„Platenindustrie
3 in d
le
VS moet tot rust
komc
5n"
Actie van popmuzikanten
;(jy)ïTandaaa
toegefjcht
Polydor-president Fred Haayen:
„Kinderen
werken ook'
ZlWj^prograrnma i
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1979
DEN HAAG (GPD) - „De grammol'oonplatenindustrie in
Amerika bevindt zich in een kritiek stadium. Voor een
aantal maatschappijen is de situatie verontrustend, maar
zeker nog niet catastrofaal. De markt zal zich moeten sta
biliseren. We moeten terug in de tijd, weer „normaal"
gaan produceren en verkopen en - vooral - tot rust ko
men. Het gaat er nu om of de aandeelhouders dit onder
kennen en inzien dat er een tijd aanbreekt dat er minder
snel winst wordt gemaakt"
Dit zegt de directeur van Polydor-
MGM-Records in Amerika, te
vens vice-president van Poly-
dor-Worldwide, de 38-jarige Ne
derlander Fred Haayen. De
voormalige student, die in het
begin van de jaren zestig zijn
eerste plaatjes produceerde, la
ter met Willem van Kooten
(Joost den Draayer) de firma Red
Bullet oprichtte, in 1971 direc
teur werd van Polydor-Neder-
land, drie jaar de Britse tak van
deze maatschappij ging leiden
en sinds '77-*78 werkzaam is in
zijn huidige functies, is voor en
kele dagen teruggekeerd op het
oude nest: Den Haag. Even uit
blazen met vrouw en zoontje,
voordat hij weer oversteekt om
vanuit zijn New Yorkse kantoor
zestien uur per etmaal (ook in de
weekeinden) de strijd aan te
binden met het internationale
platenmonster.
Hoewel Haayen verantwoordelijk
is voor het contracteren, exploi
teren en promoten van een reeks
artiesten met namen als Roxy
Music, The Who, Gloria Gaynor,
Peaches and Herb en Frank Mills
en eén jaarlijkse platenomzet van
vele honderden miljoenen dol
lars, maakt hij nauwelijks de in
druk onder die last gebukt te
gaan. Het is keihard werken, dat
wel, maar hij heeft het uitstekend
naar zijn zin in The States.
„In Amerika en trouwens ook in
Engeland zit ontzaglijk veel ta
lent en je hebt er de mogelijkhe
den, om dat talent te exposeren
Alleen al in de VS zijn er 8000 ra
diostations die daarvoor klaar
staan. Bovendien zijn het de lan
den die de trends op het gebied
van de popmuziek aangeven. En
dan is er nog het voordeel van
mijn dubbelfunctie: als ik de
hand heb kunnen leggen op een
interessante artiest, hoef ik mij
niet tot Amerika alleen te beper-
Disco-rage
De paniekerige berichten over het
inzakken van de Amerikaanse
platenmarkt - die over enige tijd
de Europese platenindustrie met
zich mee zou sleuren - maken
Fred Haayen niet zenuwachtig
Hij wijst de oorzaken aan waar
door het de grote maatschappijen
als CBS, EMI, WEA en in minde
re mate ook de zijne, waarvan de
hoofdzetel nog altijd in Hamburg
is gevestigd, op het ogenblik al
lesbehalve goed gaat.
„Men heeft zich verkeken op de cij
fers over 1978. Dat jaar heeft een
groei van de markt van 5 procent
te zien gegeven. Maar die groei is
in feite alleen gecreëerd door de
duizelingwekkende verkoop van
de Grease- en Saterday Night Fe-
ver-dubbelelpees. Er zijn 30 mil
joen van die elpees over de toon
bank gegaan en die zijn goed voor
een omzet van zo'n 360 miljoen
dollar. In het kielzog van die dis
co-rage hebben de firma's nog
eens miljoenen disco-platen ge
produceerd en naar de kleinhan
del (de platenwinkeliers) gedis
tribueerd. Het léék dus alsof er
van een enorme toename van de
cijfers sprake was"
„Maar de handel raakte de platen
aan de straatstenen niet kwijt. Nu
bestaat m Amerika het systeem
dat de winkeliers de onverkochte
platen aan de industrie kunnen
teruggeven. Aanvankelijk wilden
de maatschappijen daar niets van
weten. Geduld, jullie raken die
platen wel kwijt, werd er aanvan
kelijk gezegd. Maar de schulden
van de kleinhandel liepen steeds
meer op, zodat ten slotte de gi
gantische hoeveelheden platen
wel moesten worden teruggeno
men. De problemen kwamen
daardooreigenlijkpasin 1979 aan
het licht. Problemen die in 1978
door de industrie zelf waren ge
schapen."
