B asketb alploe g komt
gewoon routine tekort
VRIJ-UIT
Ook Genna Sosonko niet
bestand tegen Karpov
Dertig jaar geleden: woede en waanzin op Wimbledon
Tiende plaats op EK enorme deceptie
DINSDAG 19 JUNI 1979
Nog een week en dan begint het
jaarlijkse Wimbledon-toer-
nooi weer. Ik verheug me daar
altijd zeer op, ook al ben ik er
nog nooit geweest.
Het hele jaar door zijn er (be
langrijke) tennistoernooien,
maar er is en blijft toch maar
één echte krachtmeting waar
op niemand van allure kan en
mag ontbreken en dat is
Wimbledon.
In de namiddag stem ik dan al
tijd af op de BBC, waar En-
gelands bekendste radio-ten-
nisverslaggever, Max Robert
son, de partijen verslaat. Hij
doet dat in mooi Oxford-En-
gels, maar zo levendig dat je
er geen moment verveeld door
raakt.
Robertson doet zijn werk op
Wimbledon al sinds 1946 33
jaar, zonder één keer te heb
ben gemist. Hij is 65 jaar,
maar dat zou je niet zeggen
aan zijn stem, want die heeft
de veerkracht van een 40-ja-
rige.
De sfeer brengt hij op voortref
felijke wijze over, veel beter
dan via de tv gebeurt.
Ik vrees eerlijk gezegd dat ik zo
aan die man en zijn stem ver-
Door
Ruud Paauw
slingerd ben geraakt dat ik
bij een bezoek aan Wimbledon
zou zeggen: de werkelijkheid
valt me wat tegen, ik hoor
Wimbledon liever via Max
Robertson.
Tinling
Vlak voor Wimbledon begint,
rollen er steevast een paar
aardige tennisboeken van de
persen. Dit jaar heb ik een heel
leuk werkje op de kop getikt:
"Love and Faults" door Ted
dy Tinling (uitgegeven door
Crown Publishers, New
York). De titel is bijna niet te
vertalen, omdat "love" behal
ve liefde, in de tennissport ook
nog "nul" betekent.
De betekenis van Tinling (een
zeer ijdele, zeer lange en zeer
kale man van 69 jaar) voor de
tennissport ligt niet op tech
nisch, tactisch of organisato
risch terrein, maar op mode
gebied en dan vooral voor
dames. Dat er nu overal zoveel
fleurigs op de tennisbanen te
zien is, danken we in niet ge
ringe mate aan hem.
Tinling stamt uit een gegoede
Engelse familie. Vanwege een
nogal zwakke gezondheid
bracht hij zijn jeugd 's win
ters door aan de Rivièra en
over het mondaine leven daar
in de jaren twintig en dertig
schrijft hij met in nostalgie
gedoopte pen. Hij leerde er
Suzanne Lenglen kennen, de
legendarische Franse tennis
speelster en hij kan maar
moeilijk een kwaad woord
over haar horen, hoe lastig ze
ook was. De hoofdstukken
over haar behoren tot de
boeiendste van het hele boek.
Hij kon overigens meer dan mo
de ontwerpen. Men droeg hem
aan het eind van de jaren der
tig voor als secretaris van
Wimbledon, een zeer machtige
functie.Hij weigerde. Welwas
hij23jaarlang "Call-Boy"op
Wimbledon, d.wz. de functio
naris die er voor moet zorgen
dat spelers en speelsters stipt
op tijd aan hun partijen be
ginnen. Een taak die veel tact
en mensenkennis vereist,
want het toptennisvolk is nu
niet direct het gemakkelijkste
op aarde en de zenuwen staan
op Wimbledon, meer dan el
ders, nogal eens strak ge
spannen.
Tinling oogstte wereldfaam in
1949 toen hij voor de Ameri
kaanse speelster Gussie Mo-
ran een costuumpje ontwierp
waar heel Wimbledon en de
halve tenniswereld van sid
derde op zijn grondvesten. Als
je die kleding nu bekijkt dan
denk je: wat bezielde die men
sen toch, waar maakten ze
zich druk over?
Maar ja, in 1923 gingen de han
den trillen en puilden de ogen
uit de kassen omdat je bij Su
zanne Lenglen tijdens het spel
af en toe een blote knie zag.
