"FNV gaat zich beraden op
nieuwe
liaven-cao
Kabeljauwvangst wordt gesloten
k,:nv bang voor
m
erkgelegenheid
Veel organisaties in
havenconflict actief
Gevolgen staking in
petrochemie merkbaar
\ok verwacht gunstig resultaat
ENSDAG 29 AUGUSTUS 1979
ECONOMIE
eral
^EN HAAG (GPD) - De acties in de Rotterdamse haven vormen
s volgens de vervoersbond CNV wel degelijk een gevaar voor de
werkgelegenheid. De acties hebben zich tot nu toe met name
toegespitst op de stukgoedbedrijven. „Het is bekend, dat juist
stukgoedbedrijven in vergelijking met bijvoorbeeld contai-
nerbedrijven de meeste werkgelegenheid bieden", aldus de
bond.
reeds jarenlang een ontwikkeling aan de gang die een
verplaatsing van de stukgoedvorm naar andere vervoersvor
men te zien geeft. De stukgoedverladers en natuurlijk vooral de
stuwadoors zelf hebben nu al grote problemen met het hoge
percentage dat de loonkosten vormen van de totale kosten",
aldus de vervoersbond CNV.
kcties zoals nu kunnen volgens de bond de werkgevers wel eens
een stok geven om te slaan. De overgang van stukgoed naar
andere vervoersvormen kan immers best worden versneld. „De
havenwerkers moeten zich goed realiseren dat zij door de ac
tiegroepen in een avontuur worden meegesleept. Een avontuur
waarvan nu al is te zeggen dat het gevaar voor de havenwer
kers groter is dan de kans van slagen", aldus de vervoersbond
CNV, die de leden heeft opgeroepen de werkzaamheden zoveel
mogelijk voort te zetten. De bond is hevig verontwaardigd over
de gewelddadige wijze waarop werkwilligen in sommige ge
vallen zijn gedwongen hun werk neer te leggen.
ROTTERDAM -Zoals de afgelopen
tien jaar bij elk arbeidsconflict in
de Rotterdamse haven het geval
is geweest, circuleren ook nu
nistische of vermeende
nistische organisaties die achter
de schermen aan de stakings
touwtjes zouden trekken. Een
forse injectie voor de geruchten-
golf op dit punt vormde gisteren
het optreden van een nieuwe
groepering die de havenarbei
ders opriep voor een 's middags
te houden demonstratie, waar
een nieuw stakingscomité zou
moeten worden gekozen. Het
reeds bestaande Comité Rotter
damse Havenarbeiders wist dit te
voorkomen door de stakende ar
beiders eerder bijeen te roe
pen.
Gisteravond werd uit diverse
bronnen, waaronder het NOS-
journaal, gemeld dat naast het
"CNP-comité Rotterdamse Ha
venarbeiders een tweede Comité
was opgericht door de Kommu-
nistische Eenheidsbeweging
Nederland, een groepering die
zich politiek op het Chinese
communisme oriënteert.
Naast de KEN en CPN doken ook
namen van weer andere organisa
ties op: de Socialistische Partij
(SP), de Kommunistische Arbei
ders Organisatie (KAO) en cate
gorale (niet-erkende: red.) vak
bonden als de Federatieve Haven
Vakvereniging (FHV) en het On
afhankelijk Verbond van Be
drijfsorganisaties (OVB), die bei
de al jaren in de Rotterdamse ha
ven actief zijn.
De verwarring die gisteren ont
stond werd voornamelijk veroor
zaakt door de namen en gezich
ten van activisten die de afgelo
pen tien jaar nog al eens van poli
tieke huid wisselden. Tot de
groep van zes, die gistermorgen
onder eigen naam een pamflet
verspreidde, behoren bijv. Jim
Stavinga en Paul Donker, twee
voormalige leden van de KEN.
Stavinga was bij de massale ha
venstaking van 1970 één van de
drijvende krachten in het comité
Arbeidersmacht. Dat comité kon
op een grote aanhang in de ha
vens bogen en bestond voor een
groot deel uit KEN-leden en
daarmee sympathiserende ar
beiders. Ook bij de stakingsacties
in 1977 speelde Stavinga een rol.
Donker haalde in 1971 de pers
toen hij door zijn werkgever Wil-
ton-Fijenoord werd ontslagen.
