rrein op verkeerde spoor:
'botsing
met zeven
doden
Felle aanval
Aantjes op
dr. De Jong
ONDER VLOER GEVONDEN
MAN BLIJKT GEWURGD
Vaarom koos machinist het foutieve baanvak
NEDERHORST
PLOTSELING
OVERLEDEN
GOUDA (ANP) - Het oud-ka
merlid G.M. Nederhorst is
gisteren op 71-jarige leeftijd
in zijn woonplaats Gouda
overleden.
Hij was van 1946 tot 1971 lid
van de Tweede Kamer voor
de Partij van de Arbeid.
Daarna was hij tot 1977 lid
van de Eerste Kamer. Hij
was verder lid van onder
meer het Europees parle
ment, de assemblee van de
Raad van Europa en de
raadgevende vergadering
van de Noord Atlantische
Verdragsorganisatie.
Het overlijden van drs. Neder
horst kwam geheel onver
wacht. Hij werd op 17 okto
ber 1907 in Gouda geboren.
Grote bekendheid verwierf
drs. Nederhorst met zijn
publieke stellingname rond
om de verloving van prinses
Beatrix met prins Claus van
Amsberg. In oktober 1965
liet hij verontruste partijge
noten weten zich persoonlijk
zorgen te maken over prinses
Beatrix, "wier eigenzinnig
heid krachtig in toom zal
moeten worden gehouden".
In zijn befaamde brief
noemde Nederhorst het zich
uitspreken voor de re
publiek "een niet erg aan
lokkelijk perspectief. Hij
zei een Nederland met als
staatshoofd een Juliana of
een Beatrix - goed in de hand
gehouden door regering en
parlement - te prefereren
boven een Nederlandse re
publiek met aan het hoofd
een De Quay of een Luns.
ENSDAG 29 AUGUSTUS 1979
IjlhMlilT.hT
HTEN VOORDE (GPD) - Bij de
Ticier van justitie in Zutphen
jn gistermiddag de drie ver-
ichten voorgeleid die betrok-
»n waren bij de gewelddadige
Dod van de 46-jarige Martin P.
it Lichtenvoorde. Uit de verkla-
ngen van de ex-echtgenote en
lar twee zoons, blijkt dat de
an door wurging om het leven
gebracht. De reeds vrijdag-
mnd aangehouden drie fami-
ïleden blijven in voorlopige
"chtenis.
voorgeschiedenis en de toe-
racht van de fatale familieruzie
erd gisteren door de rijkspolitie
iegelicht op een persconferentie
i Groenlo. Er zal mogelijk nog
;n reconstructie van de moord
loeten plaatshebben in Lich-
nvoorde. Globaal is de toe-
racht van de gebeurtenissen op
21e januari wel bekend. Men
erkeert echter nog in onzeker-
leid over de exacte rol van de
noeder en haar twee zoons.
•ecte aanleiding voor de moei-
(jkheden op de bewuste zon-
dagmiddag in januari was het
overmatig alcoholgebruik van P.
De man zou op een gegeven mo
ment meer alcohol willen heb
ben. dat op dat moment echter
niet in huis was. P. zou zijn vrouw
in de keuken een klap hebben
gegeven, waarna de twee zoons
hun moeder te hulp kwamen,
n een opwelling van „nu moet het
afgelopen zijn" wilden de zoons
een eind maken aan de ruzie. De
vader kwam op een van de jon
gens af. Bedreigd sloeg deze zoon
P. tegen de grond, waarna zijn
broer de man in bedwang hield.
De moeder besloot op dat mo
ment om „er een eind aan te ma
ken", liep naar de woonkamer en
haalde daar een sjaal,1
werd gewurgd.
Een politiewoordvoerder „Het is
nu niet de juiste tijd en plaats om
vast te stellen of hier sprake was
van moord. Een moord sugge
reert een handeling met voorbe
dachte rade, een plan. Hier zijn
dingen in een opwelling gebeurd,
waarvan bovendien nog niet
vaststaat wat ieders aandeel was.
