Schilderij ontdekt van Piet Mondriaan Trijfel Wagner bij Ned. Opera - VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1979 Laatst schreef ik over de Leidse kletskoppen"waarbij ik de veronderstelling overnam dat de Mirakelsteeg in Leiden zijn naam te danken had aan het feit dat deze steeg als een van de weinige soortgelijke Leidse straatjes gevrijwaard placht te blijven van de hoofdziekte bij kinderen die met jcletskop wordt aangeduid. Niets is intussen minder waar, zoals me uit enkele brieven en uit nadere informatie van het Leidse museum De Lakenhal is gebleken. De Mirakelsteeg heeft zijn naam te danken aan een „wonder", een mirakel dusdat zich daar, heel lang geleden, voltrok. Niet tijdens de hon gersnood die in 1574 tijdens het Spaanse beleg de stad trof, maar tijdens een eerdere hon gersnood, die van 1315 tot 1316, een ramp die werd voorafge gaan door de verschijning van een komeetdus dan weet u het wel. Een vrouw, wonend in wat nu de Mirakelsteeg heet, had on danks de hongersnood nog brood, maar toen haar zuster haar vroeg wat van dat brood af te staan voor haar en haar hongerende kinderen, weigerde zij dat. Haar zuster vervloekte haar, en toen ze thuis kwam en gauw even ging kijken hoe haar brood er bij lag, ontdekte zij dat het versteend was! Dit mirakel nu, was de oorzaak dat de Mirakelsteeg de Mirakel steeg heet, en als u het verhaal niet gelooft dan gaat u maar kijken in De Lakenhal, want daar bevindt zich dat versteen de brood. Hoewel... Zo eenvou dig ligt het nu ook weer niet. Die steen, in de vorm van een half brood, bevindt zich inderdaad in het Leidse museum. Hij be staat ook al heel lang, voor het eerst werd er melding van ge maakt in 1350 in een kroniek die zegt dat het versteende brood werd bewaard in de Pieterskerk in Leiden. Tijdens de belegering van de stad in 1574 verdween het ver steende brood, om aan het eind van de 16e eeuw weer op te dui Door Nico Scheepmaker H ken bij een verzamelaar. Op nieuw verdween het brood uit het gezichtsveld, om pas weer in 1831 ontdekt 4e worden in de verzameling van een gravin. Nadat de steen excuseer..het versteende brood") enige tijd in Amsterdam was bewaard, werd hij i7i 1886 aan Leiden ten ge schenke gegeven en voorlopig is Leiden met van plan deze, in de ijstijd gevormde rolsteen van kwartsachtige porfier die af komstig is uit Scandinavië (zo als een onderzoek door geologen uitwees), weer aan derden af te staan. Legende Met andere woorden: de Mira kelsteeg heeft zijn naam te dan ken aan een legende! Onder die naam werd de steeg al in 1465 vermeld, maar ik moet er eer lijkheidshalve aan toevoegen dat hij in 1600 omgedoopt of herdoopt werd in St. Annen- straat en waar dat nu weer aan te danken was laat ik liever in het midden. Ik zie u nu wat ver bouwereerd kijken. ,JDat ver haal over dat versteende brood is dus verzonnen, het is gewoon een Scandinavische rolsteen!", zie ik u denken. Ja, maar daarom hoeft het ver haal toch niet verzonnen te zijn. Die zuster, met die hongerende kinderen, had het brood uit de kast gejat van haar zuinige zus ter, wel wetend dat die toch nooit iets van dat brood aan haar en de kinderen zou willen afstaan. Toen haar zuster thuis kwam i>an haar dagelijkse wandeling naar de stadsmuren waar zij altijd even door zo