3
Veiligheidsraad sluit
debat over Libanon af
Cuba stelt zich hard op
Strauss boos op
Ernst Albrecht
Oud-minister Connie
Mulder vrijgesproken
Lichaam Mountbatten in Engeland
INCIDENT IN
HARRISBURG
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1979
PAGINA 9
HM lHil\ O 1 slUl U1V1
(Van onze correspondent)
WENEN - „De komende vieren
twintig uur zijn kritiek". Deze
uitspraak van de leider van de
I Amerikaanse delegatie, de Jezuï-
tenpater Ted Hesburgh, is tot nu
toe door niemand van de deel
nemende partijen aan de in We-
nen gehouden VN-conferentie
over wetenschap en techniek in
dienst van ontwikkelingslanden
aangevochten. Maar het is na
tweeëneenhalf jaar voorberei
ding, honderd miljoen gulden
onkosten en twaalf dagen verga
deren van rond de vierduizend
gedelegeerden uit 135 landen en
meer dan honderd internationale
instellingen het enige werkelijke
punt van overeenstemming bij
het van meet af aan moeizaam
verlopende congres.
„We hebben onze hoogte- en diep
tepunten gehad. We zijn nu op
een hoogtepunt gekomen en ho
pen dat we de zaken kunnen
doordrukken in de richting van
succes", aldus delegatieleider
Ted Hesburgh, die talrijke hoge
functies bekleedt en ook presi
dent is van de Rockefeller-stich-
ting.
De Amerikaanse delegatie heeft
sinds het begin van de conferen
tie aan de ontwikkelingslanden
aangeboden tot 1985 130 miljoen
gulden per jaar te willen steken in
een nieuw te vormen fonds voor
wetenschap en techniek ten be
hoeve van de ontwikkelingslan
den, onder de voorwaarde dat de
OPEC-landen met eenzelfde be
drag op tafel komen.
Minder standvastig heeft zich de
groep van 77 getoond, die de
ontwikkelingslanden vertegen
woordigt. De ontwikkelingslan
den hebben, zij het voorzichtig,
steeds een beetje gas teruggeno
men om uiteindelijk nog iets van
een succes te bereiken. „Wij zijn
bereid onze oorspronkelijke eis
tot 1 miljard dollar terug te bren
gen", aldus de woordvoerder van
de groep van 77, de Tunesische
ambassadeur bij de Verenigde
Naties, Mahmoud Mestiri.
De oorspronkelijke eis van de ont
wikkelingslanden kwam neer op
een extra bijdrage van twee mil
jard dollar (4 miljard gulden) per
jaar tot 1985 en na die tijd voor
een periode van vijfjaar voor vier
miljard dollar (8 miljard gul
den).
DODEN DOOR ORKAAN
NEW YORK (DPA)- De Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties heeft gisteravond zijn debat over de situatie in
Libanon afgesloten met een dringend beroep op de par
tijen in het conflict terughoudendheid te betrachten.
Voorzitter Andrew Young (VS) vroeg alle partijen het
huidige bestand na te leven.
port van de Unifil was het rustig.
Er werd van VN-zijde slechts
gemeld dat „gewapende elemen
ten" VN-helikopters hadden be
schoten en dat de militie van
majoor Haddad de bevoorrading
van Unifilposten bemoeilijkt.
Volgens majoor Haddad hebben
twee Sowjetrussische schepen in
de havenstad Tyrus wapens af
geleverd bestemd voor de „Pale
stijnse terroristen en Kibanese
communisten". Er zijn onder an
dere raketten, mortieren en ka
nonnen geleverd, zo zei de ma
joor gisteren op een persconfe
rentie. De laatste zitting van de
Veiligheidsraad over Libanon
noemde Haddad een „komedie".
Vanaf zondag aanstaande gaat
vanuit de christelijke enclave in
Zuid-Libanon „de stem van de
hoop" oftwel „radio vrij Liba
non" uitzenden. Dit heeft luite
nant-kolonel Ilan, Israëlisch ver
bindingsofficier bij de christelij
ke militie, gisteren meegedeeld.
De studio van de zender ligt bij
Marjajoun.
SAN JU AN (Reuter) - De orkaan David, die het Caraïbische gebied
geselthad vanochtend aan tenminste 15 mensen het leven gekost en meer
dan 100.000 dakloos gemaakt.
In Puerto Ricowaar de verbindingen met afgelegen gebieden nog verbro
ken zijn, vielen gisteren acht doden en werden 60 mensen gewond. Het
aantal daklozen bedraagt 50.000.
