Internationale stuurt Soares naar Nicaragua
Vluchtelingen
conferentie
was een succes
OAE: Erkennen Zimbabwe
zou vijandige daad zijn
Arabieren blij
met uitspraken
Internationale
Paus in
najaar
naar VS
en Ierland
Ontslagen
in Iran
Ontbinding Knesset geëist
MAANDAG 23 JUL! 1979111 U J H IV 1,11U»
PAGINA 7
STOCKHOLM (DPA) - De Socia
listische Internationale wil Nica
ragua daadwerkelijk helpen by
zijn wederopbouw. Dat besloten
zaterdag in Bommersvik bij
Stockholm de vertegenwoordi
gers van ongeveer 20 socialisti
sche en sociaal-democratische
partijen op het congres van de
Socialistische Internationale.
Over twee weken stuurt de Interna
tionale een delegatie naar Nica
ragua die zal worden geleid door
de Portugese socialistische oud-
premier Mario Soares. Zij zal ter
plaatse kijken wat nodig is. Alle
leden van de Socialistische In
ternationale zijn opgeroepen het
nieuwe bewind in Managua poli
tiek en materieel te steunen.
De vertegenwoordiger van het
nieuwe bewind, Eduardo Kühl,
vroeg de Europese landen di
plomatieke betrekkingen met
Nicaragua aan te knopen.
"Europa staat dichter bij Latijns-
Amerika dan de Verenigde Sta
ten", zei hij. Zijn land heeft drin
gend hulp op het gebied van de
voedselvoorziening, de medische
verzorging en de woningbouw
nodig, aldus Kühl, die tenslotte
nog zei dat de voorlopige rege
ring van nationale wederopbouw
in Managua sociaal-democra
tisch van kleur is.
De nieuwe regering van Nicaragua
zal alles in het werk stellen om de
gevluchte president Anastasio
Somoza in Nicaragua voor het ge
recht te krijgen, met als aan
klacht volkenmoord. Dit heeft
Sergio Ramirez Mercado, een van
de vijf leden van de revolutionai
re junta, meegedeeld.
Naar schatting van de junta heeft
de burgeroorlog aan 40.000 men
sen het leven gekost.
Het normale leven komt weer op
gang in het verwoeste land. De
winkels in de hoofdstad Managua
zijn weer open, maar er zijn vrij
wel geen artikelen voorradig.
Mensen die zich bezig houden met
hulpverlening aan de van huis en
haard verdrevenen schatten dat
van de 2.7 miljoen Nicaraguanen
er een miljoen van de oorlog te
lijden hebben gehad. Daarvan
verblijven er vele in vluchtelin
genkampen waar zij minder dan
de helft van het voedsel krijgen
dat zij nodig hebben om in leven
te blijven.
In het noorden van het land wordt
hier en daar nog geschoten. Het
zou gaan om leden van de (ont
bonden) Nationale Garde die
naar Honduras proberen te ont
komen.
De autoriteiten van de Bahama-ei-
landen hebben gisteren meege
deeld dat zij niet van plan zijn een
verblijfsvergunning te verschaf
fen aan Somoza.
In Nassau verluidde in welingelich
te kringen dat Somoza en zijn ge
volg, als zij dat willen, twee we
ken als gewone toeristen op de
Bahama-eilanden mogen ver
blijven. Maar om veiligheidsre
denen schijnt de regering van de
archipel weinig op te hebben met
een langer verblijf van de Somo-
za's, mede gezien de ervaringen
met de ex-sjah van Iran. MANAGUA - Sandinisten staan in het Intercontinental Hotel in Managua in de rij voor voedsel.
VATICAANSTAD (AFP) - De hei
lige stoel heeft zaterdag officieel
bevestigd dat paus Johannes
Paulus II op 2 oktober de alge
mene vergadering van de Ver
enigde Naties in New York zal
toespreken.