Er zijn verschillende interpreta
ties mogelijk. Dat alles moet tij
dens de gerechtelijke procedure
bekeken worden".
De officier van justitie wacht mo
menteel nog op de rapportage
van de rijkspolitie, alsmede op de
uitslag van de sectie die patho
loog-anatoom dr. Zeldenrust ver
richt heeft. Het gegeven van een
gebroken tongbeen en een open
breuk tussen de halswervels, is
inmiddels al wel voldoende be
wijs dat er sprake is geweest van
wurging.
Het lijk van de driejaar geleden ge
scheiden P. werd door zijn
vrouw en zoons in een zgn. n
gat onder de vloer in het portaal
van de woning verstopt. Aanvan
kelijk werd het lichaam toege
dekt met kleren, enkele weken la
ter volgde een lading cement.
Toen het desalniettemin bleef
stinken, werden vijf zakken gips
besteld.
Dat niemand in de buurt argwaan
kreeg, schrijft de politie toe aan
het wat zonderlinge gedrag van
P. Het verhaal van de familie, dat
vader met oude bekenden naar
Marokko was vertrokken, klonk
geloofwaardig en wekte ook bij
de politie geen argwaan. Zelfs de
oudste dochter van het gezin (17
jaar) was tot afgelopen week vrij
dag niet op de hoogte van vaders
curieuze verdwijning. De andere
zes kinderen waren wel op de
hoogte. Allen zijn inmiddels on
dergebracht in een tehuis en krij
gen begeleiding van de afdeling
jeugdzaken by de rijkspoli
tie.
De kennis van P.'s gewelddadige
dood vormde een toenemende
psychische belasting voor moe
der en kinderen. Dat resulteerde
uiteindelijk in het doorslaan van
een van de zoons tegenover een
familielid. Via een omweg kwam
het verhaal bij de rijkspolitie in
Lichtenvoorde terecht, die ter
stond werk van deze zaak maak
te.
DEN HAAG (GPD) - Oud-CDA-fractieleider Aantjes heeft gisteren
scherpe kritiek geoefend op het aanvullende rapport over zijn
oorlogsverleden van dr. De Jong en diens medewerker Van der
Leeuw. Dit rapport is gisteren onder druk van de Tweede Kamer
door de regering vrijgegeven. De kamer besloot daarop het debat
over de zaak-Aantjes met een dag uit te stellen, om mr. Aantjes de
gelegenheid te geven zy n verweer tegen het rapport naar voren te
brengen.
Mr. Aantjes zegt in zijn verweer het rapport van dr De Jong en de
heer Van der Leeuw "ongehoord" te vinden. Aantjes meent dat
het rapport slechts een poging is tot zelfrechtvaardiging na de
voor hem gunstige conclusies van de commissie-Enschede. Aan
tjes beticht dr. De Jong en de heer Van der Leeuw ervan dat zij in
hun tweede rapport zeer selectief te werk zijn gegaan bij het
hanteren van de gegevens.
De Jong en Van der Leeuw komen in hun rapport tot de conclusie
dat het merendeel van hun beschuldigingen van november vorig
jaar aan het adres van Aantjes juist is gebleken. Slechts ten aan
zien van één punt geven zij toe dat zij zich hebben vergist Aantjes
was geen bewaker in het kamp Port Natal in Drente, zoals zij
meenden, maar gevangene.
Rijdt een trein op een met klassieke
beveiliging ingericht baanvak op
het linkerspoor, dan dient de ma
chinist een zgn. Lastgeving Ver
keerd Spoor in zijn bezit te heb
ben, die hem ter hand is gesteld
door de treindienstleiding. Had
de machinist zo'n lastgeving niet,
dan kan hij door een verkeerde
wisselstand op het linkerspoor
gekomen zijn. Dit roept dan weer
de vraag op waardoor de machi
nist in dit geval zo'n grote afstand
over het verkeerde spoor heeft
afgelegd, met de botsing als
noodlottig gevolg.
een rood stopsein heeft gene
geerd.
