Rechts grond voor
uitzending
wordt verbeterd
Gegevens gasvervoer nog niet openbaar
Als er niet gauw iets gebeurt
gaan er slachtoffers vallen"
Rijksgoedkeuring nodig
voor vrije sector-woning
Leraren
spannen
geding
aan tegen
de staat
Zaak valse
duizendjes
aangehouden
Scholten in problemen na uitspraak
rechter over troepen in Libanon
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1979
BINNENLAND
PAGINA 7
1
1'
DEN HAAG (GPD) - Het Neder-
lands Genootschap van Leraren
(NGL) spant een kort geding aan
tegen minister Pais van onder
wijs. Door middel van een ge
rechtelijke uitspraak wil de NFO
de bewindsman dwingen de lera
ren te betrekken bij het regelma
tige overleg dat hij met de on-
derwijskoepels voert in de zoge
heten Centrale Commissie voor
Onderwijsoverleg (CCOO). Het
geding dient 4 september voor de
rechtbank in Den Haag.
Het Genootschap beroept zich bij
zijn eis op de Structuurnota On
derwijsoverleg die in 1975 werd
ingediend door de toenmalige
minister van onderwijs Van Ke-
menade en die in 1977 door het
Parlement werd aanvaard. Vol
gens die nota zouden categorale
onderwijsorganisaties zoals het
NGL zitting moeten krijgen in
„sectorraden"; dat zijn onderra
den van de CCOO die werkzaam
zijn op de verschillende onder
wijsterreinen.
Het NGL zal zijn 17.000 leden, lera
ren uit alle sectoren van het
voortgezet onderwijs, adviseren
niet mee te doen aan de demon
stratie die de Nederlandse Fede
ratie van Onderwijsvakorganisa
ties 12 oktober houdt voor be
houd van de werkgelegenheid in
het onderwijs. Voorzitter Roefs
vindt dat minister Pais in ieder
geval „de intentie heeft om iets
aan de werkgelegenheid te
doen". Bovendien wil het Ge
nootschap de onderwijsbegro
ting voor 1980 grondig bestude
ren alvorens verdere stappen te
ondernemen.
DEN BOSCH (ANP) - De recht
bank te Den Bosch heeft de be
handeling van de zaken tegen de
41-jarige caféhouder J.V. uit
Herpt bij Heusden, de 35-jarige
caravanbouwer J.B. uit Den
Bosch en de 39-jarige koopman
F.H. uit De Lier voor de derde
maal aangehouden, en wel tot 4
oktober. Ze staan terecht op be
schuldiging van het in bezit heb
ben van duizend valse bankbil
jetten van duizend gulden. De
rechtbank heeft op verzoek van
de raadsleden de verdachten
onmiddellijk in vrijheid gesteld.
De zaken werden aangehouden
omdat twee getuigen niet waren
verschenen. Dat was in de eerste
plaats de in deze zaken genoemde
duitser Klaus F. die opnieuw niet
verscheen.
De verdachte zegt dat hij met deze
man contacten heeft gehad toen
hij in Den Bosch vertoefde
Daarbij zou wel over de zoge
naamde Caransa-duizendjes zijn
gesproken doch nooit over de zo
genaamde Caransa-duizendjes
zijn gesproken doch nooit over
vals geld. Hij meent dat deze man
een politiespion zou kunnen zijn
die het valse geld opzettelijk bij
hem in de keuken gedeponeerd
zou hebben. Het Openbaar Minis
terie neemt daarentegen aan dat
het een criminele figuur is die de
valse biljetten aan hem zou heb
ben geleverd.
De andere niet verschenen getuige
was hoofdinspecteur Bisschop
van de gemeentepolitie te Den
Bosch die bericht van verhinde
ring had gezonden. Op een vorige
zitting had een getuige verklaard
dat hij de hoofdinspecteur in ge
zelschap van de Duitser in de
binnenstad van Den Bosch had
gezien
Er werden nog enkele getuigen ge
hoord waarbij de officier van jus
titie mr. Bos telkens citeerde uit
de afgeluisterde en op band op
genomen telefoongesprekken
van B. De raadsman van B„ mr.
Doedens oefende daarop scherpe
kritiek uit. Hij constateerde dat
de banden door de politie niet bij
de processen-verbaal zijn over
gelegd en dat er gesprekken zijn
achtergehouden
DEN HAAG (GPD) - „De
regering vraagt om moei
lijkheden, en dit is be
doeld als waarschuwing.