Na afloop zal de paus enkele dagen
in de Verenigde Staten door
brengen. Tevoren - van 29 sep
tember tot 1 oktober - bezoekt
Johannes Paulus Ierland.
De Verenigde Staten zijn al eerder
dooreen paus bezocht. Paulus de
zesde was er in oktober 1965.
Maar het zeer katholieke Ierland
heeft nooit een opperherder van
de kerk in zijn midden gehad.
De woordvoerder van het Vaticaan,
pater Romeo Panciroli, zei dat
Johannes Paulus II door secreta
ris-generaal Kurt Waldheim naar
de Verenigde Naties was uitge
nodigd en dat president Jimmy
Carter hem had geïnviteerd voor
een bezoek daarna aan het Witte
Huis.
Het verdere bezoek van de paus aan
de Verenigde Staten heeft vol
gens Panciroli een pastoraal ka
rakter.
De uitnodiging voor een bezoek
aan Ierland heeft de paus gekre
gen van het Ierse episcopaat. Ook
dit bezoek wordt pastoraal van
aard genoemd.
Premier Jack Lynch heeft zaterdag
in Dublin het bezoek van paus
Johannes „een grote eer voor
Ierland" genoemd.
Het zal vanuit het standpunt van de
veiligheid ook een grote zorg
voor de regering zijn, want ex
tremistische protestanten in
Noord-Ierland zouden het be
zoek wel eens kunnen proberen
te verstoren.
In Dublin verluidde dat niet alle le
den van het kabinet erg met het
bezoek waren ingenomen omdat
de protestanten in Noord-Ierland
het wel eens zouden kunnen uit
leggen als een bewijs hoezeer de
republiek aan „Rome" verknocht
is en daarom geen unie mag
plaatshebben.
GENÈVE (GPD) - De regering van Vietnam heeft toege
zegd „al het mogelijke in het werk te zullen stellen om
de exodus van vluchtelingen gedurende een redelijke
periode" te stoppen. Dit zei de secretaris-generaal van
de Verenigde Naties, Kurt Waldheim, na afloop van de
door hem als een „succes" omschreven Geneefse vluch-
telingenconferentie.
Deze unieke bijeenkomst van 65 landen heeft inderdaad
een beter resultaat opgeleverd dan te verwachten was. De
meeste landen deden nog een schepje bovenop de al eer
der gedane toezeggingen.
De internationale gemeenschap
heeft een grote solidariteit ge
toond. Er zijn aanmerkelijke be
dragen beschikbaar gesteld. Ook
de aantallen vluchtelingen die de
verschillende landen bereid zijn
op te nemen, zijn verhoogd. Het
Hoge Commissariaat voor de
Vluchtelingen (UNHCR) heeft nu
190 miljoen dollar ter beschik
king en 260.000 plaatsen voor
asiel. Gehoopt moet worden dat
voor de resterende 80 a 90.000
vluchtelingen ook een oplossing
gevonden zal worden.
In de slotzitting vatte secretaris
generaal Waldheim de resultaten
van de conferentie samen. Hij
noemde in zijn rede als de vier
belangrijkste punten:
De vluchtelingen moeten in sterk
versneld tempo worden vervoerd
naar de landen die ze opnemen.
Dit moet in gelijke mate gelden
voor zowel de land- als de
bootvluchtelingen;
Het tussen Vietnam en de
UNHCR gesloten akkoord over
het legale vertrek (voor mensen
die beantwoorden aan de criteria
„familie-hereniging" en „huma
nitair geval") moet worden ver
breed. Dit mag niet ten koste
gaan van die vluchtelingen die
zich reeds in kampen in Zuid-
oost-Azië bevinden, of van hulp
aan de mensen die langs de gren
zen van Cambodja en Thailand
door honger worden be
dreigd;
Wat betreft het vestigen van
doorgangskampen, is grote
vooruitgang geboekt. De
UNHCR zal onmiddellijk op het
door Indonesië beschikbaar ge
stelde eiland Galang beginnen
met het opbouwen van zo'n
kamp. De Filippijnse regering
heeft ook ruimte beschikbaar ge
steld. Hier zouden nog eens
50.000 vluchtelingen kunnen
verblyven;
I Het redden van mensen op zee
verdient speciale aandacht. Het
initiatief van Frankrijk en Italië
om schepen te zenden die vluch
telingen in nood moeten redden
en de Amerikaanse plannen voor
een grootscheepse reddingsactie
wordt bijzonder gewaar
deerd.
