PRINS FILIBËRKË
Niels Christi winnaar
choreografenwedstrijd
Vragen over peil van
conservatorium-opleiding
'RIJPAG 6 JULI 1979
VARIA
PAGINA 23
Ik heb de dichtbundel „Verzwe
gen verzen" van Ton Luiting
toegestuurd gekregen. Onder
titel 1936-1978. Helemaal bij
gewerkt tot op de dag van
vandaag zijn deze verzamel
de gedichten van Luiting dus
niet. Copyright 1979 by De
Schutting Pers, Hilversum.
De bundel heeft een motto van
Bertus Aafjes meegekre
gen:
,foëzie is veeleer zwijgkunst
dan woordkunst"
De begeleidende tekst op de ach
terkant haakt daarop in:
,J)eze verzamelde gedichten
van TON LUITING (geb.
1936) heten VERZWEGEN
VERZEN"omdat poëzie méér
is dan taal. Het poëtisch mo
ment ligt immers juist vlak
vóór de geboorte van een ge
dicht".
Blanke verzen
Een paginanummering ont
breekt. Sterker nog, ook de ge
dichten ontbreken. Het ge
beurt me wel vaker dat ik van
een uitgeverij een bundel pro
za of poëzie toegestuurd krijg,
waarvan bladzijden wit zijn
gebleven door een gebrekkige
druktechniek. Ik denk dan al
tijd dat dit wel geen toeval zal
zijn geweest, maar meer een
goedkope manier om van de
misdrukken af te komen,
maar in dit geval bleken alle
bladzijden wit te zijn geble
ven. tachtig in totaal. Een
vrij dikke bundel dus, maar
dan ook de neerslag van 42
jaar poëtische arbeid. Hier
moest sprake zijn van opzet,
sterker nog: van een grap.
Weliswaar een al eerder ver
toonde grap, maar elke gene
ratie schoolkinderen, en elke
generatie dichters, heeft recht
op dezelfde grap, vind ik.
Prenataal
,Met beslistheid gaat het hierbij
niet om een grap" vervolgt de
flaptekst achterop), „ook niet
om een herhaling van het boek
„Wit-weiss" van Herman de
Vries uit 1967, maar om een
volstrekt legitieme aandui
ding van het prenatale sta
dium, dat de hand reikt naar
de stilte, die overblijft, als het
gedicht geschreven is".
Die flaptekstschrijver had dich
ter moeten worden, sakker
loot! Het gaat dus NIET om
een grap, zelfs niet om een
herhaling van wat twaalf
jaar geleden al net zo is ge
daan door Herman de Vries
(wat zou er toch van Herman
de Vries zijn geworden, en
van de scooter, en van de
stopperspil?), maar om (even
kijkende, nee: „een" VOL
STREKT LEGITIEME (waar
staat dat dan?) aanduiding
van het prenatale stadium,
het aan de geboorte vooraf
gaande tijdperk dus, dat de
hand reikt aan, nee: naar de
stilte, die overblijft, als het
gedicht geschreven is...
Het intieme
Het stadium mag dan prena
taal zijnmaar het heeft al wel
een wellicht magnifiek ti
chouten handje met hout
kwast dat naar de stilte reikt
die resteert als het gedicht
eenmaal geschreven is. Hoor,
zo werd nooit gezwegen,
hoor... Deze handreiking van
voorgeboorte naar overblij
ver is, zo lezen we verder, „een
proces", en ,Jiet residu van dit
proces noemen we poezie
Het enige residu dat ik me bij
een handreiking kan voor
stellen, is de herinnering aan
de handdruk, die wel even
vluchtig moet zijn als de
glimlach van de langzaam
vervluchtende Cheshire Cat.