Als er niet gauw iets ge
beurt, dan vallen er
slachtoffers. Dan is het
niet meer tegen te hou
den". Aldus voorzitter ir.
G. S. Vrijburg van de
Stichting Nederlandse
Ereschulden (SNE) op een
bijeenkomst gisteren in
Den Haag.
De SNE vecht al enige jaren voor
betaling van de achterstallige
salarissen aan de Nederlanders
die in de jaren 1942 tot en met
1945 zuchtten onder Japanse ge
vangenschap. Het gaat daarbij
om 37.500 KNIL-militairen en
12.500 burgers die in die jaren in
interneringskampen verble
ven.
Daarbij streeft de SNE naar een ge
lijke uitkering voor alle betrok
kenen. Berekeningen van de
stichting hebben aangetoond dat
Stichting Nederlandse Ereschulden:
de staat dan aan ieder
gevangenen of hun nabestaan
den een bedrag van 16.000 gulden
zou moeten betalen.
Tot dusver heeft de overheid altijd
geweigerd om de soldijen en sala
rissen van burgers (onder wie een
grote groep ambtenaren) uit te
betalen. Men stelt al sinds jaar en
dag, dat de mensen in het vroege
re Nederlands-Indië werkten
voor de Indische regering. De las
ten en plichten van die regering
zijn destijds overgenomen door
die van Indonesië.
De soldaten en ambtenaren zouden
dan ook in Indonesië hun achter
stallige geld moeten zien te krij
gen. Dat is overigens inmiddels
onmogelijk door een overeen
komst tussen ons land en Indo
nesië die in 1966 is gesloten.
Daarbij werd bepaald dat de we
derzijdse vorderingen daterend
uit de periode voor de onafhan
kelijkheid vervallen zouden
worden verklaard.
Indonesië, dat om voor de hand lig
gende redenen toch al nooit zou
betalen, hoeft dat dus sinds enige
jaren ook niet meer. Maar de mili
tairen en burgers die in Japanse
gevangenschap hebben gezeten,
hebben zich ook nooit tot dat
land willen richten. Men vindt
dat de Nederlandse regering een
ereschuld heeft ten opzichte van
de onderdanen uit de Oost.
Ir. Vrijburg: „Het KNIL heeft van
uit Nederland de opdracht ge
kregen tegen de Japanners te
vechten. Het is Nederland ge
weest dat vanuit de Londen de
oorlog heeft verklaard, wij heb
ben dus voor Nederland gevoch
ten. Dat moet nu eindelijk eens
erkend worden".
Stichtingen als de SNE - er zijn
meer belangenverenigingen die
streven naar herstelbetaling voor
KNIL-militairen en ambtenaren
uit Indië - hebben tot dusver al-
Een uit de Tweede Kamer voort
gekomen groep van drie onder
voorzitterschap van de PvdA'er
De Vries, is zich op dit moment
aan het buigen over de ereschul
den-problematiek.
Deze commissie heeft de betrok
ken organisaties toegezegd dat
voor het eind van dit parlemen
tairejaar-aanstaande september
dus - verslag zal worden uitge
bracht. eerst aan de verenigingen
en dan aan de Tweede Ka-
Vrijburg: „Daarom distantiëren wij
ons voorlopig van harde acties.
Wij willen wachten op het onder
zoek van de commissie van dne.
Maar als dat volkomen negatief
is, dan weet ik het nog niet. De
mensen zijn nu zo langzamer
hand witheet geworden. Als de
regering niet donders gauw met
een behoorlijke oplossing komt,
dan gebeuren er ongeluk
ken'.
„De trouweloze houding van de
Nederlandse regering heeft ons
meer gefrustreerd dan de hele
ellende in de Jappentijd", aldus
Vrijburg in zijn ongebruikelijk
militante rede.
AMSTERDAM - Zoals bij
veel
restauratiewerkzaamheden
vergt ook de
opknapbeurt van
de Amsterdamse
Nieuwe Kerk vee'
geduld. Al in
1959 is men met
die opknapbeurt
begonnen maar
het einde is nu in
zicht. Als alles
volgens plan
verloopt kan het
werk, onder
leiding van de
architecten
Verheus en
Wegener
Sleeswijk,
volgend jaar
april worden
beëindigd. Met de
restauratie is in
totaal 45 miljoen
gulden gemoeid
DEN HAAG (GPD) - Het rijks-
goedkeuringenbeleid wordt per 1
september ingevoerd. Dat bete
kent dat dure vrije-sectorwonin-
gen alleen met goedkeuring van
het rijk mogen worden gebouwd.