Vele miljoenen elpees van groe
pen als Wings en Electric Light
Orchestra liggen nu in de pakhui
zen. Sommige maatschappijen
zullen ze vernietigen, andere
brengen ze tegen een zacht prijsje
aan de man, „shlock"-prijzen
dat. Maar inmiddels
elpees van
artiesten op
de markt. De handel heeft echter
slechte ervaringen opgedaan met
het inkopen van te veel platen en
doet het nu nog maar mondjes
maat. Zij gaat weer als vanouds
veel nauwkeuriger te werk,
houdt in de gaten wat de radiosta
tions draaien, staat kortom veel
huiveriger tegenover rages zoals
we die met de disco hebben be
leefd"
Onzekerheid
Volgens Haayen is het grote
probleem voor veel maatschap
pijen dat zij zeer omvangrijke in
vesteringen hebben gedaan in
een trend die zich niet heeft
voortgezet. In de haast om zo snel
mogelijk aan alles wat met disco
te maken had te beantwoorden, is
er te veel op een produkt gegokt.
De andere sectoren, zoals de rock
and roll, heeft men verwaarloosd,
doordat inderdaad de radio op
een gegeven moment alleen maar
disco uitzond. Grease en Sater
day Night Fever waren natuurlijk
een unicum: het was nooit eerder
voorgekomen dat film- en pla
tenindustrie elkaar door weder
zijdse beïnvloeding naar derge
lijke topcijfers dreef. Maar men
voorzag niet dat die wervelstorm
ook weer betrekkelijk snel zou
zijn uitgewoed.
Haayen zegt:,, Voor een aantal
maatschappijen ziet het er nu vrij
slecht uit. De winsten zijn veel
minder en mensen worden op
straat gezet - dat kan in Amerika
nog altijd van de ene dag op de
andere. Daar komt nog het emo
tionele element bij, dat juist deze
platenmensen niet makkelijk in
een andere hoek van het be
drijfsleven kunnen worden inge
zet, omdat ze zo gespecialiseerd
zijn.
Bovendien heerst er in de VS een
grote onzekerheid in het alge
meen, als gevolg van de giganti
sche inflatie. Dat is iets wat Ame
rikanen voor het eerst mëema-
ken. Echt panisch zijn ze niet,
maar het is voor hen wel een zeer
ongewone ontwikkeling. Aan
deelhouders zijn terughoudend
geworden. Ze willen maatschap
pijen opheffen
slaan, terwijl ze eigenlijk geduld
zouden moeten hebben en in de
juiste zaken zouden moeten in
vesteren"
Gas terug
Naar het oordeel van Haayen is er
namelijk geen sprake van dat het
einde van de platenbranche zich
aankondigt. Het publiek koopt
nog steeds de modernste ge
luidsapparatuur (en werkelijk
niet alleen voor het opnemen en
afdraaien van bandjes) die aan de
hoogste eisen voldoet. Boven
dien valt het met de enorme da
ling van de verkoopcijfers van de
platen wel mee.
Er worden vergelijkingen gemaakt
met cijfers over 1978, maar die cij
fers zijn, zoals Haayen het uit
drukt, „artificial", niet met de
werkelijkheid overeenkomend.
De eenvoudige verklaring is dat
in 1978 een enorme groei bij de
industrie heeft plaatsgevonden,
maar niet bij de platenverkoop
aan de consument. Als deze reali
teit in acht wordt genomen, valt
het met die zogenaamde ..ineen
storting van de platenmarkt" wel
mee en zal die markt zich, mits de
buikriem wat wordt aangehaald,
in 1981 zeker hebben her
steld.
rEr zal wat gas moeten worden te
ruggenomen en wellicht een an
der beleid moeten worden ge
voerd. Juist in tijden van minder
groei in de markt pogen de grote
maatschappijen namelijk met
een veel kleiner aantal artiesten
hun marktaandeel te behouden.