n schietgat naar de bedrijvigheid in de Spaanse camping buiten de stadsmuren keek, vond zij haar zuster voor haar deur, om ringd door haar kinderen, alle vijf vel over been. „Wat kom je doen?" vroeg ze wantrouwig, want haar zusje was wel heel vlot in het maken van kinderen, maar ze had nog nooit kans ge zien een man vast te houden of haar kinderen behoorlijk te ver zorgen. Haar zuster begon zo luid te jammerendat alle buren in de steeg hun hoofd uit het raam staken of haastig naar buiten holden. ,Mijn kinderen verrekken van de honger, en ik weet dat jij nog brood hebt, geef ons een halfje brood, ik smeek, je!" Als ik het niet dacht!, dacht haar zuster, die inderdaad nog een halfje brood in de brood trommel had liggen, maar dat was het laatste eten dat in huis was, en ze wilde haar man, als die zometeen terugkwam van zijn wachtdienst op de stads wallen, verwennen met een paar boterhammetjesMaar ja, die arme schapen van kinderen Ze wou net zeggen: ,flou goed dan", toen haar zuster op haar van ouds bekende manier begon te krijsen, en tegen de omstan ders begon te roepen: Ziehier de moordenares van haar bloedeigen neefjes en nichtjes!" Dat deed de deur dicht. ,Met dat soort flauwekul hoefje bij mij niet aan te komen!", zei de zuinige zuster en ze ging haar huis binnen. Daar zag ze dat haar zuster het halve brood je al had verwisseld voor een steen, die op een half brood leek, en om haar het bleef ten slotte haar jongere zusje!) het afhak ken van beide handen te bespa ren, rende ze met de Scandina vische rolsteen van kwartsach- tig porfiet naar buiten en schreeuwde:Zen mirakel!, wee mij, wee mij, een mirakel!" En zo is het dus gekomen, zullen we maar denken... AMSTERDAM (ANP) - De Neder landse Operastichting opent het seizoen 1979/1980 op 5 september in het circustheater in Scheve- ningen met een uitvoering van Richard Wagners „Der Fliegende Hollander". De regie van deze voor voor het laatst in 1971 in Ne derland opgevoerde opera is ïn handen van Franz Marijnen die hiermee tevens zyn opera-debuut maakt. De voornaamste rollen worden ge zongen door William Wilder- mann als Daland en die van Senta door de Roemeense Magdalena Cononovici. Adriaan van Limpt zingt de rol van Erik en die van Mary wordt vertolkt door Annett Andriessen. Matti Juhani ver tolkt de rol van stuurman en Thomas Stewart is de Hollander. Verder wordt medewerking ver leend door het Nederlands Ope rakoor en het Concertgebouwor kest onder leiding van Edo de Waart. In SCheveningen is de opera nog te zien op 7 september, daarna in Amsterdam op 11,14,24,26 en 30 september en 2 oktober, in Rot terdam 19 en Utrecht 21 septem- ber. WINTERSWIJK (GPD) - Bestude ring van notulen uit de vorige eeuw heeft uitgewezen dat een tot nu toe onopgemerkt gebleven schilderij in de Winterswijkse Wilhelminaschool naar alle waar schijnlijkheid een werk is van de kunstschilder Piet Mondriaan. Tot op heden werd aangenomen dat het schilderij was vervaar digd door Piet Zwaner, een vroe gere hoofdonderwijzer in Win terswijk. Het ernstig beschadigde kunst werk zal volgend jaar in Amster dam worden gerestaureerd, waarna het een plaatsje krijgt in een te bouwen school in Win terswijk. Momenteel is men in Winterswijk druk bezig met de voorbereidingen van een grote tentoonstelling