Omdat de bouw van woningen in
de vrije sector bij de program
ma's achterblijft, zal voorlopig
voor alle dure huizen de rijks
goedkeuring automatisch, wor
den gegeven.
Staatssecretaris Brokx van volks
huisvesting zegt in een brief aan
de Tweede Kamer dat hij het
rijksgoedkeuringenbeleid toch
per 1 september wil invoeren om
direct te kunnen ingrijpen als de
ontwikkelingen daartoe aanlei
ding geven. Brokx verwacht dat
eventueel niet verlenen van de
rijksgoedkeuring alleen zal gaan
gelden voor duurdere vrije-sec-
torwoningen (rond de vier ton).
Met het rijksgoedkeuringenbe
leid kunnen de bouwprogram
ma's in alle sectoren beter wor
den gestuurd.
Een stagnatie in de premie-koop-
bouw kan optreden wanneer de
dure vrije sector te veel geld (van
de kapitaalmarkt) en vooral ook
te veel arbeidskrachten vraagt.
Door een verbod op te leggen een
huis van circa vier ton te bouwen,
komen geld en arbeidskracht vrij
voor de bouwsector die in moei
lijkheden verkeert.
Er valt op dit moment nog weinig te
verbieden voor het rijk omdat
zowel in de premie-koop als in de
vrije sector de bouw achterblijft
bij de ramingen. Brokx schrijft in
zijn brief aan het parlement dat
voor iedere woning in de vrije
sector een rijksgoedkeuring
moet worden aangevraagd. De
staatssecretaris vindt dat hij
hierdoor gemakkelijk inzicht kan
krijgen in de ontwikkelingen in
deze bouwsector.
De gemeenten verlenen de rijks
goedkeuring voor woningen met
een geraamd bedrag aan bouw
kosten tot 200.000 gulden. Voor
woningen boven de twee ton is de
goedkeuring van het ministerie
vereist. Het rijksgoedkeuringen
beleid is actueel geworden omdat
het kabinet-Van Agt begin dit
jaar het bouwprogramma met
2000 premie-koopwoningen ver
hoogde. Deze huizen moeten ge
financierd worden via de vrije
kapitaalmarkt. Met het rijks
goedkeuringenbeleid kan wor
den voorkomen dat de vrije sec
tor te veel geld van die kapitaal
markt gebruikt.
DEN HAAG (GPD) - Minister Scholten (defensie) gaat
in een brief de vaste kamercommissie van defensie over
zijn plannen om de rechtsgrond voor de uitzending van
militairen naar Libanon te verbeteren. De commissie zal
echter niet op korte termijn bijeenkomen, omdat de zaak
nog in handen van de rechter is (de minister gaat in cassatie
bij de Hoge Raad). PPR-kamerlid Waltmans had om zo'n
spoedvergadering gevraagd.
Bij de Vereniging van Dienstplich
tige Militairen (VVDM) zijn giste
ren al de eerste telefoontjes bin
nengekomen van leden die te horen
hadden gekregen dat zij onvrijwil
lig naar Libanon uitgezonden zul
len worden. De WDM bereidt zich
erop voor onvrijwillige uitzendin
gen zoveel mogelijk tegen te wer
ken. Ook de oppositie in de Tweede
Kamer is niet bereid minister
Scholten te volgen wanneer hij op
nieuw Nederlandse soldaten tegen
hun zin naar Libanon wil sturen op
basis van een twijfelachtige juridi
sche constructie. Het zal het minis
terie van defensie nog de nodige
hoofdbrekens kosten om vóór 19
september 300 jongens bijeen te
krijgen.
De president van het gerechtshof in
Den Haag sloeg vorige week de ju
ridische grondslag weg onder de
uitzending van dienstplichtige mi
litairen naar de vredesmacht van de
Verenigde Naties in Libanon. De
minister had zich bediend van een
artikel uit de Dienstplichtwet dat
het mogelijk maakt dienstplichti
gen in gewone tijden buiten Europa
uit te zenden als te verwachten is
dat de oefen ingstijd niet zal worden
overschreden.
Koninklijk Besluit
De minister heeft al aangekondigd
dat hij nu gebruik zal gaan maken
van een andere bepaling uit dezelf
de wet die uitzending buiten Euro
pa mogelijk maakt in bijzondere
omstandigheden op grond van een
speciaal Koninklijk Besluit. De op
positie had de minister begin dit
jaar al voorgehouden dat hij met
STARFIGHTER NEERGESTORT
DEN HAAG (ANP) - Een Neder
landse straaljager van het type
Starfighter is gistermiddag vijf
kilometer ten noordwesten van
Kleef in West-Duitsland neerge
stort. De piloot, de 26-jarige R.