Het eiland Dominica is tot rampgebied verklaard. Daar kwamen zeven
mensen om het leven en werd driekwart van de bevolking,60.000 mensen,
dakloos. De hoofdstad Roseau zou nagenoeg met de grond gelijk zijn
gemaakt.
David trekt inmiddels in de richting van Haïti en de Dominicaanse Re
publiek met windsnelheden tot 240 kilometer per uur.
Op de eilanden Guadeloupe en Martinique zijn ongeveer 30
wond en meer dan 1.000 dakloos.
Bij het tweedaagse debat,
door Libanon was verzocht,
stond Israël in het middelpunt
van de kritiek. Ook Young kriti
seerde Israël ongewoon schelp
voor de artillerie- en luchtaan
vallen op doelen in zuidelijk Li
banon en ook de Europese leden
van de raad namen afstand van
Israël.
Secretaris-generaal Kurt Waldheim
erkende het argument van de re
gering in Jeruzalem zorg te moe
ten dragen voor de veiligheid van
de eigen bevolking tegen terreur-
aanvallen vanuit Libanon. Maar
hij voegde eraan toe dat aanval
len op doelen in Libanon niet te
rechtvaardigen zijn.
Het debat werd tenslotte afgesloten
zonder dat een resolutie werd
aanvaard. De Libanese ambassa
deur had laten weten dat zijn re
gering genoegen nam met een
dringend beroep en geen van le
den maakte bezwaar tegen de op
roep van de voorzitter.
Geen onderscheid
Na afloop van het debat tot verslag
gevers sprekend, zei Andrew
Young geen verschil tussen Pale
stijnse guerrilla-aanvallen op Is
raël en Israëlische bombarde
menten op zuidelijk Libanon te
zien. "Ik kan geen onderscheid
maken tussen een bom in een
vuilnisemmeren een bom die van
10.000 voet wordt geworpen en
zeggen dat het een terrorisme is
en het andere legitieme vernieti
ging. Zoiets bestaat niet in de we
reld van vandaag en ik geloof dat
wij het allemaal moeten veroor
delen en dat wij een manier moe
ten vinden om er een eind aan te
maken", aldus Young.
Over contacten met de PLO zei
Young: "Ik geloof niet aan non
communicatie. Ik geloof dat als
ik zeg dat mijn regering met de
PLO moet spreken, ik ook moet
zeggen dat Afrikanen met Israël
moeten spreken en Arabieren
met Israël moeten spreken".
Rust
Er heerste gisteren rust in Zuid-Li
banon. Het Palestijnse persbu
reau Wafa maakte wel melding
van Israëlsiche beschietingen op
een dorp bij Tyrus, maar van Is
raëlische zijde is dit tegenge
sproken. Ook volgens een rap-
MIDDLETOWN (AFP) - Zes werk
nemers van de kerncentrale van
Three-Mile-Island (Harrisburg)
zijn blootgesteld aan straling.
Tijdens reparatiewerkzaamheden
aan een klep werden verscheide
ne lichaamsdelen van de mannen
blootgesteld aan een grotere hoe
veelheid straling dan de maxi
maal toelaatbare hoeveelheid in
drie maanden. Opname in een
ziekenhuis was niet noodzake
lijk.
SOUTHAMPTON (UPHReuter)
- De stoffelijke resten van
Lord Louis Mountbatten en
twee van zijn verwanten die
maandag bij een bomaanslag
voor de Ierse kust om het leven
waren gekomen, zijn gister
middag naar Zuid-Engeland
overgebracht.
Prins Philip, de echtgenoot van
koningin Elizabeth die des
tijds is opgevoed door Lord
mountbatten, leidde de delga-
tie rouwenden op het kleine
vliegveld van Eastleigh op de
Engelse zuidkust, toen daar
een militair straalvliegtuig
met de drie kisten aan boord
landde.
Na een korte plechtigheid werd
het stoffelijk overschot van
Lord Mountbatten overge
bracht naar het landhuis van
de overledene in het 12 km
verder gelegen Romsey. Daar
zal hij woensdag in de kerk
worden begraven. Maandag
wordt hij daar eerst opge
baard.
Voor de teraardebestelling in
Romsey vindt in de Westmin
ster Abbey in Londen een ce
remoniële begrafenisplech
tigheid plaats die door de ko
ninklijke familie zal worden
bijgewoond. Bij die gelegen
heid zullen in Hydepark 19
saluutschoten worden gelost.
De stoffelijke resten van de an
dere twee slachtoffers, Mout-
battens kleinzoon Nicholas en
de schoonmoeder van zijn
dochter Lady Brabourne,
werden overgebracht naar
het huis van de familie Bra
bourne in Kent.
