Snijers bakt ze
in Wanthuys al
150 jaar bruin
Toon zaalchef
Politieke belangstelling
bij Leidenaars groeit
Vijf generaties in banketbakkerij aan Botermarkt
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1979
LEIDEN
LEIDEN - De gemiddelde Lei-
denaar heeft de afgelopen ja
ren een grotere belangstelling
gekregen voor de politiek.
Zowel op gemeentelijk als op
landelijk gebied. Dat blijkt uit
een opinieonderzoek dat is
ingesteld door het bureau La
gendijk. Zeshonderd Leide-
naars - een representatieve
steekproef - zijn in de maand
juni ondervraagd over het
gemeentelijke voorlichtings
beleid en de politieke belang
stelling.
Voor de landelijke politiek
heeft 73 procent van de on
dervraagden belangstelling,
variërend van veel tot een
beetje. Bij een onderzoek van
het bureau Veldkamp in 1973
was dat 60 procent. Voor de
gemeentelijke politiek zijn
die percentages respectieve
lijk 66 en 57 procent. Hoewel
de cijfers niet helemaal ver
gelijkbaar zijn concludeert
het bureau toch tot een toe-
Onderzoek bureau Lagendijk toont aan:
genomen politieke interesse.
Wat de plaatselijke pers betreft
scoorde het Leidsch Dagblad
de hoogste bereikcijfers. Van
de ondervraagden bleek 70
procent een geregeld lezer
van deze krant te zijn. De
Leidse Courant kwam niet
verder dan 8 procent. De we
kelijkse advertentiebladen
Leidse Post en Leids
Nieuwsblad bereikten per
centages van 68 en 58.
Waar het onderzoek zich toe
spitste op het gemeentelijk
voorlichtingsbeleid bleek dat
de gemeentelijke advertentie,
die sedert enkele jaren op
vrijdag in de Leidse dagbla
den wordt geplaatst, in een
behoefte voorziet. Van alle
Leidenaren leest 31 procent
de advertentie vrijwel hele
maal of grotendeels. Zeven
procent leest de helft en 28
procent een enkel stuk.
s men over het algemeen te
spreken over de duidelijk
heid en de overzichtelijkheid
van de advertentie, minder te
spreken is men over de
schrijfstijl, die de meesten
wat saai en te ambtelijk vin
den. Over het algemeen is de
tevredenheid over het voor
lichtingsbeleid in Leiden de
afgelopen jaren toegenomen.
In 1973 was 37 procent van de
door Veldkamp ondervraag
den tevreden tot redelijk te
vreden. Bij het onderzoek dit
jaar kwam een percentage
van 61 uit de bus.
Kritiek op de voorlichting zit
hem in het tijdstip waarop dat
gebeurt. Zestig procent van
de ondervraagden vindt dat
het te laat gedaan wordt. De
bekendheid van het bureau
voorlichting van de gemeente
blijkt de afgelopen jaren te
zijn toegenomen, maar ook de
kritiek daarop. Vond in 1973
nog 33 procent van de geën
quêteerden dat het bureau
goed functioneerde in 1979
was dat 20 procent.
Wat de activiteiten van het bu
reau betreft blijken de Leide
naren met name kennis te
hebben gemaakt met de ge
noemde advertenties (78 pro
cent), Bewojiersbrieven sco
ren 34 procent, informatiefol
ders komen tot 27 procent en
voorlichtingsbijeenkomsten
13 procent.
Bekende meubelverkoop-organisatie zoekt, in verband met uitbreiding van het
filiaal in de regio Den Haag-Leiden, op korte termijn een
Salaris en andere emolumenten zijn in overeenstemming met de belangrijkheid
die wij aan deze functie toekennen.
Brieven gaarne onder nummer 23002 bureau van dit blad.
Huldiging
van oudste
deelneemster
LEIDEN - Dc 72-jarige mevrouw
Staffleu uit Leiden ts gisteravond
in zwembad "De Zijl" gehuldigd
als oudste deelneemster aan de
zwemvierdaagse die dit jaar voor
dc vierde achtereenvolgende
keer werd gehouden.