Maar omdat zij op die enkele ar
tiesten mikken, die elk een mil
joenenverkoop moeten opleve
ren, is het risico reusachtig ge
worden en zijn de bedragen die
voor de contracten worden be
taald onvoorstelbaar hoog. Voor
Paul Simon, McCartney, Chica
go, ELO, enzovoort, worden
Talentenjacht
..Ik heb er altijd zoveel mogelijk
een andere tactiek op nagehou
den. Ik ben eigenlijk net zoals
vroeger in Den Haag gewoon op
talentenjacht. Als ik zeker van
mijn zaak ben, dan stop ik na
tuurlijk ook veel geld in zo'n
„ontdekking", maar mijn risico is
toch relatief kleiner, hoewel ik
soms ook niet ontkom aan het
contracteren van „platinum sel-
ling"-artiesten. Belangrijk is dat
je beschikt over een zwaar bezet
promotie-U?am. dat niets anders
doet dan de platen op de radiosta
tions te krijgen. En belangrijk is
evenzeer datje inzicht in de busi
ness hebt, datje de trend vooruit
bent. Ik had Bram Tsjaikowski al
klaar liggen toen de ontwikkeling
er op wees dat we weer teruggin
gen naar rock and roll".
PETER HUYSMAN
Meindert
Boekei neemt
afscheid
van omroep
HILVERSUM (ANP) - Mein
dert Boekei zal volgende
week vrijdag met een bijzon
der concert in de Sint Vitus-
kerk in Hilversum wegens het
bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd afscheid
nemen als koordirigent van
de omroep.
De op 15 september 1914 in Am
sterdam geboren Boekei, die
al op 13-jarige leeftijd werd
benoemd tot organist van de
Hersteld Evangelische Ge
meente in Hoorn, heeft 33 jaar
met de omroepkoren ge
werkt.
Meindert Boekei
alsmede het Omroeporkest
meewerken aan het concert,
waarvan een opname op
woensdag 5 september door
de NCRV-radio (hilversum 4,
10.50 uur) zal worden uitge
zonden.
Boekei verdwijnt overigens
niet uit het Nederlandse cul
turele leven. Hij blijft dirigent
van onder meer de koninklij
ke oratoriumvereniging „Ex
celsior" in Amsterdam en van
de Nationale Brassband.
Kantoor Stichting Popmuziek bezet
AMSTERDAM (ANP) - Een
groepje popmuzikanten heeft
gisteren het kantoor van de
Stichting Popmuziek Nederland
aan het Kleine Gartmanplant-
soen in Amsterdam bezet. De be
zetters willen met hun actie be
reiken dat de stichting de distri
butie van de langspeelplaat „Uit
holling overdwars" waaraan zij
hebben meegewerkt, uitbesteedt
aan een commerciële platen
maatschappij.
Volgens de muzikanten is de plaat,
een verzamel-lp met wérk van 12
verschillende Nederlandse pop
groepen, een „uniek succes"
gebleken, zodat de verspreiding
ervan de krachten van de stich
ting te boven gaat. Tot op heden
zijn er 4500 exemplaren van ver
kocht. De popmusici zeggen ech
ter door een commerciële maat
schappij te zijn benaderd met het
aanbod de plaat in een oplage van
15.000 stuks te verspreiden.
De beletters vinden dat de stich
ting (een uit 'Paradiso' en 'De
Melkweg' voortgekomen organi
satie .ter bevordering van Neder
landse popmuziek) hen zwaar
benadeelt door de distributie van
de plaat in eigen beheer te hou
den. Ze eisen van het bestuur
medebeslissingsrecht over de
wijze waarop „Uitholling over
dwars" verder aan de man moet
worden gebracht.
HILVERSUM (ANP) - De IKON-
televisie heeft in samenwerking
met de Scandinavische omroe
pen in het kader van het jaar van
het kind onder de titel „Kinderen
werken ook" een aantal pro
gramma's gemaakt over de vraag
hoe kinderen in verschillende
landen in hun samenleving func
tioneren. Daarbij zijn diverse
problemen aan de orde gekomen:
werken ze mee of worden ze uit
gebuit. hoezeer bepaalt de so
ciaal-politieke situatie hun vor-
ming, welke rol speelt de school
en hoe bereiden ze zich voor. of
worden ze voorbereid, op hun
volwassenheid.
De deelnemende omroeporganisa
ties hebben gefilmd in Columbia,
Botswana, Peru, de Chinese
Volksrepubliek. Nepal en op
Groenland.