Iets moois
Men moet, in het geval Moran -
Tinling, even het beeld van
die jaren voor ogen nemen:
oorlog nog maar net achter de
rug, het leven schraal, ont
daan van alle franje. Op de
tennisvelden zagen de dames
er allemaal hetzelfde uit: de
gelijk, maar oersaai, om niet
te zeggen zouteloos. Voor elke
mode-ontwerper om te gru
wen, dus ook voor Tinling.
En toen kwam Gussie Moran.
Jong, aantrekkelijk, perfect
figuur en ze wilde eens wat
anders. Ze haatte de shorts die
toen gewoongoed waren.
Gussie (bepaald geen tweede
rangs speelster, ze stond ze
vende op de Amerikaanse
lijst) gaf Tinling opdi acht iets
moois te maken. Tinling greep
de kans mei beide handen
aan. Een fris, opgewekt pakje,
maar toch nog vrij lang ver
geleken bij de hedendaagse
produkten, was het resultaat.
Daaronder prijkte een broek
je afgezet met kant (zakdoe
kenkant, als iemand begrijpt
wat dat is).
Het ding was ogenblikkelijk een
sensatie. KANT-AAN-DE-
BROEK op het heilige centre-
court (hoofdveld) van
Wimbledon. Moeder, bestond
er nog iets ergers? Het was
slechts af en toe te zien, want -
zoals gezegd - het rokje was
nog vrij lang. Maar toch. Der
tig volwassen fotografen, in
het bezit van hun volle ver
stand naar men beweerde, la
gen een groot deel van de par
tij van Gussie plat op hun
pens om er maar een glimp
van te fotograferen.
Het bleek dé gebeurtenis van
juli-1949. Gussie haalde de
voorpagina's van Time en Li
fe, toch niet de kinderachtig
ste bladen.
De meeste Engelse kranten ga
ven foto's van de Amerikaan
se in de aangevochten kledij,
waarna sommige hoofdre
dacteuren het toch presteer
den hun schande er over uit te
spreken. "Zonde en vulgari
teit horen niet op Wimbledon
thuis". En Tinling werd er
van beticht met zijn ontwerp
te hebben gespeculeerd op
"lagesexueledriften".En wat
moest de koninklijke familie
in de Royal Box er wel niet
van denken?
Ach, ja.
Het bestuur van Wimbledon
(The All-England Club) hield
zich aanvankelijk rustig. Iets
onaangenaams houdt men
daar zo lang mogelijk buiten
de conversatie. Maar in een
toespraak tijdens het slotfeest
riep de voorzitter van The All-
England Club ineens woe
dend uit dat het centre-court
van Wimbledon "nimmer het
toneel voor stuntwerk van
mode-ontwerpers mag wor-
Gussie was het op Wimbledon
niet best vergaan. Ze had wel
enige aandacht willen trek
ken, zeker, maar wat nu ge
beurde sloeg alles. Ze had geen
moment rust meer. De belang
stelling voor heel haar doen en
laten was overweldigend. Op
het tennisveld dorst ze nau
welijks nog te bukken. Ja, en
zo win je geen wedstrijd .Inde
derde ronde werd ze er uit ge
slagen door een klein Brits
meisje van Chinese afkomst.
Toevalligheden
In het boek nu geeft Tinling zijn
eigen verhaal over de tot
standkoming van het pakje
van Gussie Moran. En daar
uit kun je concluderen dat
geen geweldig in- of doorzicht
van Tinling, maar louter toe
valligheden een rol speelden.
Gussie was verrukt geweest van
Tinlings ontwerp ."maar"zei
ze, "wat draag ik er nou on
der". Tinling had toen gezegd:
"Dat is mijn zaak niet, dat
bepaal je toch zelf?'.
Dat was Gussie niet met hem
eens. Ze had altijd in shorts
gespeeld, daar was het geen
probleem geweest, maar dit
vereiste toch iets speciaals en
dat had ze niet. Dus kreeg
Tinling de opdracht, vlak
voor het toernooi begon, "er
iets onder" te ontwerpen. Hij
droeg die taak op aan een as
sistente, een Francaise.
Die maakte iets wat Tinling niet
veel bijzonders vond. Daarop
griste de assistente wat kan
ten stroken van tafel en bracht
die er op aan. "Nou vooruit
dan maar", zei Tinling, niet
beseffend wat een orkaan er
over zou opsteken.
De zaak-Moran leidde tot zoveel
bitterheid binnen het
Wimbledon-bestuur dat Tin
ling zich gedwongen zag zijn
taak als Call-Boy neer te leg
gen.
