Politie brengt
zwartwerkers
zware slag toe
Begroting 1980 vrijwel gereed
Meer steun voor grote vervuilers
itie moet
dronkenschap
TOOST OP TWEEDE ZOON
PvdA: uitvoer
van nucleaire
kennis beletten
Van Agt terug, maar
nog niet hersteld
Steuntrekkers werkzaam in Duitsland
Sticker
op auto:
dag niet
rijden
WOENSDAG 11 JULI 1979
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet is gisteren
vrijwel gereed gekomen met het opstellen
van de begroting voor 1980. Over bijna alle
punten van het financieel-economisch
beleid voor het komende jaar hebben de
ministers overeenstemming bereikt.
Verwacht wordt dat uiterlijk morgenoch
tend de laatste hand aan de begroting kan
worden gelegd.
Ook over het dekkingsplan voor 1980 is het
kabinet het in hoofdpunten eens gewor
den, zo deelde de Rijksvoorlichtings
dienst na afloop van het kabinetsberaad
mee. Overigens dient dit plan voor de fi
nanciering van de uitgaven pas uiterlijk
eind augustus opgesteld te zyn.
Over de laatste punten waarover nog over
eenstemming moest worden verkregen,
spraken gisteravond de ministers An-
driessen (financiën), Albeda (sociale za
ken) en Van Aardenne (economische za
ken) nogmaals afzonderlijk. Van de tien
hoofdpunten moesten zij het nog eens
worden over twee onderdelen van het be
leid voor het komende jaar.
Politieke kringen in Den Haag toonden zich
verrast over de snelle overeenstemming
binnen het kabinet. Men was ervan uitge
gaan dat vooral de grootte van het finan
cieringstekort tot grote problemen zou
leiden. Zoals bekend moest minister An-
driessen naar de noodrem grijpen om dit
tekort voor 1979 tot zes procent te beper
ken. Voor 1980 wordt gestreefd naar een
tekort dat maximaal 5,25 procent be
draagt.
Na afloop van het kabinetsberaad werd
voorts bekend, dat de ministers het ook
eens zijn geworden over de gaten die in de
afgelopen maanden in Bestek '81 gescho
ten zijn. Daarnaast hebben zij overeen
stemming bereikt over het geld dat be
schikbaar is voor nieuwe plannen in het
komende begrotingsjaar.
Het ziet er overigens niet naar uit dat de
ministers veel van hun wensen voor aan
vullend beleid in vervulling zullen zien
gaan. Vrijwel alle ministers zijn gekomen
met nieuwe plannen, waarvoor miljarden
nodig zijn. Gezien recente uitspraken van
minister Andriessen zal hiervoor maar
weinig geld ter beschikking kunnen wor
den gesteld.
Voor het eerst sinds zijn ziekte zat premier
Van Agt de ministerraad weer voor, hoe
wel hij nog niet geheel was hersteld. In de
afgelopen dagen waren de problemen on
der leiding van vice-minister-president
Wiegel „goed systematisch" aangepakt
Het bereiken van dit snelle resultaat werd
mogelijk doordat de ministers vanwege
de forse problemen zich wat inbinden wat
betreft hun „kleine moeilijkheden".
Het kabinet heeft zich niet direct bezig ge
houden met de energieproblemen. Wel
speelde de energieschaarste steeds op de
achtergrond mee, vooral vanwege de ne
gatieve economische gevolgen van de re
cente verhoging van de olieprijs. De mi
nisters hebben verder bekeken welke ge
volgen deze ontwikkeling heeft voor de
inkomsten en de werkgelegenheid.
Eén van de punten waar het kabinet wel
over gesproken heeft, zonder echter tot
een standpunt te komen, zijn de zgn. Hof-
stra-voorstellen voor inflatieneutrale be
lastingheffing. Gezien de hoge kosten die
invoering van deze plannen met zich
meebrengt, moet hierover nu een besluit
worden genomen indien deze in 1980 in
gevoerd willen worden. De voorstellen
beogen te komen tot een vermindering
van bepaalde mogelijkheden tot rente-af
trek, zoals hypotheekrente.