over Mondriaan, die zijn jeugdjaren in deze ge meente heeft doorgebracht. Van half december tot half januari zal in museum Freriks een over zichtsexpositie zijn te bezichti gen. Werken zijn dan te zien van de jonge Mondriaan, veel docu mentatiemateriaal, alsmede wer ken van zijn vader en oom Frits. Die oom staat bekend als de leermeester van Piet Mondriaan. De tentoonstelling zal later wor den overgebracht naar de Duitse grensgemeenten Bocholt en Gronau en naar het Gemeente museum in Den Haag waar zich al veel schilderijen van Piet Mon driaan bevinden. Gelijktijdig met de opening van de tentoonstelling zal een boek ver schijnen over de jeugdjaren (1869-1900) van Mondriaan. Au teur is drs. Henkels, weten schappelijk medewerker van het Haagse Gemeentemuseum. Henkels is ook nauw betrokken bij de organisatie van de tentoon stelling in Winterswijk. In die hoedanigheid kreeg hij onlangs notulen toegespeeld over het 25- jarig bestaan van de Wilhelmina school in 1894. Hierin stond ver meld dat vader Mondriaan een uiteenzetting gaf over de allego rie die Piet ter gelegenheid van het jubileum schilderde. Dat gegeven wierp een nieuw licht op het onopgemerkt gebleven doek. Samen met twee deskun digen van het centraal laborato rium voor restauratie van kunst werken uit Amsterdam onder zocht drs. Henkels het bewuste schilderij, het eigendom van de protestante Wilhelmina school. Het ontwerp van de allegorie is vol gens de deskundigen afkomstig van vader Mondriaan en werd door Piet geschilderd. Hij maakt dit op uit de techniek van de schilderijen, de eerdergenoemde notulen en het feit dat vader Mondriaan vrijwel nooit schil derde. In het schilderij zijn sym- Leidse bioscopen bolen van leven, dood, tijd, eeu wigheid, ijver, oprechtheid en godsdienst verwerkt. Met spe ciale apparatuur hoopt men na te gaan welke inmiddels overge schilderde tekst op het doek staat. Pisuisseprijs AMSTERDAM (ANP) - De Pisuis- se-prijs van de Akademie voor Kleinkunst is dit jaar toegekend aan de 25-jarige Marja Gamal uit Amsterdam. De prijs is ingesteld door de actrice Fie Carelsen en bestaat uit een bedrag van 1500 gulden. Jenny Pisuisse zal op 6 september de prijs uitreiken samen met Ju les Croiset en Petra Laseur. Zij spelen die rollen in „Mensch durf te leven", een stuk van Gerben Hellinga over het leven van Jean- Louis Pisuisse. Galerie Pulchri Studio Oegstgeest (Pas sage 10): schilderijen Hans Vogelpoel, dagelijks van 10-6 uur, behalve op zon dag. (Tot 13 september) Galerie de Pomp, Dorpstraat 38, War mond. Tentoonstelling Hans Zandvliet, lito's, aquarellen, kleurpotloodtekenin gen en Ad Jordaans-foto's. Geopend tot 31 aug., dag. van 13-17 uur en 19-21 uur, woe. ook van 10-12 uur. Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor- steeg. Tentoonstelling Sutopo- batik schilderijen. Geopend tot 31 aug., dag. vanaf 11 uur. Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4. Ten- toonstellivg van 12 kunstenaars - etsen, zeefdrukken, kleur hoogdrukken, li tho's, gouaches en plastieken. Geopend van 18 aug. - 16 sept., do. t/m za., van 12.30-17.00 uur, zo. 19aug.,van 14-17uur. Galerie Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was senaar. Tentoonstelling Cara Waller - peintures op hout en Ronnie Meerts - etsen en litho's. Geopend van 1 tot 26 sept., openingstijden van de bibliotheek. Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor- steeg. Tentoonstelling tekeningen uit de dierenwereld - Edith Görtz van Steve- nick. Geopend tot 1 okt. Rijksmuseum voor Volkenkunde, Steenstraat 1. Tentoonstelling Vijf eeu wen Karatsu-Keramiek; Japans aarde werk van de 16eeeuw tot heden; filmver toning ma t/m vrij; geopend tot 8 okt., openingstijden ma t/m za 10-5, zo 1-5 uur. (GROTE VAART) Acmaea 30 vn Hamble nr Essport, Alamak 29 vn Saloniki nr Istanbul, Aldabi 30 te Buenos Aires verw, Aludra 28 vn Port Said nr Rotterdam, Amsteldiep 30 te Napier, Amstellaan 30 te Norfolk verw, Amstelstad 29 1000 wnw Geraldton nr Jeddah, Atlantic Star 29 1200 w Landsend nr New York, Breda 29 vn Paramaribo nr Grenada, Felipes 29 vn Suez nr Dubai, Macoma 29 vn Ras Tanura nr Land send, Nedlloyd Dejima 29 vn Fos nr Rotter dam, Nedlloyd Holland 30 rede Kaapstad, Nedlloyd Hoorn 21 te Suez verw, Nedlloyd Katwijk 29 vn Hongkong nr Kaapstad. Nedlloyd Nagasaki 29 vn Buenos Aires nr Paranagua, Nedlloyd Napier 29 vn Singapore nr Hongkong, Nedlloyd Sinoutskerk 30 te Durban, Nedlloyd Streefkerk 30 te Singapore verw. Nedlloyd Tasman 29 vn Hamburg, Rijnborg 29 vn Mantyluoto nr Zaan- Salland 30 vn Hamburg nr Antwerpen, Seatrain Rotterdam 29 vn Suez nr Jed dah. KLEINE VAART) Adara 29 100 w Lissabon nr Las Palmas, Adriatic 31 te Haugesund. Anna Broere 29 vn Rotterdam nr Barce- Antarctic 30 te Haugesund, Altantic 29 te Rotterdam. Caribic 30 vn IJmuiden nr Lagos. Coenraad Kuhlman 30 te Rotterdam. Dutch Spirit 30 vn Rotterdam nr Great Yarmouth. Elizabeth Broere 30 te Terneuzen, Falcon Reefer 30 te Gloucester, Frisian Trader 30 30 no Ouessant nr Lid- koeping, Icelandic 31 te IJsland, Inger 29 vn Rotterdam nr Stockvik, Jacobus Broere 29 20 z Wight nr Rotter dam. Kirsten Smits 29 p Noordhinder nr Vigo, Klipper 29 dw Aveiro nr Holland. Leo Polaris 30 te Vlaardingen, Lijnbaansgracht 29 te Hamburg. Mare Altum 30 vn Rotterdam nr Le Ha vre. Mare Bonum 29 vn Rotterdam nr Stan- low, Mare Liberum 30 te Rotterdam. Mediterranean Express 30 thv Kp Gris- nez nr Vlissingen. Nieuwland 30 te Rotterdam. Oceanic 30 te Twillingate. Pacific 30 te Beaver Harbour, Pavonis 30 te Rotterdam. Pechudo 29 vn Rotterdam nr Hartlepool, Santa Lucia 31 vn Sapelc, Valiant 29 vn Rotterdam nr Invergorden, Vanessa 30 vn Rotterdam nr Beck. Vedette 29 p Cromer nr Bremen. Viscount 29 vn Rotterdam nr Londen. Wilhelmina-V 30 vn Rotterdam nr Lon- CAMERA "The China Syndrome", da. 7.00 en 9.30 uur, al. Kindermatinee: "Alleen op de wereld", za. en woe. 2.30 uur, zo. 1.30 uur. Nachtvoorstelling: "Fellini: Roma". vr. en za. 11.30 uur, 16 jr. LUXOR- "The Warriors da. 2.30. 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur, 16 jr. LIDO 1: "Moonraker", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12 jr. LIDO 2: "In de ban van de ring", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al. LIDO 3: "Animal House", da. 7.00 en 9.15 uur, ma., di., do. en vr. ook 2.30 uur, al. Kindermatinee: "Woody Woodpecker", woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur,. "STUDIO: "C'Eravamo tanto Amati", da. 7.00 en 9.15 uur, ma. di., do. en vr. ook 2.30 uur, 16 jr. Kindermatinee: "50 Jaar Mickey Mou se", woe. en za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur. TRIANON: "Uit elkaar", da. 2.30,7.00en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr. REX: "Kostschool voor ontucht", da. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 Bioscopen Alphen EURO 1: "Uit elkaar", da. 2.00, 7.00 en 9.30 uur, za.,zo en woe. alléén 7.00 en 9.30 uur, 16 jr. Kindermatinee: "Dik Trom en z'n dorpsgenoten", za.. zo. en woe. 2.00 uur. Nachtvoorstelling: "De hete meiden van de pornohoeve", za. 12.15 uur, 16 jr. EURO 2: "Ashantida. 1 45.6.45 en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur, 12 jr Nachtvoorstelling: Dezelfde als in Euro 1. EURO 3: "Moonraker". da. 2.30, 6.30 en 9.00 uur, zo. ook 4.00 uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: "Aasgieren vallen aan", za. 12.15 uur. 16 jr. EURO 4: De schorpioen prikt raak", da 2.00,7.15 en 9.45 uur, zo. ook 4.15 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: "Carrie", za. 12.15 uur, 16 jr. Bioscoop Voorschoten GREENWAY: "2001 A Space Odyssee", do. 8.45 uur, do. 8.15 uur, 12 jr. "De gendarme ziet ze vliegen", vr. 7 00 uur, za. 4.00 en 7.00 uur, zo. 4.00 en 6.15 uur, al. "The Deerhunter", vr. en za. 9.00 uur, ma. en woe 8.00 uur, 12 jr. Kindervoorstelling: "Pietje Bel de Rot terdamse straatjongen za. 2.15, zo. 2.00, woe. 2.30 uur. Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden (.Tngevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones- senhuiS en van vrijdag 13.00 uur tot za terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis) Kraamafdeling: dag. van 11.15-12 OOuur (alleen voor echtgenoot van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwartier van middag- en avond bezoek. Kinderafdeling: dag. 15.00-18.30 Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: Middagbezoekuur. 13.45-14.30 uur. Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: vaders extra van 18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage lijks van 14 00-19.00 uur. (Niet meer dan 2 bezoekers per patiént). Sint Elisabeth-ziekenhuis: Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur. Academisch Ziekenhuis Voor alle patiënten (behalve kinderen) zijn de bezoekuren als volgt. Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.30 uur Voor de prematurenafdeling gelden de volgende bezoekuren (alleen voor ou der.»} Maandag t/m vrijdag 1830-18.45 uur Zaterdag en zondag: 14.45-1500 uur' Bezoek aan ernstige poticntenv voor ernstige patiënten doorlopend be zoek wordt toegestaan kan de hoofdver pleegkundige hiervoor speciale kaarten verstrekken. Bezoektijden Kinderkhmck- Dagelijks: 15.00-15 45 uur 18.30-19 00 uur Bezoektijden kinderafdeling Elke dag: 14 15-15.00 uur 18.30-19.00 uur Alphen aan den Rijn Rijnoord: le en 2e klas 11-1130; 13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur 3e kla 13.30-14 15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou ders 18.-18.30 uur. Geluidshinder Schiphol Klachten over geluidshinder van vlieg verkeer van en naar Schiphol kunnen dag en nacht worden gemeld bij het in formatiecentrum Geluidshinder Schip hol (020-17500Q ieuius. 