Bemanning van
bcnolLevaer
wist van niets
Zeilrace eist
zeventien levens
Demonstratie
de
op Haarlemmerstraat
NOS-radioprogramma
DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1979
VARIA
PAGINA 19
Aantal boten zou te
licht zijn geweest
PLYMOUTH (GPD) - Tenmin
ste één Nederlander is om
gekomen tijdens de rampza
lige zeilrace tussen Ierland
en Engeland. Het is de Haar
lemse zeezeiler Willering,
een bemanningslid van het
Nederlandse jacht Veronier
III. Het slachtoffer is ver
moedelijk al maandagavond
tijdens de zware storm over
boord geslagen. Het Neder
landse jacht heeft inmiddels
de kust van Zuid-Ierland be
reikt en ligt afgemeerd in de
haven van Duncannon. Het
laatste vermiste, Nederland
se jacht, de Karimata, met
zeven bemanningsleden, is
gisteravond tegen midder
nacht in de Ierse Zee gesig
naleerd. Aan boord is alles
wel.
De dramatische zeilrace heeft
tot nu toe zeventien slachtof
fers geëist. Vanmorgen werd
nog een schip vermist: het
Australische jacht Calisana.
In totaal zijn 24 jachten ge
zonken of verlaten. Bij de
grootste reddingsactie op
zee, die ooit is gehouden, zijn
tot nu toe 139 mensen ge
red.
Onzekerheid
Aanvankelijk bestond grote
onzekerheid over vier Ne
derlandse jachten: Karima
ta, Dumon Veh, Anne Mazur
ka en Schollevaer. De Anne
Mazurka nam echter, vol
gens een mededeling van het
Koninklijk Nederlands Wa
tersport Verbond, niet deel
aan de Fastnet Race. Met de
opvarenden van de Dumon
Veh hebben familieleden in
de nacht van dinsdag op
woensdag per marifoon con
tact gehad. Het jacht voer
toen in de omgeving van
Lands End. Volgens de Mari
nevoorlichtingsdienst zou
alles goed zijn aan boord.
Het Nederlandse jacht Schol
levaer van de zeezeilers
Deerns uit Veere en Eekels
uit Baambrugge is gister
avond de haven van Ply
mouth binnen gevaren. In de
haven van die stad, waar de
Fastnet Race eindigde, zijn
tot nu toe vier Nederlandse
jachten binnengelopen. Het
zijn de Formidable, de
Schollevaer, de En Passant
en de Ellisar.
De Nederlandse oorlogsbodem
Overijssel is vanmorgen in
Plymouth aangekomen, met
vijftien overlevenden en de
stoffelijke overschotten van
I ^Scotland/
BRITISH ISLES
•kOpd.it kaartje is te zien welke
route de deelnemers^ aan de
Fastnet race moesten'afleg gen
Een storm die dinsdag vanuit
de Ierse Zee opstak overviel de
deelnemers aan de race die aan
het laatste gedeelte van het tra
ject bezig waren
drie zeilers aan boord. Het
marineschip zal niet langer
deelnemen aan de zoekactie.
De Britse marine blijft
evenwel intensief zoeken
naar de Calisana.
Ook Heath
Aan de dramatische zeilrace
namen 55 jachten uit 19 lan
den deel. Onder de 330 deel
nemers bevindt zich de Brit
se oud-premier Edward
Heath. Hij zond dinsdag
vanaf zijn schip Morning
Cloud IV een noodsein uit,
maar verkeert nu niet meer
in moeilijkheden. De voor
malige eerste minister pro
beert de race, die door de or
ganisatoren ondanks de
ramp niet voortijdig is
beëindigd, uit te varen.
De Nederlandse opvarenden
van het jacht Schollevaer
waren zich bij aankomst in
Plymouth niet bewust van
de omvang van de ramp.
Zeezeiler Eekels: „Het heeft
inderdaad hard gewaaid,
maar dat het zo erg was heb
ben wij niet beseft. We heb
ben de radio niet de hele tijd
aan gehad. Wel hebben we
een verlaten zeilschip gezien
en een helikopter Daar heb
ben we nog naar gezwaaid"
Aan boord van de Scholle
vaer bevonden zich acht be
manningsleden.
Op de organisatie van de zeil
race is inmiddels kritiek
geuit, omdat de boten te licht
zouden zijn. Alan Green,
woordvoerder van de Royal
Ocean Racing Club - de or
ganiserende vereniging -
wijst die kritiek van de
hand. „Er zijn stringente
voorschriften wat betreft
het type van de deelnemende
jachten. Van alle soorten zijn
boten beschadigd. Boven
dien had men deze storm niet
zien aankomen".