Zo zie je maar weer dat een on
geluk soms in een heel klein
broekje kan zitten. Hoe
welwindeieren heeft dat
broekje Tinling zakelijk be
paald niet gelegd. Maar zoals
een gentleman betaamt,
praat hij niet gaarne over
geld.
r zich uit. Hij werd dan ook door wereldkampioen Karpov volledig onder de
(Van onze speciale verslaggever)
TURIJN (GPD) - Met een glimlach op de gezich
ten verliet de Nederlandse basketbalploeg gis
termiddag voor de laatste keer het Palasport
Parco Ruffini in Turijn. Een glimlach, omdat de
slotwedstrijd tegen België werd gewonnen met
115-85. Maar de lach leek verdacht veel op die
van een boer met kiespijn. Het was in elk geval
geen uiting van tevredenheid. Dat kon nauwe
lijks, omdat de tiende plaats, die de ploeg uit
eindelijk ten deel viel, een bittere teleurstelling
WADDINXVEEN - Vlastimil Hort
had zijn mening direkt klaar
Paard A4 van zwartspeler Soson
ko betitelde hij als een 'bad mo
ve'. Het verdere verloop van het
duel tussen Karpov en Sosonko
leek zijn opinie volledig te staven.
In de vierde ronde van de Euwe-
grootmeestervierkamp in Wad-
dinxveen liep de wereldkam
pioen dan ook volledig over zijn
oud-landgenoot heen. Toch zou
de afloop wel eens heel anders
geweest kunnen zijn als Sosonko
enige zetten na zijn paardma-
noeuvre de mogelijkheid van een
spektaculaire offervariant had
gekozen. Hort en Kavalek kon
den dit allemaal rustig aan
schouwen, want zij hadden vrij
vlot remise gespeeld, nadat Hort
een licht voordeeltje had laten
glippen. Karpov gaat in een fau
teuil naar de eindzege want zijn
voorsprong op Hort bedraagt nu
al IV2 punt.
Geen van de vier deelnemers wenst
zich tijdens dit toernooi te laten
verrassen. Ditmaal was het Gen
na Sosonko die een andere ope
ningsvariant koos dan we van
hem gewend zijn. De geliefkoos
de Draak bleef tegen Karpov ach
terwege. In plaats daarvan ver
scheen er een andere variant van
het Siciliaans op het bord n.l. de
Rauser. Ook een mogelijkheid
die vaak goed is voor wat spekta
kel, dat blijkt al uit de verschil
lende rochades lang tegen kort
Wit: Karpov
Zwart Sosonko
siciliaans
1. e2-e4 c7-c5, 2. Pgl-f3 d7-d6, 3. d2-d4
c5xd4, 4. P13xd4 Pg8-f6, 5. Pbl-c3 Pb8-
c6, 6. Lcl-g5 e7-e6, 7. Ddl-d2 Lf8-e7, 8.
0-0-0- 0-0, 9. Pd4-b3 Dd8-b6. 10. Lg5-e3
Db6-c7,11f2-f3 a7-a6,12. g2-g4 b7-b5,13.
Kcl-bl Pf6-d7,14. f3-f4 Pd7-b6, 15. Dd2-
f2 Pb6-a4, 16. Pc3-e2 Lc8-b7. 17. Lfl-g2
Ta8-c8,18. Pe2-cl B5-b4,19. g4-g5Lf8-e8.
20. h2-h4 Pc6-a5. 21. Pb3xa5 Dc7xa5,22.
Pcl-b3 Da5-c7,23. h4-h5 a6-a5,24. Th 1-cl
Le7-fB, 25. Lg2-f3 Te8-d8, 26. g5-g6
h7xg6, 27 h5xg6 F7xg6, 28. Tel-gl Pa4-
c5, 29. Pb3xc5 d6xc5, 30. Tdlxd8
Tc8xd8,31Tg 1 xg6 Dc7-f7,32. Tg6-gl c5-
c4, 33. Tgl-hl Lf8-e7, 34. Df2-h2 Kg8-f8,
35. Dh2-c2 Kf8-g8.36. De2xc4 Td8-c8.37
Dc4-b5 Le7-d6, 38. Db5-g5 Df7-c7, 39
Dg5-g6 Dc7Xc2, 40. Kbl-al Dc2-c4.
Zwart verliest door tijdsoverschrijding.