Dus dat is nu poëzie, „waarvan
het intieme zichtbaar is voor
de dichter zelf, maar eeuwig
onzichtbaar blijft voor de an
der". Het intieme van het re
sidu van de handreiking van
het prenatale stadium naar
de stilte als het gedicht ge
schreven is - het klinkt heel
sexy. Het intieme, dat zicht
baar is voor de dichter (die
blijkbaar geslachtsgemeen
schap met haar gehad heeft),
maar helaas onzichtbaar
moet blijven voor „de ander",
van wie geen overspel ver
wacht wordt. Ik citeer nog
even de laatste regel van de
verklarende tekst achterop:
poëzie, zó opgevat, vertoont,
onder andere, raakvlakken
met de konseptuele kunst en
de body art".
Ha, ik wist wel dat het sexueel,
of laat ik liever zeggen: sensu
eel in elkaar zat. „Onder an
dere!!" Er zijn dus nog veel
meer raakvlakken, te veel om
op te noemen, mits de poëzie
althans )rzó" wordt opgevat.
Intussen dreigen we te verge
ten dat er ergens, maar blijk
baar even onzichtbaar als het
intieme, gedichten van Ton
Luiting moeten bestaan, want
pas als het gedicht geschreven
is, resteert die stilte die door
de handreiking van het pre
natale stadium het hele proces
in werking stelt waarvan we
het residu poëzie noemen. En
die poëzie, zó opgevat, „ver
toont" raakvlakken, en die
raakvlakken, tachtig in getal,
zijn dus als lege bladzijden te
bezichtigen in de bundel
„Verzwegen verzen", met dat
motto van Aafjes: Poëzie is
veeleer zwijgkunst dan
woordkunst". Dom van Ber
tus, om dat onder woorden te
willen brengen.
DEN HAAG - Niels Christe van het Nederlands Danstheater heeft
in Keulen (West-Duitsland) met zijn ballet "Quartet" op muziek
van Dimitri Sjostakovitsj de jaarlijkse wedstrijd voor choreogra
fen gewonnen, een hoofdprijs van vierduizend mark en een oor
konde.
Aan de wedstrijd werd deelgenomen met werken van 41 choreogra
fen uit de gehele wereld. Na een voorselectie van 28 balletten
koos de internationalejury er twaaf uit, die de afgelopen dagen in
twee voorstellingen in het Schauspielhaus in Keulen werden
uitgevoerd.
Niels Christe is een dertigjarige danser-choreograaf, die al dertien
jaar aan het Haagse balletgezelschap is verbonden.
"Quartet" is zijn zesde ballet. Het werd in Keulen gedanst door
Yvonne Jordans, Laurina van der Vusse, Peter Buyl en Anthony
Vandecasteele, leden van de adspirantengroep "Springplank"
van het Nederlandse Danstheater. Tom Schenk ontwierp er de
cor en kostuums voor.
DEN HAAG (GPD) - Is het peil
van de opleidingen aan de
Nederlandse conservatoria
wel in overeenstemming met
de eisen, die'de orkesten bij
indiensttreding aan de musici
stellen? Dit hebben de Twee
de-Kamerleden Beinema
(CDA) en Mertens (D'66) aan
de minister van cultuur, re-
Galerie "De Poort" (Herensteeg 11):
Zomerexpositie van olieverven, aqua
rellen en tekeningen, geopend tot 30 ju li
woensdag-zaterdag van 13-17 uur, zon
dag van 13-16 uur.
Galerie Pulchri Studio (Passage 10,
Oegstgeest): aquarellen van Carl van
Niekerk, geopend dagelijks van 10-16
uur, behalve op zondag, t/m 12 juli.
creatie en maatschappelijk
werk gevraagd.
De kamerleden willen van de
minister weten hoeveel
werkloze orkestmusici er zijn
en wat hun opleiding is. Ook
moet de bewindsvrouw in
formatie verschaffen over de
aantallen musici in de Ne
derlandse symfonieorkesten,
die hun opleiding in het bui
tenland hebben ontvan
gen.
Hans van Wouw
De Leidse luitspeler Hans van
Wouw treedt zaterdag op in
'd'Ouwe Vest'.
Hij zal er renaissance- en ba
rokmuziek ten gehore bren
gen.
