"Volop plichten,
maar geen rechten
"Als we geen
circus hebben,
zijn we niets"
WELLICHT VOLGT TWEEDE TOCHT
Expeditie naar Tafelberg vol tegenslag
Expositie
►ans
aardewerk
Leidse reder
woedend op gemeente:
Circus Busch-
Ronald komt
naar Leiden
Een kwaliteits
motor
heeft recht
op kwaliteits
service.
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1979
LEIDEN
LEIDEN - Welke kikkers er rond
springen op de Tafelberg in har
tje Suriname, en welke slangen
soorten er voorkomen, de Leidse
bioloog dr. Rinus Hoogmoed moet
er nog steeds naar gissen. Een
twee maanden durende expeditie
naar de berg, die in de geschiede
nis nog maar een enkele keer is
beklommen, maakte hem wat dat
betreft weinig wijzer. Volgens
Hoogmoed, hij is beheerder van
de afdeling reptielen en amfi
bieën van het museum voor Na
tuurlijke Historie, werd de expe
ditie gekenmerkt door tegensla
gen.
Vertrok Hoogmoed samen met de
Alkmaarse biologieleraar De
Polder juist eind mei om de dier
lijke have in de regentijd te be
studeren, de regen liet het afwe
ten. En regen is noodzakelijk om
zoveel mogelijk (boom) kikkers te
te krijgen. Van het doel om
kikkersoorten te ontdek
ken kwam dan ook weinig of niets
terecht. Hoogmoed denkt wel één
of twee nieuwe soorten gevonden
te hebben, maar het is nog niet
zeker of die alleen op de 1800 mil
joen jaar oude Tafelberg voor
komen.
Met de expeditie hoopte Hoogmoed
ook enig verband aan te tonen
tussen de dieren die in Venezuela,
op soortgelijke grond (zandsteen
formaties) als er op de Tafelberg
is leven. Het verzamelde mate
riaal kon echter op geen enkele
manier in verband worden ge
bracht met het dierlijk leven op
Zuid-oost Venezuela.
De moeilijkheden voor de groep van
de Leidenaar begonnen al bij de
beklimming van de TafelbergDe
tocht van de airstrip naar de berg
nam geen twee dagen in beslag,
zoals Hoogmoed had verwacht,
maar twintig. Een door vorige
onderzoekers gekapte weg bleek
alweer te zijn dichtgegroeid.
Bovendien kon de berg alleen via de
westkant, waar een steile helling
ligt, worden beklommen. De berg
is aan drie kanten afgesloten
door loodrechte wanden. Pas na
25 dagen kwam de groep op de
plaats van bestemming, op 900
meter hoogte boven op de berg.
Door tijdgebrek kon men er
slechts twaalf dagen blijven. In
die krappe twee weken probeerde
Hoogmoed het hoogste punt (bij
na 1100 meter) te bereiken omdat
de vegetatie daar door de hoge
luchtvochtigheid het meest inte
ressante zou zijn.
Vissoort
Wel ontdekte de groep een vissoort
die zich op de berg zonder water
in leven houdt. Deze vissen bewe
gen zich volgens Hoogmoed voort
door met de staarten te klappen.
Hoe ze op de Tafelberg zijn be
land is nog een raadsel, want de
wanden zijn overal even steil.
Hoogmoed vermoedt dat ze er via
watervallen terecht zijn geko-
Werd de expeditie niet wat ervan
was verwachtHoogmoed geeft de
moed nog niet op. Er loopt nu een
pad van de airstrip naar het pla
teau. Binnen ongeveer een jaar
zal de lijn weer zijn dichtege-
groeid. Voor die tijd hoopt de be
heerder de tocht naar de Tafel
berg nog een keer te ondernemen.
Omdat de financiering van een
nieuwe expeditie waarschijnlijk
problemen zal opleveren knoopt
hij er misschien maar een vakan
tie aan vast.
Dr. Rinus Hoogmoed
LEIDEN - In het Rijksmuseum
voor Volkenkunde aan de Steen
straat in Leiden valt op het
ogenblik een nieuwe expositie te
bewonderen. Het gaat om een
honderdtal voorwerpen van Ja
pans aardewerk, die onder de ti
tel "Vijf eeuwen Karatsu kera
miek" bij elkaar zijn gebracht.
