,Dit kan zo niet ongestraft doorgaan
Leiden pleegde te weinig overleg
„MISSCHIEN OOK
IN BODEGRAVEN
EEN CASTELL
-I5H2SEH1-
trandexploitanten zaten maanden zonder één cent te verdienen
VOLGEND SEIZOEN KAN HET
OG WEL SLECHTER WORDEN"
Rnim 2000 nor
werk in
Alphens kleed
Alkemade (nog) niet in ambulance-samenwerking
1979NSDAG 28 AUGUSTUS 1979
TWIJK - Zelf zit Fok de Best, restauranthouder op het strand in Katwijk, nog met op de
grens'. Maar van anderen weet hij dat ze op het punt staan om hun nering te verkopen. Zo
lecht als het dit jaar is geweest, heeft De Best het niet eerder meegemaakt. En hij zit al 31
aar met zijn handel op het strand
moet wel vriendelijk blijven te
gen je klanten. Soms valt dat niet
mee. Ik probeer de zaak nog altijd
zonnig te bekijken. Als je met een
lang gezicht gaat rondlopen,
maak je het alleen maar moeilijk
voor je zelf. Je denkt er wel eens
over na, natuurlijk Hoelang dit
nog kan
Best wil er niet aan denken wat
zal gebeuren als de zomer vol
gendjaar opnieuw verstek zou la
ten gaan. "Dan vallen er koppen"
stelt de Katwijker onomwonden.
Dit kan zo niet ongestraft door
gaan. Als we deze zomer vijf of
s zonnige dagen hebben gehad,
houdt het op. Kijk, zouden er nu
ook nog een paar mooie week
einden bij zijn geweest, dan had
den we toch wel wat verdiend
Krijg je tenminste wat dagjes-
n binnen. In juni hebben
n schitterende zondag ge
had. Toen was het hardstikke
druk. Daarna was het knudde."
>e Best heeft deze maand, elke dag
r, zeker zeventig strandhok-
jes leeg gehad. De hele zomer zijn
o'n zestig strandstoelen niet van
hun plaats gekomen en in de
schuur gebleven. Hij had ze niet
nodig, omdat de baagasten weg
bleven.
»Iog slechter
)e Katwijker houdt nu zijn hart al
vast voor het nieuwe seizoen. "Ik
denk", voorspelt hij, na een haal
een zware sigaret en een slok
zwarte koffie, "dat het dan nog
wel eens slechter zou kunnen
worden. Drie jaar achter mekaar
praktisch geen zomer. De men-
die thuis bleven of hiernaar
toe kwamen, hadden altijd een
beetje hoop. Maar nu voorzie ik
toch dat ze naar het zuiden zullen
trekken. Dan hebben ze zon. En
daar gaat het hen toch om? Daar
geven ze graag wat meer geld
voor uit. Neem nou eens frnijn
vaste klanten, die elk jaar voor
het hele seizoen een badhokje
huren. Ik heb die mensen mis
schien zes of zeven keer gezien
Nou, dat is toch te gek."
Hoewel De Best over de financiële
strop niet al te spraakzaam is,
denkt hij de kosten net te kunnen
bestrijden. Met andere woorden,
maanden werken zonder één cent
te verdienen. "Misschien dat ik
quitte draai", denkt hij hardop.
"Als dat zo is, knijp ik mijn beide
handen dicht. Maar", voegt De
Best er direct aan toe, "ik heb er
wel een zwaar hoofd in."
Twintig man
Voor de restauranthouders gaan de
vaste lasten gewoon door. Fok de
Best "Je personeel kun je niet op
het allerlaatste moment aanne
men. Dan kun je niemand meer
krijgen. Met die mensen maak je
in het voorjaar al afspraken. Dan
kun je nog niet bekijken of het
wel of geen mooie zomer wordt.
De jongens die bij mij werken,
hebben praktisch niks te doen.
Als er per dag twintig klanten
binnenkomen, is het veel. Ze
drinken een kop koffie of eten
een klein hapje. Meer niet. Verte
ren ze misschien vijf gulden.
Daar houdt het mee op. Van die
inkomsten kun je een bedrijf toch
niet draaiende houden? Soms
loop je je echt wel eens te verve
len. Weet je gewoon niet wat je
moet doen. Dat word je zat. De
aardigheid gaat er helemaal af. Je
De Best zwijgt. Draait een tweede
sigaret. Loopt dan naar de radio
om even naar de weersvoorspel
ling te luisteren. Na twee minu
ten: "We kunnen het voor van
daag en morgen wel weer verge
ten. Veel wind en regen. Natuur
lijk, achter het glas is die zee dan
mooi met die hoge golven en wit
te koppen. Maar die brengen
geen geld in het laadje
Zelf leven
Naast zijn personeel dat De Best el
ke maand moet uitbetalen, heeft
hij ook nog andere lasten zoals de
vierduizend gulden huur die hij
moet betalen om z'n spullen in de
wintermaanden onderdak te
brengen. De kosten om zijn klei
ne restaurant te onderhouden,
daar praat hij dan nog niet over
''En zelf wil je natuurlijk ook wel
een beetje leven. Ik ben niet ge
trouwd en heb dus geen gezin te
onderhouden. Daarom schipper
ik wat. Maar het is moeilijk, dat
kan ik je wel verzekeren. Driejaar
achter mekaar zit je nu te hopen
dat het goed wordt. Wij zijn he
lemaal afhankelijk van de bad
t Klagende strandexploitant Fok de Best "De mensen komen voor de
gasten. Als zij niet komen, ver
dienen wij geen cent. De zon is
onze grootste concurrent. Blijft
die weg, dan kunnen wij ook wel
inpakken...