Randy Newman
met het
Rotterdams
Ph. Orkest
ROTTERDAM (GPD) - Randy
Newman in concert met het Rot
terdams Philharmonisch Orkest
moet op 24 augustus in het Rot
terdamse Ahoycomplex de unie
ke ouverture worden van „Casa
Nova '79", een tiendaags festival
dat zich richt op leeftijdsgroepen
en daarbij horende interesses.
Tot 2 september biedt Ahoy een
mengeling van film, ballet, mu
ziek en sport, circus en, zoals dat
hoort op beurzen: informatie.
Volgens de organisatoren gaat Casa
Nova het anders doen. Hoe an
ders? Er wordt informatie ver
strekt over produkten en dien
sten die jonge mensen, gezinnen
zullen aanspreken. Het accent
ligt daarbij op elektronische ap
paratuur die binnenkort, aldus de
organisatie, in onze woning als
normaal wordt beschouwd zoals
de huiscomputer. Het festival zal
de bezoekers gelegenheid bieden
zich te oriënteren op allerlei be
roepen.
KLEINE VAART
Aat-V 4 vn Rotterdam nr Aberdeen,
Calafia 4 350 wzw Luanda nr Tema,
Carebeka-3 5 25 o Corsica nr Civitavec-
Carebeka-5 4 50 zzw Oporto nr Leixoes,
Corrie Broere 5 30 w Oporto nr Le Havre,
Dutch Glory 4 vn Rotterdam nr Warri,
Elan 4 vn Rotterdam nr Mistley,
Electron 4 te Rotterdam,
Ida Smits 4 50 nw Port Said nr Damman,
Jenny 4 40 z Lissabon nr Gaeta,
Louise Smits 4 500 w Cabo Verde,
Mare Bonum 5 te Rotterdam,
Mare Iratum 4 te Rotterdam,
Maria Smits 5 300 w Norfolk nr Montro-
Marinus Smits 5 80 zo Vincent nr Napels,
Maritta Johanna pass 4 Sandettie nr
Sundsvall,
Midsland 5 50 no Humber nr Rotterdam,
Multon pass 4 Algiers nr Iraklion,
Pacific Empress 4 thv Lissabon nr Vigo,
Pieterwinsemius 5 30 w Kp SiUeiro n.
Tripoli.
Reguliersgracht 5 vn IJmuiden nr Ar
changel,
Rochab 4 rede Piraeus,
Rozengracht 4 te Grangemouth,
Spiegelgracht pass 4 Finisterre,
Stadiongracht 4 te Dakar,
Swift 4 570 ozo Newfoundland nr Lapal-
lice.
Victress 4 vn Rotterdam nr Londen,
Willem Koerts 4 20 zw Finisterre,
Yolanda 4 vn Rotterdam nr Tilbury.
GROTE VAART
Aldabi 5 te Bremen verw,
Alkmaar 4 460 o St. Maarten nr Livorno,
Amsteldreef 5 te Fremantle.
Amstelveen 4 340 ozo Mahe nr Durban,
Antilla Cape 5 te Pascagoula verw,
Bilderdijk 4 vn Savannah nr New Or
leans,
Bussum 4 200 ozo Socotra nr Shanghai,
Chevron Freeport 4 100 nw Muscat nr
Europoort,
Düoma 4 vn Teesport nr Sullumvoe,
Felipes 5 vn Bahrain nr Mina al Fahal,
Gardenia 4 vn Dubrovnik nr Venetië,
Getafix 4 vn Bonaire nr Kaapstad,
Gooiland 5 te Sao Francico,
Hollandia 4 vn Puerto Cortes nr Kings-
Inco Transspirit 5 te Oakland verw,
Laconica 4 vn Mississippi nr Mena,
Nedlloyd Adelaide 6 te Lautoka verw,
Nedlloyd Agulhas 4 vn Abidjan nr Mon
rovia.
Nedlloyd Baltimore 5 te Marseille,
Nedlloyd Colombo 4 215 o Diego Garcia
nr Port Louis,
Nedlloyd Delft 5 te Busan verw.