DEN HAAG (GPD) - Minister-president mr. Andries van Agt heeft
gistermiddag zijn werk in Den Haag hervat. De premier nam de
leiding van de ministerraad op zich die om drie uur begon.
Van Agt moest op de laatste dag dat het parlement vergaderde -
anderhalve week geleden na het afscheid van kamervoorzitter
Anne Vondeling - van zijn dokter het bed in omdat hij pleuritis
bleek te hebben.
Dat Van Agt gisteren weer de ministerraad ging leiden nadat Hans
Wiegel dat een tijdje had overgenomen, betekent niet dat de
premier weer beter is. De minister-president ziet er volgens
waarnemers in het Catshuis nog „even allerbelazerdst" uit als op
de donderdag dat hij ziek werd. Van Agt zou toestemming heb
ben van zijn dokter weer aan het werk te gaan.
In het Catshuis wordt zijn terugkeer op het werk toch als een
gevaarlijk experiment omschreven. Pleuritis kan nog maanden
lang gevolgen hebben op iemands constitutie. Volgens ooggetui
gen echter had Van Agt geen problemen met zijn voorzitterschap
van de ministerraad.
DEN HAAG (GPD) - Het minis
terie van economische zaken
bestudeert de invoering van
een sticker op de voorruit die
aangeeft op welke dag met de
auto niet mag worden gere
den. De kleur van de sticker,
door de politie in een oogop
slag te herkennen, geeft de
dag aan waarop de auto van
het verkeer wordt 'uitgeslo
ten. Wanneer hij geen onthef
fing krijgt, mag de autobezit
ter zelf de dag vaststellen
waarop hij zijn auto zal laten
staan.
Een woordvoerder van econo
mische zaken heeft bevestigd
dat het kabinet binnenkort
zal uitspreken of dit plan aan
vaardbaar en uitvoerbaar is,
zodat het kan worden toege
voegd aan het pakket maatre
gelen dat ontworpen is om in
geval van een acute brand-
stofschaarste een volledige
verstoring van het verkeer te
voorkomen.
Het stickerplan zou voorlopig
alleen voor personenauto's
moeten gelden; bedrijfsauto's
worden uitgezonderd. Hier
onder zouden ook de taxi's
moeten worden gerekend,
terwijl invaliden een onthef
fing kunnen krijgen. Onthef
fingen liggen tevens in het
verschiet voor autorijders die
kunnen aantonen dat zij zon
der auto hun werk niet of in te
geringe mate kunnen verrich
ten.
Een en ander is thans nog on
derwerp van bespreking met
verkeer en waterstaat, de
ANWB en de Centrale Politie
Verkeers Commissie (CPVC).
Het plan om alle auto's door
middel van stickers een dag
het rijden te ontzeggen, is we
gens de gemakkelijke her
kenbaarheid door de CPVC
naar voren gebracht.
Economische zaken wijst er
evenwel op dat op dit mo
ment nog geen plannen be
staan op korte termijn een
gedeeltelijk rijverbod op te
leggen. „Het stickerplan zal
worden toegevoegd aan de
plannen die op dit moment in
voltooide of bijna voltooide
vorm voor uitvoering gereed
liggen, wanneer de omstan
digheden daartoe no
pen".
De andere plannen zijn benzi
nedistributie zoals in 1973, een
rijverbod op zondagen, slui
ting van de pompen in het
weekeinde en ten slotte een
beperking van benzineleve
ring - een zeker aantal liters
per auto, dan wel beperking
van de openingstijden - op
last van de overheid.
