Verminderde interesse
voor energiebesparing
Sinds oliekraan na autoloze zondagen weer open is
CXI
tr randstad uitzendbureau
Peugeot 304 GL Diesel,
De oliecrisis van 1973 met zijn autoloze zondagen heeft nog geen aardverschuiving veroorzaakt in het besef van de mensen dat de bomen niet meer tot in de hemel groeiei
als vanouds zullen
groeien
Opwinding
By de RPD heerste er in 1973
een sfeer van opwinding, om
dat de wetenschappelijke
medewerkers en onderzoe
kers geconfronteerd werden
met een nieuw fenomeen in
hun vakgebied van ruimtelij
ke ordening, te weten: het
energieprobleem.
„De RPD zat toentertijd precies
in de periode, dat de Verste-
delijkingsnota werd opge
steld. Het is merkbaar dat de
oliecrisis van 1973 - naast an
dere problemen, zoals stads
vernieuwing, een in verval
geraakte woningvoorraad en
de teruglopende bevolkings
aantallen in de steden - heeft
doorgespeeld in een accent
verschuiving. Het belang van
de steden kreeg extra aan
dacht in de Verstedelijkings-
nota, die voorjaar 1978 in de
Tweede Kamer werd behan
deld. Organisaties en politici
hebben toen pleidooien ge
houden voor herstel, behoud
en verbetering van het
leefklimaat in de stedelijke
gebieden. Verder voor een
beperking van het bevol
kingsverloop uit de steden en
het versterken van de le
vendigheid van de ste
den".
.Bovendien kwame stadsver
nieuwing en het opvoeren
van de. wooncapaciteit in de
Door Herman Dirk
steden door o.m. „verdich
ting" van bestaand stedelijk
gebied in het gezichtsveld
van planners en bou-
Voorbeelden van „verdichting"
van het stedelijke gebied zijn
het opvullen van gaten en het
opnieuw benutten van terrei
nen, waarop de huidige be
stemming niet meer van toe
passing is. Oude fabriekster
reinen in woonbuurten bijv.
zouden opnieuw bestemd en
heringericht kunnen worden
voor volkshuisvesting
Dat het verder de moeite waard
is om zich te bezinnen op de
relatie tussen het energiever
bruik en de ruimtelijke orde
ning, blijkt uit het kort gele
den verschenen jaarverslag
1978 van de Rijksplanologi
sche Dienst, waarvan drs.
Cornet een van de auteurs is
geweest. In dit jaarverslag
wordt gesignaleerd dat er zich
in de laatste jaren mogelijk
een verschuiving in de opvat
tingen ten aanzien van het
wonen in de stad heeft voor
gedaan. Met andere woorden:
de trek terug naar de stad mag
dan nog niet merkbaar zijn, in
het denkpatroon komt het
wonen in de stedelijke gebie
den steeds meer in trek.
Oliecrisis
Door de grotere welvaart en het
oprukkende autoverkeer
keerden vanaf de jaren '50
vooral de midden- en hogeré
inkomensgroepen de stad de
rug toe. Deze mensen zijn in
een positie om zich te kunnen
nestelen in het rustieke plat
teland, of in dorpen met
nieuwbouwwijken en keuri
ge rijen eengezinswoningen
met een tuin. „Het proces van
de suburbanisatie is op gang
gekomen", aldus de RPD in.
het jaarverslag.
Drs. Cornet wijst erop dat dit
stuk niet expliciet is geschre
ven op de relatie tussen het
energieverbruik en de ruim
telijke ordening. Toch staat er
PAGINA 14
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1979
DEN HAAG Hetisrealis-
tisch om de relatie te
onderzoeken tussen het
energieverbruik en de
ruimtelijke ordening in
Nederland. Sinds de
oliecrisis van 1973 is het
ruimtelijke beleid bij
gesteld in de richting
van minder spreiding
en versnippering, en
daarnaast een verster
king van het woon- en
leefmilieu in de steden
en stadsgewesten.