Het rijk wil geld uittrekken om het
toerisme te bevorderen. Zullen
daarvan ook de restauranthou
ders op de stranden profiteren9
De Best is resoluut m zijn uit
spraak: "Ik geloof daar niet in,
weet je. De mensen komen naar
het strand voor de zon. Die kun je
niet kopen, hoeveel geld je er ook
insteekt. In Spanje of Frankrijk
hoeven ze daar geen geld in te
stoppen. Daar schijnt de zon ge
woon. Dat willen de vakantie
gangers, meer niet."
Amateur-archeoloog Beunder:
BODEGRAVEN - "Het staat natuurlijk nog niet helemaal
vast, maar op grond van de vondsten die tot nu toe zijn
gedaan is er een grote kans dat ook Bodegraven ge
bouwd is op de resten van een Romeins castellum".
Dat zegt de heer B.C. Beunder (40)
uit Bodegraven. Beunder, in het
dagelijks leven onderwijzer aan
de school met den Bijbel te
Waarder, is in zijn vrije tijd een
enthousiast amateur-archeoloog.
Binnenkort publiceert hij in het
blad "Westerheem" van de Ar
cheologen Werkgemeenschap
Nederland, het verslag van een
onderzoek dat hij deed in de Bo-
degraafse bodem.
De voornaamste reden waarop
Beunder zijn vermoeden baseert,
is de vondst van een zogenaamde
Rijnbschoeiïng, een stuk Rijnoe
ver dat door de Romeinen des
tijds is afgeschermd en gebruikt
als aanlegplaats. Al eerder vond
Beunder bij graafwerkzaamhe
den in de Oud Bodegraafseweg
resten hout, die wezen op een
damconstructie. "Bodegraven
was in elk geval voor de Romei
nen een belangrijk strategisch
punt op de doorgaande weg
Keulen - Noordwijk" aldus de
amateur-archeoloog.
Scherven
Beunder startte zijn onderzoek in
1975. "De laatste tientallen jaren
is er bij graafwerkzaamheden in
Bodegraven van alles uit de
grond gekomen", zegt hij, "Veel
vondsten, voornamelijk scher
ven kwamen bij mij terecht. Maar
aan alleen een paar scherven in je
zak heb je natuurlijk niets"
Daarom begon Beunder met het
catalogiseren van de vondsten:
hij stelde van elke vondst nauw-
keurig de vindplaats vast en ont
dekte op die wijze een bepaald
patroon.
De belangrijkste gegevens ver
kreeg Beunder een jaar later. In
1976, toen Bodegraven een diep-
riool kreeg in verband met de
aansluiting op de nieuwe nool-
waterzuiveringsinrichting. Voor
de aanleg van dat riool moest heel
wat graafwerk worden verricht.
Beunder hield het verloop daar
van voortdurend in het oog om
dat het tracé van dat riool door
een gebied dat liep dat naar zijn
mening interessant was. "Daar
om ben ik dat riool systematisch
nagelopen", zegt hij. "Elke dag na
mijn werk inspecteerde ik het
nieuw gegraven stuk. Daardoor
kreeg ik de beschikkking over
heel wat aanvullende gegevens.
Ik stootte toen ook op de resten
van de damconstructie. Na nieu
we vondsten ben ik me gaan af
vragen of ook Bodegraven net als
Zwammerdam en Alphen zou
zijn gegrondvest op een Romeins
castellum (kasteel). Officieel wa
ren daar helemaal geen gegevens
Boren
Samen met Job Metselaar, Huib
Bekker en Jan Muller uit Bode
graven, die ook in de historie van
het dorp geïnteresseerd zijn,
voerde Beunder op tal van plaat
sen, maar voornamelijk in het
centrum, proefboringen uit.
"Want", zegt hij, "wil je een Ro
meins castellum vinden, dan
moet je grachten vinden". Toen
het viertal stuitte op de Rynbe-
schoeiing werd het vermoeden
van een Romeinse legerplaats
onder de Bodegraafse bebou
wing sterker.
