„Geen loongolf
door acties
vleessector'*'
Is er werkelijk een loongolf op komst?
m
Bonden blijven bezorgd
over toekomst van Volvo
Vliegtarieven
gaan volgende
week omhoog
Door acties in havens en vleeswarenindustrie
Voorzitter van Voedingsbonden
Minder hypotheken in
eerste helft van 79
3
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1979
DEN HAAG (GPD) - De vlieg
tarieven in het lijnverkeer
gaan op 1 september dras
tisch omhoog, maar op de
drukste Europese routes
aanzienlijk minder dan de
KLM had gewild. Staatsse
cretaris Smit-Kroes heeft
gisteren besloten dat als ge
volg van de gestegen brand
stofprijzen de tarieven met 6
tot 15 procent mogen stijgen.
De KLM had om 10 tot 15
procent gevraagd, als gevolg
van de overeenkomst die de
IATA-maatschappijen vori
ge maand in Genëve tot
stand hebben gebracht.
Een verhoging met 6 procent is
toegestaan op de verbindin
gen van Nederland met
GrooUBrittannië West-
Duitsland, Parijs (niet de
andere Franse bestemmin
gen), de Scandinavische lan
den, België, Luxemburg en
Ierland. Op de andere Euro
pese bestemmingen mogen
de vliegprijzen met 10 pro
cent omhoog.
Afhankelijk van de bestem
ming en de tariefsoort mo
gen de vliegprijzen naar de
VS met 5,5 tot 15 procent
stijgen; die naar Canada met
12 en die naar Mexico met 13
procent. Naar de Midden- en
Zuidamerikaanse landen
gaan de tarieven met 11 pro
cent omhoog.
Verschillende percentages
gelden ook voor Afrika. Naar
gelang het land van be
stemming zullen zij 10 tot 15
procent stijgen. Die naar het
Nabije en Midden-Oosten
gaan 9 procent omhoog,
maar die naar Israël met 15.
Deze zelfde percentages,
9-15, gelden ook voor het
Verre Oosten.
Tickets naar Australië worden
15 procent duurder. In om
gekeerde richting geldt het
zelfde, 15 procent voor Euro
pese bestemmingen, zo heeft
de Australische regering
donderdag bekend gemaakt,
zij het dat vanuit dat we
relddeel de verhogingen niet
op éën maar op 6 september
van kracht zullen wor
den.
ECONOMIE
DEN HAAG - Is er een loongolf op komst? Een loongolf zoals in 1970-toen
door acties in de havens iedere werknemer 400 gulden ineens uitbetaald
kreeg. Velen, zowel in vakbeweging, werkgeverskringen als binnen het
kabinet en onder politici hebben zich de afgelopen dagen deze vraag
gesteld. Nadat wilde acties bij enkele vleeswarenindustrieën succes ble
ken te hebben volgden meer bedrijven in deze sector. De werknemers
behoefden maar te dreigen met een staking of de werkgevers stonden al
met hun portemonnee klaar. Het kon niet uitblijven dat deze actie die
later werd gesteund door de Voedingsbonden overwaaide naar elders, in
dit geval naar de sleepdienstbedrijven in de Rotterdamse haven.
Ook hier een wilde actie georganiseerd door een bepaalde groep werkne
mers die hun actie wel zo goed hadden voorbereid dat zij dezelfde dag
nog het personeel van stuwadoorsbedrijven in de haven opriepen het
voorbeeld te volgen Vijftig gulden netto per week eisen de actievoerders
terwijl m de vleeswarenindustrie 20 gulden netto per week en 500 gulden
ineens wordt gevraagd.
Het is niet denkbeeldig dat de nu begonnen spontane acties overslaan naar
andere bedrijfstakken. Vooral daar waar het economisch nog redelijk
goed gaat en waar een doorlopend groot tekort aan personeel is. Het zal
heel moeilijk zijn daarvoor dan een schuldige aan te wijzen. Een actie
zou de vakbeweging zo op het eerste gezicht misschien niet onwelkom
zijn. Maar dan moet men wel bedenken dat de rol van diezelfde vakbe
weging met het zich stellen achtereen extra hoge looneis voor dit jaar dan
voor de eerstkomende jaren vrijwel zal zijn uitgespeeld. Want de gevol
gen zijn duidelijk: hogere prijzen, meer werkloosheid, minder export
De laatste jaren heeft de vakbeweging de leden nogal wat worsten voorge
houden: de vermogensaanwasdelingnieuwe ondernemingsraden met
vergaande bevoegdheden, geen korting op sociale uitkeringen en een
beter werkgelegenheidsbeleid als men met z'n allen op de nullijn zou
gaan zitten. Van al deze wensen is vrijwel niets terecht gekomen. De
vakbeweging legt daarvoor terecht of ten onrechte de schuld bij de werk
gevers en de regering.