Dat gebeurde nadat zijn lidmaat
schap van de KEN uitlekte en de
metaalbond besloot hem uit een
bednjfsledengroep te zetten. De
KEN poogde daarop tevergeefs
een bezettingsactie uit te lokken.
Zowel Donker als Stavinga zijn
nu partijloos, evenals de meeste
andere ondertekenaars van het
pamflet.
De groep-Stavinga keert zich tegen
de grote invloed van de CPN in
het Comité Rotterdamse Haven
arbeiders. Tijdens de door dat
comité georganiseerde demon
stratie riepen Stavinga en de zij
nen op de vervoersbond FNV
„symbolisch te begraven", een
idee dat weinig weerklank vond.
In 1970 trokken de stakende ar
beiders ook massaal naar het
pand van de bond, die aanvanke
lijk de staking niet steunde. Er
vond toen een heuse begrafenis
ceremonie plaats. De bond kreeg
later weer vat op de staking, me
de dank zij de medewerking van
de CPN. wat uiteindelijk resul
teerde in onderhandelingen en de
befaamde 400-gulden golf.
Zowel in het stakingscomité van de
sleepbootbemanningen als in het
comité Rotterdamse Havenar
beiders spelen CPN'ers als Cor
van der Zande en Flip Schultz de
eerste viool. De stakende slepers
worden eveneens ondersteund
door de Socialistische Partij, een
in 1971 uit de KEN afgesplitste
groepering, die bij de laatste ka
merverkiezingen net geen zetel
haalde. Leden van de SP en van
de eerder genoemde categorale
vakorganisaties hebben zitting in
het door Van der Zande geleide
comité.
i net stakingscomité van de ha
venarbeiders is de SP niet actief
Evenmin de KAO, deels ook uit
de KEN voortgekomen in het be
gin van de jaren zeventig. KAOen
KEN baseren zich op het Chinese
communisme en zijn felle tegen
standers van de CPN. De KAO
niet actief in de Rotterdamse ha
vens. wel in de metaal.
De KEN is zgn arbeidersaanhang
van 1970 geheel kwijtgeraakt
een kleine groepering van reli
gieuze marxistische intellectue
len geworden, „die barst van de
scheuringen", zoals een e>
ironisch opmerkte.
Eén ervan, de Groep Marxisten-
Leninisten (GML). in 1977 ge
royeerd uit de KEN. poogt voet
aan de grond te krijgen in de ha
ven door het verspreiden
pamfletten onder de naam „Rode
Morgen". De GML zoekt nu
menwerking met de eerder ge
noemde „groep van zes".
Radicalisme te over dus. Maar
een communistische machts
greep in de haven is geen sprake.
Van verwarring wel. zeker na de
oproep van de groep van zes. Gis
teravond verluidde dat het be
staande comitée en het comité i
oprichting zouden proberen s<
men te gaan. In Rotterdamse ac
tivistenkringen viel te beluiste
ren dat daardoor de CPN-invloed
in het Comité Rotterdamse Ha
venarbeiders zou kunnen v
den verkleind.
HANS GELEIJNSE
™pTTERDAM (GPD) - De stakingen in de Rotterdamse
^|aven hebben zich gisteren verder uitgebreid. Tegen de
^ichtduizend man hebben inmiddels het werk neerge-
1 egd. Het is nog onzeker of de kloof die er is ontstaan
ussen de stakers en de erkende vervoersbonden kan
vorden overbrugd. Tot nu toe hebben deze zich niet
Q ichter de acties willen stellen.
irgen zal de Vervoersbond FNV
n elk geval zijn leden hebben ge-
aadpleegd. Met het eisenpakket
lat daaruit voortkomt, zal de
6ond vervolgens naar de werk
levers in de haven stappen.
I voorzitter van de Vervoersbond
FNV, Jan Schror, betwijfelde gis
teravond of de kloof tussen de
ttakers en de bonden wel volle-
lig zal kunnen worden over
brugd. FNV-voorzitter Wim Kok
liet zich iets optimistischer uit.
Hij verwacht dat het gesprek met
Be werkgevers tot een resultaat
lal leiden waarmee de achterban
tich wel zal kunnen verenigen.
