Scholten: kritiek op
Israëlische collega
Zuid-Afrika trekt censuur
in
Van der KI a au W Kolos in brand
optimistischer
over Rijnverdrag
Weer Iraanse
bestuurder
afgetreden
wmsmsbess®
BENZINEPERIKELEN
IN JAKANTIELANDEN
Conferentie naleving
akkoorden Helsinki
VRIJDAG 15 JUNI 1979
Unifil: nog
zes maanden
MEW YORK (UPI) - De Veilig
heidsraad van de VN heeft
gisteren besloten het man
daat van de VN-vredesmacht
in Zuid-Libanon, Unifil, met
zes maanden tot 19 december
van dit jaar te verlengen. Is
raël werd gevraagd onmid
dellijk zijn aanvallen in het
gebied en de hulp aan leden
van christelijke milities te
beëindigen.
De Raad stemde met 12 tegen
nul stemmen voor verlenging
van het mandaag. De Sowjet-
Unie en Tsechoslowakije
onthielden zich van stem
ming; China nam niet deel.
De Nederlandse minister vt
op zijn terugreis uit Libanon e
i defensie Scholen (Links) bracht gisteren
n bezoek aan zijn Israëlische collega Weiz-
(Van onze correspondenten)
JERUZALEM - NEW
YORK (GPD) - Minister
Scholten (defensie) heeft
gisteren in een "open en
eerlijk gesprek" met zijn
Israëlische collega Weiz-
man de Nederlandse be
zorgdheid uitgesproken
(Van c
correspondent)
PARIJS - Minister Van der
Klaauw (buitenlandse za
ken) heeft in een gesprek
met zijn Franse ambtge
noot Francois Poncet de
verzekering gekregen dat
de Franse regering op
nieuw zijn best zal doen de
parlementsleden te over
tuigen van de noodzaak
het door beide regeringen
TEHERAN (DPA) - Voor de twee-
de'keer sinds de revolutie van fe
bruari is in Iran de gouverneur-
generaal van een voornamelijk
door Turks sprekende Iranezen
bewoonde provincie uit protest
tegen de huidige koers van de
machthebbers afgetreden.
gesloten verdrag tegen de
Rijnvervuiling aan te ne
men. "De Franse regering
is ferm van plan het ver
drag tot een goed einde te
brengen", aldus Van der
Klaauw na afloop van zijn
ontmoeting in Parijs.
De Nederlandse bewindsman heeft
tegenover zijn Franse ambtge
noot gezegd dat de zaak van de
Rijnvervuiling en de oppositie
tegen de maatregelen in bepaalde
gelederen van het Franse parle
ment niet altijd maar vooruit ge
schoven kon worden. Nadat Van
der Klaauw nog kort geleden had
gezegd dat hij de aanneming door
het Franse parlement van de anti-
zoutwet voor de Rijn als "een
wonder" zou beschouwen, zei hij
na het gesprek met minister
Francois Poncet het tot stand
komen van het betreffende wet-
tenwerk als "iets minder dan een
wonder" te willen zien.
Van der Klaauw was in Parijs voor
het bijwonen van een minister
raadsvergadering van de OESO,
de Internationale Organisatie
voor Economische Samenwer
king die zich opnieuw heeft ge
bogen over het olievraagstuk.
Minister Van der Klaauw heeft
vastgesteld dat er een duidelijke
behoefte bij zijn Franse ambtge
noot Francois Poncet bestaat de
dialoog tussen beide landen te in
tensiveren. De Franse minister
zal op uitnodiging van Van der
Klaauw in het najaar een bezoek
aan ons land brengen.
NEW YORK - Een brandweerman kwam om het leven bij een brand in
het gigantische Newyorkse warenhuis Macy's. De brand bleef beperkt tot
één verdieping van het kolossale gebouw, maar rook verspreidde zich door
het hele gebouw.