Premier Lynch bereidt volgens Dilemma
welingelichte kringen een poli
tiek plan voor het vraagstuk
Noord-Ierland voor dat hij in
1980 zou willen ontvouwen.
Waarnemers achtten het niet mo
gelijk dat het door het bezoek van
Johannes Paulus II wordt ver
traagd.
Het is niet bekend of de paus zal
gaan naar Armagh in Noord-Ier
land, zetel van de Kardinaal-pri
maat voor geheel Ierland, Tho
mas O'Fiaich, aartsbisschop van
Armagh. Niet alleen zou het poli
tiek een delicaat bezoek zijn, het
veiligheidsaspect zou eveneens
de nodige zorgen baren.
De internationale gemeenschap
zou ook willen zien dat alles in het
werk wordt gesteld om de exodus
van vluchtelingen te beperken.
Daarbij doen zich echter ook mo
rele problemen voor. Toen de se
cretaris-generaal van de VN na
afloop tijdens een persconferen
tie werd gevraagd of de belofte
van Hanoi om „illegaal vertrek"
te stoppen wel in overeenstem
ming was met de fundamentele
rechten van de mens, antwoord
de hy: „We staan hier voor een
dilemma. Aan de ene kant vragen
we om de mensen het recht tot
legaal vertrek te geven. Aan de
ander kant vragen we deze exo
dus te stoppen. Ik geef toe dat we
hier zitten met een dilemma; met
een paradoxale situatie".
Zijn commentaar op de tijdens de
conferentie veel besproken zo
genaamde opvangcentra in Viet
nam zelf: „Dit is een delicate
kwestie, want we willen geen
concentratiekampen creëren. Als
we dergelijke centra opzetten,
dan zijn het plaatsen waar men
sen hun papieren kunnen komen
halen". Op de vraag of er veilig
heidsgaranties waren voor dege
nen die maanden of misschien ja
renlang moesten wachten op uit
reisvisa, zei de secretaris-gene
raal: „De hoge commissaris heeft
de belofte gekregen dat die men
sen op een correcte wijze zullen
worden behandeld".
Ondanks het welslagen van de con
ferentie heerst in Gnève onbeha
gen over de scherpe lijn die nu is
getrokken tussen „legaal" en „il
legaal" vertrek. Te meer omdat
de Vietnamese onderminister
van buitenlandse zaken Phan
Hien er in zijn rede de nadruk op
had gelegd dat „illegaal vertrek"
volgens de Vietnamese wet
streng zal worden gestraft. Waar
deze grens in de praktijk zal wor
den getrokken, hangt geheel af
van de Vietnamese autoriteiten.
De Vietnamese delegatie wilde
geen cijfers noemen of zelfs maar
een hint geven hoeveel mensen
binnen de categorie „legaal" zul
len vallen. De criteria die zij
daarbij noemden, zijn nogal ruim
te interpreteren.
Minister Van der Klaauw zei na af
loop dat de conferentie „een gro
ter succes" is geworden dan hij
had verwacht. Tegen het door de
Fransen voorgestelde en door de
VS gesteunde moratorium had
hij bezwaren, omdat een stopzet
ting een beperking van de bewe
gingsvrijheid zou betekenen. Hij
wees erop dat ook in de slot
conclusie van Waldheim, die ge
zien kan worden als een soort re
solutie, niet over een moratorium
wordt gerept.
