Anti-racismefonds
blijft knelpunt
Kantonrechter
Witte Rozenstraat kiest
toch voor een woonerf
en wetenschap
Wereldconferentie over geloof
Hond kon zijn lol op
in gloeiendhete auto
Christelijke daad:
afzien van de auto
Blanke Zuidafrikaanse
Nederduits -gereformeerden
gesprek met Nederland voortzetten
irn
De Delftse studentenpredikant
L. A. Kopmels (41) zou geen
tegenstander zijn van een
vergunningenstelsel voor au
tobezit en autogebruik, zoals
er ook woon- en bouwver
gunningen bestaan en niet ie
dereen een vuurwapen mag
hebben. En als dat niet haal-
baar is, dan moet er een stren
ge eis komen voor de maxi
mum-snelheid, gepaard met
een verhoging van de leeftijd
voor de rijbevoegdheid, een
begunstiging en verbetering
van het openbaar vervoer en
verbod van alle autoreclame.
"Want het verkeer is minstens
zo erg als drugs, drank en ro
ken", schrijft de predikant in
"Hervormd Delft"
Ds. Kopmels doelt dan niet al
leen op de vele slachtoffers
die het verkeer maakt, maar
ook op de milieu-, energie- en
gezondheidskant van het
vraagstuk. "Het verkeer
vormt een kruispunt van
dringende kwesties, en goede
politiek zal dat niet eenzijdig
maar al deze aspekten erin be
trekkend, aandacht geven en
aanpakken"
De studentenpredikant roept
de Delftse hervormden op,
zich niet achter de maat
schappij-structurele kanten
van deze zaak te verschuilen
om zo hun persoonlijke ver
antwoordelijkheid te ontlo
pen. "Niet wachten op over
heidsmaatregelen, zonder
zelf het nodige bij te dragen
om de narigheid te verlichten.
Het zal ook van ónderen moe
ten komen. Vanuit het initia
tief en door het gedrag van
mensen persoonlijk"
Het behoort, volgens ds. Kop
mels, tot het christelijke ethos
van onze tijd, zoveel mogelijk
af te zien van de auto. "Ik
hoop nog altijd op een kerk
die een principieel néé zonder
ja tegen deze vorm van ver
voer en verkeer laat horen en
daarvan ook blijk geeft in het
gedrag van haar leden, en niet
alleen in hun gezindheid
Want het gaat in het christe
lijke geloof niet om diepzin
nige of hoogdravende, maar
om gans eenvoudige dingen"
De paus heeft in Rome de benoeming van veertien nieuwe kardinalen plechtig afgerond door hun de rode
"kardinaalsbonnet" op te zetten. De nieuwe kardinalen zijn gemiddeld 61 jaar oud. Zij komen uit acht landen in
drie werelddelen. Onder hen zijn tien Europeanen, van wie zes Italianen en twee Polen. Een vijftiende kardinaal
moet nog worden benoemd.
De paus noemde zijn naam nog niet, maar in Rome raakt men er steeds meer van overtuigd dat deze de Litouwse
bisschop Julijonas Stepanovicius 68) zal zijn. Hij wordt in de uitoefening van zijn ambt door de communistische
overheid gehinderd.
(1975). Het is een vervolg op de conferen
tie over sociale en technologische revo
luties in ónze tijd, die in 1966 in Genèvë
werd gehouden en die veel stof deed
opwaaien. In de afgelopen jaren zijn er
tientallen consultaties met wetenschap
pers over de gehele wereld geweest om
de Bostonse conferentie voor te berei
den.
Men zal zich onder meer bezig houden met
de wisselwerking tussen wetenschap en
geloof, ethische gevolgtrekkingen uit
ontwikkelingen op wetenschappelijk en
technologisch gebied en eeïr nieuwe
verwoording van christelijk-sociale
ethiek met het oog op wetenschap en
technologie in de toekomst.
Een van de tegenstellingen die zich, naar
wordt verwacht, op deze conferentie zal
voordoen is het verschil in waardering
- van de rol van wetenschap en techniek
in Noord en Zuid. Waar in de meeste
ontwikkelingsljanden yeel heil voor wel-
zijn en welvaart van de bevolkingen juist
wordt verwacht van ontwikkelingen in
wetenschap en techniek, wordt vaak
met onbegrip aangekeken tegen de zor
gen van het Noorden daarover. Immers,
dat waarschuwt voor een ongecontro
leerde groei en toepassing op die gebie
den.