Het lange uitblijven van een cao
In de haven heeft volgens Kok
geleid tot een opvoering van de
LEERRAPPORTEN 5
h hedenmorgen 7 uur
Sl ÉS
ES Ëc'
mist 17 8 01
mist 18 7 01
onbewolkt 1"6 7 0
mist 16 8 01
mist 16 7 0
mist 16 10 0
onbewolkt 17 9 0
onbewolkt 15 7 01
onbewolkt 17 13 0
onbewolkt 16 7 0
zwaar bew. - 7 -
onbewolkt - 24
licht bew. - 17 -
motregen - 11
1de
n Helder
•tterdam
ssingen
id Limburg
lerdeen
rcelona
rdeaux
ankfort
'lsinki
nsbruck
agenfurt
ipenhagen
bew
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt 19
zwaar bew.
licht bew.
ZVh3f bew! -
onbewolkt 23
onbewolkt
half bew.
licht bew.
licht bew.
onbewolkt
spanningen en tot hoge verwach
tingen ten aanzien van een alsnog
af te sluiten cao. Hij liet door
schemeren dat de werkgevers al
thans aan een deel van die ver
wachtingen tegemoet zullen
moeten komen.
Eén van de stakingsleiders, Cor van
der Zande, verklaarde dat er tus
sen de stakers en de vakbewe
ging eigenlijk geen conflict be
staat. Volgens hem hebben de
stakers een conflict met de werk
gevers die een haai- en snaaipoli-
tiek voeren. Hij vindt wél dat de
vakbonden de werkgevers te veel
dekken en te weinig opkomen
voor hun mensen
De stakers hebben ook grote grie
ven tegen de reusachtige investe
ringen die tot nu toe alleen maar
tot uitstoot van arbeid hebben
geleid, aldus Van der Zande. Jan
Schror bevestigt die irritatie. In
de haven hebben veel bedrijven
goede winsten gemaakt. Zo de
havenwerkers matiging in het
verleden hebben betracht, heeft
dat niet zichtbaar werk opgele
verd. Andermaal een reden om
maar een forse netto loonsverho
ging te eisen.
Eisen
De staking van de havenarbeiders,
die aanvankelijk begon als een
solidariteitsactie met de staken
de sleepbootbemanningen, heeft
een groot deel van de Rotterdam
se havenactiviteit lamgelegd. De
sleepbootstakers eisen een
loonsverhoging van f 50 netto per
week; de havenarbeiders willen
f30 per week erbij, alsmede her
stel van de volledige prijscom
pensatie, pensioen met 60 jaar,
meer vakantie en voor de mensen
in continu-dienst een 35-urige
werkweek in vijf-ploegendien
sten.
Ondertussen worden voorberei
dingen getroffen voor een mas
saal kort geding tegen bijna 500
Een vertegenwoordiger van een van de vele in het Rotterdamse havenconflict actieve groeperingen, Jim
Stavinga, nam gisteren deel aan het gesprek met de Vervoersbond FNV. Na afloop van het gesprek werd Stavinga
op straat spontaan tot stakingsleider gekozen. Vervolgens werd hij op de schouders van enkele collega's gehesen en
in triomf over het Rotterdamse Koningin Emmaplein gevoerd.
man sleepbootpersoneel. Hoewel
de president van de Rotterdamse
rechtbank begin deze week zes
tien van hen gelastte het werk
terstond te hervatten, werd de
staking voortgezet. De zestien
wordt belet aan het bevel van de
rechter gevolg te geven. Hun
werkgevers (Smit Internationale
Havendienst en Smit-Vos) heb
ben daarop besloten alle staken
de sleepbootmannen voor de
rechter te slepen teneinde zo de
staking te breken. Daartoe zullen
vanaf morgen de dagvaardingen
de deur uitgaan, zodat het mon
sterproces maandag kan begin-
ROTTERDAM (ANP) - Als gevolg van de gebeurtenissen in de
Rotterdamse haven neemt ook de onrust en daarmee de kans op
stakingen onder de 15.000 werknemers bg de petrochemische
bedrijven in het Rotterdamse havengebied snel toe. Evenals in de
haven is er ook in de petrochemie nog steeds geen sprake van een
cao-1979, omdat volgens Piet Scheele, van de Industriebond
FNV in Rotterdam de werkgevers weigeren in te gaan op de eisen
van de vakbonden. Die eisen bewegen zich. in tegenstelling tot
die van de stakende havenarbeiders, binnen het kader van het
FNV-arbeidsvoorwaardenbeleid. Ze zijn toegespitst op het
werkgelegenheidsaspect en behelzen onder andere invoering
van een vijfploegendienst, een kortere werkweek in de dagdienst
en vervroegde uittreding.