Hij had ook bedenkingen bij het
maken van onderscheid tussen
legale en illegale vluchtelingen.
Hij zei in dit verband dat Neder
landse schepen dit onderscheid
zeker niet zullen maken. Van der
Klaauw meende dat de ASEAN-
landen (Filippijnen, Indonesië,
Thailand, Singapore en Maleisië)
de resterende vluchtelingen zou
den kunnen integreren. De
UNHCR heeft aangeboden hier
bij ook de lokale bevolking eco
nomisch te zullen steunen.
Van der Klaauw verwoordde ook
het gevoel dat veel deelnemers na
afloop van de conferentie had
den: „Eigenlijk heb ik bezwaren
tegen een land dat bepaalde
groepen van zijn bevolking weg
werkt. Wij werken eraan mee dat
ze mensen in ballingschap stu
ren. Maar het kan nu eenmaal niet
anders.'
Britse vorstin in Afrika
president van de OAE, William
Tolbert, werd uitgesproken,
drukte Nyerére zich tijdens een
staatsdiner ter ere van de Engelse
koningin en prins Philip voor
zichtiger uit. Hij zei alleen maar
dat hij hoopte dat de ruzies, die
hij in het verleden met de ver
schillende Engelse regeringen
over de bevrijdingsbewegingen
in zuidelijk Afrika had gehad, in
de toekomst niet meer zullen
plaatsvinden.
Het staatsdiner in het presidentiele
paleis in Dar es Salaam was het
hoogtepunt van de eerste etappe
van een toer van koningin Eliza
beth door zuidelijk zwart Afrika,
die met een bezoek aan Malawi,
Botswana en Zambia zal worden
voortgezet en met de opening van
de Commonwealth-conferentie
in Loesaka, aanstaande vrijdag,
zal eindigen.
Alhoewel ook gedurende het
weekeinde de guerrilla-oorlog in
Zimbabwe-Rhodesie verder ging
en Rhodesische troepen opnieuw
een Zipra-kamp op Zambisch
grondgebied bij Livingstone
aanvielen, staat thans vast dat de
Engelse koningin haar reispro
gramma niet meer zal verande
ren. Zij zal - zoals gepland - eerst
naar Botswana vliegen en daarna
in Lusaka zijn. Herhaaldelijk
hadden conservatieve bladen in
Engeland gewaarschuwd dat het
vliegtuig van de koningin het
doelwit zou kunnen worden van
Joshua Nkomo's SAM-7-projec-
tielen. In september 1978 en nog
pas enkele maanden geleden
hadden Zipra-guerrilla's twee
Rhodesische vliegtuigen op die
manier neergeschoten. Maar de
koningin heeft - aldus haar pers
secretaris - te kennen gegeven
dat alles blijft zoals het gepland
werd.
Stranden Tobago
niet bedreigd
SCARBOROUGH (AFP) - Het Ca-
raibische eiland Tobago wordt
niet langer bedreigd door de olie
die in zee gestroomd is na de aan
varing tussen de tankschepen
"Aegean Captain" en "Atlantic
Express", zo heeft men gisteren
in Scarborough meegedeeld.
Volgens de woordvoerder van de
Noordamerikaanse firma die be
last is met het bestrijden van de
olievlek (met een omtrek van 20
bij 4 kilometer), is de vlek volle
dig onder controle.
Bij de aanvaring zijn drie mensen
om het leven gekomen, terwijl er
nog zesentwintig (van wie vijfen
twintig op de "Atlantic Express")
worden vermist.
De PLO zelf zegt dat de Israëlische
stelling dat Arafats organsatie
„uitsluitend een terronstengroep
is" in Europa alle geloofwaardig
heid begint te verliezen.