Beide partijen sturen hun pion
nen vervolgens als voorposten in
de richting van de vijandelijke
koningsvestes, waarna Sosonko
volgt met de op het oog aardige
overheveling van zijn paard op f6
naar uiteindelijk a4. Het ziet er na
deze 15e zet dreigend uit, maar
daar staat tegenover dat dit alles
wel tijd gekost heeft en de zwarte
a-pion nu tijdelijkgeblokkeerd
staat. Karpov ruikt onraad en
haalt op de 18e zet zijn paard naar
cl, met de bedoeling om deze als
een rots in de branding op d3 te
plaatsen. Deze ingreep komt ei
genlijk al te laat want Sosonko
heeft nu de mogelijkheid om met
Lf6 allerlei dreigingen in te bren
gen. Op 19 g5 volgt dan bijv de
gevaarlijke offerzet Pxb2, welke
tot boeiende varianten met on
duidelijke afloop kan leiden. De
Nederlandse Rus vond dit blijk
baar allemaal te riskant en ging
verder met 18 b4. Hort kreeg het
gelijk nu echter volledig aan zijn
zijde, want op overtuigende wij
ze, o.a. met de subtiele zetten
Thel en Lf3, bereidt Karpov een
actie op de zwarte koningsvleu
gel voor. Nadat Sosonko zich
heeft laten verleiden het pionof
fer op g6 te accepteren is er hele
maal geen houden meer aan. Zijn
stelling wordt, zoals commenta
tor John v.d. Wiel het zo fraai be
titelde, één rokende puinhoop.
Karpov maakt zijn werk zoals ge
bruikelijk weer zeer nauwgezet
af, met als uitschieter de slimme
34e zet Dh2, waarmee hij zich
verzekerd weet van een pluspion.
Dat wedstrijdleider Schuering op
de 40e zet het vallen van de vlag
van Sosonko constateerde
slechts een formaliteit, want
zwart kan toch direkt opgeven.
Hort schotelde zijn ex-landgenoot
Kavalek een wat ongebruikelijke
variant van het Engels voor. Door
zijn loper voor het paard te geven
kreeg hij wel de wat beter gepos
teerde stukken. Dit voordeeltje
ging evenwel weer teniet toen de
Tsjech een paard i.p.v. met de e-
pion met de toren ging dekken.
Kavalek wikkelde hierna fout
loos af naar een tam eindspel, zo
dat op de 20e zet de remise een
feit was. Morgen is het aan Kava
lek de beurt om te pogen de pun-
tenreeks van de wereldkampioen
tot staan te brengen. Wellicht zal
hij uit het gegeven dat hij de witte
stukken mag hanteren wat moed
weten te putten. Sosonko heeft
dan zwart tegen Hort. De stand na
4 rondes is als volgt 1 Karpov 3V2;
2 Hort 2; 3 Kavalek 1V2; 4 Sosonko
1
RUUD DOBBEAAR
SCHAKEN - Jan Timman heeft in
het internationale toernooi van
Bled (Joe) de leiding overgeno
men. Zelf won hij van de Rus
Cheskowski terwijl concurrent
Larsen verloor van de Chinees
Junxuan.
ZEILEN - De tweede dag van de
Kieler Woche is op een misluk
king uitgedraaid. Twaalf van de
vijftien wedstrijden moesten
door windstilte worden afgebro
ken.
VOETBAL - Gerrie Kleton en Ter
ry Hendriks van Beerschot zullen
het komend seizoen uitkomen
voor Haarlem. Zij tekenden een
contract voor twee jaar.
VOETBAL - Peter Houtman blijft
bij Club Brugge. Nieuwe trainer
Grijzenhout stond een vertrek
van de Nederlandse spitsspeler
niet toe.
IS.
Vier jaar geleden werd Nederland
in Belgrado ook tiende. Toen ech
ter mocht gesproken worden van
een goede prestatie, omdat
Oranje voor het eerst sinds lange
tijd weer op een A-kampioen
schap aanwezig was. Nu echter
werd er veel meer verwacht van
deze ploeg, die klasse genoeg
leek te bezitten om de topgroep
van Europa binnen te stap
pen.
Klasse genoeg, maar ervaring te
weinig. Dat gold zeker voor de
nieuwkomers binnen de ploeg.
Mitchell Plaat en Sid Bruinsma
deden de afgelopen twee seizoe
nen zeer goede dingen voor hun
club Parker-Leiden, maar bleken
in dit toernooi toch nog wel het
een en ander te kort te komen. In
een wedstrydenreeks als het Eu
ropees kampioenschap wordt el
ke dag een topprestatie verlangd.