Gisteravond bereikte de vierdaagse
haar einde. De deelnemers, een
recordaantal van 2250. hebben in
vier avonden een afstand van
2000 meter afgelegd en ontvingen
daarvoor een herinneringsme-
daille.
LEIDEN - Jubilea zijn er in Leiden
dagelijks. Het 150-jarig bestaan
van een bednjfwordtnietzo vaak
gevierd. Maar werkelijk uitzon
derlijk is het wanneer die ander
halve eeuw zijn volgemaakt door
vijf generaties van één geslacht.
Steeds van vader op zoon. Zo'n
uitzonderlijke mijlpaal wordt op
20 september bereikt door de
banketbakkerij Snijers aan de
Botermarkt. Het feit wordt ge
vierd in de lunchroom, die sinds
de jaren twintig onlosmakelijk
onderdeel is van het bedrijf.
Voor Joop Snijers (51) - samen met
zijn vrouw Maijan boven de zaak
wonend - geeft het bijzondere ju
bileum alle gelegenheid om zijn
grote belangstelling voor de his
torie van Leiden te laten blijken.
Temidden van de vele antieke
voorwerpen in de woonkamer,
die getuigen van spaarzin, oog
voor historie en eerbied voor de
arbeidzaamheid van het geslacht
Snijers, vertelt hij over de voor
vaderen, die het bedrijf eens
hebben geleid.
Bijvoorbeeld Jacobus Snijers, de in
1776 geboren zoon van een klok
kenmaker uit het Noordfranse
Rijssel, die vanuit het Brabantse
Wouw naar Leiden kwam om op
de hoek van Haarlemmerstraat
en Havënplein een zaak in krui
denierswaren te openen gesierd
met de naam "De Blauwe Ade
laar".
De stenen vogel die er nu nog in de
muur gemetseld is, vormt waar
schijnlijk de enig overgebleven
getuige van dit pionierswerk van
Snijers. In 1851 overleed Jaco
bus, maar al in 1829 was het
voortbestaan van het bedrijf ver
zekerd toen op de Botermarkt de
banketbakkerij werd geopend,
die hij samen met zijn zoon
Adrianus Snijers opzette.
"Wanthuys"
De familie Snijers kocht het pand,
dat de naam "Wanthuys" droeg,
van de erfgenamen Van Ooyen.
De geschiedenis van het pand
aan de Botermarkt 15 is door
Joop Snijers via allerlei archief
stukken uiteengerafeld en gaat
op het ogenblik al terug tot het
jaar 1590. In dat jaar werd het
"Wanthuys" voor een bedrag van
f 2200,- verkocht aan de tinnegie
ter Jan Hubertszoon Hei. Voor
dat het bij de familie Snijers be
landde werd het eerst nog acht
maal verkocht.
Hoewel het bij de aankoop al een
fraai pand moet zijn geweest liet
grootvader Petrus L.D. Snijers
honderd jaar geleden de voorge
vel en het interieur verfraaien.
Twee kunstzinnige lieden uit
Vlaanderen zorgden voor een be
drag van 1500 gulden - een kapi
tale som in die dagen - dat de
winkel een teakhouten gevel
Groeien
kreeg. Aan weerszijden van de
toegangsdeur kwamen pilaartjes
met daarin uitgesneden de kop
jes van het gezin Snijers.
De gevel is ook vandaag nog bijna
volledig in tact zij het dat men de
pilaartjes in verband met voort
durend vandalisme een plaatsje
heeft gegeven in de woonkamer.
Speculaas
Daar staat ook de enorme houten
kist met koperbeslag, die vanaf
de opening van de zaak tot 1965
werd gebruikt voor het bewaren
van speculaas. Joop Snijers: "Ja,
speculaas, dat was een van de
specialiteiten van onze zaak. In
die kist, die helemaal met tin be
kleed is aan de binnenkant, kon
zo'n zeshonderd pond speculaas
bewaard worden. In augustus
werd er al mee begonnen. Of het
er vers in oleef? Wat dacht je!
Het bijzondere van Snijers' specu
laas was niet alleen dat het vol
gens honderden jaren oud recept
werd gemaakt, maar ook dat het
in vormen werd gemaakt, die
Adrianus Snijers bijvoorbeeld
zelf maakte. Kunstzinnigheid
was trouwens een vaak voorko
mende eigenschap bij de Snijers.