Volgens Scheele doen zich de grootste moeilijkheden voor bij de
onderhandelingen bij het belangrijkste petrochemische bedrijf
in ons land, Shell. Het is al jarenlang gebruikelijk dat de met Shell
afgesloten cao voor de vestigingen in Pernis en Moerdijk bepa
lend is voor de contracten bij andere petrochemische bedrgven.
De multinational heeft laten weten niet meer met de Industrie
bond FNV te willen praten als deze blijft vasthouden aan de
eisen. Volgenp Piet Scheele zijn de leden zeker niet van plan iets
van die eisen af te doen. Zij zouden eerder geneigd zgn hun eisen,
in navolging van hun collega's in de haven, wat aan te scherpen.
Het is de leden volgens hem niet ontgaan dat het bij veel petro
chemische bedrijven de laatste tijd uitstekend gaat. Scheele wist
in dit verband op de gigantische winsten van bedrgven als Shell
en ICI. "Zoals het er nu naar uitziet blijft ons niets anders over
dan actie te gaan voeren om ons doel te bereiken," aldus de
FN V-bestuurder.
Wanneer zo'n actie, voorafgegaan door het uitbrengen van een
ultimatum, zal kunnen worden gevoerd is volgens Scheele een
probleem. "Je kunt niet zomaar petrochemische bedrgven stil
leggen. Dat zou levensgevaarlijk zijn. De produktie moet gelei
delijk aan worden afgebouwd omdat je te maken hebt met vaak
giftige en explosieve produkten
Deze week nog komen de kaderleden bijeen om de strategie te
bespreken. Volgens Scheele leidt het echter geen twijfel dat de
leden zich achter eventuele stakingsvoorstellen van hun bond
zullen scharen.
„Stilligregeling,, van belang voor Katwijk
Bemiddeling
Inmiddels heeft burgemeester Van
der Louw laten weten dat hij
voorlopig niet kan bemiddelen in
het arbeidsgeschil. „Ik beraad me
natuurlijk wel over deze ernstige
kwestie en als het mogelijk is,
kan ik misschien wel na uitvoeri
ge oriëntatie een bemiddelende
rol spelen". Wel heeft hij de poli
tie instructie gegeven op „gepas
te" wijze bij de stakingsacties op
te treden. Ook minister Albeda
(sociale zaken) heeft te kennen
gegeven dat hij in is voor een be
middelende rol of bereid is te
zoeken naar een voor beide par
tijen aanvaardbare bemidde
laar.
DEN HAAG (ANP) - Van
maandag 3 september af
mogen Nederlandse vis
sers geen kabelauw meer
vissen in de Noordzee, mi
nister Van der Stee van
landbouw en visserij heeft
hiertoe besloten, omdat de
aan ons land voor dit jaar
toegewezen 17.165 ton ka-
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling 28/8: Andijvie per kg 0,23-0.52,
Snijbonen II per kg 1,30. Snijbonen I per
kg 1,60-1,90, Sperziebonen per kg
0,80-1,60, Gele kool per kg 0,22, Spits
kool per kg 0,14-0,23, Bospeen II
0,76-1,17 Aanvoer 4200, bospeen II
076-1,17. 219 ton Waspeen AI per kist
5,70-8,-. All 3,20-9,70, BI 6,30-8,40, Cl
3,50-6,10, CII 1,70-4,80 219 ton. Breek-
peen per kist 8,30-9.70, Selderg per bos
0,26-0,45, Sla natuur I per st 0,20-56, Pe
terselie per bos 0,46, Uien per kg 0,45,
Krul peterselie per bos 0,39-0,45. Specifi
catie bloemkool; sortering 6 p.bak I
1,13-1,31, II 0,66-1,-, 8 p.bak I 0,92-1,01, II
0,66,10 p.bak 10,78, II 0,51,12 p.bak 10,74
10800.
beljauw volgens de hem
ter beschikking staande
gegevens zijn opgevist.
Het ontwikkelings- en sanerings
fonds voor de visserij gaat probe
ren, de gevolgen van dit verbod
op te vangen met een zogenaam
de stilligregeling voor de rond-
visvisserij. Het bestuur van het
fonds heeft daartoe gisteren be
sloten.