De werkgevers aan de andere kant hebben de afgelopen paar jaren een heel
sterk gecoördineerd arbeidsvoorwaardenbeleid gevoerd. Zodanig dat er
voor de vakbeweging bijzonder moeilijk boksen werd om nog iets van de
verlangens gerealiseerd te krijgenHet enige wat de werkgevers op de eis
tot werktijdverkorting het afgelopen jaar wilden toestaan was een rege
ling voor vrijwillig vervroegd met pensioen gaan. Nu kan het VNO de
grootste werkgeversorganisatie van ons land wel zeggen dat het te ver
oordelen, maar wel te begrijpen is dat de werkgevers in de vleeswaren-
industrie gezwicht zijn voor de eisen van de werknemers, helemaal
brandschoon zijn de werkgeversorganisaties ook met. Het kan best zijn
dat er in bepaalde bedrijfstakken personeelsproblemen zijn zoals in de
vleeswarenindustrie, maar waarom heeft de machtige VNO-orgamsatie
samen met de Voedingsbonden dan niets op dit terrein ondernomen? Het
is met reëel om zich te verschuilen achter de geringe mobiliteit van de
werknemers alsof het dagelijks om zeep en in de worst helpen van grote
aantallen varkens nu een baantje is wat iedereen graag wil doen
Slepers
De werkgevers van de sleepdiensten in de Rotterdan
haven hebben de
stakers laten weten alleen te willen praten met de Vervoersbonden Bo
vendien is per 28 juni in deze bedrijfstak een cao van kracht geworden.
Dat kan echter nog met worden gezegd van de rest t an de havenbedrij
ven. Daar wordt met de leden van de Veriaersbonden gepraat over de
vraag of zij, om de werkgevers door de knieen te krijgen, al of met de
straat op wensen te gaan. Is het antwoord positief dan zullen de actie
voerders bij de sleepdiensten de illusie kunnen krijgen dat zij het pleit
hebben gewonnen
Als de bonden de zaak door wilde acties niet in de hand kunnen houden,
wat ook in 1970 gebeurde, is de grote vraag uiat de werkgevers zullen
doen. Ongetwijfeld zullen kapitaalkrachtige bedrijven graag dan een
paar centen meer betalen, want het is altijd nog beter om de tent draai
ende te houden en aan bepaalde leveringsvoorwaarden te kunnen vol
doen dan grote klanten kwijt te raken. Dan zullen andere bedrijven wel
mee moeten met als gevolg sluiting van de zwaksten.
Juist hier schuilt het grote gevaar voor de vakbeweging. Een extra zware
looneis kan bijzonder kwalijke gevolgen hebben voor de werkgelegen
heid. Pleiten voor een betere verdeling van de arbeid voor het scheppen
van nieuwe arbeidsplaatsen, het solidair zijn met de zwakkeren in de
samenlevingzaken waarvoor de vakbeweging zich terecht heeft sterk
gemaakt kunnen dan voorlopig wel in de ijskast worden gezet omdat
dan diezelfde vakbeweging mede schuldig zal zijn aan deze verergerde
situatie. Als het maar even kan, zal de vakbeweging het nooit zover laten
komen.
CEES KEIZER
DEN HAAG (GPD) - „Wat er nu in de vleeswarenindustrie
gebeurd, is beslist geen aanleiding tot een nieuwe 400
gulden-golf over ons land. De Voedingsbonden FNV be
moeien zich met nog al wat bedrijfstakken, maar ik zie
geen enkel verband dat wat er in de vleessector gebeurt,
overslaat. Ik zie het ook niet bij andere bedrijfstakken
gebeuren", aldus Cees Schelling, de voorzitter van de
Voedingsbonden FNV.
DEN HAAG (ANP) - In de eerste
helft van dit jaar zijn er in totaal
160.000 nieuwe hypotheken in de
registers ingeschreven. Dat is
41.000 minder dan in het eerste
LEERRAPPORTEN 5
*an hedenmorgen 7 uur
E c
S*
c Ir
i
S
b Et
E c
Amsterdam
zwaar bew
17
10
4
De Bilt
IK
10
4
19
10
1
Eelde
19
9
6
Eindhoven
19
11
1
Den Helder
regenbui
17
10
13
Rotterdam
17
11
1
Twente
17
10
1
Vlissingen
half. bew.