NIJMEGEN (GPD) - Een speciaal rechercheteam ter be
strijding van zwartwerkers en koppelbazen heeft 65
personen uit Nijmegen, Arnhem, Doetinchem, Gendrin-
gen, Wisch en Bergh aangehouden, omdat ze gedurende
lange tijd in Duitsland werkten terwijl ze in Nederland
een uitkering genoten. Ze hebben in totaal voor een
miljoen gulden ten onrechte aan sociale uitkeringen
ontvangen.
r om daar voornamelijk sloopwerk te
Het opsporingsteam, bestaande uit
sociale rechercheurs van het
GAK in Nijmegen en Arnhem en
van de plaatselijke rijkspolitie
korpsen, is in actie gekomen kort
na de aanhouding vorig jaar van
meer dan honderd zwartwerkers
in Groesbeek. Eind 1978 heeft
men gedurende acht weken in
tensief een twintigtal grensover
gangen van Winterswijk tot Ber
gen in Limburg in de gaten ge
houden. Het was voor de speur
ders geen gemakkelijke zaak de
zwartwerkers te pakken te krij
gen, daar ze veelal via verschil
lende grensovergangen naar
Duitsland gingen en via andere
doorlaatposten weer in Neder
land terugkeerden.
Oplichting
De rijkspolitie heeft alleen de
zwaarste gevallen van zwartwer
ken (in dit geval goed voor 36
manjaren) eruit gepikt. Personen
die naast hun uitkering in Duits
land er enkele uren zwart iets bij
verdienden (dat zijn er voor zover
bekend zo'n 25) worden als lichte
gevallen aangemerkt en zijn on
gemoeid gelaten. De 65 zwart
werkers, van wie 16 uit Nijmegen,
hebben bekend en een proces
verbaal gekregen wegens oplich
ting en het plegen van valsheid in
geschrifte.
De steunfraudeurs waren in
Duitsland hoofdzakelijk in de
bouw werkzaam of verrichtten
grondwerk als het leggen van ka
bels en het graven van sleuven.
Hun werkterrein lag niet naast de
deun de ritten gingen dagelijks
naar Keulen en Düsseldorf. En
kele zwartwerkers waren werk
zaam bij de Deutsche Bundes-
bahn.
De koppelbazen die de fraudeurs
over de grens lieten werken, een
vijftal uit Nijmegen, Bemmel en
de Achterhoek, worden binnen
kort aangepakt. Nagegaan wordt
of ze sociale lasten en ziekte- en
ongevallenverzekeringen voor de
werknemers hebben betaald. Dat
de vijf nog niet zijn aangehouden,
heeft als reden het feit dat de
rijkspolitie kampt met een tekort
aan mensen vanwege vakanties.
De aanhouding van de koppelba
zen zal geen bres slaan in de acti
viteiten van deze werkbemidde-
laars in Nijmegen, het mekka van
het koppelwerk. „We trekken ze
een melktand uit", is de reactie
van de rijkspolitie.
De zwartwerkers die tegen de lamp
zijn gelopen, zullen flink wat geld
moeten terugbetalen aan het
GAK, gemeente of bedrijfsver
enigingen. De bedragen kunnen
variëren van enkele duizenden
tot tienduizenden guldens. De
Groesbeekse zwartwerkers, die
ook in hun uitkeringsperiode een
volledig zwart salaris inden, zijn
grotendeels weer - ook bij kop
pelbazen - wit gaan werken ten
einde hun ten onrechte genoten
uitkering te kunnen terugbeta
len.
Opsporing
Het opsporen van zwartwerkers is
niet zo moeilijk. Er komen bij de
politie en de sociale rechercheurs
van het GAK genoeg tips binnen
over werklozen, die momenteel
als zwartwerker actief zijn bij be
drijven in Nederland. Men kan
met de informatie echter niet aan
de slag gaan, aldus de recherche-
groep van de rijkspolitie district
Nijmegen, omdat er niet vol
doende mankracht is, noch bij de
politie, noch bij de Gemeen
schappelijke Administratie Kan
toren. Daarom is er ook nauwe
lijks controle op de werklozen en
blijven de tips ongebruikt in de
bureauladen liggen.