Het vierde slachtoffer van de
aanslag, de 15-jarige Paul
Maxwell die deze zomer werk
te als stuurman op het jacht
van mountbatten, is inmid
dels begraven in zijn woon
plaats Enniskillen in Ierland.
Premier Jack Lynch van de Ier
se Republiek heeft de uitnodi
ging aangenomen van pre
mier Thatcher van Engeland
om de volgende week naar
Londen te komen voor overleg
met haar over de toestand in
Ulster.
In officiële Britse kringen is
meegedeeld dat Londen con
cessies wil van Dublin op het
punt van de terreurbestrij
ding. Zo wil Londen dat de
Noordierse politie de be
voegdheid krijgt verdachten
te verhoren op Iers gebied en
dat terroristen verdacht van
aanslagen in Ulster, door
Dublin worden uitgeleverd.
Dit laatste heeft de regering
van Ierland altijd geweigerd.
Of Dublin al deze eisen zal
inwilligen, is volgens waar
nemers zeer de vraag.
(Van onze correspondent)
BONN - Franz Josef Strauss is nij
dig. Zijn woede geldt Ernst Al
brecht, CDU-minister-president
van de deelstaat Nedersaksen.
Albrecht zou namelijk definitief
hebben besloten geen minister in
een eventueel kabinet-Strauss te
willen worden. Hij wil minister
president van Nedersaksen blij
ven om zo zijn positie voor de
deelstaatverkiezingen in 1982 te
versterken en er tevens voor te
zorgen dat het politieke gewicht
van de CDU in Noord-Duitsland
tegenover het zuiden van de
Bondsrepubliek niet vermin
dert.
Voor Strauss en zijn apostel in
Bonn, Friedrich Zimmermann,
betekent dit een forse streep door
de verkiezings-rekening. Al
brecht, die dc strijd om het kan
didaat-kanselierschap binnen de
CDU-CSU van Strauss verloor, is
namelijk nodig als stemmen-
trekker voor de protestantse
Noordduitse kiezersstam van de
Union. Een flink deel hiervan zou
om historische redenen nooit be
reid zijn een katholiek uit Beie
ren. wat Strauss is. te kiezen. Als
Ernst Albrecht. die in elk geval
het image van een liberale protes
tant heeft, echter bereid zou zijn
om minister onder Strauss te
worden, kan een gevoel ontstaan
dat deze „toch zo erg niet is".
Inmiddels heeft Albrecht, beducht
voor weer een nieuw oplaaiende
strijd tussen de Beierse CSU en
de grotere zusterpartij CDU, la
ten weten dat hij helemaal nog
geen besluit heeft genomen. In
politieke kringen bestaat er ech
ter nauwelijks twijfel meer over
dat deze uitspraak slechts is ge
daan om de „lieve vrede" te be
waren. Nog tijdens het gevecht
om de politieke leiding van de
CDU-CSU had de minister-pre
sident van Nedersaksen immers
al gezegd dat hij „of als kanselier
naar Bonn gaat, of regeringschef
in Hannover blijft". Dat betekent
overigens niet dat Albrecht zich
niet volledig zou willen inzetten
voor een verkiezingsoverwin
ning van de CDU-CSU, maar dan
wel min of meer onafhankelijk
van Franz Josef Strauss.
Het blijft de vraag of de premier van
Nedersaksen zijn standpunt kan
volhouden. De CSU heeft weder
om de oude knuppel van de
„vierde partij" te voorschijn ge
haald. Dit dreigement, de volle
dige scheiding tussen CSU en
CDU, bleek al wonderen te ver
richten toen het er nog om ging of
Strauss of Albrecht lijsttrekker
bij de verkiezingen van 1980
moest worden. Mocht de CDU er
niet in slagen Albrecht van ge
dachten te doen veranderen (vol
gende week wordt daar al in het
partijbestuur over gepraat) of
weigeren andere belangrijke po
litici aan de leiband van Strauss
te leggen, dan bestaat nog altijd
de mogelijkheid dat de CSU zich
afsplitst, zo valt in Beieren te ho-
In september wil de partijcentrale
van de CDU haar voorstellingen
over het verkiezingsprogramma
aan de kleinere zusterpartij
voorleggen. In hoeverre de
Strauss-partij zich daar wat van
aantrekt, is een open vraag. De
CSU, die letterlijk als één man
achter haar voorzitter staat, wil
eigenlijk maar één ding: Strauss
als de „sterke man" aanbieden,
de ideale crisis-manager voor
moeilijke tijden met energie-
schaarste. economische terug
gang en bedreiging uit het Oos
ten. Net als in 1976 dient de ver
kiezingsslogan: „Vrijheid in
plaats van socialisme" te worden
gebruikt
Binnen de CDU bestaan echter
krachten, die niet een uitsluitend
op Strauss gesneden verkie
zingsstrijd willen. Met voorop se
cretaris-generaal Heiner Geiss-
ler, die er nooit een geheim van
heeft gemaakt dat hij veel liever
Ernst Albrecht als kandidaat-
kanselier had gezien, zetten zij
zich in voor een programma
waarin het zwaartepunt ligt bij
zogenaamde „toekomstproble
men": hoe het milieu is te redden,
de rol van de vrouw, hoe de Duit
se bevolkingsteruggang te stop
pen is.