De gesprekken tussen de
(blanke) Nederduits-ge-
reformeerde Kerk in
Zuid-Afrika en de Gere
formeerde Kerken in Ne
derland moeten worden
voortgezet. Dat is een van
de aanbevelingen die een
achtkoppige delegatie
van deze Zuidafrikaanse
kerk heeft geformuleerd
na gesprekken met Ne
derlandse gereformeer
den.
Prof. dr. Johan Heyns, lid van het
brede bestuur van de Zuidafri
kaanse kerk, spreekt in het blad
"Beeld" van afgelopen zaterdag
de hoop uit, dat in het voortgaan
de gesprek de Nederlandse gere
formeerden ervan overtuigd
kunnen worden dat de steun aan
het programma van de Wereld
raad van Kerken tot bestrijding
van het racisme niet "christelijk
verantwoord" is. Daarmee zou de
weg gebaand zij n naar herstel van
de formele banden tussen de
twee kerken die in 1978 door de
Zuidafrikaanse kerk werden
verbroken.
Het rapport van de delegatie is be
halve naar de Gereformeerde
Kerken in Nederland ook ver
zonden naar de Zwitserse Fede
ratie van Protestantse Kerken en
de Bond van Protestanten in
Duitsland, waarmee de Zuidafri
kaanse kerk eveneens gesprek
ken heeft gevoerd.
Een andere aanbeveling van de
delegatie is dat het zogeheten
"Landman-rapport" grondig
wordt herzien. De Nederduits-
gereformeerde Kerk van Zuid-
Afrika steunt op grond van dit
rapport, dat de synode indertijd
heeft aangenomen, het rege
ringsbeleid van "aparte ontwik
keling", hoewel zij op een aanbal
onderdelen van dat beleid wel
kritiek heeft.
Prof. Heyns zegt in "Beeld", dat dit
rapport, dat oorspronkelijk voor
intern gebruik was bedoeld, in
het buitenland veel misverstand
heeft opgeroepen omdat sommi
ge vooronderstellingen niet wa
ren uitgewerkt. "Ook de dynami
sche veranderingen in de Zuid
afrikaanse maatschappij en poli
tiek van de laatste tijd zijn een
oorzaak dat het rapport verou
derd is", aldus Heyns. Hij noemt
als derde argument voor een her
ziening van het rapport de nieu
we inzichten die in de kerk zelf
naar voren zijn gekomen na de
publikatie van het document.
"Wij kunnen nu niet meer dingen
zeggen zoals wij dat in het begin
van de jaren zeventig deden"
"Veel meer nadruk zullen wij
moeten leggen op de sociale ge
rechtigheid en de praktische
consequenties van bepaalde
theologische opvattingen". Ove
rigens wenste prof. Heyns dat
laatste niet nader toe te lichten.
Bezorgdheid
In tegenstelling tot de Zuidafri
kaanse blanke gereformeerden
achten de Britse methodisten
steun aan het omstreden fonds
van de Wereldraad wel degelijk
christelijk verantwoord. Op hun
jaarlijkse conferentie in Londen
besloten zij met aanzienlijke
meerderheid, uit de algemene
middelen van de kerk gelden
voor dit fonds beschikbaar te
bljjven stellen. De Methodisti
sche Kerk is de enige kerk in En
geland die het fonds uit de alge
mene middelen geld verstrekt
De conferentie deed ook een
dringend beroep op de leden om
particulier en als plaatselijke ge
meente het werk van het anti-ra
cismefonds mogelijk te maken.
De synode van de Verenigde Pres
byteriaanse Kerk in Australië, die
in Melbourne bijeen was, besloot
25.000 dollar voor het Wereld
raad-fonds in te zamelen.