18
11
3
Zd. Limburg
regenbui
17
11
1
Aberdeen
licht bew.
IK
7
0
Athene
onbew.
31
21
0
Barcelona
geh. bew.
27
17
6
Berlijn
22
14
04
Bordeaux
21
11
1
Brussel
17
12
1
Frankfort
half bew.
19
10
0
zwaar bew.
22
9
K
Innsbruck
26
12
17
Klagenfurt
half bew.
26
10
0
Kopenhagen
onbew.
IK
12
0
Lissabon
26
15
0
Locarno
23
14
33
Londen
16
10
37
Madrid
33
13
0
Malaga
licht bew.
27
20
0
Mallorca
licht bew.
29
IK
02
Munchen
22
12
13
half bew.
24
19
01
Oslo
n
6
02
Parijs
20
11
2
Rome
onbew.
29
20
0
Split
27
Zurich
geh. bew.
20
12
15
i 1978. Met de hypo
theken was een bedrag gemoeid
van 29 miljard gulden, tegen 33
miljard vorig jaar, een daling van
12,6 procent. Dit blijkt uit een
mededeling van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek.
Van de 160.000 hypotheken betrof
fen er 142.000 woonhuizen of
combinaties van woonhuizen en
bedrijfspanden. Gemiddeld be
droeg de hypotheek per woning
146.000 gulden, twaalfduizend
gulden meer dan een jaar eerder.
Op de hypothekenmarkt zagen de
levensverzekeringsmaatschap
pijen en de pensioenfondsen hun
aandeel ten opzichte van 1978 in
het eerste halfjaar dalen van zes
naar vijf procent. Het aandeel van
de spaarbanken liep terug van
acht tot zes procent.
De algemene banken en de coöpe
ratieve banken zagen hun aan
deel toenemen van 48 tot 52 pro
cent.
Hij verwijst de schuld van de extra
loonsverhogingen van f 500,- ex
tra ineens in de vleeswarensector
direct naar de werkgevers. „Zij
hebben personeel gekocht waar
men het kopen kon. Dat is uit de
hand gelopen, want natuurlijk
krijgt het pérsoneel in zo'n be
drijf daar al spoedig de lucht
van", aldus Schelling.
Het VNO, de grootste werkgevers
organisatie in ons land, betreurt
wat er in de v-leeswarensector ge
beurt, maar heeft er aan de ande
re kant wel begrip voor. „De di
recties in de vleeswarenindustrie
staan voor de keus: of produce
ren of aangegane verplichtingen
niet nakomen met alle nare ge
volgen van dien", aldus het VNO.
De werkgeversorganisatie wijst
erop, dat er op centraal niveau
geen afspraken over het arbeids
voorwaardenbeleid zijn gemaakt
en dat binnen verantwoordelijke
grenzen per bedrijfstak over het
arbeidsvoorwaardenbeleid zou
worden onderhandeld.
Het VNO zegt, dat er voor een aan
tal sectoren in de vleeswarenin
dustrie geen mensen waren te
krijgen, onder meer door de ge
ringe mobiliteit van werkloze
werknemers. „Hierdoor zijn
problemen ontstaan. Binnenkort
komt er een nota over water moet
LEIDEN - Veiling 24-8-79.
Appels 32-37, Aardappelen 47-57, An
dijvie 57-78, Pronkbonen 1.40-1.50,
Snijbonen 1.95-2.60, Kroten 39, Korten
gek. 1.10, Groene Kool 33, Postelein
1.00-1.06, Prei 87-91. Spinazie 82-1.24
Spruiten A 1.80-2.05, Spruiten B
1.85-2.00, Spruiten D 1.50-1.70, Uien
47-48, Witlof 7.80-9.20, Meloenen
2.85-3.30, Sla zwaar 27-35. licht 12-26,
Bospeen 36, Peterselie 27-29, Radijs
51-61, Selderie 25-42, Paprika st. 42-53.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling 23-8-'79: snijbonen kl I kg. 60.
sperziebonen kl. I kg 1.20, kroten AI bos
8-13, spitskool kl. I kg. 24-28, bospeen II
bos 65-1.10 totaal 6372, waspeen totaal
130.620 AI kist 5.30-8.40, All 2.00-6.80, BI
6.70-10.50. Cl 10.00, CII 7.10-7.20, breek-
peen Cl kist 8.10-8.80, brcekpeen CII
2.40. Totaal 2040, blauwe capucijners
4.23-5.10, selderij kl I per bos 35-42, sla
natuur I st. 34-37, II st. 13-15, spinazie Kl.