Aan de andere kant bewegen zich
echter niet minder belangrijke
CDU-politici, die „honderd pro
cent" achter Strauss staan. Bij
voorbeeld de CDU-vice-voorzit-
ters Kurt Biedenkopf en Alfred
Dregger. Als de „kandidaat uit
Beieren" inderdaad bondskan
selier wordt, dan kunnen beiden
er zeker van zijn dat zij minister
worden. Biedenkopf van econo
mie en Dregger van binnenland
se zaken. Verder kan ook Reiner
Barzel, eens oppositieleider, ho
pen op een ministerspost sinds
hij heeft verklaard dat „wie nu
niet meedoet, faalt".
Strauss' politieke tegenstanders
verkeren nog steeds in onzeker
heid hoe en wanneer nu eindelijk
de handschoen moet worden
aangetrokken. SPD en FDP heb
ben opmerkzaam geregistreerd
dat FJS (zoals Strauss zich m na
volging van JFK - John Fitzge
rald Kennedy - graag laat noe
men) sinds zijn benoeming tot
lijsttrekker van de CDU-CSU bij
de komende Bondsdagverkie
zingen een „gedaantewisseling"
heeft ondergaan: de wolf heeft
zich gehuld in schaapskleren of,
zoals SPD-fractievoorzitter Her-
bert Wehner het uitdrukt ..H;j
parfumeert zich".
De CSU probeert de. in de ogen van
veel Duitsers, meest gevaarlijke
eigenschappen van Strauss: zijn
politieke onberekenbaarheid en
zijn gebrek aan zelfbeheersing in
kritieke situaties, te verdoezelen.
Hij wordt opgevoerd als een ech
te liberaal, als bovendien een
man die „de noden van de een
voudige mensen" begrijpt.
De SPD heeft daarop nog geen
goed antwoord. Er is een groep
die niets liever wil dan Strauss te
lijf gaan als een politicus die zich
dertig jaar lang heeft gepresen
teerd als man van schandalen,
van twijfelachtige vriendschap
pen, als brutale machtspoliti-
cus.
Anderen gedragen zich liever af
wachtend en herkennen het risi
co dat door een „demontage van
Strauss" zoiets zou kunnen ont
staan als mededogen met de „un
derdog". En dat zou Strauss juist
in de kaart spelen.
Niettemin, de SPD- en ook de FDP-
basis is ervan overtuigd dat er
binnenkort een duidelijk ant
woord moet komen op de uitda
ging „van de meest gevaarlijke
man van Duitsland". De verkie
zingsstrijd in de Bondsrepubliek
begint.
Anti-westerse ontwerpverklaring
PRETORIA (AP) - De Zuid-
afrikaanse oud-minister van
voorlichting Connie Mulder
is gisteren vrijgesproken van
de aanklacht dat hij had ge
weigerd vragen te beant
woorden van een commissie
die onderzoek instelde naar
destijds in zijn, thans opge
heven, ministerie gepleegde
onregelmatigheden.
Opperrechter W.G. Boshof zei
dat er geen bewijs was dat
vragen die men Mulder had
gesteld iets te maken hadden
met de opdracht van de
commissie het schandaal te
onderzoeken.
In juridische kringen te Preto
ria was men verbaasd dat de
zaak tegen Mulder die dins
dag was begonnen al gisteren
door de plotselinge uitspraak
van de rechter, weer voorbij
was.
Mulder had van de zogeheten
commissie-Erasmus verno
men dat hij zou worden on
dervraagd over de aankoop
van zijn ministerie van het
dagblad de Sacramento
Union, in California, en van
de pogingen tot aankoop van
de Washington Star, beide
naar men zegt via de Ameri
kaanse uitgever John
McGoff.
Deze heeft ontkend ooit geld uit
Zuid-Afrika te hebben ont
vangen.
De aankoop van de krant in Ca-
lifornië vormde slechts een
facet van de pogingen van
destijds van Zuid-Afrika zijn
"imago" in het buitenland te
verbeteren en begrip te kwe
ken voor zijn apartheidsbe-
leid.