De Palestijnse strategie is gericht
op Europa. Men beschouwt Ame
rika als beslissende factor in het
Midden-Oosten als „tijdelijk uit
geschakeld" vanwege Washing-
tons interne problemen, de ener
giecrisis. de komende presi
dentsverkiezingen en het ver
lammende effect door de in
vloedrijke jbodse lobby in Ame
rika op elk Arabisch initiatief in
Washington.
De Palestijnen kijken dus hoopvol
naar Europa. In PLO-knngen
gelooft men - sommige Palestijn
se leiders zyn er zelfs van over
tuigd - dat met de ontmoeting
Arafat-Kreisky-Brandt een pro
ces is ingezet dat niet meer is te
gen te houden. Dit proces moet
leiden naar de uiteindelijke offi
ciële erkenning van Europese
zijde dat de PLO volwaardig ge
sprekspartner moet zijn bij de
vredesonderhandelingen; dat de
PLO het Palestijnse volk verte
genwoordigt en dat een onafhan
kelijke Palestijnse staat op de
westelijke Jordaanoever en in de
Gazastrook de enige oplossing is
voor de crisis in het Midden-Oos
ten.
TEHERAN (UPI) - De stafchef van
de Iraanse strijdkrachten, gene
raal Nasser Farbod, heeft zater
dag zijn aftreden bekendge
maakt. Dit, zei hij, omdat men
zich met legerzaken bemoeit en
anderen hem voorschrijven wat
hij doen moet.
"Ik geloof in een vrij en democra
tisch leger dat zich nimmer tegen
het volk zal keren en er geweld
tegen gebruikt", zei Farbod. Het
werd hem volgens zijn zeggen
niet gegund hiervoor te ijveren.
Brigade-generaal Hossein Sarsjar
is benoemd tot nieuwe stafchef.
Een dezer dagen is een mohamme
daans geestelijke, Seyyed Ali
Chamanei, benoemd tot vice-mi
nister voor politieke zaken in het
ministerie van defensie. Of deze
aanstelling en Farbods vertrek
iets met elkaar te maken hebben,
is niet bekend.
Generaal Axizollah Amir Rahimi,
de omstreden commandant van
de Iraanse militaire politie, heeft
zaterdag op een persconferentie
in Teheran zijn aftreden bekend
gemaakt 'uit hoogachting voor
ajatollah Chomeini'.
JERUZALEM - De oud-minister
van buitenlandse zaken Allon
eist het aftreden van de regering-
Begin. Op een persconferentie
leverde Allon felle kritiek op de
regering, die volgens hem op alle
gebieden heeft gefaald en geen
enkele van haar verkiezingsbe
loften is nagekomen. „In elk an
der parlementair stelsel zou zo'n
regering uit eigen beweging zijn
ontslag indienen", stelde Allon.
Samen met de fractievoorzitter
van de oppositionele Arbeiders
partij wil Allon een voorstel in
dienen om de huidige Knesset te
ontbinden en nieuwe verkiezin
gen uit te schrijven.
Directe aanleiding voor zijn kritiek
op de regering was de kabinets
zitting afgelopen week, waarin
door onderlinge onenigheid de
regering niet kon komen tot het
nemen van maatregelen op eco
nomisch gebied, hoewel de rege
ring zelf tevoren had aangekon
digd dat het treffen van harde
maatregelen ter bestrijding van
de inflatie hoognodig was. Na de
ze kabinetszitting zijn ook bin
nen de regerende Likoedparty
ernstige meningsverschillen ont
staan en werd het ontslag van de
minister van financien geëist.
De liberale vleugel binnen de Li-
koedpartij komt deze week bij
een om de voortzetting van haar
deelname aan de regering te be
spreken. De oppositiepartijen
hebben moties van wantrouwen
ingediend, maar deze gezien de
gezondheidstoestand van pre
mier Begin inmiddels een week
opgeschort.
De Israëlische premier is afgelopen
donderdag in het ziekenhuis op
genomen omdat hij last had van
duizelingen. Oorzaak hiervan is
een stolling in een van de aderen
in de hersenen (hersentrombose).