I nat kg 66-73, krulpeterselie kl. I bos
40-60, specificatie bloemkool: sortering
6 p. bak I 1.12-1.41, 6 II36-97, 8 I 69-1.22,
10 I 75-87, 12 I 83, totaal 5150 kg.
gebeuren met het arbeidsmarkt
beleid in dergelijke sectoren. Het
zal een goede zaak zijn als juist
knelpunten als zich nu voordoen
bij de vleeswarenfabrikanten,
kunnen worden weggenomen",
aldus het VNO.
Zowel de Voedingsbonden FNV als
de werkgevers zgn niet bang, dat
wat er in de vleeswarenindustrie
gebeurt, als een olievlek over ons
land zal spoelen. De Vervoers
bonden FNV, geconfronteerd
met een wilde actie bij Smits' In
ternationale Sleepdienst in de
Rotterdamse haven wijst er op,
dat deze actie is georganiseerd
door een aantal ex-NVV-leden,
die nu gelieerd zijn aan een com
munistische organisatie. „De
woordvoerder bij Smit, Cor van
der Zande, is een door ons enkele
jaren geleden geroyeerd kader
lid, die nu lid is van de CPN".
Toch erkent de Vervoersbonden
FNV, dat de situatie in de haven
in zijn totaliteit erg moeilijk ligt,
omdat de werkgevers nog steeds
weigeren te praten over enkele
harde punten, zoals werktijdver
korting, een vakantiedag extra en
het verwerken van de haventoe
lagen in de loonschalen. Tot 28
augustus hebben de leden in de
bedrijven de tijd gekregen zich
uit te spreken over de vraag, of zij
tegen de weigering van de werk
gevers al of niet acties willen gaan
ondernemen.
Op 30 augustus moeten de resulta
ten bij de bond bekend zijn. De
wilde actie bij Smit is begonnen
bij een bedrijf, waarvoor sinds 28
juni een voor dit jaar geldende
cao van kracht is, namelijk de cao
voor het personeel van sleep
diensten. Voor de rest van het
personeel van de havenbedrijven
is nog geen cao. Stakers van Smit
hebben personeel van stuwa
doorsbedrijven via pamfletten
opgeroepen ook het werk neer te
leggen.
„De vakbonden weten net zo goed
als wij hoe ons land er voor staat.
Ze zullen beslist niet onvoor
waardelijk achter allerlei acties
om meer geld gaan staan", zo
menen de werkgevers. De ver
eniging van haven werkgevers, de
Scheepvaartvereniging Zuid zei
de vinger goed aan de pols te
houden. Het was de vereniging
niet gebleken, dat er door de actie
van het personeel van Smit elders
in de Rotterdamse haven onrust
was ontstaan.
Stakers bij Homburg in Cuxjk doden de tijd met een spelletje kaart. Het personeel (in totaal 800 manbesloot
gisteren in navolging van andere vleesbedrijven ook in staking te gaan.
DEN HAAG (ANP) - De vakbon
den hebben gisteren in Den Haag
in een gesprek met vertegen-
FNV: uitspraak
Mc Donald s
gevaarlijk
UTRECHT (ANP) - De FNV vindt
dat rechtbankpresident prof. mr.
V. J. A. van Dijk een erg gevaar
lijke uitspraak heeft gedaan in de
zaak van het hamburgerconcern
McDonald's tegen de beweging
van werkende jongeren KWJ.
Naar aanleiding van acties bij ves
tigingen in Leiden en Breda ver
bood de rechtbankpresident de
KWJ in kort geding pamfletten te
verspreiden die onnodig kwets
end zijn voor de hamburgergi
gant.
De FNV zegt dat de vakbeweging er
evenmin op uit is om onnodig te
kwetsen. Maar het vonnis komt
er in feite op neer dat de publieke
opinie niet mag worden gemobi
liseerd tegen McDonald's, vindt
de FNV. "En dat is gevaarlijk
omdat de rechter, die in eerdere
zaken de vakbeweging het sta
kingswapen uit handen heeft ge
nomen, nu bezig is de werkne
mers ook het pubLiciteitswapen
te ontnemen", aldus de FNV inde
Vakbondskrant.
woordigers van het ministerie
van economische zaken over de
definitieve voorwaarden voor
Nederlandse steunverlening (155
miljoen gulden) aan Volvo Car
opnieuw hun bezorgdheid uitge
sproken over de toekomstige or
ganisatiestructuur.