Van de 70 gemeenten die vallen on
der het arrondissement van de
rechtbank Arnhem zijn er slechts
acht die een sociale rechercheur
hebben aangesteld. Zowel het
GAK in Nijmegen als in Arnhem
beschikken ieder over één re
chercheur. De meeste gemeente
besturen willen aan deze man
geen of anders beperkende op
sporingsbevoegdheid geven. Ar
gumentatie hiervoor is dat de so
ciale dienst een hulpverlenende
en geen controlerende instantie
Maar, stelt de rijkspolitie Nijme
gen: bonafide werknemers wor-
den wel gecontroleerd of ze op \[pk^-lpir.| Qfirlnrc
tijd op hun werk komen en of ze -1- lcillHC/1 o
voldoende arbeidsprestaties le
veren. Iedere belasting betalende DEN HAAG (ANP) - Het Neder
landse bevoorradingsschip
Smitlloyd 32 heeft zaterdag in
Philippijnse wateren een bootje
met 27 vluchtelingen uit Vietnam
opgepikt. Dit heeft het ministerie
van buitenlandse zaken in Den
Haag meegedeeld.
UTRECHT (ANPIGPD) -
George Guillermo en burge
meester Vonhoff van Utrecht
heffen het glas, nadat Guillermo
gistermorgen zijn tweede zoon
Nicolas Daniël Mauricio op het
Utrechtse stadhuis had aange
geven.
Verslaggever Harry van Dam
van het Utrechts Nieuwsblad
werd door het hoofd persza
ken van de Rijksvoorlich
tingsdienst, W. van den Ber
ge, bij de bijeenkomst rond de
aangifte van de jongste zoon
van prinses Christina en Jor
ge Guillermo, verwijderd.
Van Dam moest vertrekken
omdat zijn kleding naar de
mening van Van den Berge
niet in overeenstemming was
met het karakter van de bij
eenkomst.
De verslaggever, die gekleed
was in een beige pantalon,
een geruit overhemd zonder
stropdas en een blauw spij
kerjasje, heeft de plechtig
heid in een radiowagen van
de NOS gevolgd. Van den
Berge argumenteerde zijn be
slissing door op te merken:
"Het is hier geen strandpar-
ty\
Vluchtelingen
opgepikt door
burger in Nederland heeft er toch
recht op te weten wat er met de
uitkeringsgelden gebeurt.
VELP (ANP) - De politie
Velp heeft gistermorgen een 21- Het ministerie heeft de ambassade
jarige man uit Dieren aangehou
den, die daar even tevoren in ra
zende woede voor ettelijke tien
duizenden guldens schade had
aangericht aan het interieur van
de Sociale Dienst.
Hij sloeg meubilair kort en klein,
rukte lampen van het plafond en
gooide schrijfmachines door de
ramen. Waarom de man boos was
werd de politie niet duidelijk.
in Manilla gemachtigd een garan
tieverklaring voor de vluchtelin
gen af te geven als dit nodig
mocht zijn. Een garantieverkla
ring kan nodig zijn voordat
vluchtelingen die door een schip
zijn opgepikt, toestemming krij
gen aan land te gaan. Door het
geven van de verklaring stelt Ne
derland zich garant voor het op-
de 27 Vietnamezen.
DEN HAAG (GPD)-De export van
nucleaire kennis vanuit Neder
land moet onmogelijk worden
gemaakt. Voorts moeten objec
tieve criteria worden opgesteld
waaraan moet zijn voldaan voor
dat een vergunning voor de uit
voer van nucleair materiaal kan
worden verleend.
Dat vindt de PvdA-fractie in de
Tweede Kamer. Eerder dit jaar
dienden de PvdA-kamerleden
Ter Beek, Van der Hek, Patijn en
Van Dam een voorstel voor wijzi
ging van de In- en Uitvoerwet in,
die bedoeld was om de Tweede
Kamer voortaan de beslissende
stem te geven bij de uitvoer van
nucleair materiaal.