De uitputting van het Noordzeeka-
beljauwquotum, aanleiding tot
uitvaardiging van de stilligrege
ling. komt dit jaar eerder dan vo
rig jaar. Toen moest de kabel-
jauwvisserij per 18 november
eindigen; nu wordt het 3 septem
ber.
de "stilligregeling" voor de rond-
visvisserij zal waarschijnlijk
vooral van belang zijn voor de
schippers-eigenaren in Katwijk.
Dit is de verwachting van dr.
H.A.H. Boelmans Kranenburg,
secretaris van de stichting van de
Nederlandse visserij.
De Katwijkers hebben met hun
kotters vanouds op kabeljauw
gevist, terwijl kottereigenaren uit
andere plaatsen het vooral in de
platvis - tong en schol - zochten.
Van de gehele Nedrlandse kot-
tervloot (eind 1977 volgens het
landbouw-economisch instituut
345 schepen, sindsdien door
nieuwbouw mogelijk toegeno
men) zou misschien zo'n tien
procent Nederlandse aan de re
geling kunnen hebben, meent dr.
Boelmans Kranenburg. Maar als
meer dan een heel ruwe schatting
moet men dat niet zien.
Treilers zullen in het algemeen niet
voor de regeling in aanmerking
komen, omdat die de afgelopen
jaren vooral op haring visten en
niet aan een rondvisvangst van
de helft of meer van hun totale
besomming (een van de eisen
waaraan moet worden voldaan)
toekwamen.
Per stilligweek zullen de volgen
de bedragen kunnen worden uit
gekeerd: 1.310 gulden voor vaar
tuigen tot en met 299 pk. die in
1976 en 1977 een rondvisbesom-
mmg nebben gehad van ten min
ste 40.000 gulden per jaar.
2000 Gulden voor vaartuigen van
300 tot en met 499 pk, die in die
jaren een rondvisbesomming
hebben hebben gehad van ten
minste 90 000 gulden per jaar.
2800 Gulden voor vaartuigen van
500 tot en met 799 pk, die in de
genoemde meriode ten minste
90.000 gulden per jaar aan rond-
vis besomden.
3.750 Gulden voor vaartuigen
van 800 tot en met 1199 pk met
een jaarbesomming aan rondvis
van 120.000 gulden
4.250 gulden voor vaartuigen van
1200 pk en meer met een rond
visbesomming van tenminste
120 000
Aanvragen voor deze stilligrege
ling moeten uiterlgk 15 septem
ber worden ingediend. De vaar
tuigen moeten in 1976 en 1977 op
z'n minst zestien maanden voor
de visserij zijn gebruikt en de
brutobesomming moet in de ja
ren voor ten minste de helft uit
rondvis hebben bestaan.
38100 381.00
OENSDAG 29
UGUSTUS 1979
BINNENLANDSE
AANDELEN
990,00 1030,00e
296,00 296,00
2490,00 2483.00
176,00 377,00
605,00 602,00
105.70 105.70
172,20
73,20
248.00
148,00
370,00
170,00
1*87,00
188.00 188.00
343.50 340.00
340,00 332,00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
BUITENLANDS
GELD
166,00
92.70
186,50
2000,00
25,00 125,50
32.00 132.00
88.50 168.50
83 00 183,00
04.00 504,00
53,00
03.00 615,00
33.50 133,00
24,00 124,50
95.00 496.00
15.00 114.00
9.90 80.00
0400f 104,00
2.00 52,00
6.50e 96 50b
119,75 122,75
AMSTERDAM (ANP) - De fraaie
halfjaarcijfers en de uitkering
van een interimdividend bij Van
Ommeren hebben kopers naar de
markt gelokt
Van Ommeren was eigenlgk een
van de weinige fondsen die in het
zonnetje bivakkeerde. Konink
lijke Olie lag licht gevraagd in dc
markt met een winst van dertig
cent op f 148,60 Unilever steeg
IJ t tl i: cent 'lp I I29,:iO«.-n I« Amm
bank werd zeventig cent duurder
op f73,50.
Verder sudderde de markt een
beetje verder zonder een bepaal
de richting in te slaan. Hoogo
vens boekte dertig bg op f32.40.
Philips was twintig cent lager op
f23,80. Nedlloyd werd een halve
gulden duurder op f 84,50 en Na
tionale Nederlanden was veertig
centr lager op f 115 Deli was ta
melijk flauw met f2.20 verlies op
f 107.50. De obligatiemarkt bleef
vrijwel onveranderd.