Nedlloyd Kimberley 4 200 w Mmpanao
nr Manzanillo,
Nedlloyd Nagoya 4 te Hakata,
Nedlloyd Rhone 4 vn Bremen nr Ham
burg.
Nedlloyd Rochester 5 te Port Said verw,
Nedlloyd Schelde 4 t.a. Lome.
Nedlloyd Simonskerk 4 37 zzo Hong
Kong nr Singapore,
Nedlloyd Tauranga 4 vn Lobito nr
Luanda,
Nedlloyd Westerkerk 4 vn Antwerpen nr
Penang,
Niso 4 te Le Verdon.
Scherpendrecht 4 500 nnw vn Amster
dam nr Durban,
Seatrain Amsterdam 5 te New York.
Thameshaven 5 te Santos verw.
Trident Rotterdam 4 t.a. rede Maracaibo,
Waterland 4 vn Hamburg nr Bremen,
Westland 5 te Recife verw,
Zwijndrecht 9 te Port Kamsar verw.
H'jS H&TGRCOTzeiU,
1 weö van pit
oNBescwAAppe
ëiuanp oee-oec.'
r têrritoriumpript neer
PATPAT HOOeT B'J
•PË NATUUR, WAARJ'J zo
<5ËK Of ggNlT.
zeur NIET we
HEBBEN HET KRACHT-
KRUIP, PAAR
GAAT MËT
artzen
etfEevO
lü c,a ner
Her Eaj
HET S UPFREZ
SEHAAIDEte-N
WEET IK NIET /S
HJ ZAL EC1AN LUSTEN AIS MC
M IN M'N HANDEN KRJ6
HJ HEEFT IN M'N KBLMOEN -
TUINTJE ZITTEN 6RAVEN
De avonturen van Jommeke
Hi hiwe zijn niet ver
meer van de profeet.
Nu wachten op AH-
cha-Re!
Ziezo, de opdracht is schitterend
volbrachtOli- Fath zal gelukkig
zijn. Hi hi... ik hoor de goudstukken
~r a! rinkelen!Hihihil t—
SPINAZIE-SALA-
DE
Was 500 gram spina
zie goed uit en werp
de bladeren in een
ruime pan kokend
ater. Schep ze er na
4 minuten weer uit
tat ze uitlekken.
Druk vooral over
tollig vocht er nog
met een schuim
spaan uit Fruit een
ragfijn gesnipperd
uitje in weinig boter
laat de spina-
ziebladeren even
L-ebakken boven
hoog vuur. Laat de
spinazie afkoelen.'
Klop een sausje van
3 eetlepels olijfolie, 1
eetlepel citroensap,
snufje zout en peper
1 theelepel toma
tenpuree. Druk nog
iens losgekomen
'ocht uit de spinazie
:n meng het sausje
•r door. Dien deze
alade lichtgekoeld
op. Vooral heerlijk
bij de vleesoverdaad
van een barbecue.
Geef er dan nog par
tjes citroen bij om er
over uit te knij-
WINA BORN
Leidse bioscopen
LUXOR: "Brass Target", da. 2.30.7.00 en
9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur. 12
jr.
CAMERA: 'De twee missionarissen",
da 7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "De schat in het zilver-
meer". do. tm. woe. 2.30, zo. 2.00 uur.
Nachtvoor stel ling: "M.A.S.H.", vr. en za.
11.30 uur, 16 jr.
LIDO 1: "De Ijzervreter", da. 2.30, 7.00
en 9.15 ur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "The Deerhunter", da. 8.00 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Martijn en de magiër",
da 2.30, zo. ook 4.45 uur,
LIDO 3: "Animal House", da. 7.00 en 9.15
uur, al.
Kindermatinee: 'Tom en Jerry", da. 2.30
uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO. "Waterschapsheuvel", da. 7.00
en 9.15 uur, al.
