachten had ont
vangen. Die klachten, zo ver
telde hij, "toonden de kloof
aan die bestaat tussen de
volksmassa en hun ambassa
des, het feit dat elementen
van het afgezette regime (van
koning Idris) werkzaam zijn
gebleven op de ambassades
en (ook) het bestaan van ne
potisme en verkwisting bij
een deel van de ambassade-
staven"
In Rome voerden Libische stu
denten gisteren een bezetting
van hun ambassade uit, met
de mededeling dat ze "van
een bureaucratisch object dat
een obstakel vormt voor de
ambities van het Libische
volk een volkscomité maken
dat de soevereiniteit van het
volk bevestigt en beschermt'.'
Een woordvoerder van de
groep die de ambassade in
Athene overnam zei dat de
kanselarij daar voortaan be
kend zal staan als het "bureau
van de Libische relaties met
Griekenland". Op Malta gaf
de leider van het daar actieve
volkscomité te kennen dat hij
zijn inspiratie direct ontleent
aan Gaddafi. "Zoals onze re
volutionaire leider zegt:
Macht, rijkdom en wapens
behoren in de handen van het
volk te zijn", zo zei hij. Er wa
ren geen berichten over acties
rond de ambassades van Li
bië in Parijs, Madrid, Bonn of
andere hoofdsteden. De tele
foons in de meeste van deze
steden bleven gisteren on
beantwoord. De leider van
het overname-comité in Was
hington verklaarde dat de
ambassades die reeds zijn
overgenomen "worden be
schouwd als sleutelambassa
des en uiteindelijk zal dit zijn
weerslag vinden op alle ande
re ambassades"
De bezettingen
sades vallen s
terugroepen vj
ambassadeurs n
in de ambas-
nen met het
i de Libische
Romei
afscheid van de ambassadeur
in Athene. De huidige zaak
gelastigde in Washington zal
daar, naar verluidt, opnieuw
worden benoemd. Volgens
een van de Libiërs die in Was
hington actief werd vormt de
overname een poging om di
rect met Libiërs in contact te
treden in plaats van via ge
bruikelijke kanalen en andere
formele methoden. "We be
schouwen het als een interne
kwestie om de zaak aan te
passen aan wat in Libië ge
beurt", zei hij. "De normale
zaken zullen zoals gebruike
lijk worden voortgezet. Wij
verwachten geen verstoring
van de dagelijkse activiteit".
BRUSSEL (DPA/UPI) - Als de
huidige trend zich voortzet, dan
zullen de jaren tachtig een perio
de van ernstige crisis voor ons
allen betekenen". Deze woorden
sprak de voormalige Amerikaan
se minister van buitenlandse za
ken, Henry Kissinger, zaterdag
bij de opening van een driedaag
se conferentie over de toekomst
van de NAVO. De conferentie is
georganiseerd door het in Was
hington gevestigde Instituut
voor Strategische en Internatio
nale Studies.
De NAVO-landen raken op elk be
langrijk militair terrein - met uit
zondering misschien van de ma
rine - achter bij de Oostbloklan
den, aldus Kissinger. Het is nog
nooit in de geschiedenis voorge
komen dat een land, dat een
overwicht heeft bereikt op ieder
belangrijk militair gebied, dat
niet heeft willen vertalen in poli
tiek voordeel. Kissinger zei wel te
geloven dat de Sowjet-Unie geen
bepaalde agressieve plannen
heelt.
In de komende tien jaar krijgen we
te maken met een ongunstig
machtsevenwicht, een roerige
wereld, een potentiele economi
sche crisis en een enorm energie
probleem, aldus Kissinger. Hij
was van oordeel dat de westerse
landen spoedig hun verouderde
defensiestrategie dienden te wij
zigen.
De enorme bewapening van de
Sowjet-Unie heeft de strategi
sche verhouding in de laatste ja
ren radicaal gewijzigd. Terwijl de
VS en zijn NAVO-bondgenoten
in de jaren vijftig en zestig ver
trouwd op de afschrikking van
intercontinentale kernwapens,
die bij een conflict niet te gebrui
ken zijn wegens de enorme ge
volgen. De Sowjet-Unie heeft
daarentegen systematisch zijn
strijdkrachten voor traditionele
militaire operaties uitgebreid en
daardoor een regionaal over
wicht op de VS gekregen.