De IKON zendt 10 afleveringen uit
op ac htereenvolgende woensda
gen. Men begint op 29 augustus
met de door Trudy van Keulen
namens de IKON in Columbia
gemaakte documentaire „De
kolenjongens"
NEDERLAND 1
18 00
18.40
1845
18.50
18.55
18.59
19.15
19 50
21.37
21.55
22.30
23.05
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Trekking Staatsloterij (NOS)
Toeristische Tips (NOS)
De Fabeltjeskrant (NOS)
Journaal (NOS)
Van gewest tot gewest (NOS)
W.K. Wielrennen (NOS)
dwa
tv-:
Journaal (NOS)
Muziek voor ons plezier (NOS)
Studio Sport (NOS)
Open School Tijd, iedereen doet r
zicht (OS)
Journaal (NOS)
(NOS)
programmaove
NEDERLAND 2
18.00
18.55
18.59
19.25
21.30
22.55
23.05
23.10
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Journaal (NOS)
Jouw wereld, mijn wereld, tv-serie (IKON)
Kenmerk; wekelijkse infomratierubriek over kerk en
samenleving (IKON-KRO-RKK)
Journaal (NOS)
Filmpje van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers (SO-
CUTERA)
Countdown: popprogramma (VERONICA)
Een pitsstop met Jan Lammers en Albert West, jonge-
renspecial (VERONICA)
Thunderbolt and Lightfoot, speelfilm (VERONICA)
Veronica's agenda (VERONICA)
Journaal (NOS)
Algemeen voorlichtingsprogramma n<yaar 1979 (TE
LE AC)
DUITSE TV
DUITSLAND I
18.00 Kinderserie. 18.30 Tekenfilm
serie. 18.50-19.00 Journ. (region,
progr.: NDR: 19.00 Amus.progr.
19.30 Aktual. 19.45 Kleutersene.
19.55 Heide, tv-sene. 20.25 Region,
magaz. 20.59 Progr.overz. WDR:
19.00 Wartet nur, bis Vater kommt,
tv-serie. 19.15 Die Onedin-Linie, tv-
serie. 20.15 Aktual. 20.45 Licht
muz.progr.). 21.00 Joum. 21.15 Die
Untersuchungsnchtenn, tv-film.
22.45 Cultur. magaz. 23.30 Ak
tual.
DUITSLAND II
18.00 Joum. 18.10 Flambards, tv-se
ne. 18.35 Aktual. en muz 19 20
Amus.progr. 20.00 Joum. 20.30 Alles
Gute, Koe hier, tv-spel. 2115 Aktueel
magaz. 22.00 Aktual. 22.20 Drei En
gel fuer Charlie, tv-serie. 23.05 Con-
sumententips. 23.10 Filmreport.
DUITSLAND III WDR
WDR: 1800 Schooltelevisie. 19 00
KJeuterprogr. 19 30 Tv-cursus En
gels oefeningen. 20.00 Kinderprogr.
20.25 Docum. serie 20.55 Journal 3.
Gezam. progr. NDR en WDR 21 00
Joum. 21.15 Report. 22 00
Amus.progr. 23.30-1.00 Amus.progr.
Aansl.: Discussie.
BELGISCHE TV
NED. NET 1
18.15 Tekenfilmserie 18 40 Poppen-
sene. 18.45 Jeugdserie 19.30 Korte
film. 19.35 Meded. en Morgen. 19.45
Joum. 20.10 Weerber 20.15 Happy
Days, tv-serie. 20 40 Docum. serie.
21.05 Spelprogr. 22.25 Uourn.
NED. NET 2
18.15 Tekenfilmsene 18 40 Poppen
serie 18 45 Jeugdserie 19.30 Korte
film. 19 35 Meded en Morgen. 19 49
Joum 20.10 Weerber 20 15 Cultu
reel magaz 21 10 Ochtendgloren
(Morning Glory), speelfilm
22.20-22.50 Sportreportage.
Er zijn duizenden kinderen, die ongewild in kindertehuizen op
groeien omdat ze het zondereen gezin moeten stellen. Tal van kin
dertehuizen zijn dankzij aeftes van personeel en bewoners al wat
gemoderniseerd. Maar er zijn nog instellingen, die er verouderder-
de opvattingen en strenge regiemten op nahouden Jn de documen
taire, die Veronica vanavond uitzendt, worden de problemen van
de kinderopvang aan de orde gesteldMen hoort gesprekken met een
aantal jonge gasten en men ziet beelden van de dagelijkse gang van
zaken in enkele jeugdtehuizen. (Nederland 2. 21.05 uur)
■k Filmregisseur (en oud-architect) Michael Cimino. beroemd ge
worden door „The Deer Huntermaakte zo'n vijfjaar geleden een
uitstekend debuut met „Thunderbolt and Lightfoot"een thriller die
een ware verademing was na de zondvloed van recht-wor-zijn-
raap-geweld-films. Het soort waar, naast weerzinwekkende
moordpartijenwoeste achtervolgingen en synthetische seks. nau-
welijks ruimte overblijft voor bijvoorbeeld enige karaktertekening
en het doorlichten van de onderlinge verhoudingen.