Het oudste aardewerk is afkom
stig uit de 16e eeuw. Karatsu ke
ramiek, die volgens het museum
voor het eerst buiten Nederland
te zien is, werd gebruikt in de
n thee-ceremonie.
De tentoonstelling van Japanse ke
ramiek is open tot 8 oktober. De
openingstijden zijn: maandag t/
m zaterdag van 10.00 tot 17.00
uur, zondag van 13.00 tot 17.00
Riolen in
Tuinstadwijk
vernieuwd
LEIDEN - De rioolvernieuwing in
de Leuvenstraat, Drie October-
straat en de straten tussen Drie
Octoberstraat en Schelpenkade
zal in de komende twee weken
beginnen. Het eerst komt de
Leuvenstraat aan de beurt, daar
na de Drie Octoberstraat met zij
straten. Na het vernieuwen van
de rioleringen zal er ook een
nieuw wegdek worden aange
legd. In totaal zullen de werk
zaamheden ongeveer vier maan
den in beslag nemen.
De straten waar gewerkt wordt
zullen tijdens de werkzaamheden
niet bereikbaar zijn voor de reini
gingsdienst.
Johnson
SERVICE
Getrainde service-
technici
Speciaal gereed
schap
Alle benodigde on
derdelen
Jachthaven Poelgeest
Haarlemmertrekvaart
16A, Oegstgeest
Tel. 071-154054, b.g.g. 156755
AfJahnsan
Festiviteiten in
winkelcentrum
Luifelbaan
LEIDEN - De winkeliervereniging
"De Luifelbaan" (Vijf Mei-Be
vrijdingsplein, Leiden Zuid-
West) zet haar vierde lustrum
kracht bij met festiviteiten van 21
tot 25 augustus. Op de openings
dag zullen burgemeester Vis en
wethouder mevrouw Fase een
door de vereniging aangeboden
carillon onthullen op het Bevrij
dingsplein, bij het gezondheids
centrum. Het 12 klokken tellende
carillon kost volgens een woord
voerder van de vereniging inclu
sief de entourage (de bankjes en
bloemperken die er door de ge
meente Leiden bij worden aan
gelegd) «OÏ» 100 000 gulden. Di-
rekt daarna zullen er balonnen
worden losgelaten door een
groep van ongeveer 2000 kinde-
LEIDEN -"Ik weet nog steeds niet waarom ik het doe. Het is
een hard leven. Maar als we geen circus hebben, zijn we
niets". Woorden van de 56-jarigè Heinz Geier-Busch, ter
wijl hij met zijn poedel als een schaduw achter zich aan
over de vlakte loopt.
LEIDEN - "Plichten heb ik volop maar rechten schijn ik niet te hebben. Het is ronduit een
grof schandaal", boze woorden uit de mond van de Leidse reder Slingerland gericht aan
het adres van de gemeente.
Leed
Circusdirecteur Busch is een kleine
gedrongen man met een blozend
gezicht. Hij is wat men in circus-
kringen een „Privatmann"
noemt. Een gewone burger die
door toeval met de piste in aanra
king is gekomen. De romantiek
van het zaagsel, vergeet het maar.
LEIDEN - Het Duitse circus
Busch-Roland komt van
aanstaande maandag (13 au
gustus) tot woensdag (15 au
gustus) in Leiden. De stand
plaats is het Schuttersveld.
De tijden zijn: première
maandagavond 20.00 uur,
dinsdag matineé 15.30,
avondvoorstelling 20.00 uur,
woensdag matineé 15.30 uur,
avondvoorstelling 20.00 uur.
De voorstellingen duren tel
kens 2% uur. Al op zondag
avond zal het opbouwen van
het circus op het Schutters
veld beginnen. Vanaf 23.00
uur komen de dieren aan op
het station Leiden.
In 1946 was de Hamburger Geier
23 jaar oud en werkloos. Wat hij
nodig had was voldoende eten en
een rokertje. Circus Williams kon
hem gebruiken als dierenverzor
ger en dat was het begin van een
lange loopbaan bij het circus.