Kissinger wees erop dat, wanneer
de NAVO-landen met de gedach
te spelen af te zien van moderni
sering van kernwapens in Euro
pa, om zo nieuwe onderhande
lingen over ontwapening moge
lijk te maken, dat in feite een een
zijdige ontwapening van het Wes
ten betekent. Moskou hoeft al
leen maar in te stemmen met
nieuwe onderhandelingen om
het westen van moderniserings
plannen te doen afzien. Het kan
dan ongestoord zijn SS-20-kern-
raketten opstellen."
i het Amerikaanse Congreslid William S. Broom field bij aankomst bij het
<erd een conferentie gehouden over de "NAVO- de eerstkomende 30 jaar
correspondent)
JERUZALEM - President Ceausescu van Roemenië pro
beert te bemiddelen tussen Israël, Syrië en de PLO. Met
dat doel heeft hij in het geheim afgelopen vrijdag een
vertegenwoordiger naar Israël gestuurd, zijn vertrouwe
ling Vasile Pungun, die aan premier Begin verslag heeft °.p te.gevc
uitgebracht van besprekingen die president Ceausescu
onlangs heeft gehad met president Assad van Syne en
PLO-leider Arafat.
de hele Golan terugkrijgt. Op het
eerste gezicht is het antwoord
negatief, want het zou de ontrui
ming van de Israëlische nederzet
tingen op de Golan met zich
meebrengen. Maar een definitief
antwoord is daar bij voorbaat niet
gezegd dat Is-
Volgens de Israëlische krant Je-
dioth Achronot zou president
Ceausescu een ontmoeting Be-
gin-Assad willen arrangeren, met
als uiteindelijke doel een regeling
waarbij Israël in ruil voor ont
ruiming van de Golan-hoogte een
„regeling" zou sluiten met Syrië
(er werd niet gezegd of dat ook
een formeel vredesverdrag zou
zijn).
Premier Begin bracht gisteren aan
zijn kabinet verslag uit van het
gesprek met de Roemeense di
plomaat, dat geheim had moeten
blijven, maar al of niet opzettelijk
in Jeruzalem uitlekte. Begin
deelde zijn kabinet mee dat de
Roemeense afgezant verslag wil-
President Kenneth Kaoenda van Zambia wordt zeer hartelijk welkom
geheten door de Cubaanse president CastroKaoenda woont de conferentie
van niet gebonden landen bij, die vandaag in de Cubaanse hoofdstad
Havana is begonnen.
de uitbrengen van het gesprek
Arafat-Ceausescu. De Israëlische
premier had die poging direct
verijdeld.
Begin was niet geiinteresseerd in
dat gesprek, omdat hij hoe dan
ook niet met de PLO wil onder
handelen. Over de mogelijkheid
van onderhandelingen met Syrië
zweeg Begin. Zijn directeur-ge
neraal, dr. Eliahoe Ben Elissar
voegde er slechts aan toe dat Is
raël altijd bereid is geweest met
Syrië te onderhandelen, en dat
premier Begin met dat doel pre
sident Assad al meerdere malen
heeft uitgenodigd.
Herhaling
(Van onze speciale verslaggever)
HAVANA - Aan de vooravond van
de zesde topconferentie van de
„niet-gebonden landen" in de
Cubaanse hoofdstad Havana wa
ren de ministers van buitenland
se zaken, die de afgelopen dagen
deze conferentie voor hun rege
ringsleiders hebben voorbereid,
het nog steeds niet eens over een
aantal voor de „ongebondenen"
vitale kwesties. Verwacht wordt
dat bijna twee derde van de ruim
negentig lidstaten vandaag een
staatsshoofd of regeringsleider
zal afvaardigen.
Enerzijds kon men het deze dagen
moeiteloos eens worden over een
aantal nauwelijks omstreden
kwesties. Men beloofde steun aan
de bevrijdingsbewegingen in het
Midden-Oosten en Zuidelijk
Afrika. De eis werd gesteld tot
demilitarisering van de Middel
landse Zee en de Indische Oce
aan, en tot terugtrekking van de
bijvoorbeeld bijna 15.000 man
Amerikaanse troepen, die nog
gelegerd zijn in Caribische lan
den, zoals Panama, Puerto Rico
en ook op Cuba zelf (de marine-
basis Guantanamo).
Anderzijds ontstond grote onenig
heid over de mogelijke uitstoting
van Egypte wegens zijn afzon
derlijke vredesverdrag met Is
raël, en over de mogelijke ver
oordeling van Marokko wegens
zijn inlijving van de westelijke
Sahara.
Sowjet-Unie
KAMPALA (Reuter) - De Oegan-
dese regering heeft zaterdag voor
de hoofdstad Kampala een uit
gaansverbod uitgevaardigd. Poli
tie en leger hebben opdracht hun
patrouilles te verscherpen om
een einde te maken aan een golf
van moorden en diefstallen.
De Oegandese minister van defen
sie, Joweri Museveni, die als
staatshoofd fungeert tijdens de
afwezigheid van president God
frey Binaisa, die de conferentie
van Havana bijwoont, schrijft de
moorden toe aan 'wetteloze ele
menten'. Maar sommige moor
den waren ook gepleegd met po
litieke bedoelingen.