Het meteorologisch instituut
in Londen zegt vrijdag al
gewaarschuwd te hebben
voor een storm van wind
kracht acht tot negen. De
weerkundigen wijzen erop,
dat er die vrijdag geen enkel
vissersschip vanuit de Zuid-
ierse havenplaats Cornwall
is uitgevaren.
Verzet
De Amerikaan Ted Turner, die
de Fastnet Race won, is van
mening dat een aantal boten
te licht was voor deze race.
„Ik wist dat dit zou gebeu
ren", sprak hij over de ramp.
„Er is een trend naar lichtere
boten. Ik heb me er tegen
verzet, maar ik was een roe
pende in de woestijn".
De reddingsactie, waaraan
tientallen marine- en vis
sersschepen en zeven heli
kopters deelnemen, zal ver
moedelijk tot na het week
einde duren. Gedurende 24
uur per dag wordt gezocht
naar overlevenden. In prin
cipe gaat de zoekactie door
totdat alle schepen zijn te
ruggevonden. Het socialisti
sche Lagerhuislid Sydney
Bidwell heeft de jachtclubs
opgeroepen mee te helpen de
kosten van de reddingsactie
te bestrijden. „De reddings
actie is uiteraard verant
woord, maar men mag niet
uit het oog verliezen dat de
deelnemers welgesteld zijn
en voor eigen genoegen een
dure sport beoefenen".
I II 5?
Het Nederlandse jacht de Formidable uit Breskens in de haven
van Plymouth. Na de behouden aankomst in de haven werd aan
boord alles wat tijdens de storm nat was geworden te drogen ge
hangen
Storm
kwCLTÏl
KJVKJM 1 V
nriDPri
11/ IAJ\Jl/ f f V
J
vocht
g :\y 1
X/U/v i vl/
PLYMOUTH - Als tij
dens een Fastnet-race
de jachten in de haven
van PLymouth bin
nendruppelen, staan de
hoge kades barstensvol
belangstellenden, die
zich ook danig roeren.
Die belangstellenden
staan er nu weer, maar
op de kade heerst een
bijna drukkende stilte.
En op de jachten die zijn bin
nengelopenis de situatie al
net zo. De bemanningsleden
drommen in gelaten stem
ming bijeen op het achterdek.
Iedereen is onder de indruk
van het gebeuren, al is lang
niet iedereen op de hoogte van
de tragedie die zich op het
wilde water van de Ierse Zee
heeft afgespeeld.
De bemanningsleden bijv. van
het Nederlandse jacht Schol
levaer, eigendom van Ferdi-
nant Eekels en Wessel Deerns,
begonnen na aankomst in de
haven druk hun eigen race te
bespreken en trokken alvast
de acht blikjes open, die ze
voor dit doel hadden koel
hadden gezet, en vroegen tus
sen neus en lippen door aan
iemand op het jacht ernaast
hoe de race in z'n totaliteit
was verlopen. Ze kregen in het
kort toen het verhaal van de
doden en gezonken jachten te
horenOp de Schollevaer sloeg
de stemming direct om. Ze
stonden perplex. Ze hadden
tijdens de hele race geen heli
kopter of vliegmachine ge
zien, hadden via de radio aan
boord niets vernomen, omdat
de zender van het Nederland-
r De Ierse reddingsboot Sir Samuel Kelly (rechts) na het binnenlopen
i de haven van Cork. De Casse Tete leverde een gevecht van 22 uur met
met het Franse jacht Casse Tete 5
de wilde storm op de Atlantische
e fregat Overijssel erg stoor-
Voorspoedig
..We staan er echt versteld van
dat deze race zo'n tragedie is
geworden", zegt Eekels,
want voor ons is de trip ei
genlijk erg voorspoedig ver
lopen. Al ineen vroeg stadium
zijn we de andere jachten uit
het oog verloren en daarna
hebben we ontspannen deze
tocht kunnen afmaken. Na
tuurlijk heeft het wel ge
spookt, met name op het punt
waar we in het pikkedonker
om Fastnet Rock heen moes
ten. De huizenhoge golven
rolden zo hard op die rotsfor
matie af, dat het opspattende
schuim tot boven aan de rot
sen reikte. En er stond op een
gegeven moment zoveel wind,
dat de wijzer van onze wind
meter helemaal op de laatste
streep stond. Gaf op dat mo
ment dus 60 knopen aan,
maar misschien was het in de
praktijk nog wel meer. Dat
had ik nog nooit eerder mee
gemaakt"
JU aar om nou te zeggen, we
hebben 'm zitten knijpen, nee
dat ook weer nietZelfs toen de
wind op z'n hardst waaide
hebben we de vaart erin kun
nen houden"
Inmiddels is de vrouw van Wes
sel Deerns aan boord ge
klommen. De afgelopen dagen
bivakkeerde ze in een hotel in
Plymouth, samen met haar
kinderen. Jk ben door een hel
gegaan", zegt ze. ,Je hoort en
leest al die narigheid, en je
weet dat je man op zee is en
nog niet van zich heeft laten
horen. Zelfs nu het voorbij is.