Ds. John P. Brown, voorzitter van
de "commissie voor wereldzen-
ding" van deze kerk en lid van het
Centraal Comité van de Wereld
raad, verklaarde dat deze actie
een teken van bezorgdheid is
over het racisme in de wereld, en
met name in Australië. Het aantal
racistische organisaties neemt de
laatste jaren toe, aldus Brown, die
eraan toevoegde dat Australië
een van de landen was waarop de
Zuidafrikaanse campagne tegen
de Wereldraad van Kerken was
gericht. De Australische kerken
hebben nog geen 15.000 dollar
voor het anti-racismefonds bij
eengebracht, terwyl de oor
spronkelijke bevolking (de
"Aboriginals") en anti-apart
heid sgroeperingen in dit land al
zo'n 100.000 dollar aan het pro
gramma overmaakten. De kerk
hoopt eind dit jaar de 25.000 dol
lar bijeen te hebben
In het Massachusetts Institute of Techno
logy bij Boston (Verenigde Staten)
houdt de Wereldraad van Kerken van 12
tot 24 juli een wereldconferentie over
geloof, wetenschap en toekomst. Daar
zullen dan 400, door de Wereldraad uit
genodigde, theologen, technologen, na
tuurwetenschappers en vertegenwoor
digers van nog vele andere wetenschap
pelijke richtingen elkaar ontmoeten in
een confrontatie tussen geloof en weten
schap. Aan de conferentie gaat een
jeugdontmoeting vooraf, waaraan voor
al studenten zullen deelnemen. Zij zul
len na hun eigen beraad ook de grote
conferentie bijwonen.
Uit Nederland gaan naar Boston: dr. Al-
bert H. van den Heuvel, secretaris-gene
raal van de Hervormde Kerk, die in zijn
hoedanigheid van lid van het Centraal
Comité van de Wereldraad de sectie
"energie" zal voorzitten, drs. J. E. van
Veen, secretaris van de hervormde Raad
voor Overheid en Samenleving, dr. Har
ry M. de Lange, directeur van het Insti
tuut voor Normen en Waarden te Rot
terdam, ir. E. J. Tuiuinga, werkzaam bij
TNO voor "techniek en samenleving"
dr. R. Kouwenhoven, docent in de eco
nomische ethiek aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam, M. A. Laeyendekker-
Thung, lector in de godsdienstsociologie
te Leiden, prof. dr. H. Verheul, fysicus,
hoogleraar aan de VU, en M. T. Hilhorst,
die ook de jeugdconferentie zal bijwo-
Voor het eerst zullen op een conferentie
van de Wereldraad van Kerken verte
genwoordigers van "kerk en theologie"
zwaar ondervertegenwoordigd zijn,
maar 25 procent van dè deelnemers
komt uit die sfeer. De rest zijn natuurwe
tenschappers (40 procent), sociale we
tenschapsmensen (20 procent) en ande
ren. De Derde Wereld zal met 100 men
sen op de conferentie aanwezig zijn.
Tot dit brede beraad werd besloten op de
assemblee van de Wereldraad in Nairobi
Vijf trappen. Kardinaal Arns,
aartsbisschop van de Braziliaan
se stad Sao Paulo, heeft in zijn
"wekelijkse ontmoeting met de
herder" een schema ontvouwd om
onrecht te herkennen en te be- i
strijden.Hij noemde vijf stappen:
waakzaam zijn, over onrecht
denken zoals Jezus Christus er
over dacht, de gerechtigheid ver- i
dedigen (desnoods ten koste van
het eigen leven, zoals Christus ook
deed), geloven dat de gerechtig
heid het zal winnen (met Christus
als voorbeeld) en niet bang zijn
voor de gevolgen die de strijd voor
de gerechtigheid kan hebben,
"want Christus is met zijn volk".
Kardinaal Arns staat erom bekend,
in de regel geen blad voor de
mond te nemen waar het gaat om
bestrijding van onrecht. In 1975
schreef hij een "vastendag" voor
alle rooms-katholieken in Sao
Paulo uit, als protest tegen de
schending van de mensenrechten
door de regeringAl meermalen is
hij met de dood bedreigd. Zijn
bisdomblad staat al geruime tijd
onder censuur.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen als predikant
voor bijzondere werkzaamheden
te Amsterdam (stichting "Am-
stelhuizen") mevr. J. Bakhoven,
kandidaat te Leiden; aangeno
men naar Oenkerk (Fr.) D. J. J.