Het uitgaansverbod is van kracht
tussen 8 uur 's avonds en 6 uur 's
morgens. Het wordt pas opgehe
ven als de regering er zeker van is,
dat de openbare veiligheid is her
steld, zo meldt radio-Oeganda.
Buitenlandse diplomaten krijgen
extra-bescherming. Volgens Mu
seveni worden buitenlanders ge
dood door mensen, die hen weg
willen hebben en de Oegandese
regering in discrediet willen
brengen.
President Nyerere van Tanzania
heeft zaterdag verklaard, dat de
in Oeganda gelegerde Tanza-
niaanse troepen teruggetrokken
zullen worden, zodra de Oegan
dese regering een doeltreffend
defensieplan heeft uitgewerkt.
Nyerere zei, dat er thans 20.000 man
troepen van Tanzania in Oeganda
zijn. De 'verhalen' over wange
drag van Tanzaniaanse militairen
in Oeganda zijn naar het oordeel
van de Tanzaniaanse president
'leugens'
Veruit de ernstigste meningsver
schillen hebben echter betrek
king op de rol van de Sowjet-Unie
en zijn bondgenoten in de Derde
Wereld, zoals de inzet van Cu
baanse troepen in Afrika en de
Vietnamese inval in Kampucha
(Cambodja). De politieke com
missie is het dan ook niet eens
kunnen worden over de vraag,
wie van de beide aanwezige
Kampucheaanse delegaties als
de wettige vertegenwoordiger
van dat land moet worden be
schouwd.
Dit alles heeft ook zijn weerslag ge
had op het werk van de economi
sche commissie. Deze heeft de eis
herhaald tot inrichting van een
nieuwe internationale economi
sche orde, die ook al bij de eerde
re topconferenties in Algiers
(1973) en Colombo (1976) was
geuit. Anderzijds heeft de com
missie moeten vaststellen, dat er
sindsdien weinig vooruitgang is
geboekt, en dat de situatie van de
ontwikkelingslanden zelfs nog is
verslechterd, doordat de ontwik
kelde landen hun problemen (zo
als werkeloosheid en inflatie)
trachten te exporteren.
Prij s verhogingen
Enkele van de bijna honderd para
grafen keren zich met name tegen
de stelling, dat de economische
crisis mede veroorzaakt zou zijn
door de herhaalde prijsverhogin
gen van de olielanden. Men ziet
daarin een poging van de ont
wikkelde landen om de ontwik
kelingslanden tegen elkaar op te
zetten. Volgens hen zijn het juist
de transnationale ondernemin
gen die de oorzaak zijn.
Tientallen jaren lang hebben deze
machtige bedrijven misbruik
gemaakt van de betrekkelijke
zwakte van de grondstoffenpro-
ducenten, zo zeggen de deelne
mers aan de topconferentie. Zelfs
nadat in de wandelgangen van de
topconferentie in Algiers (1973)
tot een eerste ingrijpende olie
prijsverhoging was besloten, zijn
de westerse landen zonder enige
terughouding doorgegaan met
hun energieverspilling, zo heet
het hier. En men wijst er dan op
dat de kapitalistische industrie
landen samen meer dan de helft
van de wereldconsumptie voor
hun rekening nemen. Zij consu
meren drie maal zo veel als het
gemiddelde, en de Verenigde
Staten zelfs vijf maal zoveel.
In de wandelgangen van de topcon
ferentie in Colombo (1976) werd
besloten de olieprijzen tijdelijk te
bevriezen: om de lasten van de
armere landen niet verder te ver
hogen, en om de rijkere landen
gelegenheid te geven orde op za
ken te stellen. Desondanks, zo
zegt men hier, ging de westerse
inflatie in 1977-'78 vrijwel onge
remd door. en nam de koop
kracht van de oliedollar met der
tig of veertig procent af.
Alles bij elkaar een onduideijke si
tuatie. De vraag rijst bijvoorbeeld
of Syrië, als het openstaat voor
een dergelijke Roemeense be
middelingspoging, bereid is za
ken te doen met Israël zonder
enige vorm van oplossing van het
Palestijnse vraagstuk. Een her
haling dus van Sadats initiatief
In het geval van Syrië uiterst on
waarschijnlijk. De zaken worden
nog verder gecompliceerd door
hernieuwde onrust in Syrië (on
lusten in de stad Latakiaj en de
ruzie Irak-Syrie.
Een andere vraag is of Israel tot za
ken bereid zou zijn als Syrië be
reid is vrede te sluiten op voor
waarde dat het in ruil voor vrede
heeft al eens
rael moet kiezen:
of het behouden van de Golan
(zonder dat hij zelf die keuze
maakte). Het moet niet geheel
uitgesloten worden geacht dat
premier Begin onder gegeven
omstandigheden bereid is de
Golan „op te offeren" als hij
daarmee „zijn" Judea en Samana
(de westoever van de Jordaan)
veilig kan stellen.