Smit uit Uden is daarbij om het
leven gekomen, zo heeft de
luchtmachtvoorlichtingsdienst
bekend gemaakt. Het slachtoffer
was gehuwd en vader van twee
kinderen.
De Starfighter was na een naviga-
tie-oefening op de terugweg naar
zijn thuisbasis, Volkel. De oor
zaak van het neerstorten is nog
niet bekend.
zo'n Koninklijk Besluit moest ko
men, maar daar wilde Scholten
toen niets van weten. Nu heeft hij
zijn ambtenaren aan het werk gezet
om alsnog zo snel mogelijk een Ko
ninklijk Besluit te ontwerpen.
Daardoor moet het mogelijk wor
den dat Nederland in september
opnieuw driehonderd man aan
Unifil ter beschikking kan stellen,
ook al zijn er niet genoeg vrijwilli
gers.
Onzekerheid
Het is niet verwonderlijk dat de op
positie flink aan de bel gaan trek
ken nu de minister een draai van
180 graden aan het maken is. PvdA-
lid Harry van den Bergh noemde
zo'n draai van de minister „een ern
stige situatie" Volgens Waltmans
(PPR) zou de minister grote rechts
onzekerheid scheppen voor de be
trokken militairen. Dit kamerlid
meent dat een wijziging van de
dienstplichtwet nodig zal zijn om
een echt stevige basis voor onvrij
willige uitzendig te scheppen. Vol
gens hem heeft het Hof bij haar uit
spraak van de afgelopen week laten
doorschemeren dat de oplossing
met het Koninklijk Besluit niet
voldoende zal zijn. Er zou geen
sprake zijn van „buitengewone
omstandigheden" die voorwaarden
zijn voor het gebruik van die con
structie.
De regeringspartijen zullen de mi
nister niet te veel voor de voeten
lopen. CDA-woordvoerder Frin-
king gaat ervan uit dat de Kamer
toestemming heeft gegeven voorde
uitzending naar Libanon. Neder
land moet een internationale ver
plichting nakomen en hoe dat juri
disch precies in elkaar zit is dan een
vraag van de tweede orde, zo rede
neert Frinking.
Zijn WD-collega Ploeg trekt de
uitspraak van het Haagse Hof in
twijfel. Volgens hem kan de uit
zending naar Libanon gewoon als
eerste oefening beschouwd wor
den. Het Hof is dat niet met hem
eens. Ook voor Ploeg staat de juri
dische basis van de uitzending niet
voorop.
Studies naar gevaren voor Europoort grotendeels 'vertrouwelijk'
ROTTERDAM (ANP) De studies die
TNO (Instituut voor technisch en na
tuurwetenschappelijk onderzoek) ver
richt naar de risico's van het vervoer van
vloeibaar gas, zijn grotendeels vertrou
welijk. TNO heeft bijvoorbeeld al in
maart een studie afgerond naar de geva
ren van gas-vervoer in de binnenvaart,
maar de opdrachtgever - in dit geval het
ministerie van verkeer en waterstaat -
heeft het rapport nog niet gepubliceerd.
Dit hebben ingenieurs van TNO gister
avond duidelijk gemaakt op een bijeen
komst in Rotterdam, waar leden van
Provinciale Staten van Zuid-Holland,
Rijnmondraad en gemeenteraad van
Rotterdam vragen konden stellen over
de risico's van LPG-vervoer. Aanleiding
zijn de plannen van Shell en BP om in de
Europoort van LPG-terminal te bou-
Terwijl de discussie daarover voor het eind
van het jaar afgerond moet zijn, is TNO
bezig met een studie naar LPG-aanlan-
ding. De resultaten zullen naar schatting
van de TNO-deskundigen pas volgend
jaar openbaar worden gemaakt, óf het
gepubliceerd wordt, hangt natuurlijk
van de minister af,' aldus ir. Van der
Schaaf, coördinator van het project.
Niet op tijd voor de publieke LPG-discus-
sie is waarschijnlijk ook het tweede zo
genaamde 'gele boek van TNO. Daarbij
gaat het om berekeningen van de gevol
gen van het vrijkomen van gevaarlijke
stoffen. TNO heeft in 1977 een eerste
versie gepubliceerd, maar daar was nog
al wat kritiek op.