"M n overgrootvader was eigenlijk
helemaal niet zo'n enthousiast
banketbakker, veel liever was hij
binnenhuisarchitect geworden.
En ook mijn grootvader schil
derde erg veel", vertelt Joop
Snijers en toont als bewijs een
aantal tekeningen en schilderij
en. Het scheppend vermogen van
het geslacht Snijers blijkt ook uit
de frappante vaardigheid waar
mee monté-stukken werden ge
maakt.
Monté-stukken
Monté-stukken zijn ware kunst
werken die met behulp van mal
len helemaal van suikerwerk
werden gemaakt. Vader Henri-
cus Snijers deed in 1920 aan een
wedstrijd mee, die in de Burcht
werd georganiseerd. Joop: "Mijn
vader won de eerste prijs. Nadat
hij zes keer achter elkaar had ge
wonnen vroegen ze hem om niet
meer mee te doen. Een ander
moest ook een kans hebben".
In 1935 maakte hij als monté stuk
de Petruskerk, die door mgr. An-
genent geopend zou worden. "Hij
had er uren aan gewerkt en op
eens sprong de kat er bovenop.
Helemaal aan stukken. Het is de
enige keer dat ik jn'n vader heb
zien huilen, want het was een
vrolijke man. Altijd grapjes. De
hele nacht heeft hij doorgewerkt
om een nieuwe te maken"
Tien jaar later haalde Henricus
Snijers nog eens zo'n huzaren
stukje uit. Om de bevrijding te
vieren maakte hij van suikerwerk
een copie-op-schaal van het
Waaggebouw.
Puddinkjes
Waren de oorlogsjaren moeilijke
De gevel van het 'Wanthuys zoals het er vöör 1879 heeft uitgezien. In die dagen werd er nog keurig geposeerd
Joop Snijers is Leidenaar in hart en
nieren en verknocht aan "zijn"
binnenstad. Als voorzitter van de
winkeliersvereniging van de Bo
termarkt en bestuurslid van het
Leids City Centrum constateert
hij dat winkeliers en gemeente
bestuur bezig zijn om naar elkaar
toe te groeien. "Zo'n conflict over
de Breestraat tot aan de Kroon
dat mag natuurlijk nooit meer
gebeuren. Ik moet zeggen dat ik
bewondering heb voor een man
als wethouder Waal. Wat die voor
onze stad gedaan heeftm'n
petje af
Terugblikkend op anderhalve
eeuw banketbakkerij zegt Joop
Snijers: "Wat is er toch veel ver
anderd. Neem alleen de ovens.
We begonnen hier met het stoken
van takkenbossen, toen kwam de
heteluchtoven, daarna de kolen
en nu hebben we gas". Een win
kel dus met historie. Niet voor
niets presenteert Snijers zijn be
drijf als "de zaak waar uw groot
ouders elkaar reeds ontmoetten"
BRAM VAN LEEUWEN
De kostbare teakhouten gevel die honderd jaar geleden werd aange
bracht door twee Vlamingen.