Zeker in een Nederlands team,
waarin coach Tom Quinn zijn
belangrijkste spelers soms te
weinig rust gunde. Dat was één
van de belangrijkste verschillen
met andere ploegen.
Jan Dekker, de aanvoerder die pas
gisteren aardig wat speeltijd
kreeg toegemeten en daar via 22
punten dankbaar gebruik van
maakte: „Bij verschillende ande
re ploegen zie jeeen speler, die de
ene dag een topprestatie heeft
geleverd, de volgende dag niet of
nauwelijks in het veld. Sparye is
daarvan een prachtig voorbeeld.
Diaz Miguel liet Rullan bijvoor
beeld tegen ons spelen, en hield
hem de volgende wedstrijd tegen
de Sowjet-Unie, veertig minuten
op de bank. Quinn heeft dat niet
gedaan. De vijfman, die tegen de
Sowjet-Unie de meeste speeltijd
kregen, moesten tegen Spanje
weer een topprestatie leveren. En
dat kan eigenlijk niet".
Jan Dekker is één van de spelers,
die veel meer had verwacht van
het Europees kampioenschap
1979. Niet alleen waar het de pres
tatie van de ploeg betreft, maar
zeker ook waar het om de eigen
inbreng ging. Dekker keek in de
meeste wedstrijden
lijk vanaf de bank toe.
Tijdens de voorbereiding heb ik
gemiddeld een minuut of acht
tien per wedstrijd gespeeld. Hier
misschien vijf of zes en dat dan
nog dank zij de partij tegen Bel
gië. Je gaatje dan wel afvragen of
het nog zin heeft je vrij te maken
van je werk. Of het dat offer nog
wel waard is. In tegenstelling tot
de oefenperiode was er nu zeer
duidelijk een eerste vijftal. Maar
dat is natuurlijk een zaak van
Quinn. Hij is de coach en bepaalt
wie er spelen. Ik heb alleen voor
mijzelf het idee dat ik de ploeg
meer en beter had kunnen hel
pen. En dat geldt niet alleen voor
mij".
Misschien is Quinn inderdaad wel
te veel uitgegaan van zijn (Ame
rikaanse) kerngroep, aangevuld
met Kees Akerboom, maar de
vraag of anderen een betere pres
tatie zouden hebben geleverd, zal
te enenmale onbeantwoord blij-
De Sowjet Unie heeft in de laatste
wedstrijd van de finaleronde
Italië verslagen met 90-84
(41-31). Door dit resultaat speelt
de Sowjet Unie morgenavond in
de eindstrijd tegen Israël. De
strijd om de derde plaats wordt
vanavond gehouden tussen we
reldkampioen Joegoslavië en
Tsjechoslowakije. Italië eindig
de op de vijfde plaats en Spanje
werd zesde.
staf. De Belgen hoorden beslist
niet thuis in het A-toernooi en
wonnen dan ook geen enkele
wedstrijd. Gistermiddag waren
zij niet veel meer dan een speel
bal voor de Nederlandse ploeg,
die geheel op zichzelf bepaalde
hoe het resultaat er zou komen uit
te zien. Een behoorlijke portie
gretigheid en scoringsdrift werd
in de eerste twintig minuten be
loond met een score van 65 pun
ten. Omdat België er daar slechts
47 tegenover kon stellen was de
wedstrijd (eigenlek een te ge
wichtig woord voor dit free lance
gebeuren) halverwege al voor-
bü.
In het tweede deel maakte Quinn
van de spelersbank een door
gangshuis. Hij wisselde maar
liefst elf keer en mede daardoor
kon Bert Kragtwyk via elf minu
ten en zes punten ook zijn
plaatsje verdienen in de statistie
ken. Jan Dekker nam in het
tweede deel de meeste punten
(14) voor zijn rekening, zoals
Danny Cramer dat in de eerste
helft had gedaan. Ned erland-
Belg ié was door de vele scores af
en toe leuk. Maar het was en bleef
een wedstrijd zonder waarde. De
eindstand van 115-85 had alleen
betekenis voor de statistie
ken.
Scores Nederland: Kragtwyk 6,
Dekker 22, Cramer 24, Plaat 8
Hagens 3, Faber 13. Bruinsma 7.
Woudstra 14, Akerboom 4, Van
Hel fleren 2 en Van Tuyll 12. Top-
scores Belgie: Van Poppelen 21
en Samaey 15.