Misschien is het ook het begin
geweest van een nieuwe circus-
dynastie. Want twee zoons van
Heinz Geier hebben een eigen
In 1884 stak de zoon van een wijn
handelaar uit Estland al zijn geld
in een kleine circustent. De pre
mière van circus Paul Busch
vond plaats op het eiland Funen
in Denemarken, vier jaar later
was het circus in Altona zó suc
cesvol, dat Busch er een groot
vermogen mee verdiende. Ge
steund door zijn vrouw Constan
ce, die een paardennummer had,
bracht Busch aan het eind van de
vorige eeuw grote spektakel
stukken in de piste.
Berlijn
In 1895 liet Busch bij het Beurssta
tion in Berlijn een prachtig cir
cusgebouw neerzetten. Later
volgden stenen circusgebouwen
in Breslau, Hamburg en Wenen.
Er is niets meer van over. Het cir
cusgebouw in Wenen is veran
derd in een bioscoop, de andere
circuspaleizen zijn gebombar
deerd en dat in Breslau is nu
staatseigendom.
De dochter van circusdirecteur
Busch, Paula, heeft de zaak
voortgezet als reizend tentcircus
tot zij in 1974 op hoge leeftijd
overleed. Twaalf jaar eerder was
zij een fusie aangegevaan met het
succesvolle circus Roland dat in
1948 was opgericht. Busch-Ro
land bleef een belangrijke naam
in de Europese circuswereld.
Heinz Geier heeft zich opgewerkt
van dierenverzorger tot spreek-
stalmeester van reclameman en
perschef tot zakelijk leider. Bij
circus Roland kreeg hij in 1960 de
hele leiding in handen en kort
daarop benoemde Paula Busch
hem tot directeur van haar circus.
Hij voegt de naam Busch achter
zijn naam en zal die blijven dra
gen zolang het circus blijft be
staan.
Wat. doet de naam Knie op het pro
gramma? Directeur Geier zegt:
"Ach, dat betreft vier grote die:
rennummers van circus Knie,
waarvan ik het vertoningsrecht
heb. Ik ben al jaren goed be
vriend met Freddy Knie sr. Cir
cus Knie is een nationaal Zwit
sers circus dat alleen in dat land
"Los Munoz" uit Spanje: acrobatische toeren i
Busch-Roland.
reist. Fredy is verplicht om ieder
jaar nieuwe dieren in zijn pro
gramma te brengen. Dat is een
kostbare zaak. Het duurt twee tot
drie jaar voor je een dier iets hebt
bijgebracht. Ik heb toen gezegd:
hoor eens, leen mij die nummers
maar uit. Daaruit is ontstaan dat
ik de vertoningsrechten heb in
Duitsland, Roemenië, Hongarije,
België en Nederland".
Afgekloven woord
"Dresseren is iets anders als pre
senteren", meent Geier. "Domp
teur, onzin, dat is zo'n afgekloven
woord. Je hebt dierenleraren, zo
als wij ze noemen, die prima
vaklui zijn, maar het nummer
niet zelf willen brengen. "So
schön bin ich nicht", zeggen ze.
En misschien hebben ze gelijk,
presenteren is een vak apart. Je
kunt, als je met dieren weet om te
gaan heel goed e
Bij circus Busch-Roland is Sascha
Houcke chef-dressuur. Hij
brengt behalve zijn eigen vol- en
halfbloedpaarden ook een num
mer van circus Knie: een kudde
zebra's en een nijlpaard. Deze
Fransman, die trots uitroept dat
hij de vijfde circusgeneratie is en
in 1935 en 1939 in theater Carré in
Amsterdam heeft mogen optre
den, droomt nu op een klapstoel
tje buiten de caravan op het afge
sloten circusterrein van nieuwe
exotische presentaties.
Directeur Geier loopt handenwrij
vend naar de brandweerwagen
van het circus. Hij zegt: "Vroeger
ergerde het mij zo dat als je de
plaatselijke brandweer over
vloer kreeg, die mannen met hun
gezin enthousiast de voorstelling
kwamen zien, maar geen controle
op de brandveiligheid hielden.
Dat moeten we zelf doen, vind ik.
Circussen zijn per definitie kwets
baar. Ze zijn onmiddellijk afhan
kelijk van het publiek. "Mijn kos
ten bedragen 20.000 gulden per
dag en dat betekent dat ik n
stens 2500 mensen per dag moet
binnenkrijgen," zegt Heinz
Geier. "Ik sluit met de artiesten
driejaarscontracten. De andere
mensen zijn in vaste dienst. Er
zijn Marokkaanse tentbouwers
bij die al tien jaar bij ons werken.