In het voorlopige contract voor de
steunverlening is volgens de
bonden niets terug te vinden over
dit belangrijke aspect. Het gevaar
dreigt nu dat de Volvo de leiding
uit Nederland naar Zweden haalt,
waardoor alle bevoegdheden en
verantwoordelijkheden voor de
Nederlandse tak van Volvo verlo
ren zullen gaan.
De voorwaarden van de vakbonden
behelzen dat het contract 1975
(Volvo Car Nederland blijft een
eigen divisie), wordt gehand
haafd en toegepast: dat de hoofd
directie haar bevoegdheden en
verantwoordelijkheid behoudt,
dat de president-directeur weer
een Nederlander wordt, dat de
raad van commissarissen volgens
Nederlandse regels wordt sa
mengesteld en dat de kennis niet
in Zweden wordt gebundeld.
"Vertrek van de leiding uit Neder
land naar Zweden, is rampzalig
voor Volvo Car, want de ontwik
keling van de nieuwe mid
denklasse personenauto zal dan
zeker déar verdergaan", aldus G.
van Os, bestuurder van de Unie
BLHP na afloop van het gesprek
in Den Haag. Volgens hem is het
huidige 343 model vanwege de
steeds betere verkopen van es
sentieel belang voor de Zweedse
fabriek.
In het Limburgse Born maken
6.000 werknemers per jaar
100.000 auto's en in Zweden pro
duceren 23 000 werknemers
200.000 voertuigen. "Met deze cij
fers voor ogen bestaat de kans dat
een deel van de hoofdvestiging in
Helmond verdwijnt en ook de fa
briek in Born moet inkrimpen",
benadrukte Van Os. Hg vond het
typerend dat op het ogenblik de
afdeling inkoop te Helmond geen
informatie meer krijgt uit het
moederbedrijf. "De kaarten lg-
ken geschud", merkte hg op.
Sinds 1974 (het jaar waarinde over
heid aandeelhouder werd van
Volvo Car) heeft ons land 658
miljoen gulden in het bedrijf ge
pompt en Zweden (en derden)
350 miljoen gulden. De vakbon
den vrezen overigens dot de nu
verleende steun van 155 miljoen
gulden door de Nederlandse
overheid in de komende jaren
een "repeterend bedrag" zal
worden.
Regeringswoordvoerder Molken-
boer gaf te kennen dat de ont
wikkeling van een nieuwe perso
nenauto van Volvo in Nederland
niet los kan worden gezien van de
ontwikkeling in Zweden zelf.
"Dit soort zaken kun je nu een
maal niet op twee plaatsen doen".
Volgens hem zgn in de overeen
komst met Volvo garanties inge
bouwd dat het ontwikkelings
werk voor tenminste 75 procent
in Nederland zal geschieden.
VRIJDAG 24
AUGUSTUS 1979
BINNENLANDSE
AANDELEN
184,50 186,00
193,60 185.40
32,60 33,00
24,00 24,10
169.50 169.60
142,00 142.00
128.60 129.00 Hun
73,00
73.40
195.80
333.00
1080.00
47.50
280,00
178,00
140,80
132.00
160.20
24.90
BELEGGINGS
INSTITUTEN
BUITENLANDS
GELD
23.25 26,25
120.00 123.00
100. 14 90 15,20
AMSTERDAM (ANP) - Op een net
als Wall Street teruglopend Dam
rak heeft Van Ommeren vandaag
bg hervatting van de handel een
vaste stemming te zien gegeven.
De koers ging, mede beinvlm-d
door de winststggingen bg de
collega's Pakhoed en Nedlloyd
met f3 omhoog naar f216
Nedlloyd zelf deed het kalm aan
met een tachtig cent hogere ope
ning op f 87,30, terwgl Pakhoed
onveranderd op f 56 werd gead
viseerd. Het derde scheepvaart-
concern op de beurs Kon. Boot,
daalde met bgna f 1 op f 105,60.
Bg de internationale waarden ble
ven de verschuivingen nogal be
perkt. Wel moest Hoogovens bty
de opening zeventig cent prgsge-
ven van de winst van donderdag
en belandde daarmee op f33.
Philips en Kon. Olie waren een
dubbeltje beter. Akzo verloor
tien cent, terwgl Unilever onver
anderd op f 129 begon.