Op doktersadvies zal Begin nog
zo'n twee weken in het zieken
huis moeten blijven. Ook daama
zal hy thuis rust moeten hou
den.
(Van onze corresponden)
JOHANNESBURG - Zowel de Or
ganisatie voor Afrikaanse Een
heid alsook president Julius
Nyerere van Tanzania hebben de
wereld gewaarschuwd dat de er
kenning van Zimbabwe-Rhode-
sië en het opheffen van de sanc
ties tegen dit land onder het te
genwoordige bewind van bis
schop Abel Muzorewa als een vij
andige daad tegenover Afrika
zullen worden beschouwd.
Terwijl de waarschuwing in Mon
rovia in een zeer scherpe toon
door verschillende staatshoof
den, maar vooral door de nieuwe
„terroristen-doelen" waarbij
tientallen Libanese en Palestijn
se burgers worden gedood.
Kreisky verdedigde in Zweden zijn
zienswijze - gevormd na de ge
sprekken met Arafat in Wenen -
dat de PLO Israël niet wil en kan
vernietigen en streeft naar een
Palestijnse mini-staat naast Is
raël binnen de door Israel bezette
Jordaanoever en Gaza-strook.
Ook Kreisky veroordeelt het ter
rorisme, maar meent dat om het
PLO-handvest veranderd te krij
gen. Israël zou moeten onder
handelen met de PLO. Boven
dien vindt Kreisky dat de PLO in
het Midden-Oosten een politieke
factor is welke niet blyvend ge
negeerd kan worden.
Peres ziet het als een Israëlische
overwinning dat de PLO voor
toekomstige zittingen van de So
cialistische Internationale niet
formeel zal worden uitgenodigd.
Ook meent de Israëlische opposi
tie-leider dat Kreisky in Wenen
op persoonlijke titel met Arafat
heeft gesproken en niet als verte
genwoordiger van de Socialisti
sche Internationale.
In Arabische diplomatieke kringen
in de Libanese hoofdstad Beiroet
ziet men de zaken anders: de con
tacten tussen de SI en de PLO
blijven doorgaan en Kreisky had
voor zyn Wenen-ontmoeting wel
degelijk een mandaat van de SI.
Bovendien wijst men op de al
gemene stemming in Bommers
vik, waar de meeste socialistische
leiders wel kritiek hadden op de
omstandigheden waaronder de
ontmoeting Kreisky-Arafat heeft
plaats gevonden, maar niet op het
principe van contacten met de
PLO.
(Van onze correspondent)
BEIROET- In de Arabische wereld
beschouwt men het verloop van
de bijeenkomst van de Socialisti
sche Internationale, afgelopen
dagen in Zweden, als een voor
zichtige diplomatieke overwin
ning van de PLO. In het 60 km
van Stockholm gelegen Bom
mersvik stonden de Israëlische
leider Simon Peres en de Oosten
rijkse kanselier Bruno Kreisky
lijnrecht tegenover elkaar. Inzet
was de omstreden ontmoeting -
twee weken geleden in Wenen -
tussen PLO-chef Jasser Arafat,
de Oostenrijkse bondskanselier
Kreisky en de Westduitse oud-
Bondskanselier Willy Brandt, de
voorzitter van de Socialistische
Internationale.
Peres herhaalde het oude Israëli
sche standpunt dat het nooit met
de PLO kan onderhandelen om
dat het handvest van Arafat's or
ganisatie oproept tot ontmante
ling van de joodse staat. Boven
dien wil Israël niet met de PLO
praten omdat „de PLO een terro
ristische tactiek toepast op bur
gers". Met deze stellingname
heeft men in de Arabische wereld
erg veel moeite gezien de voort
durende Israëlische acties in
De Britse Koningin Elizabeth, prins Philip en prins Andrew, worden in Zuid-Libanon tegen Palestijnse
Malawi ontvangen door president Hastings Banda van Malawi.