Wolthuis Hoogland, naar Ter Aar
E. S. Klein Kranenburg Hoevela
ken, vlootpredikant te Den Hel
der, die daarmee bedankte voor
onder andere Woubrugge en
Valkenburg (ZH), naar Dor
drecht L. A. Nagtegaal Sint Pan-
cras, het beroep van de classis
Doetinchem tot predikant voor
buitengewone werkzaamheden
(geestelijk verzorger stichting
"Den Ooiman" te Doetinchem) J.
A. Rietberg Ommen; bedankt
vopr de benoeming tot voorgan
ger van de hervormde Evangeli
satie te Vriezenveen J. D. Hei
kamp Driedorp.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Katwijk aan Zee A.
C. Kersten Den Haag-Escamp.
Baptistengemeenten: aangeno
men naar Drachten ("Bethel")
kandidaat J. Pijpker aldaar.
De Witte Rozenstraat
LEIDEN - Op een vergadering
van de bewoners van de Witte
Rozenstraat heeft zich gister
avond een felle discussie ont
sponnen nadat de meeste
bewoners vóór het voorstel
hadden gekozen om van hun
straat een "woonerf' te ma
ken. Brandmeester Harte-
veld, preventieman van de
Leidse brandweer, waar
schuwde dat zo'n woonerf
voor de brandweer onaan
vaardbaar is.
Bewoners uit de Witte Rozenstraat
konden gisteravond hun mening
geven over de toekomstige in
richting van hun straat. De afde
ling stedebouw van de dienst
Gemeentewerken had drie ver
schillende ontwerpen getekend
waaruit de bewoners konden kie
zen. De eerste variant bestaat uit
enkele eenvoudige maatregelen,
zoals een paar verkeersdrempels,
nieuwe bomen en verbreding van
de stoepen. De tweede variant is
iets ingrijpender, behalve drem
pels en bomen komen er ook en
kele wegversmallingen in voor
om de snelheid van het autover
keer te remmen.
Het derde ontwerp voor de straat is
het meest vergaand en kreeg de
voorkeur van de meesten, maar
niet van de meerderheid, van de
bewoners. Het grootste aantal
stemmers geeft de voorkeur aan
een inrichting als "woonerf' met
b(j behorende bordjes en ver
keersregels. Auto's moeten stap
voets gaan rijden, ook langzaam
verkeer van rechts heeft voor
rang op de auto en er komen geen
aparte stoepen. Aan de uiteinden
van de straat worden de trottoirs
doorgetrokken om aan te geven
dat de automobilist op het woon
erf te gast is. Verder komen er
vier grote bestratingsvakken,
waarop plantenbakken, paaltjes,
zitbanken, lantaarns, en bomen
geplaatst kunnen worden.
De keuze van de meeste bewoners
kon niet in het minst de goedkeu
ring van de aanwezige brand
weerman Harteveld wegdragen.
"Weet waar u aan begint", zo
waarschuwde hij. "Dit is een
walgelijk voorstel. Volgens lan
delijke richtlijnen moet de
brandweer binnen zes minuten
na een brandmelding op elke
plaats aanwezig kunnen zijn. In
uw straat is dat absoluut niet
meer mogelijk". De heer Harte
veld, die zich speciaal bezighoudt
met verkeerszaken van de
brandweer, verweet de gemeente
met een stijlloos voorstel bij de
bewoners te zijn gekomen. Hij zei
in een eerder stadium al ernstig
bezwaar te hebben gemaakt te
gen de bestemming van woonerf.
Volgens de heer Hinse, die namens
de afdeling stedebouw van de
gemeente een toelichting gaf op
de plannen, voldoet de inrichting
als woonerf aan de normen van
de afdeling verkeerszaken maar
hanteert de Leidse brandweer
strakkere normen. De uiteinde
lijke beslissing over de straatin
richting zal worden genomen
door het college van Burgemees
ter en Wethouders. Vermoedelijk
zal binnen twee maanden een be
gin worden gemaakt met de
werkzaamheden.