tijden voor de Snijers (in het 13
kamers tellende pand werden
verschillende onderduikers ver
borgen gehouden), na de bevrij
ding ontbraken de eerste tijd de
grondstoffen om weer aan de slag
te kunnen. "Ik weet nog dat we
begonnen zijn met het verkopen
van puddinkjes. Acht cent kost
ten die"
twaalf jaar actief in de Armen
zorg. Bladerend door het giften
boekje verbaast hij zich over de
bedragen die werden uitgekeerd:
"Kijk eens hier in 1950 kreeg ie
mand twee gulden per week. Je
kunt het je niet voorstellen, maar
toch is het niet meer dan 30 jaar
geleden"
Dok in het sociale en kerkelijke le
ven blies de familie Snijers haar
partijtje mee. Joop Snijers' voor
vader was kerkmeester van de
Dominicuskerk op de hoek van
de Pelikaanstraat (voorloper van
de Mon Père-kerk aan de Haar
lemmerstraat, die later werd om
gebouwd tot zwembad "De
Overdekte"). Grootvader Henri
cus was regent van de Voor
zienigheid op de Hogewoerd en
stak tegen de kerstdagen 24 ver
waarloosde kinderen in de kle
ren. En Joop Snijers zelf was
Zuinigheid
Dat de Snijers het ook in moeilijke
tijden konden bolwerken schrijft
Joop toe aan de zuinigheid. Huis
regel was en is nog steeds: "Je
moet niet meer uitgeven dan je
bezit". Dat wordt ook bij de ko
mende jubileumviering weer in
de praktijk gebracht. "We zijn
van de zomer niet op vakantie
geweest, want we gaan de lunch
room en de winkel wat opknap
pen. De vloer krijgt Oudholland
se tegels en er komt nieuw meu
bilair. De winkel wordt in de ou
de staat teruggebracht. Ja, en
zo'n receptie kost natuurlijk ook
een paar centen"
Hulpvaardig (1)
Onze hulpvaardigheid, onze
verdraagzaamheid, onze af
keer van discriminatie en on
derdrukking, onze lotsver
bondenheid met de zwakke
ren elders in de wereld. Het
schijnt geen grenzen te ken
nen. We zijn dan maar een
klein landje. Toch hebben we
het waarschuwende vingertje
klaar wanneer ergens in een
ander werelddeel misstanden
bestaan en bevolkingsgroe
pen in het nauw dreigen te
komen.
Maar hoe is het in eigen landje
gesteldStaan we dan ook zo
pal achter de kwetsbaren, de
minder bedeelden? Het lijkt er
niet zo erg veel op, wanneer ik
het verslag van de stichting
"De Schakel" lees. Een stich
ting, die zich al enkele jaren
inzet om de geestelijk minder
valide mens weer te huisves
ten in een normale woonom
geving in de Leidse regio. In
een straat waar u en ik wo-
Met veel moeite is de stichting
erin geslaagd een paar wo
ninkjes los te peuteren in Lei
den. Een enquête om de moge
lijkheden in de andere ge
meenten te peilen geeft ont
hutsende resultaten te zienDe
ene gemeente is afhouderig en
zegt het allemaal eens te be
kijken. De ander weigert bot
weg. En dan heb je er ook nog
een paar gemeenten bij, die
niet eens de beleefdheid heb
ben om een antwoordbrief je te
versturen.
Hoe verdraagzaam we zijn,
hoeveel "nabuurschap" we
bezitten blijkt uit de oproep
die de stichtingssecretaris
doet in een begeleidende brief
bij het verslag van "De Scha
kel". "Wilt u alstublieft niet in
de krant zetten welke wonin
gen door "De Schakel" in ge
bruik genomen zijn? Voor de
bewoners in kwestie zou dat
nare gevolgen kunnen heb
ben. Want de ervaring leert
dat het door de buurtbewo
ners meestal niet wordt geac
cepteerd."
Verdraagzaamheid, hulpvaar
digheid. Het is allemaal
prachtig hoor. Maar dan wel
graag buiten gezichts- en
hoorafstand.
Hulpvaardig (2)
Het stond er zo aardig in de kop
van de krant vorige week
vrijdag: Oegstgeester raad
wil Vietnamese vluchtelingen
huisvesten. Mooi. denk je dan.
Want een girootje uitschrij
ven omdat premier Van Agt
op de zondagavond ons gewe
ten bespeelt is uitstekend om
de eerste nood te lenigen,
maar de vluchtelingen moe
ten ook gehuisvest worden.
Wie echter precies naleest wat
de Oegstgeester raad nu ei
genlijk wil, komt tot een heel
andere conclusie. Want de mo
tie spreekt zich slechts uit voor
een tijdelijke opvang van 50
tot 1000 personen in de ge
meente. Voor permanente
huisvesting kunnen slechts
enkele woningen in de nieuw
bouwwijk Haaswijk (waar
van nog geen steen op de an
der staatworden aangebo
den. En waar moet de rest
naar toe die niet in die paar
woningen worden onderge
bracht? Het staat een beetje
verhullend in diezelfde motie:
"Er moet een onderzoek ko
men om in verband daarmee
samen te werken met dé ge
meente Leiden. Met andere
woorden: wij Oegstgeestena-
ren zijn zo genereus om vijftig
tot honderd Vietnamezen hier
naar toe te halen, maar Lei
den mag voor het merendeel
permanente huisvesting zoe
ken. Leuk om zo op je cen
trumgemeente te kunnen te
rugvallen. Jammer alleen dat
daar al zo'n drieduizend wo
ningzoekenden op de wacht
lijst staan.