Toch zou het de moeite waard
zijn om tot in den treure - in
samenhang met het beleid
van volkshuisvesting, ver
keer en vervoer - te bestude
ren in welke mate de ruimte
lijke ordening een wezenlijke
bijdrage kan leveren aan
energiebesparing. De uit
komsten daarvan zouden in
verband met de zich aandie
nende energietekorten best
interessant kunnen zijn.
Dit zegt drs. J. C. Cornet, we
tenschappelijk medewerker
by de Rijksplanologische
Dienst (RPD) van het minis
terie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening in Den
Haag.
Een aantal onderzoekers is
reeds werkzaam op het punt
van het energieprobleem. Wat
de RPD betreft, daar is in
middels het thema „Energie
en ruimtelijke ordening" met
hoge prioriteit in de onder-
zoekprogrammering opge
nomen. Cornet noemt als
voorbeeld van een interessant
studieobject het energiever
bruik in vervoerssystemen en
het overige, plaatsgebonden
energieverbruik.
Lam gelegd
Het belang van dit aspect heeft
men kunnen aanschouwen in
de Verenigde Staten, waar het
ruimtelijk patroon geheel is
ingesteld op het particuliere
autogebruik. Cornet: „Wat
dat betekent als de olietoe
voer stokt, hébben we kun
nen zien. Kinderen kunnen
dan niet meer naar school, er
staan lange rijen auto's bij de
benzinepompen, kortom het
openbare leven ligt lam. In
Nederland speelt dit
probleem minder, maar op
langere termijn is het toch
belangrijk om de consequen
ties van energietekorten en
van energieschaarste te door
denken en in te calculeren in
de ruimtelijke ordening van
ons land"
De oliecrisis van 1973 heeft nog
geen aardverschuiving ver
oorzaakt in het besef van de
mensen, dat de bomen niet
meer tot in de hemel groeien.
Toen de oliekraan na de au
toloze zondagen van 1973
weer opengedraaid werd, is
de interesse voor energiebe
sparing verslapt. Het is echter
niet realistisch om te blijven
denken dat de welvaart en het
gemotoriseerde (auto)verkeer
te lezen dat de oliecrisis van
1973 pijnlijk scherp aan het
licht bracht de kwetsbaarheid
van- het suburbane wonen,
met zijn bijna volledige af
hankelijkheid van de auto als
vervoermiddel. In die tijd van
benzinedistributie en autolo
ze zondagen vertoonde het
voor een belangrijk deel lam
gelegde openbare leven in
Nederland veel overeenkom
sten met de huidige Ameri
kaanse toestanden.
Het is dan ook van belang voor
de middellange termijn hier
uit lering te trekken voor het
ruimtelijke beleid. Door de
voorzieningen (winkels, zie
kenhuizen, scholen, muziek
centra) dichter bij de mensen
te brengen, worden afstanden
verkleind. Daardoor neemt
het aantal verplaatsingen in
de vervoersstromen af, wat
energiebesparend is en bo
vendien minder milieuover-
last teweeg brengt.
Ruimtelijk gezien is het dan ook
mede van belang om de func
tie van de stad en van stede
lijke gebieden in waarde te la
ten stijgen. Immers, de men
sen die buiten de stad wonen,
zijn voor het (duurzame) win
kelapparaat, het werken en de
voorzieningen nog steeds
aangewezen op de kernstad.
Dat is tijd- en energieverspil-
lend.
Ingewikkeld
Ruimtelijke ordening is echter
een complexe materie, te in
gewikkeld om, vanachter een
bureau, met wat filosofietjes
te kunnen organiseren. Ver
der ligt in de schoot der toe
komst verborgen welke ver
anderingen ons te wachten
staan door bijv. een technolo
gische „doorbraak".
„Het grote probleem is ten eer
ste: hoe constateer je wat een
deel, of een meerderheid, van
de bevolking precies wil? In
de tweede plaats is het wo
ningtekort bijzonder groot.
Er is nu al een woningtekort
geconstateerd van globaal ge
sproken 82.000 wonin
gen".