Thunderbolt and Lightfoot - vanavond m het VOO-programma - is
in dat laatste nu juist sterk. De toch heel tragisch eindigende film
komt met het leuke randwerk - de reeks van merkwaardige mciden-
tjesen kortstondige ontmoetingen met wonderlijke tyjien .de lichte
lijk bizarre humor - meermalen als een komedie over. En dat met op
de achtergrond het magnifieke landschap van Montana.
Clint Eastwood wordt als Thunderbolt, een bankrover achter een
20-mm-anti-tankkanonachtervolgd door zijn vroegere partners,
die hem er van verdenken dat hij de buit van een gezamenlijk
gepleegde sensationele geldroof achterover drukte Dat is met zo,
maar het antieke schooltje, waar de poet achter het bord werd
verborgenheeft inmiddels vooreen nieuw gebouw plaatsgemaakt.
De toevallig opduikende Lightfoot. een jonge flierefluiter, redt het
leven van Thunderbolt,die zich later met zijn voormalige kornuiten
verzoent, waarna de bankroof nog eens op dezelfde plaats en op
precies dezelfde wijze wordt overgedaan.
De film dankt veel aan het uitstekende spel van Jeff Bridge als de
zorgeloze zwerver Lightfoot. Hij en Eastwood - eindelijk eens niet
een klont ijzervijlsel - doen het samen ook goed, terwijl George
Kennedy en Geoffrey Lewis als de achtervolgers eveneens meehel
pen deze thriller boven de middelmaat uit te tillen Nederland 2,
2130 uur)
WOENSDAG 22 AUGUSTUS
HILVERSUM I
NCRV: 18.11 Hier en nu. NOS: 19 30
(S) Langs de lijn, sport en muz. 22.30
(S) Hobbyscoop. 23 02 24 00 (S) Met
het oog op morgen NCRV 0.02 (S)
Late date. 2.02 (S) Nachtdienst.
HILVERSUM II
VARA- 18.00 (S) Brassband Magaz.
R.V.U.: 18.30 Over Volksuruversitei
ten. 18 50 (S) Even muziek. 19.00 <S)
VARA's woensdagavond (20 00
VARA-klassiek Klassieke lieder.-n
20 25 De Derde spreker Serie van de
NOVIB 21 00 VARA-Klassiek:
klass. muz In de pauze. Het zout in
de pap 22 30 Nws. NOS 22 40
Open School. VARA 23.25 (S) Muz.
HILVERSUM II
AVRO 7 00 Nws 7 10 Ochtend
gymnastiek 7 20 AVRO Actueel en
Informatief 10 00 Radio I^waaipa
pegaai. 10 10 Van Strauss tot
Straus(s). 10.30 Moet de thermostaat
op nul' 10 55 Stelhngname. 1100
110 Asp*
23.55 Nws
HILVERSUM III
NOS. 18.03 (S) De Avondspits met
de Nationale Hitparade. KRO. 19 02
(S) Rauhfaser 22.02 (S) Rock-Tem-
pel. 23 02-24.00 (S) Walhalla
DONDERDAG 23 AUGUSTUS
HILVERSUM I
7 03 (S) Vandaag donderdag (7.10
Het levende woord 8 03 Hier en nu
8 25 In 't voorbijgaan) 9 03 tSl Wu
weet waar Willem Wever woont
10 02 (S) Muziek bij de koffie 12 03
11.56 "K" staat voor kanker.
OVERHEIDSVOORLICHTING
12 16 Vast en zeker AVRO 12 26
Mededelingen voor land- en tuin
bouw 1230 Nws 12.36 Radiojour
naal 12 50 AVRO-tema 13 00 Nws
13.11 Sportpanorama. 13.30 Europa
14 00 Radio Lawaaipapegaai 16 30
AVRO Actueel en Informatief
<17.24 Mededelingen. 17 30 Nws.)
HILVERSUM lil
Ieder heel uur nieuws TROS 7 02 (S>
De Havermout show 9 03 cS» Conti
nue muziek 11 03 «Sl De Polder
popparade 12 03 (S) De Nederlands
Pop of een
TROS Too-50
HILVERSUM IV
VARA 7 00 Nws
wus. 13
op 15
i. 7 02 (S) Groo
9 00 Nws 9 02 (Si De Fn
1925-1950 9 30 (S) Popu
Hel
124
i Mie
dienst 13 03 Hier en nu 13 20 (S)
NCRV Globaal 17 02 (S) Rozegeur