Ook kan er een misverstand zijn ge
rezen tussen de treindienstlei
ding ng van Nijmegen en die van
Wychen, en ten slotte is er - even
als in mei 1976 bij Schiedam - de
mogelijkheid dat de machinist
van de stoptrein, die het leven
verloren heeft, bij vertrek uit
Nijmegen voortijdig is vertrok
ken, dan wel onderweg eerst een
geel waarschuwingssein, en later
Volgens de NS valt de schade aan
het baanvak nogal mee. De bot
sende treinen hebben een bo
venleidingportaal vernield als
gevolg waarvan ook de bovenlei
ding zelf is gebroken (de span
ning van 1500 volt werd daarop
automatisch afgeslogen).
Van de twee treinen zijn beide ca
bines alsmede twee coupés van
de ene en drie van de andere ge
heel vernield.
Aantjes zegt in zyn verweer aan de Kamer gehoopt te hebben dat
het dr. De Jong niet om zijn gelijk, maar om de waarheid te doen
zou zyn. "Uw laatste geschrift wekt echter de indruk dat u kost
wat kost uw gelijk zoekt... U hebt met dit alles afstand ggnomen
van uw status als objectief wetenschappelijk onderzoeker en
zich tot partij in het geding gemaakt".
Aantjes zegt verder dat de verleiding voor hem groot is het twistge
ding met alle juridische middelen tot het eind toe uit te vechten.
Hij heeft echter besloten dat niet te doen. "Ik hoop de rest van
mijn leven en mogelijkheden beter te besteden", aldus Aantjes.
Volgens Aantjes heeft dr. De Jong de kernvraag in zyn aanvullend
rapport ontweken, namelijk of de conclusies van de commissie-
Enschede de gang van zaken in november vorig jaar, met alle
gevolgen voor hem en zijn gezin, rechtvaardigen. Aantjes zegt
met zijn reactie een streep onder het geschil te willen zetten. "Ik
aanvaard de gevolgen van wat mij terecht kan worden aangere
kend, maar niet wat mij ten onrechte werd of wordt aangere
kend", aldus Aantjes.
De Jong en Van der Leeuw zeggen in hun rapport dat zy zich
verplicht voelen een kritische herwaardering te geven van het
rapport van november vorig jaar. Dit met het oog op de conclu
sies van de commissie-Enschede en de bijzondere kamercom-
missie-Patijn. Punt voor punt lopen De Jong en Van der Leeuw
hun conclusies van november vorig jaar na en hun slotsom is, dat
zij het voor het merendeel bij het rechte eind hadden.
Onjuist noemen zij één conclusie, namelijk dat Aantjes in het kamp
Port Natal bewaker was en geen gevangene. Ten dele oiyuist
noemen zy hun onthulling dat Aan jes opgeroepen was voor de
Waffen-SS, terwijl hy zich bleek te hebben aangemeld voor de
politieke organisatie Germaanse SS. "Op dit onderdeel was wel
juist onze conclusie dat Aantjes op 12 oktober 1944 in werkelijke
dienst is geroepen bij de Waffen-SS (Landstorm Nederland) dat
hij aan die oproep gevolg heeft gegeven; dat de mededelingen die
hy daarover heeft gedaan in de pers onjuist zyn en dat hy, in
Hoogeveen aangekomen, heeft geweigerd ten strijde te trekken",
aldus het rapport.
Aantjes heeft scherpe kritiek op het feit dat De Jong en Van der
Leeuw al hun conclusies qua zwaarte over één kam scheren en
dan vervolgens constateren dat het merendeel door de commiss-
sie-Enschede in grote lijnen is bevestigd. Afgezien van de vraag
of deze gevolgtrekking is gerechtvaardigd gaan De Jong en Van
der Leeuw aan het belangrijkste punt voorby, aldus Aantjes. Dat
is dat zy hun beschuldigingen van november vorig jaar samen
vatten in drie hoofdpunten. Deze drie hoofdpunten waren: 1. de
dienstneming bij de Waffen SS; 2. de waarschijnlijkheid dat Aan
tjes in Port Natal geen gevangene was maar bewaker; 3. de con
statering dat Aantjes wellicht al de tyd sinds de oorlog geen
Nederlander was geweest.