De affaire rond de Pakistaanse ge
leerde Khan, die Nederlandse
atoomgeheimen aan zijn land zou
hebben doorgespeeld toen hij bij
Urenco in Almelo werkte, heeft
de socialisten ertoe.gebracht ook
de uitvoer van nucleaire kennis
in hun voorstel op te nemen.
Op een ander punt zullen Ter Beek
c.s. hun initiatief-voorstel wijzi
gen. Vanuit de andere fracties in
de Tweede Kamer was nogal be
zwaar gemaakt tegen het feit dat
het oordeel over al dan niet uit
voeren van kernmateriaal bij de
Kamer zelf komt te liggen. Daar
mee zou een beslissing daarover
afhankelijk worden van een toe
vallige meerderheid in de Twee
de Kamer, waardoor willekeur
zou kunnen ontstaan.
Het bedrijfsleven zou daardoor niet
van tevoren duidelijk weten of al
dan niet tot uitvoer kan worden
overgegaan. De PvdA-kamerle
den zeggen nu in een brief aan de
voorzitter van <je Tweede Kamer
dat zij gevoelig zijn voor deze ar
gumenten. Daarom zal in hun
voorstel een aantal objectieve cri
teria worden opgesteld, waaraan
voldaan moet zijn, wil kernmate
riaal voor uitvoer in aanmerking
komen. De Tweede Kamer hoeft
deze criteria dan alleen nog maar
te toetsen.
De PvdA'ers denken daarbij onder
meer aan de bepaling dat het ont
vangende land het verdrag tegen
de verspreiding van kernwapens
moet hebben ondertekend. Ook
mag het betrokken land het ont
vangen atoommateriaal niet
doorverkopen aan een ander land
dat dit verdrag niet heeft gete
kend. Voorts moet de ontvanger
bereid zijn het bij het gebruik van
het kernmateriaal ontstane
nucleaire afval op te slaan onder
internationaal toezicht.
De PvdA'ers zeggen dat hun nieu
we voorstellen geheel aansluiten
bij het verscherpte beleid van de
Amerikaanse regering in deze
zaak. Omdat zij deze nieuwe as
pecten in hun initiatiefvoorstel
willen opnemen en bovendien
vanuit de Kamer erg veel vragen
over dit onderwerp zijn gesteldis
het de indieners niet mogelijk
geweest eerder hun visie op de
reacties uit de Kamer te geven.
Zij zullen dit nu zo spoedig mo
gelijk na het zomerreces van de
Kamer doen.
DEN HAAG (GPD) - De politie
dient niet langer zelf te beoorde
len of iemand onder de invloed
van alcoholhoudende drank ver
keert. Volgens nieuwe richtlijnen
van de ministers Wiegel (bin
nenlandse zaken) en De Ruiter
(justitie) dient in dergelijke ge
vallen een arts te worden gewaar
schuwd om een diagnose te stel
len. Dronkenschap behoort
voorts niet automatisch te leiden
tot een nacht in een politiecel.
Dergelijke gevallen moeten thuis
of in een ziekenhuis worden ver
zorgd.
De bewindslieden schrijven dit aan
de Tweede Kamer naar aanlei
ding van een geval in Amsterdam
in 1976. Hierbij overleed een 17-
jarige jongen in een politiecel
terwijl hij, zoals later bleek, ver
keerde onder de invloed van al
coholhoudende drank. De WD-
kamerleden Geurtsen en Riet
kerk stelden indertijd hierover
schriftelijke vragen, waarop het
vorige kabinet toezegde met
nieuwe richtlijnen voor de politie
te zullen komen. Het kabinet-Van
Agt heeft deze nu definitief vast
gesteld. De richtlijnen werden
voorgesteld door een ambtelijke
werkgroep.