Ook de vondst van enkele gestem
pelde dakpannen (de Romeinen
stempelden hun dakpannen met
de gegevens van hun legeronder
deel) wees in de richting van een
castehum. Temeer daar die dak
pannen volgens de - helaas slecht
leesbare gegevens - afkomstig
bleken te zijn van troepen die niet
behoren tot de bekende bezet
tingstroepen uit de omgeving. De
dakpannen zijn onderzocht door
de epigraaf (schriftkundige) pro
fessor Bogaard. Naar zijn mening
zijn de pannen afkomstig van een
legeronderdeel dat vanuit het
Spaanse Baskenland naar Bode
graven is overgeplaatst
Nigrum Pullum
Volgens Beunder is het daarom
heel goed mogelijk dat tussen
Zwammerdam en Alphen ook
een Bodegraafs castellum heeft
gelegen. Maar Beunder blijft
voorzichtig. "Het vinden van een
beschoeiing is op zich nog geen
bewys. Dat zou net zo goed van
een eenvoudige vrachtpost ge
weest kunnen zyn. Het kan nog
wei vijftig jaar duren eer vast
staat dat er inderdaad resten van
een castellum liggen".
Het castellum van Zwammerdam is
door de onderzoekers destijds
"Nigrum Pullum" genoemd, wat
zwarte plek of zwarte grond be
tekent. Die naam zou volgens
Beunder beter bij een eventueel
Bodegraafs castellum passen:
"Bodegraven ligt, anders dan
Zwammerdam echt in de Nigrum
Pullum".
HANS VELDHUIZEN
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Ruim 2000 uur werk zit er in
het hier afgebeelde
wandkleeaHet resultaat: een
totaalbeeld van Alphen, mag
er dan ook zijn.
Dat vond ook het handwerkblad
Ariadne dat het wandkleed,
dat in de Alpheuse sociale
werkplaats De Spoorhaven
hangt, levensgroot afdrukte
Met de bedoeling dat anderen
er inspiratie in vinden. Wel
licht dat scholen hier ideeën
opdoen voor een wandkleed
waarop zij hun eigen stad of
dorp uitbeelden.
"Alphen" hangt inmiddels al
weer bijna twee jaar aan de
wand van de hal van de so
ciale werkplaats voor gehan
dicapten De Spoorhaven te
pronken. Het is indertijd ver
vaardigd door 80 werknemers
van De Spoorhaven, ter gele
genheid van de verhuizing
van de Alpheuse sociale
werkplaats naar een gloed
nieuw gebouw aan de Eiken
laan.
De ondergrond van het enorme
wandkleed bestaat uit jute
De afbeeldingen werden ge
maakt uit talloze lapjes en
met behulp van draadjes wol
Die werden met verschillende
borduursteken op het jute
vastgezet.
ALKEMADE - De gemeenteraad van Alkemade heeft gis
teravond besloten géén bestuurlijk samenwerkingsver
band aan te gaan met de gemeente Leiden en een aantal
omliggende gemeenten voor het ambulancevervoer in de
Leidse regio. Dat zou dan met name te wijten zijn aan de
gemeente Leiden, die te weinig overleg zou hebben ge
pleegd met de bij de régeling betrokken ziekenvervoer-
ders. Die willen een regeling waarin ook het ziekenver-
voer met een aantal mensen is vertegenwoordigd. De ge
meente Leiden heeft desondanks een bestuursvorm ge
kozen waarin geen rekening wordt gehouden met die
wens.
Burgemeester en wethouders van
Alkemade stelden de gemeente
raad gisteravond dan ook voor
voorlopig maar niet in zee te gaan
met Leiden en omliggende ge
meenten en een beslissing hier
over van het provinciaal bestuur
af te wachten.
Ondoordachtzaamheid
Dat laatste voorstel viel gister
avond niet in goede aarde bij de
raadsleden J. W. Kret (Vereni
ging Gemeentebelangen Alke
made) en H. van Tol (Progressief
Alkemade). Zij pleitten voor een
gezamenlijk overleg van de regio
gemeenten. Het tweetal verweet
de gemeente Leiden grote on
doordachtzaamheid en stelde
zich op het standpunt dat er een
zijn. Wél steunden de twee raads
fracties het voorstel van B. en W
om nog geen gemeenschappelij
ke regeling voor het ambulance
vervoer aan te gaan.
Niet netjes
regeling moet komen
alle betrokkenen (dus ook de
kenvervoerders) het mee e
Wethouder H. M. L. van Duijkeren
vond de handelwijze van Leiden
ook niet netjes maar moest an
derzijds opmerken dat de regio
gemeenten niet om Leiden heen
kunnen. Vandaar het voorstel om
Volgens de wethouder hebben zich
intussen al regio-gemeenten aan
gediend die toch nog tot een aan
vaardbare bestuursvorm willen
komen. De gemeente Alkemade
zal zich daar, zo zei Van Duijke
ren, graag bij aansluiten. Mocht
het desondanks niet lukken op
eigen kracht uit de impasse te
komen, dan wil Alkemade de be
slissing aan de provincie overla
ten.
Bitter
Wethouder Van Duijkeren voelde
dan ook niet voor de suggestie
van de VGA-er Kret om de alinea
over een provinciaal ingrijpen
helemaal te schrappen en te pro
beren samen met de andere regio
gemeenten uit de problemen te
raken. Het voorstel van Kret
vond geen genade in de ogen van
de gemeenteraad en werd ver
worpen. De VGA-er constateerde
daarop bitter dat Alkemade ook
op dit gebied weer eens een af
wachtende houding aanneemt.