Aantjes: "De commissie-Enschede heeft alle drie punten oryuist
gevonden. U geeft dat ook toe, maar verpakt die erkenning in een
veelheid van beschouwingen, die het belang ervan naar de ach
tergrond schuiven en u zaait nieuwe twijfel door nieuwe bespie
gelingen en het accentueren van andere punten".
Het besluit het rapport toch vrij te geven voor publikatie nam het
kabinet na een uitdrukkelijk verzoek daartoe van de bijzondere
kamercommissie voor de zaak-Aantjes, waarin vrijwel ook alle
fractievoorzitters zitting hebben. De commissie vond het oryuist
dat wel de brief van het kabinet openbaar is waarin deze het
rapport van De Jong en Van der Leeuw afkraakt en als onge
schikt voor publikatie betitelt omdat het niet aan redelyke eisen
voldoet, maar niet het rapport zelf. Dit zou twijfel kunnen oproe
pen of in het nieuwe rapport gegevens staan die de Kamer niet
mag weten. Vertrouwelijke kennisgeving, aan de Kamer, zoals
aanvankelijk maandagavond was gebeurd, heeft als nadeel dat er
in het kamerdebat niet over gepraat of uit geciteerd mag worden.
IJMEGEN-UTRECHT-
DEN HAAG (GPD) - Ze
ven doden en zeventig
gewonden van wie vier
levensgevaarlijk. Dat
was de trieste balans van
le frontale botsing tussen
een volle en een lege per
sonentrein gisteravond
)p het baanvak Nijme-
fen-Den Bosch in Nij
meegse richting.
rer de oorzaak konden de NS gis-
:eravond nog niets meedelen,
—Kiaar wel staat het vast dat de lege
ÏSSrein - waarvan de machinist de
ramp heeft overleefd - op het lin-
l kerspoor reed terwijl de beveili
ging daar niet voor is ingericht.
OTDe andere machinist is om het le-
j. ven gekomen. Vier gewonden
zijn in ziekenhuizen opgenomen.
Van de 70 gewonden hadden 40
jnensen zulke lichte verwondin
gen dat zij per bus naar de zie
kenhuizen werden gebracht en in
de meeste gevallen na zeer korte
tijd weer naar huis konden.
;t ongeluk gebeurde enkele mi
nuten na zes uur bij de overweg in
Hatertseveldweg in de be
bouwde kom van Nijmegen. Om
vier minuten over zes, op tijd,
vertrok uit Nijmegen de stoptrein
Zwolle-Roosendaal in de richting
Den Bosch. Drie minuten later
had in Nijmegen de lege trein
vanuit de richting Wychen moe
ten binnenlopen. Deze laatste
trein reed, vanuit Wychen gezien,
op het linkerspoor. NIJMEGEN - Beeld van de ravage na de frontale botsing tussen twee treinen op het baanvak Nijmegen-Den Bosch.
EN HAAG (ANP) - Het ernstigste
spoorwegongeluk in de geschie-
denis van de Nederlandse
Spoorwegen gebeurde op 8 ja
nuari 1962 bij Harmeien. Daar
vielen toen 93 doden en 151 ge-
i wonden.
EN
inds "Harmeien" ziet de lijst met
ernstige NS-ongelukken waar
bij doden te betreuren waren er
als volgt uit:
ugustus '64 - Westervoort - 5 do
den, 52 gewonden; augustus '67 -
Beesd - 2 doden, 7 gewonden;
mei '71 - Duivendrecht - 5 doden,
34 gewonden; mei '76 - Schiedam
- 24 doden, 11 gewonden; oktober
'76 - Goes - 7 doden, 7 gewonden;
februari '78 - Westervoort -1 do
de, 25 gewonden.