Het instituut is toen opnieuw aan het re
kenen geslagen en in maart waren de in
genieurs klaar met hun 'bijgestelde' be
cijferingen. Dr. J.G.A. de Graaf van het
hoofdbureau industriële veiligheid van
TNO schat, dat het nog twee maanden
duurt voor het herziene rapport open
baar wordt.
De onderzoekers willen wel kwijt, dat ze in
de eerste versie wat te pessimistisch zijn
geweest over bijvoorbeeld de kracht van
gasexplosies. De gegevens van de 'twee
de druk' zijn wel afgestaan aan ambtena
ren van Rotterdam, Rijnmond en de
provincie Zuid-Holland voor een studie
naar de gevaren van LPG-aanvoer in
Rijnmond.
Buiten de openbaarheid is tot nu toe ook
gebleken, dat TNO al een maandenlange
discussie voert met de inspectie volks
gezondheid van Zuid-Holland over de
kansen op en de gevolgen van een gas-
explosie. De inspectie is het met TNO
niet eens over de methoden die gehan
teerd worden.
Bij Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol
land liggen op het moment ruim twee
duizend bezwaarschriften tegen de
plannen van Shell en BP voor de bouw
van een LPG-terminal in de Europoort.
Dit. heeft het anti-LPG actiecentrum van
de PRR gisteren in Rotterdam bekend
gemaakt.
De PPR en PSP voeren samen actie tegen
de plannen om vloeibaar gas aan te voe
ren. De partijen hebben in de Rijnmond
model-bezwaarschriften verspreid,
waardoor niet meer dan een handteke
ning nodig is om bezwaar aan te tekenen
tegen een eventuele verlening van ver
gunningen (hinderwet en luchtveront
reiniging) aan de twee oliemaatschap
pijen
De meeste tegenwerking bij on
vrijwillige uitzending kan de minis
ter verwachten van de kant van de
Vereniging van Dienstplichtige
Militairen, de VVDM. Deze bereidt
zich erop voor dat zij zo'n kleine
vijftig leden moet helpen die mis
schien tegen hun zin naar Libanon
moeten. Door middel van een kort
geding zou hun uitzending voor
komen moeten worden.
Bejaarden
zwaar gewond
bij overval
AMERONGEN (ANP) - Bij een
overval in de buurtschap Over-
berg bij Amerongen zijn gisteren
twee bejaarden ernstig gewond
geraakt. Twee gemaskerde man
nen overvielen de vrijstaande
woning, waarbij de 68-jarige
huishoudster de schedel werd
ingeslagen. Zij is in zorgwekken
de toestand opgenomen in een
Utrechts Ziekenhuis, aldus de
rijkspolitie in Utrecht.
De 86-jange bewoner, die zich te
gen de overvallers verzette, werd
eveneens ernstig aan het hoofd
gewond. De overvallers maakten
zich uit de weg met een auto, die
in de buurt van de woning stond
geparkeerd. Het is volgens de
politie niet bekend of er iets is
gestolen.
Aanzienlijke
som gelds
geroofd
uit PTT-auto
AMSTERDAM (ANP) - Twee on
bekende mannen hebben giste
ren in Amsterdam bij een overval
op een transportauto van de PTT
een onbekend bedrag aan geld
buitgemaakt. De auto stond ge
parkeerd voor een postkantoor
aan het Spaarndammerplantsoen
in het westen van de hoofdstad,
toen twee overvallers op een mo
tor kwamen aanrijden. De chauf
feur was op dat moment alleen in
de wagen, omdat de bijryder het
postkantoor was binnengegaan.
De overvallers dwongen de chauf
feur onder bedreiging met een
vuurwapen de auto open te ma
ken. Zij namen een plastic krat
met geld mee en verdwenen op
de motor. Dit voertuig, dat ge
stolen bleek te zijn, werd later te
ruggevonden op de de Wittenka-
de in Amsterdam-West. Volgens
de politie is een aanzienlijk be
drag buitgemaakt. Het zou gaan
om vele tienduizenden gulden.
De PTT heeft de politie verzocht
het juiste bedrag met bekend te
maken.
Drie doden bij
verkeersongeval
NUNSPEET (ANP) - Drie perste
nen uit één gezin zijn gisteravond
om het leven gekomen bij een
aanrijding op de weg Nunspeet
en Vierhouten. Zij zaten in een
personenauto die geen voorrang
gaf aan een vrachtwagen. Een
vierde inzittende van de perso
nenauto werd ernstig gewond.