Een chauffeur uit Lelystad liet
tijdens een zomers dagje in
Katwijk zijn hond achter in de
auto, terwijl hij zelf aan zee
zat. "Ik houd helemaal niet
van de zee, maar mijn vrouw
wel" verontschuldigde hij
zich gisteren tegenover kan
tonrechter V,an Dijke. Zat de
man niet voor zijn plezier aan
zee, de hond zat zeker niet
voor zijn plezier in de auto. Na
ruim vier uur hoorden poli-
tie-agenten zijn geblaf en
troffen de hond zeer snel hij
gend aan in de auto die op dat
moment in de volle zon stond
en waarin zich een tempera
tuur van 48 graden Celcius
had ontwikkeld. Ze namen
het dier mee naar het politie
bureau om hem wat op ver
haal te laten komen.
De man uit Lelystad erkende
gisteren dat zijn hond het niet
plezierig moet hebben gehad,
maar hij maakte hevig be
zwaar tegen de beschuldiging
van dierenmishandeling.
"Daarvoor heb ik teveel die
ren in huis", zei hij, en somde
op: drie katten waarvan er één
van zijn schoonmoeder was
die twee weken terug is over
leden (de schoonmoeder),
drie vogels en een cavia die
vorige week het leven heeft
gelaten.
Hij had zich wel degelijk be
kommerd om het lot van zijn
hond, vertelde hij. Het dier
mocht niet op het strand en
kon ook niet op de camping
blijven, zodat hij op zoek is
gegaan naar een hondepen
sion. Hij heeft een uur lang
gezocht en niet gevonden en
heeft hem toen maar in de au
to gelaten die hij onder een
boom heeft geparkeerd.
Daarna heeft hij nog enkele
keren water bij het beest ge
bracht.
"Ik heb zelf ook vaak genoeg in
zo'n hitte gezeten", zei hij:
"En mijn hond hijgt erg snel.
Goed, hij zal het wel warm
gehad hebben, maar wat de
politie gedaan heeft vind ik
wel erg vreemd. Ze hebben
mijn auto open gebroken en
hem onbeheerd achtergela
ten. Gelukkig heeft iemand
die onbekend wil blijven mijn
rijbewijs en andere papieren
keurig weer naar me terugge
stuurd, nadat hij het geld uit
mijn portefeuille had ge
haald". De politie verklaarde
overigens dat één van de por
tieren niet op slot zat. De kan
tonrechter legde een boete op
van 200 gulden, waarvan de
helft voorwaardelijk.
Een vrachtwagenchauffeur en
de directeur van het betref
fende transportbedrijf kregen
ieder een boete van 250 gul
den waarvan 175 gulden
voorwaardelijk, omdat een
achtwielige vrachtwagen
zwaar overbeladen was ge
weest. Er mag 17.740 kilo in
een wagen van het type waar
om het ging, maar er zat
30.640 kilo zand in. De ruim
zeventig procent overbela-
ding is te verklaren uit het feit
dat het zand nat was; even
veel droog zand, dat de chauf
feur daarvoor nog gereden
had, weegt veel minder.
Officier van justitie mr. De
Waardt zei dat de chauffeur
had moeten merken dat zijn
lading zoveel zwaarder was
en dat hij hiermee bij het
remmen een goede kans had
gemaakt om door te schuiven.
De directeur werd een juri
disch verwijt gemaakt. Diens
advocaat zei nog dat dergelij
ke vrachtauto's in België wel
27 ton aan lading mogen heb
ben, dat het bedrijf er geen
enkel belang bij heeft om de
bak zo vol mogelijk te laden
omdat het per vracht betaald
wordt en dat er met de laders
was afgesproken dat er zo min
mogelijk nat zand zou worden
geladen, maar het mocht niet
baten. Rechter Van Dijke
legde de bovengenoemde
boetes op.
Een andere verdachte was in
een bocht in de provinciale
weg 20 in Leiderdorp met zijn
auto rechtdoor gereden en
had zodoende een hek ge
ramd. Zelf verklaarde hij dat
zijn remmen ineens niet meer
werkten, maar de officier van
justitie dacht dat het meer iets
met drankgebruik te maken
had. De verdachte had ten
minste daarna acht uur niet
mogen rijden van de politie.
Maar ook deugden de rem
men van zijn auto niet en wa
ren drie van de vier banden
glad. Rechter Van Dijke legde
300 gulden boete op en een
voorwaardelijke ontzegging
van de rijbevoegdheid voor
negen maanden met een
proeftijd van twee jaar.
MARGA WUIS