Op het ogenblik dat de brand uitbrak, waren honderden klanten aan het
winkelen. Iedereen kon echter op tijd in veiligheid worden gebracht.
DEN HAAG (ANP) - Het benzineprobleem wordt ook in Europa
steeds groter. De ANWB geeft geregeld een overzicht uit over de
benzinesituatie in de vakantielanden. Op deze pagina kunt u dit
schema vanaf nu dan ook geregeld aantreffen:
In West-Duitsland, België, Frankrijk, Oostenrijk, Italië, Luxem
burg, Zwitserland, Spanje, Portugal, Denemarken, Finland en
Griekenland is geen beperkte benzinelevering.
Groot-Brittannië
Veel tankstations in Groot-Brittannië zijn 's avonds en in de week
einden gesloten. In zuidoost Engeland is in enkele gevallen spra
ke van lange rijen wachtenden voor de tankstations. De stations
langs de snelwegen zijn zeven dagen per week 24 uur geopend,
maar kennen vaak beperkte levering. Toeristen die in moeilijk
heden komen kunnen zich by de plaatselijke politie melden.
Bij de tankstations bij de havens van Dover en Newcastle on Tyne
zijn geen problemen. De stations in Felixtowe zijn maandag tot
en met vrijdag van 09.00 tot 17.30 uur geopend. In Harwich zijn zij
's avonds en in de weekeinden gesloten. Levering kan beperkt
zijn tot kleine hoeveelheden brandstof. Ook in Sheerness be
perkte levering. De situatie in Engeland geldt tevens voor
Schotland.
Ierland
In Ierland is geen distributie van brandstof en zijn wettelijke be
perkingen. Voor toeristen is een systeem ontworpen indien en
kele pompen zonder brandstof zouden zijn. Tegen overleg van
een retourbiljet worden op de Ferry-boten vouchers afgegeven
met vier bonnen, afhankelijk van de tankinhoud goed voor ca. 18
tot ca 23 liter brandstof. Bij de vouchers wordt een lijst van 70
pomphouders gevoegd, die tegen inlevering voor normale prij
zen brandstof leveren. De vouchers moeten bij aankomst in Ier
land bij een van de kantoren van de Irish Tourist Board geldig
gemaakt worden. De vouchers zijn 15 dagen geldig en niet over
draagbaar.
Bij enkele van de pompstations en ook bij stations die niet op de
lij st voorkomen, kan men zonder voucher tanken. Men moet daar
wel rekening houden met beperkte levering.
Joegoslavië
Buitenlandse automobilisten wordt aangeraden gebruik te maken
van het minder drukke verkeer op de dagen dat voor auto's met
Joegoslavisch kenteken een rijverbod geldt. Elke dinsdag en elk
eerste weekeinde in de maand (zaterdag 00.00 uur tot en met
zondag 24.00 uur) voor auto's met een even kenteken. Elke don
derdag en elk derde weekeinde in de maand voor auto's met een
oneven kenteken.
Turkije
In de grotere steden en aan de Zuidkust van Turkije bestaan steeds
weer problemen met benzinelevering. Toeristen moeten reke
ning houden met lange wachttijden voor de tankstations. De
toeristen kunnen zich bij de plaatselijke overheid en VW mel
den voor voorrang bij de levering. De komende zomermaanden
wordt geen verandering in deze situatie verwacht.
Zweden
Van 21 juni tot 1 september zijn in Zweden tijdelijke snelheidsbe
perkingen ingevoerd. De maximumsnelheid op wegen waar 110
km-per uur mag worden gereden wordt dan teruggebracht tot 90
km per uur. De maximum-snelheid op de overige wegen blijft
ongewijzigd.