heb ik nog knikkende knieën
van de zenuwen. Zoiets hoop
ik nooit meer mee te ma
ken"
Crisiscentrum
Op de eerste etage in de Duke of
Cornwalleen eenvoudig hotel
in het centrum van Plymouth,
heeft de organisatie van de
Fastnet-race een soort crisis
centrum ingericht,waar alle
informatie over de trieste ge
beurtenissen op een rijtje
wordt gezegd. Er ligt een lan
ge lijst met de namen van alle
deelnemende jachten en
daarachter wordt ingevuld
hoe het hun is vergaan. Ge
zonken, zonder problemen in
de race, buiten Plymouth er
gens een haven binnengelo
pen, vermist, etc. Maar de lij
sten blijken slecht bijge
werkt.
Voor de verzamelde wereld
pers" staan er zegge en schrij
ve twee typemachines en men
moet bij het doorbellen van
berichten naar het buitenland
gebruik maken van vier tele
foons, waarvan er twee de
geest hebben gegeven, een
slechte organisatie.
fZe hebben er nooit rekening
mee gehouden dat dit ons zou
kunnen overkomen"zegt de
public-relationsman van de
Yachtclub. „Tijdens een Fast
net-race kan het behoorlijk
spoken op het water, dat we
ten we uit het verleden, maar
er is nog nooit èèn slachtoffer
gevallen. Vandaar dat de in
formatieverstrekking nu erg
primitief verlooptHelaas ook
naar de familieleden van de
zeilers toe. Dat zal ons geen
tweede keer overkomen"
Wonderwel
De deelnemende Nederlandse
jachten (nog afgezien uan de
vijf die nog niet zijn achter
haald) hebben zich wonder
wel door de vliegende storm
gewerkt. Voorzover ze Ply
mouth niet zijn binnen gelo
pen, zijn ze elders veilig ge
land. De Scaldiff van schip
per Nauta heeft met slechts
een gebroken roer een veilig
heenkomen gezocht in Cork,
de Schollevear met dr. Van
Dam heeft tijdig Baltimore
bereikt en de bemanning van
de Pepsi is in een reddings
boot (het jacht was niet meer
te besturen) eveneens naar
Cork overgebracht.
Veel jachten hebben kost wat
kost de race willen beëindi
gen, andere hebben besloten
de strijd vroegtijdig op te ge
ven.Het Nederlandse jacht En
Passant bijvoorbeeld, met
schipper Postma uit Son. Hij
zegt: Met weekeinde of de
maandagavond laat voor
spelde niet veel goeds, maar
we hebben het een tijdje aan
gezien. Tot het op een gegeven
moment zo bar werd, dat we
de koppen bij elkaar hebben
gestoken en ons hebben afge
vraagd of het nou wel ver
antwoord was om nog door te
gaan. Er kwamen golven aan,
zo hoog hadden we ze nog
nooit gezien. Tientallen me
ters hoog, bijna rechtop
staand met een kraag van
schuim. Het deed me aan de
Mont Blanc denken. Om de
haverklap liep het achterdek
vol water en ondanks het feit
dat ze alle luiken dicht had
den gedaan, kwam er toch een
hele lading water naar bin
nen. Met emmers tege
lijk"
Omgekeerd.
Onder zulke omstandigheden
vind ik het onverantwoord
verder te gaan. Daarom zijn
we ook omgekeerd. Met het ri
sico weliswaar om te pletter te
lopen op de rotsen van Fastnet
Rock of op de Engelse kust. In
uiterste wanhoop hebben we
toen maar de stormfok gehe
sen en die heeft ons eigenlijk
geredWe zijn de klippen mooi
omzeild. Maar ja, we hebben
ons natuurlijk niet kunnen
klasseren nu, omdat we heb
ben opgegeven. Achteraf ben
ik blij dat we die beslissing
hebben genomen. Je ziet nu
wat er met de anderen is ge
beurd, die wel hebben doorge-
fndanks de goede afloop toch
verslagenheid aan boord van
de Schollevaer.
HERMAN VAN AMSTERDAM
'OP DE ZEEPKIST"
BADHUIS IN KOOI NADERT EINDE
Morgenmiddag in Leiden
LEIDEN - Vanuit de Haarlemmer
straat in Leiden zal morgen het
NOS-radioprogramma "Op de
zeepkist" worden uitgezonden.