De rechter was van oordeel dat
het mandaat der commissie
zich niet uitstrekte tot de
Amerikaanse ontwikkelin
gen in het schandaal, dat aan
het licht was getreden door
bewijzen die in januari naar
voren waren gebracht.
HAVANA (Reuter) - Cuba heeft
voor de conferentie van niet-ge-
bonden landen een ontwerp
verklaring opgesteld met een
felle anti-westelijke toon en
daarmee geweigerd enige con
cessie van betekenis te doen aan
de gematigden, zo hebben af
gevaardigden naar de conferentie
in Havana gisteren gezegd.
Gematigde landen als Egypte en
Joegoslavië hadden verwacht dat
een eerdere ontwerpverklaring,
van enkele weken geleden, in ma
tigende zin zou zijn gewijzigd.
"Maar het nieuwe ontwerp zou
nog militanter van toon zijn", zo
zegt men.
Het zal het voornaamste werkdo
cument zijn waarover de minis
ters van buitenlandse zaken en
staatshoofden de komende da
gen zullen discussiëren.
In de ontwerpverklaring wordt in
feite voorgesteld dat de nietge-
bonden landen zouden moeten
samenwerken met de Sowjet-
Unie tegen het Westen, zo zeggen
afgevaardigden. De westelijke
mogendheden worden aange
vallen op een reeks van zaken
vanaf de economie tot het Mid
den-Oosten en Afrika.
In het document wordt Egypte be
schuldigd van schending van de
overeenkomsten van de organi
satie omdat dat land het vredes
verdrag met Israël heeft gesloten.
Voorts wordt aangedrongen op
een volledige economische boy
cot van Israël.
Het imperialisme, de omschrijving
van de niet-gebonden landen van
de westelijke mogendheden,
wordt beschuldigd van bevorde
ring van de koude oorlog, inmen
ging in de binnenlandse aangele
genheden van ontwikkelings
landen en van het voornaamste
obstakel te zijn voor hun vooruit
gang.
Enkele concessies die Cuba heeft
gedaan, zijn weglating van een
paragraaf waarin Vietnam wordt
geprezen en die zou kunnen wor
den uitgelegd als steun voor de
Vietnamese militaire aanwezig
heid in Kampuchea (Cambodja)
en de beschuldiging dat imperia
lisme tot de ernstigste vormen
van schending van mensenrech
ten behoort.
Volgens de afgevaardigden wordt
sir. van de Cu
baanse ontwerpverklaring aan
gedrongen op uitbreiding van
militaire steun aan een aantal be
vrijdingsbewegingen. waaronder
de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie (PLO) en het Patriottisch
Front voor de bevrijding van
Zimbabwe-Rhodesië.
In het document wordt geen stand
punt ingenomen over het fel om
streden punt van de Cambod
jaanse vertegenwoordiging op de
conferentie. Gesproken wordt
slechts over het zoeken naar een
oplossing van de problemen in
Zuidoost-Azië.
President Tito van Joegoslavië is
gisteren een campagne begonnen
om Fidel Castro ertoe te brengen
het radicale standpunt van Cuba
te matigen, voordat de topconfe
rentie officieel begint. Tito, de
laatste nog in leven zijnde oprich
ter van de niet-gebonden bewe
ging, kwam vijf dagen voor het
begin van de conferentie in
Havana aan. Het is Tito's eerste
bezoek aan Cuba. Op dc luchtha
ven van Havana werd hem een
officieel maar koel welkom be
reid door Fidel Castro, die hem
kort op beide wangen kuste maar
een hartelijke omhelzing achter
wege liet Cuba en Joegoslavië,
alletwee invloedrijke leden van
de beweging, hebben het met el
kaar aan de stok over de funda
mentele betekenis van het niet-
gebonden zijn, alsmede over een
aantal andere sleutelproblemen.
Het Cubaanse ontwerp voor dc
slotverklaring van de top wordt
door veel deigaties beschouwd
als een duidelijk opschuiven in
de richting van de Sowjet-Unie.
Joegoslavië en andere vooraan
staande niet-gebonden landen
Zfyn van mening dat d« bim
strikt onafhankelijk moet blijven
en verzetten zich tegen het Cu
baanse standpunt dat de com
munistische landen "de natuur
lijke bondgenoten" van de bewe
ging zijn. In een tegenvoorstel
heeft Egypte Havana beschul
digd van vooringenomenheid en
van het veronachtzamen van de
niet-gebonden principes. Ook
andere landen, waaronder Joe
goslavië. hebben amendementen
ingediend.