„Verder zijn deskundigen er
nog niet uit welke opvattin
gen en waarden mensen aan
leggen met betrekking tot
hun keuze van het woon- en
leefmilieu. Er wordt wel eens
gezegd dat de stad leegloopt,
omdat het wonen er zo onaan
trekkelijk zou zijn. Hoe komt
het dan, dat er een schrikba
rend aantal woningzoeken
den in dè steden staat inge
schreven? Kan er wel sprake
zijn van een vrije keuze om
zich ergens te willen vestigen
als de steden, zoals Amster
dam, economische gebon
denheid eisen om voor een
woning in de gemeente in
aanmerking te kunnen ko-
Wat dit betreft, dienen er in de
afweging van voor- en nade
len in het beleid van volks
huisvesting en ruimtelijke
ordening keuzen gemaakt te
worden. Ook voor wat de rela
tie betreft met het energie
verbruik.
direct industrie werk voor:
produktiemedewerkers
zowel voor dagdiensten als ploegendiensten voor een
bedrijf in Sassenheim. Duur van de werkzaamheden mi
nimaal 2 weken.
magazijnmedewerkers
voor een bedrijf in Alphen. Werktijden van 8.00-17.00
schoonmaakster
voor halve dagen bij een bedrijf in Voorschoten. Bij voor
keur iemand met ervaring.
Leiden. Nieuwe Rijn 44, 071-146546
Alphen a/d Rijn. Vondelstraat 18.01720-93505
(alleen tussen 14.00 en 17.00 u)
TE KOOP AANGEBODEN AAN PARTICULIER PER 1-9-1979
wegens gebruik bedrijfsauto:
schuifdak, wiridkapje, hoofdsteunen, matten v.a., trekhaak met
toebehoren, radio-antenne, tect./ML, kleur wit, km-stand ca.
18.000, schadevrij, fabrieksgarantie, iedere keuring toegestaan,
prijs aankoop in onderling overleg vast te stellen.
Inlichtingen:
H. ter Kuile, Geerestein 63, 2403 PB Alphen aan den Rijn,
telefoon: 01720-44622, 's avonds tussen 19.00-21.00 uur.
LEMY B.V.
Overrijn 18, Leiden
vraagt voor direct
VIER ONDERHOUDSSCHILDERS
Voor goede krachten hoog loon en goede sociale voorzie
ningen.
Inlichtingen tijdens kantooruren 071-131046 en na 18.00 uur
02522-14007 en 071-143481.
Ruit herstellen?
071-122641 bellen.
J. Dubbeldeman
Kooilaan 15 Leiden
gemeente alphen aan den rijn
De directeur van Openbare Werken te Alphen aan den
Rijn, daartoe gemachtigd bij besluit van burgemeester
en wethouders van Alphen aan den Rijn;
Overwegende dat in verband met herstelwerkzaamhe
den aan de riolering in de Planetensingel, de tijdelijke
noodzaak is ontstaan tot het nemen van een verkeers
maatregel als bedoeld in artikel 137, het eerste lid van
het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens.
BESLUIT
Met ingang van woensdag 15 augustus 1979 het ge
deelte van de Planetensingel gelegen tussen de Pres.
Kennedylaan en de Saturnusstraat te sluiten voor alle
verkeer gedurende een periode van 6 weken en verder
voorzover dit voor de uitvoering van de werkzaamhe
den noodzakelijk is.
Alphen
i den Rijn, 13 augustus 1979
ur van openbare werken,
ALUMINIUM SCHUIFRAMEN EN DEURENJ
worden kompleet thermopane beglaasd
in 132 standaardmaten of op maat geleverd.
GOEDKOOP in aanschaf
TIJDBESPAREND bij plaatsing
BLIJVEND wind- en waterdicht
DEGELIJK in gebruik
GEEN ONDERHOUD
VERGRENDELBARE regendichte
Breng eens een bezoek aan onze showroom
of maak een afspraak, de openingstijden zijn
maandag t/m vrijdag van 8.30 -17 uur
zaterdag van 10 -16 uur
Wij adviseren u gaarne
DIJKSTRA KATWIJK
BOUWMATERIALEN BV
GARAGE
VOOR AL UW PLAAT- EN SPUITWERK
SI. Aagtanatraat 10-14, Laldan, 071-125700. 1S3627