Leidenaars krijgen in dit pro
gramma de gelegenheid om,
staande op een echte zeepkist die
is opgesteld voor de kerk "Onze
Lieve Vrouwe Onbevlekt Ont
vangen" (ook wel de Hartebrug-
kerk genoemd) hun mening te
geven over het alimentatievraag-
stuk.
Regisseur Jos Lubsen: "Vooraf
gaande aan "Op de zeepkist" zal
het programma "Meer over min
der" ("De stem van de sprekende
minderheid") worden uitgezon
den. In dit programma wordt een
gesprek uitgezonden met de
stichting Organisatie Gescheiden
Mensen uit De Haag. Naar aan
leiding van dit gesprek wordt er
een stelling geponeerd. Deze
stelling luidt gescheiden vrou
wen hebben na vijf jaar geen
recht meer op alimentatie van de
ex-echtgenoot".
Jos Lubsen vervolgt "Vanaf twee
uur is er de gelegenheid om over
deze stelling te praten. Iedereen
die zich daartoe geroepen voelt
kan op de zeepkist klimmen en
zijn of haar mening laten horen.
Vanaf tien voor half drie zelfs live
in de uitzending. Ik zou dus wil
len zeggen: Leidenaars kom op
en laat horen hoe je er over
denkt".
De presentatie van de uitzending
op de Haarlemmerstraat, die op
Hilversum twee zal worden uit
gezonden, is in handen van Nico
Hammelburg. Ook bestaat de
mogelijkheid om telefonisch te
reageren. In de studio zit presen
tator Hans Zoet klaar om de tele
fonische reacties te verwerken
Zakkenrollers
LEIDEN - Zakkenrollers hebben
in het centrum van Leiden gis
termiddag in totaal zeven porte
monnees weten te bemachtigen:
Het zwaarst gedupeerd werden
vrouwen die winkelden in de
Hoogstraat, Donkerssteeg en
Breestraat. Zij misten respectie
velijk 225, 220 en 180 gulden. Tot
de buit hoorden verder enkele gi
robetaalkaarten.
LEIDEN - Het karakteristieke ge
bouwtje van het badhuis in de
Kooi op de hoek van de Medusa
straat en de Sieboldstraat zal
binnen afzienbare tijd worden
gesloopt om plaats te maken voor
de bouw van woningen.
Het voormalige badhuis dat dateert
uit de jaren twintig werd destijds
gebouwd omdat de meeste wo
ningen in het noordelijke stads
deel nog niet waren voorzien van
een douche of bad.
Renovatie en nieuwbouw in de af
gelopen decennia brachten ver
betering in die situatie, waardoor
het badhuis langzaam maar zeker
zijn functie begon te verliezen. In
april van dit jaar besloot de ge-
rpeente tot aankoop van het
vroegere badhuis. Binnenkort zal
de Leidse raad een bedrag van
63.000 gulden beschikbaar stel
len om de sloop te bekostigen.
De woningen die op die plaats zul
len verrijzen worden gebouwd in
het kader van de verbeterings
plan voor de Kooi. Voor dat plan
heeft het rijk in verband met de
stadsvernieuwing geld beschik
baar gesteld.
LEIDEN - De demonstratie tegen
de woningnood onder Leidse
•ongeren start morgenmiddag
om twee uur vanaf de Kaasmarkt.
Vandaar gaat het richting Stad
huisplein. waar de eisen van het
initiatiefcomité Jongerenhuis
vesting symbolisch aan de ge
meente worden overhandigd.
Zoals wij vorige week meldden is
het comité ontstaan uit jongeren-
en studentenorganisaties, stu
dentenverenigingen en sympa
thiserende verenigingen. Initia
tiefnemer was de stichting Stu
dentenhuisvesting, die haar
plannen successievelijk onder
steund zag door een brede ach
terban.
Het ïnitiatiefcomité eist een verho
ging van het bouwplafond voor
huisvesting van jongeren zonder
dat dit ten koste gaat van bouw
projecten voor andere woning
zoekenden. Bovendien met de
woonruimte goed en goedkoop
zijn. Ook eist het comité recht op
registratie en woonrecht voor alle
jongeren: studerende, werkende
dan wel werkloze.
Met deze actie hoopt het initiatief-
comité ook een groter aanbod
van kamers vanuit de particuliere
sector te bewerkstelligen. In de
afgelopen veertien dagen gaf dat
aanbod al een stijging te zien ten
opzichte van vorig jaar.
Overigens is het comité alleen op
gezet voor de demonstratie. Met
een daarna zal het worden ont
bonden. Wel is de demonstratie
bedoeld als eerste stap. Verdere
acties, hetzij door de oorspron
kelijke groepen hetzij door het
brede overleg, staan al wel op
stapel.