Vandaar die precisie. Ze kunnen
binnen acht uur de hele tent op
zetten."
De honderd wagens van circus
Busch bieden plaats aan onge
veer 150 artiesten en medewer
kers. Met de familieleden meege
rekend betekent dat een dorp van
200 personen. Geier: "We zijn een
soort familie; we horen bij elkaar.
In Duitsland zijn nog maar zeven
circussen zoals het onze over. De
circusfamilies zijn bijna uitge
storven, op een paar kleintjes
Zoals bekepd worden er op dit
moment een aantal bruggen in de
Leidse binnenstad gezand
straald, dat wil zeggen met be
hulp van gritstralen (zeer fijne
steenslag) schoongespoten. Deze
werkzaamheden gaan met een
enorme stofontwikkeling ge
paard. Volgens de heer Slinger
land ondervindt zijn bedrijf grote
schade van deze werkzaamhe
den.
Hij zegt "Wanneer ik met een
rondvaartboot door de tad vaar
dan worden de toeristen bijna uit
de boot gespoten. Zo'n drie we
ken terug zijn ze met dat zand
stralen begonnen bij de Kippen-
brug en de Borstelbrug. Wanneer
we daar langsvoeren moesten de
mensen met jassen over hun
hoofd gaan zitten vanwege de
enorme stofwolken. Ik ben naar
de gemeente gestapt om een re
geling te treffen maar daar werd
ik van het kastje naar de muur
gestuurd".
Slingerland vervolgt: Pas op het
allerlaatste moment, toen de
werkzaamheden al bijna achter
de rug waren, heb ik het voor el
kaar weten te krijgen dat ze met
dat spuiten stopten op het mo
ment dat er een rondvaartboot
aankwam. Maar het leed was toen
allang geschied. We hebben de
afgelopen weken heel wat verwij
ten van boze toeristen naar ons
hoofd geslingerd gekregen".
Nu de werkzaamheden aan de Kip-
penbrug en de Borstelbrug ach
ter de rug zijn is de rust voor de
rederij Slingerland evenwel nog
niet teruggekeerd. "Ze zijn nu
bezig met de grote Havenbrug",
aldus de heer Slingerland, "Dat is
helemaal een ramp want vlakbij
deze brug heb ik twee grote
rondvaartboten liggen. Deze bo
ten zitten nu helemaal onder het
stof en daar is niets tegen te doen.
Wanneer je de boel schoonmaakt
zit het stof er een uurtje later weer
net zo hard op. En in zo'n stofboel
moet je je klanten ontvangen".
Vaarwater
"Ik begrijp heus wel dat deze werk
zaamheden moeten gebeuren
maar waarom beginnen ze nu
juist met die bruggen die midden
in mijn vaarwater liggen. Er zijn
nog zat andere bruggen te doen.
Laten ze daar dan mee beginnen.
Over een maandje is voor ons het
seizoen voorbij en dan kunnen ze
alsnog deze bruggen een beurt
geven".
Rechts op deze foto is een gedeelte zichtbaar van een van de grote rond
vaartboten van reder Slingerland en links de Havenbrug die op dit mo
ment gezandstraald wordt.
Slingerland overweegt nu de ge
meente hem niet terwille wil zijn
het hogerop te zoeken. "Want", zo
zegt zij, "Ik laat het er echt niet bij
zitten. Het is toch belachelijk dat
de regering 25 miljoen wil uitge-
ADVERTENTIE
ven om net toerisme in eigen land
te stimuleren terwijl ze hier in
Leiden op deze manier de toeris
ten wegjagen".
Commentaar bij de afdeling onder
houd bruggen van de dienst ge
meentewerken: "Wij beseffen
best dat het zandstralen nogal
wat ongemak met zich mee
brengt maar dat geldt voor ieder
een. Wij willen de mensen graag
tegemoetkomen maar we kun
nen geen uitzonderingen gaan
maken voor bepaalde personen
of bedrijven, dus ook niet voor de
heer Slingerland. Wij kunnen
toch moeilijk aan hem gaan vra
gen welke bruggen en in welke
we volgorde we moeten bewer
ken".
Capriolen
van een tijger
op de rug van
een olifant