Kranten mogen toch over corruptieschandalen publiceren
KAAPSTAD (Reuter) - De Zuidafrikaanse regering zal het
wetsvoorstel intrekken, waarin de kranten het verbod
wordt opgelegd berichten te geven over corruptie binnen
de overheid en over wanbestuur. Dit heeft de Zuidafri
kaanse premier Pieter Botha in Kaapstad gezegd.
generaal van de Westiraanse pro
vincie Sanajan, Hadi Motameni,
er de brui aan gegeven. Hij volgde
het voorbeeld van de gouver
neur-generaal van de provincie
Azerbeidsjan, die het evenmin
eens was met de gang van zaken
in het land.
In de stad Sanjan neemt de plaats
vervangend gouverneur-gene
raal van de provincie deel aan een
zitstaking van ongeveer 5.000
mensen, die al vijf dagen duurt.
De stakers eisen maatregelen te
gen de "onverantwoordelijke
personen, die wapens dragen en
jacht maken op onschuldige
mensen".
Volgens de nieuwe Iraanse grond
wet, die vandaag officieel wordt
bekendgemaakt, zou de presi
dent de hoogste autoriteit wor
den. Hij benoemd de premier,
wiens regering het vertrouwen
moet hebben van het uit één ka
mer bestaande parlement. De
president zal in elk geval van
nood bevoegd zijn de oorlog te
verklaren zonder het parlement
te raadplegen. Hij zal elke vier
jaar bij algemeen kiesrecht wor
den gekozen. Hij moet moslem
zijn. De sjiitische tak van de islam
zal staatsgodsdienst zijn, maar de
officieel erkende religieuze min
derheden genieten vrijheid van
godsdienst.
"Er zal persvrijheid zijn en vrijheid
van vergadering. Er mogen poli
tieke partijen worden opgericht.
Onderwijs en medische verzor
ging zullen kosteloos zijn. Man
nen en vrouwen hebben dezelfde
rechten.
Geen politieke partij mag zich ver
zetten tegen de beginselen van
vrijheid, onafhankelijkheid, na
tionale eenheid en soevereiniteit,
noch tegen de basis van de isla
mitische republiek.
Alle bevolkingsgroepen hebben
gelijke rechten. Het Perzisch is
de officiële taal, maar de etnische
minderheden mogen hun taal op
plaatselijke scholen leren.
Over autonomie - een van de voor
naamste eisen van Koerden en
andere minderheden - wordt niet
gesproken. Er wordt gezegd dat
het plaatselijk bestuur geschiedt
door raden die door het volk
worden gekozen.
De premier zei in het parlement dat
de desbetreffende zinsneden in
het wetsvoorstel voorlopig ge
schrapt zijn op aanbeveling van
een parlementaire commissie en
na overleg met vertegenwoordi
gers van de pers.
De Afrikaner kranten, die gewoon
lijk de regering steunen, en de li
berale Engelstalige pers van de
oppositie hebben gezamenlijk
geprotesteerd tegen het wets
voorstel. Zij waren van mening
dat als het voorstel bekrachtigd
zou worden, de wet zou kunnen
verhinderen dat schandalen, als
die binnen het ministerie van
voorlichting ("Muldergate"), aan
het daglicht treden. Dit schan
daal, dat onlangs heeft geleid tot
het aftreden van president John
Vorster, is door kranten onthuld.
Volgens de regeringspartij, de
Nasionale Partij, had de wet
slechts tot doel een goed en eer
lijk bestuur te garanderen. Botha
zei gisteren dat de wijziging in het
wetsvoorstel bewijst dat het
nooit bedoeld was om de pers aan
banden te leggen.
Het wetsvoorstel, zoals nu gewij
zigd, geeft de advocaat-generaal
de bevoegdheid beweringen over
corruptie te onderzoeken, maar
niet om de kranten te kunnen
verbieden hierover te publiceren.
De parlementaire commissie was
ingesteld om de omstreden as
pecten van het wetsvoorstel te
onderzoeken nadat een golf van
protest was ontstaan in de pers en
binnen de parlementaire opposi
tie. De Rand Daily Mail, een van
de eerste kranten die streefden
naar onthulling van het schan
daal op het ministerie van voor
lichting, schreef in een commen
taar dat de regering bezig was het
openbaar maken van corruptie
tot een misdaad te verheffen.