31 augustus 1979. Honderd jaar geleden stond in de krant: - Kort geleden heeft een enorme brand de Siberische stad Ir- koetsk geteisterd. Deze brand blijkt nog veel ernstiger te zijn geweest dan men dacht. Er zijn ongeveer 3400 huizen verbrand en nagenoeg alle keizerlijke ge bouw en, meest scholen en biblio theken. Tenminste zestig perso nen zijn in de vlammen omge komen. Alle boeken en papieren van de af deeling der rijkscon trole over Oost-Siberië zijn een prooi der vlammen geworden, naar men gelooft eene groote ge ruststelling voor sommige per sonen, omdat daaronder veel was hetwelk het daglicht maar moeilijk verdragen kon en waarom hooggeplaatste amb tenaren niet gaarne zouden hebben vernomen, dat het ten gevolge van den brand in ver keerde handen was gekomen. De aanzienlijke sommen in geld en papier, in de kelders van het keizerlijk rentmeestersambt ge deponeerd, zijn bewaard geble ven. Erger is het. dat in de ge rechtsgebouwen ook alle boeken en papieren zijn verbrand, het geen voor menigeen veel last en onaangenaamheden kan te weegbrengen. Vijftig jaar geleden: - In de kerk Santa Chiara in Napels is een groote kerkroof gepleegd. Een non vond 's och- tens de sacristie opengebroken en stelde vast, dat alle kasten met geweld waren geopend. Alle reliquieen en een schat aan ver sierselen in briljantenpaarlen goud en edelsteencn zijn ge roofd. De dieven hebben een buit van onschatbare waarde weg gesleept. - De aankomst van een groot- schecpsche troepen macht in Palestina heeft de positie der Engelsche autorite\t>n aan zienlijk verstevigd. Wel zijn er nog telegrammen met berichten over opstandige bewegingen der Arabieren in Tiberias aan het Meer vanGahlea en in Gaza binnengekomen, doch de aan komst van de Engelsche troepen stelt de overheid in staat elke bedreiging den kop in te druk ken. Het totaal aantal slachtof fers bedraagt 52 Arabieren. 4 Christenen en 96 Joden. Van de tn ziekenhuizen opgenomen ge wonden behooren er 103 tot de Arabieren. 9 tot de Christenen en 151 tot de Joden. r" HlBR MOET" i wgesrepem lAjoRpgNJ.iKMoer PE fECWNIÊK EjEW 00 PE NJEUfe i V NEMENJ... jouwPtoP, DEZE MEMEER 16 POOR. PE RcS>crC& IS) MOElL'JKHEPEW SE&RACI-K EEW KOPJE Köf*=iE ZAL. WEM OPKIK - S. KEPES-. y HET VAU-T NIET" MEE N A US JE VOOR. PE \JCOR. UI-TSAWS weseewERK-r VWORCn'.. KOM MAAR EVENJ 0IUUEM, PAAR KUNfU wAf-ro-r JZEJE V KCMESJ- s- AKOOVDJS HP EEAJ BdAD voce /-TEMSEAI t>IE HtsrciRAACj WAR 7-1 t-fEBBEM? ACAJO CPS ABCWAJ E M EA/TEA) SH12VICE GeMog' Een leel te haideVj/1 slag maar hy kwam nog op Y 't idd terecht... FREP PASSET ASPIC VAN YOG HURT MPT EI Kook vier eieren in tien minuten hard en pel ze na afkoeling. Wrijf de dooiers door een zeef of stamp ze met een houten stamper zijn. Meng er een afgestreken eetlepel tomaten ketchup door. en kele druppels Wor- cestersaus en des gewenst twee thee- iepels ansjovispasta. Voeg zout toe als u geen ansjovispasta gebruikt. Week vier blaadjes gelatine vijf minuten in koud wa ter en los ze dan op in zes eetlepels heet water. Laat de op lossing wat afkoelen en roer deze dan door de dooiermas sa. Meng er als laat ste twee kleine be kertjes Bulgaarse yoghurt door en laat de aspic in de koel kast in ongeveer twee uur op I en WINA BORN De avonturen van Jommeke Moest het uiteenvallen, breng het maar ik geel er nog wat geld voor. Die zullen we/ passen, m Hier, Jommeke, vier wielen.' r

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 25