Kindermatinee: "50 Jaar Mickey Mou
se", da. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "Hallelujah voor een paar
vuisten", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo.
ook 4.30 uur, 12 jr.
REX:'Sexhuis Rosemary", da. 2.30,7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Sexamen", vr. en
za. 11.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Hallelujah vooreen paar vuis
ten", da 1.30, 6.30 en 9.00 uur, zo. ook
4.00 uur. 12 jr.
Nachtvoorstelling: "De nieuwe Centu
rions". za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "SOS Concorde", da. 1.45, 6.45
en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. za. ook 12.15
uur, 16 jr.
EURO 3: "Haastige spoed is zelden
goed", da. 2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. ook
4.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: 'Taxi Driver", za
12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "Sexworld", da 2.00, 7.15 en
9.45 uur. zo. 4.30. 7.15 en 9.45 uur. za. en
woe. alléén 7.15 en 9.45 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Peter Pan", za., zo. en
woe. 2.00 uur
Nachtvoorstelling: "Schulmadchen
porno", za. 12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Straight Time", do. 8.00
uur, vr. en za 9.30, zo. 6.30en 9.00 uur. 16
jr.
"Superman", za. 4.00 en 7.00 uur, zo. 4.00
uur. ma., di. en woe 8.00 uur, al.
Kindermatinee: "Peter en de draak El
liott", zo. tm. woe. 2.00 uur
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuiS en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuisj
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag.
Bezoek aan ernstige paficnlen wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
15.00-18.30 Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
der$
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000.
fOud^ïlieuw-S.
6 juli 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Te Dordrecht is eergister
avond een natuurverschijnsel
van ongewone pracht tusschen
elf en twaalf uren waargeno
men. Links en rechts van de
maan bevonden zich twee bij
manen, van welke de rechtsche
vooral door de sterkte van haar
licht en door het vertoon en van
de kleuren van den regenboog in
hooge mate de aandacht tot zich
trok. De maan was omgeven
dooreen lichtkring en verticaal
en horizontaal door haar liepen
lichtende strepen in den vorm
van een kruis, waarvan de hori
zontaal lopende bij hare snij
ding met den lichtkring de bij
manen vormde. Op den boven
rand van den lichtkring rustte
een gedeelte van een melkwit-
ten.breeden tweeden lichtkring,
waarvan de bolle zijde naar de
maan was gekeerd. Zooals be
kend is, ontstaan de bijmanen
door breking en terugkaatsing
van het maanlicht in een op
prismatische ijskristallen in de
hoogere lagen van den damp
kring. Zij voorspellen in den re
gel dan ook koude, en de laatste
dagen - die meer aan November
dan aan Juli doen denken - be
vestigen dit.
- Als eene groote bijzonderheid
kan vermeld worden, dat eene
grauwe lijster in een volière in
een der binnentuinen van Lei
den reeds voor de tweede maal
jongen heeft gedurende dit sei
zoen.
Vijftig jaar geleden:
- De Zuid-Duitsche parachutist
Carl Schreiber is te Berlijn uit
een Junkers' vliegtuig gespron
gen, dat een snelheid van 200
KM.had.Na een paar seconden
ontplooide zich het valscherm
op ongeveer 500 meter hoogte en
na één minuut en 41 seconden,
landde Schreiber behouden. Of
schoon van parachutesprongen
tot dusver geen record bestond,
zal deze prestatie als record
worden te boek gesteld.
- In New-Orleans hebben hon
derden stakers tijdens een
tramstaking gepoogd werktoil-
hgen, die met drie wagens wil
den vertrekken, tegen te houden.
Politieagenten vuurden eerst
een ige waa rschu w i ngsschoten
af, tvaarop de stakers met stee-
nen begonnen te werpen. Daar
op gaven de agenten scherpe
salvo's op de menigte af. De sta
kers loerden teruggedreven en
verloren twee dooden en hon
derden gewonden Elders ver
dreef de politie de belhamels met
den gummistok. Verscheidene
honderden personen werden
gearresteerd.