Wijziging
Botha heeft gisteren ook zijn rege
ring gewijzigd, waarbij de om
streden minister van justitie
Jimmy Kruger uit het kabinet is
verdwenen. Hij wordt voorzitter
van de Senaat
Onder de nieuwe bewindslieden
bevindt zich Andries Treurnicht,
de leider van de regerende Natio
nale Partij in Transvaal die be
schouwd wordt als het hoofd van
de rechtervleugel van deze partij.
Treurnicht was onderminister
voor plurale (zwarte) betrekkin
gen. Hij krijgt nu een volledige
kabinetspost als minister van
openbare werken, statistiek en
toerisme.
De kabinetsreorganisatie volgde op
een mededeling dat minister va
vervoer Louwrens Muller de re
gering verlaat Hij leed woensdag
binnen de Nationale Partij een
nederlaag tegen de senaatsvoor
zitter Marais Viljoen om de op
volging van John Vorster als
staatshoofd. De grote meerder
heid van de regeringspartij
over de situatie in Zuid-
Libanon. In het bijzonder
heeft hij geklaagd over de
acties van de door Israël
gesteunde christelijke mi
lities van majoor Haddad
tegen de VN-vredesmacht
Unifil en het Nederlandse
VN-onderdeel.
maakt het vrijwel zeker dat Vil
joen op 19 juni op een gemeen
schappelijke vergadering van de
twee kamers van het parlement
tot president wordt gekozen.
Botha wees Chris Heune die vorige
week als minister van economi
sche zaken de benzineprijzen
aanzienlijk verhoogde en snel
heidsbeperkingen invoerde, aan
als minister van vervoer, als op
volger van Muller. Ferdinand
Hartzenberg, een voormalige on
derminister, wordt minister voor
onderwijs voor zwarten, als op
volger van Willem Cruywagen
die tegelijk met Muller aftrad. De
voormalige bestuurder van de
Kaapprovincie Munnik, krijgt de
Het gesprek duurde 45 minuten, en
de karakterisering "open een
eerlijk" wijst erop dat het een
hard gesprek was. Scholten heeft
tegenover Weizman de beginse
len uiteengezet die volgens secre
taris-generaal Waldheim van de
VN voorwaarde zijn voor een
goed functioneren van Unifil, en
die door Nederland worden ge
steund.
yiji u.-icuuie van volksgezond
heid.
Volgens politieke kringen is de in
vloed van de zeer conservatieve
Treurnicht binnen de partij te
groot om hem slechts een post als
onderminister te geven. Uit het
feit dat Botha hem de onbelang
rijke functie van openbare wer
ken, statistiek en toerisme heeft
gegeven, zou blijken dat de pre
mier niet veel op heeft met de
rechtse denkbeelden van Treur
nicht.
De eerste-minister behoudt zelf zijn
portefeuille van defensie, terwijl
hij ook hoofd blyft van de natio
nale veiligheidsdienst, het voor
malige 'bureau voor staatsveilig
heid'.
Dat is allereerst het creëren van een
veiligheidszone rond het hoofd
kwartier van Unifil in Naqoura,
dat in christelijk gebied ligt en
daar nog al eens moeilijkheden
van ondervindt. Ten tweede moet
er een eind komen aan de be
schietingen van de milities op
Unifil-gebied.
In april kwam Naqoura - met 70
Nederlanders binnen de poorten
- onder hevig vuur van de milities
te liggen. Scholten heeft ook
daarover bij Weizman geklaagd.
"Hij antwoordde mij: dit was
eens, maar niet meer", aldus
Scholten. "Weizman heeft gezegd
alles te zullen doen om moeilijk
heden met de Nederlandse mili
tairen te voorkomen. Maar hij
kon niet toezeggen dat die er dus
ook niet meer zullen komen".