een flauwe, door bomen omge
ven bocht botsten de treinen met
een geweldige, door grote rook
wolken gevolgde klap tegen el
kaar. Aangezien de uit Nijmegen
komende machinist van de stop
trein, die op het goede spoor zat,
door de bocht niet zal hebben
vermoed dat zijn tegenligger op
het zelfde spoor reed, begon hij
veel later met afremmen dan de
machinist van de lege trein, die
daardoor de kans kreeg de cabine
te verlaten en zo de ramp te over
leven. Het gevolg was dat de stop
trein de lege trein een zeventig
meter opduwde, voordat de beide
wrakken tot stilstand kwa-
Omwonenden, van wie niemand de
botsing schijnt te hebben gezien,
alarmeerden direct hulpinstan
ties en renden de spoorbaan op,
om de passagiers uit de trein te
helpen. Ambulances kwamen di
rect in grote aantallen naar de
plaats van de ramp en voerden in
totaal zeventig gewonden en ze
ven doden af naar het Radboud-
en het Canisiusziekenhuis. On
der de doden bevond zich de ma
chinist van de stoptrein. Zijn
stoffelijk overschot werd vele
uren na de botsing in de wrak
stukken aangetroffen. Van de
gewonden verkeerden er ten
minste vier in levensgevaar.
Terwijl de NS in snel tempo zwaar
materieel naar de plaats van de
ramp dirigeerden en tussen Nij
megen en Den Bosch een bus
dienst inlegden, kreeg de politie
de handen vol aan het op afstand
houden van het publiek dat ui
teraard zoveel mogelijk van de
twee treinen wilde zien, maar
daarbij zo dicht in de buurt kwam
dat de reddingswerkzaamheden
erdoor werden gehinderd. Ook
de brandweer was zeer snel ter
plaatse om beginnende branden
te blussen, terwijl hulpploegen
van de NS met snijbranders een
begin maakten met de bevrijding
van beklemd geraakte passa
giers.
Klassieke beveiliging
Het baanvak Nijmegen-Den Bosch
is, aldus de NS, nog een „klas
siek" baanvak met een beveili
ging voor één van beide sporen.
Weliswaar wordt de beveiliging
gemoderniseerd, maar op het
ogenblik is er nog geen ATB (au
tomatische trein beheersing) en
centrale verkeersleiding. Na de
ombouw met ATB zullen beide
sporen in beide richtingen bere
den kunnen worden, terwijl het
beveiligingssysteem dan tevens
voorziet in blokkering van het
bereden spoor door tegenlig
gers.
Voortvluchtige
belt zelf
naar politie
EINDHOVEN (ANP) - De
voortvluchtige 24-jarige Eindho-
venaar E. van de L. die in 1974 een
5-jarig meisje en een 59-jarige
vrouw om het leven bracht, heeft
gisteren opgebeld naar de ge
meentepolitie in Eindhoven.
Hij zei dat de politie hem nooit zou
krijgen en dat hij zichzelf niet zou
komen melden. De politie is er
zeker van dat ze niet met een
grappenmaker te maken had
omdat de man op verzoek van de
telefoniste direct de juiste ge
boortedatum kon geven.
Volgens de politie kan de man uit
elke plaats in Nederland hebben
opgebeld.
Van de L. kreeg in 1975 20 jaar ge
vangenisstraf en terbeschik
kingstelling van de regering.
Sinds 1977 zat hy in de Mes-
dagkliniek in Groningen.
Woensdag 23 augustus slaagde hij
er tydens een familiebezoek in
Eindhoven in om aan zyn vier
begeleiders te ontkomen De ge
meentepolitie van Eindhoven
kreeg gisteren maar twee tips
over de man binnen en die lever
den niets op.
DEN HAAG - Terwijl zijn voorganger Vondeling vanaf de tribune
toekeek leidde de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer, PvdA'er Dol
man, gisteren voor de eerste maal een vergadering van het parlement.
Aan het begin van de vergadering werden acht nieuwe kamerleden beë
digd t.w. C. v.d. Anker, F. Buurmeijer, K. Zijlstra en H. Keuning (allen
PvdA)** J. Buikema.A. v. Heel-Kastecl, Jv. ler^el en W Malemuu allen
CDA).