Lantaarns
Dezer dagen kreeg ik een briefje
van de heer A. C. H. van der
Linden uit de Apollolaan die
zich afvraagt waar toch die
mooie lantaarns van het oude
stadhuis zijn gebleven. "Ze
zouden weer zo vorstelijk voor
de trap van het stadhuis ge
plaatst kunnen worden. Het
verkeer en de voetgangers
staan ze daar niet in de weg -
of anders achter het stadhuis,
waar nu minder mooie exem
plaren staan." vindt de heer
Van der Linden
Bij informatie op het stadhuis
kreeg ik te horen dat de Leidse
gaslantaarns van weleer na
dat de elektriciteit haar in
trede deed zijn verwijderd en
geselecteerd. De onbruikbare
werden verkocht aan de oud-
ijzerhandelaar en de armatu
ren van betere kwaliteit wer
den opgeslagenIn de loop der
tijd hebben ze hun weg gevon
den naar liefhebbers. In een
enkele Leidse tuin zijn ze nog
terug te vinden.
Een paar zijn er ook later werd
geplaatst in de Pieterswijk.
De ouderwetse lantaarns die
de afgelopen weken op diverse
plekken tn de wijk zijn neer
gezet zijn helaas geen antieke.
Al hebben ze er veel van weg.
Met behulp van een gietvorm
zijn deze "oude-nieuwe" lan
taarnpalen gemaakt. Overi
gens. wie nog eens een echte
antieke Leidse lantaarn wil
bewonderen, die kan terecht
in het museum De Lakenhal,
want daar staat er één.
In de brief van de heer Van der
Linden staan nog een paar
opmerkingen. Na de restau
ratie van de bovenbouw van
de Korenbeursbrug hoopt hij
dat ook het bruggedeelte zal
worden gezandstraald. Want
dat
het
de
Boter- en Vismarkt nog mooi
er maken.
Ten slotte vraagt hij zich aj
waarde originele denneappel
gebleven is. die voor de brand
de trap van het Heerenloge
ment in de Nieuwstraat sier
de. Wie het weet mag het zeg
gen.
Geheim
Het is nog niet zo lang geleden
dat je in de abcmneelijst van
de PTT, voor het gemak wel
telefoonboek genoemd, onder
het kopje gemeente, keurig
achter elkaar opgesomd zag
de heren wethouders met hun
respectievelijke telefoon
nummers en huisadressen. In
de periode tussen 1974 en 1978
is in die situatie enige veran
dering gekomen in Leiden,
want zowel wethouder Ver
boom als zijn collega Waal
gaven er de ivoorkeur aan on
der te duiken in de anonimi
teit. Ze vroegen een geheim
nummer aan. dat door de se
cretaresse met de nodige zorg
wordt omringd.
Wethouder Waal thuis over iets
bellen betekent dan ook: eerst
PvdA-fractiei'oorzitter Peters
bellen. Vervolgens zeggen dat
je Waal wilt spreken om als
het dan allemaal klopt wordt
je later door de wethouder te
ruggebeld. Erg omslachtig
allemaal, maar de geheim
houding is verzekerd.
Sinds kort heeft ook wethouder
Schoute zich in het rijtje der
"onderduikers" geschaard.
Zijn "open telefoonnummer"
is inmiddels vervangen door
een geheime. Zij die het weten
kunnen vertellen dat de wet
houder daartoe besloten heeft,
nadat hij een paar maal be
dreigd is door mensen die on
tevreden waren over de be
handeling door de Sociale
Dienst. En dat valt onder de
portefeuille van Schoute.
Burgemeester Vis heeft zich nog
niet uit het veld laten slaan.
Ondanks dat zijn deur wel
eens wordt witgeschilderd en
zijn ruiten sneuvelden blijfl
hij voor de burger bereikbaar.
Ook telefonisch.
L. GLIBBER