Volgens minister Wiegel beschikt
de politie niet over voldoende
materieel en personeel om in
voorkomende gevallen goede
hulp te garanderen. Vandaar dat
een arts moet worden ingescha
keld. Voorts dient de observatie
bij het aantreffen van een geval
van dronkenschap „zeer zorg
vuldig te geschieden", omdat al
tijd de kans bestaat dat er sprake
is van een misdrijf. Bij een op
pervlakkige waarneming kunnen
dergelijke verschijnselen snel tot
verkeerde conclusies aanleiding
geven, schrijft hij.
In die gevallen waarin de medische
behandeling botst met andere
overwegingen, zoals de opspo
ring van een misdrijf, krijgt me
dische behandeling voorrang, al
dus de bewindslieden. Deze kan
echter eventueel plaatsvinden
onder toezicht van een politie
ambtenaar. Wanneer iemand on
der invloed verkeert, maar toch
dient te worden ingesloten, moet
aan de betrokkene een voortdu
rende zorg worden besteed,
schrijven de bewindslieden.
Minister De Ruiter heeft inmiddels
het korps rijkspolitie opdracht
gegeven de nieuwe richtlijnen in
te voeren. Minister Wiegel heeft
de commissarissen van de Ko
ningin om overeenkomstige
stappen verzocht.
Financiële hulp bij bestrijding milieuverontreiniging
DEN HAAG - De grote vervuilende
industrieën zullen in het vervolg
vaker een beroep kunnen doen
op financiële steun van de over
heid bij het bestrijden van mi
lieuvervuiling. Dit staat in de no
ta „Milieuheffingen", die minis
ter Ginjaar (volksgezondheid en
milieuhygiëne) gisteren aan de
Tweede Kamer heeft gezonden.
Uit dit discussiestuk blijkt dat de
bewindsman wil vasthouden aan
het uitgangspunt dat de vervuiler
betaalt.
Minister Ginjaar wil komen tot een
versoepeling van het tot nu toe
gevoerde beleid, zodat meer kos
ten kunnen worden betaald uit de
algemene belastingmiddelen. Dit
heeft vooral betrekking op maat
regelen van algemene aard, maar
ook wanneer zware heffingen het
voortbestaan van het betrokken
bedrijf in gevaar kunnen bren
gen.
Het kabinet wil vooral rekening
gaan houden met de vaak hoge
uitvoeringskosten tijdens een
overgangsperiode. Tot nu toe
werd ook op dit punt strak de
hand gehouden aan het beginsel
dat de vervuiler betaalt. Nu ech
ter vindt minister Ginjaar dat in
deze gevallen ook de schatkist
moet bijdragen. Hij wijst er ove
rigens op dat (als uitgangspunt)
„de vervuiler betaalt" beant
woordt aan de vereisten van
doelmatigheid en rechtvaardig
heid.
In de nota waarschuwt minister
Ginjaar tegen de theorie dat hoge
milieuheffingen de overgang tot
minder vervuilende technieken
bevorderen. Deze stelling is vol
gens hem niet bewezen. Hij wil
dit doel echter alsnog bereiken
door de heffingen doorzichtiger
te maken en beter aan te laten
sluiten bij de aard van de veront
reiniging.
Het kabinet heeft voorts besloten
het instellen en wijzigen van hef
fingen plaats te doen vinden bij
algemene maatregel van bestuur.
Dit moet ertoe leiden dat bezwa
ren gemakkelijker naar voren
kunnen worden gebracht omdat
de maatregel gepubliceerd zal
worden in de Staatscourant.
Daarnaast wil de regering de be
staande heffingen beter laten
aansluiten bij het belastingsys
teem. Hiervoor worden al wijzi
gingen van de Afvalstoffenwet en
de Wet geluidhinder voorbe
reid.
Later dit jaar zijn voorstellen te
verwachten met betrekking tot
het gelijktrekken van regionale
verschillen tussen de verschil
lende heffingen. Dan komt de re
gering ook met een standpunt
met betrekking tot de koppeling
van de heffing waterverontreini
ging aan de woning bezetting of
het drinkwaterverbruik.