President Ceausescu heeft al
meerdere malen geprobeerd te
bemiddelen in het Midden-Oos-
ten-conflict, meestal om Rusland
te pesten. Roemenie is tenslotte
het enige communistische land
dat diplomatieke betrekkingen
heeft met Israël. Zijn pogingen
werden nooit erg serieus geno
men, totdat bleek dat hij bij Sa
dats bezoek aan Jeruzalem, eind
1977. werkelijk een rol heeft ge
speeld.
Bürgerbrau-
Keiler onder
slopershamer
MUNCH EN (DPA) - Een van de
bekendste gebouwen uit de
geschiedenis van nazi-Duits-
land is sinds het weekeinde
gesloten: de "Burgerbrau-
Keller' in Munchen wordt
wegens bouwvalligheid ge
sloopt. Het uit 1791 daterende
café kreeg door een mislukte
bomaanslag op Adolf Hitler
in 1939 internationale be
kendheid. Hitler ontkwam
aan de aanslag omdat hij
vroeger dan was voorzien uit
het café was vertrokken, maar
de bomaanslag kostte wel aan
zeven nazi's het leven.
Sinds de machtsgreep van 1933,
tot het eind van de Tweede
Wereldoorlog, kwam Hitier
geregeld in dc Munchense
Burgerbrau-Keller, om daar
met zijn aanhangers zijn
mislukte putsch van 1923 te
herdenken. In 1945 namen de
Amerikanen het café in ge
bruik als ontspanningscen
trum voor hun troepen, maar
sinds 1958 werd er weer bier
getapt voor de Munchense
burgers.
Filippijnse militie
MANILLA (AFP) - President Mar
cos van de Filippijnen heeft za
terdag aangekondigd dat er een
militie bestaande uit 900.000 man
in het leven zal worden geroepen.
Deze militie moet een gewapend
conflict dat, volgens de presi
dent, het land over vijf jaar zou
kunnen treffen, voorkomen.
Bij het uitleggen van de noodzaak
van de vorming van de militie gaf
het staatshoofd de mogelijkheid
van verdeeldheid binnen het
reeds bestaande leger, dat 200.000
man telt. toe.
TEHERAN (AFP UPI) - Een ver
enigde strijdmacht van leger en
leden van de revolutionaire garde
van Chomeini heeft zaterdag
avond het stadje Bukan ingeno
men, zo heeft de Iraanse minister
De Amerikaanse ruimtesonde Pionier 2 maakte deze foto van de rin
gen van Saturnus. Bij onderzoek bleek later dat Saturnus in plaats van
vijf ringen er zes heelt. Ook heeft de Pionier twee foto's gemaakt van de
maan van Saturnus. Vermoed wordt dat er op deze maan le\en heerst,
gezien een grote wolk die boven deze maan zweeft.
van binnenlandse zaken Hachem
Sabbagiuan gisteren bekenge-
maakt. Bukan ligt ruim veertig
kilometer ten zuiden van het
Koerdische bolwerk Mahabad.
Duizenden inwoners van Bukan
waren eerder in de afgelopen
week onder meeneming van hun
wapens en munitie naar Maha
bad getrokken. De Iraanse rege
ring heeft het buurland Irak ge
vraagd de grenscontrole bij
Koerd ustan te verscherpen. Vol
gens de minister van binnen
landse zaken Sabbaghian kun
nen opstandelingen de grens
vrijelijk passeren, en worden ze
aan de Iraakse kant opgevangen
en verzorgd in tentenkampen.
Ook zouden wapens over de
grens gesmokkeld worden.
In een reactie op de val van Bukan
zei een zegsman van de Democra
tische Partij van Koerdistan
(DKP) dat de strategie van de
Koerden op het ogenblik niet is
gericht op het behoud van ste
den. maar op een guerrilla in het
berggebied. De Koerden berei
den zich voor op een langdurige
guerrilla tegen het regeringsle-
Het officiële persbureau Pars meldt
dat Koerdische rebellen vijftien
revolutionaire gardisten hebben
gedood bu een overval op een bus
van de garde ten noorden van
Mahabad. Bij een andere overval
zouden Koerden zes militie leden
en twee leden van een medische
hulpploeg hebben gedood
De gematigde sji ieti.sehe religieuze
leider aptollah Sjuriatmadan
heeft gisteren scherpe kritiek
geleverd op de militaire campag
ne tegen Koerdistan en aange
drongen op een bestand en on
derhandelingen tussen de rege
ring en Koerdische leiders. Vol
gens schattingen \an kranten
heeft de stryd in Koerdistan tot
dusver al meer dan 600 mensen
levens geeist. nog afgezien van de
burger-slachtoffers.