Ook wil Nederland dat Israël zijn
invloed aanwendt om aan de
bombardementen door Haddad
een eind te maken. Met andere
woorden: Israël moet zijn steun
aan het "vrije Libanon" van Had
dad intrekken. Scholten zei te
"hopen en verwachten" dat de
moeilijke situatie in Zuid-Liba
non geen schadelijke invloed zal
hebben op de betrekkingen tus
sen Nederland en Israël.
Dat zulks wel het geval is bleek ech
ter uit de ondubbelzinnige wijze
waarop de minister het Neder
landse standpunt heeft overge
bracht. Scholten maakte Weiz
man duidelijk dat de taak van
Unifil bemoeilijkt wordt door de
beschietingen, omdat daardoor
te veel aandacht aan de zuidelijke
grens van het gebied moet wor
den geschonken.
Amerikaanse
eilanden
voor kernafval
WASHINGTON (Reuter) - De VS
overwegen drie Amerikaanse ei
landen in het midden van de
Stille Oceaan te gebruiken als tij
delijke opslagplaatsen van
nucleair afval. Dit heeft het mi
nisterie van buitenlandse zaken
gisteren meegedeeld. Het zijn
Wake, Midway en Palmyra. Geen
van de eilanden heeft een in
heemse bevolking.
SCHADE
VERGOEDING
VOOR SIOUX-
INDIANEN
WASHINGTON (DPAf- Een Ame-
rikaanse federale rechtbank
heeft de Sioux-indianen een
schadevergoeding van meer dan
honderd miljoen dollar toege
kend voor het verlies van het ge
bied van de Zwarte Bergen in
Zuid-Dakota. Dat land is hun in
1877 afgenomen door een besluit
van het Congres. De regering kan
in beroep gaan.
De Sioux zijn al 35 jaar bezig het
gebied terug te krijgen. In 1868
sloten zij een verdrag met de re
gering, dat hun het onbelemmer
de gebruik van de Zwarte Bergen
waarborgde, maar toen er zes jaar
later goud gevonden werd. dron
gen er blanken het gebied bin
nen. Kort daarop veranderde het
Congres eenzijdig het verdrag.
De rechtbank wees de indianen
17,1 miljoen dollar voor het verlo
ren land toe en een bedrag aan
rente van 90 miljoen dollar. De
regering in Washington voerde
aan, dat zij tussen 1877 en 1942
voedselhulp tot een bedrag van
43 miljoen dollar aan de indianen
heeft verstrekt
DEN HAAG (AN P) - Het Centrum Europese Veiligheid en Samenwerkn.to
is van plan een conferentie te organiseren waar bekeken moet worden
wat de resultaten zijn van de Helsinki-overeenkomst. Dit heeft de voor
zitter van het Centrum dr A.C.A. Dake gisteren in Den Haag meege
deeld. Hier trad het sinds 1 januari 1979 bestaande Centrum voor het
eerst naar buiten. De te organiseren conferentie zal tevens dienen als
voorbereiding op de tweede vervolgconferentie van Helsinki die eind
volgend jaar in Madrid wordt gehouden.
Het Centrum Europese Veiligheid en Samenwerking is een initiatief van
vertegenwoordigers van de politiek, de wetenschap en het bedrijfsle
ven. Men vindt dat de Helsinki- en de vervolgconferentie in Belgrado
hebben aangetoond dat de Europese veiligheid en samenwerking niet
alleen een zaak is van regeringen, maar ook van de bevolking van de
betreffende landen. Daarom wil het Centrum in Nederland "een ruim
publiek zo breed mogelijk informeren over gemaakte afspraken in Hel
sinki, de nakoming en de niet nakoming daarvan en de suggesties water
verder zou moeten gebeuren".
ADVERTENTIE
PROVESTE MODE, HAARLEMMERSTRAAT 149, LEIDEN
REISBURQ CEBUTO. DQEZASTRAAT. LEIDEN
