Garantie tot 1992
Toename huidkanker verwacht
Meubelfabriek Oisterwijk
DOOR ZONNIGE
11 VAKANTIES
EN SOLARIA:
Wethouder wil
uitstel beroep
over Breestraat
Badhuis Lindestraat
tot eind 81 open
VRIJDAG 15 JUNI 1979
PAGINA 19
Bruinbakken op het strand bij
Noordwijk.
"Afgezien van het bruinworden en de
stimulatie van de vitamine D produk-
tie, is het nuttig effect van zonlicht voor
het menselijk lichaam omstreden of ni
hil"
LEIDEN - "Door de hausse in "kunstzonnen" (sola
ria) en de lange vakanties in zonnige landen kan
men in de toekomst een toename van huidkanker
verwachten. Veranderingen in de stratosfeer (af
name van ozon ten gevolge van de luchtvervuiling)
kunnen hiertoe ook bijdragen".
Deze uitspraak is van professor dr. D. Suurmond, die
vandaag het ambt aanvaardde van gewoon hoogle
raar in de huid- en geslachtsziekten aan de Leidse
universiteit.
Professor Suurmond stelt dat
"bij de handel in solaria ge
meld zou moeten worden dat
overmatige en langdurig her
haalde blootstelling aan kort
golvig ultraviolet licht scha
delijk is". Volgens Suurmond
zijn er wel veertig verschil
lende soorten solaria in de
handel en kan het merendeel
daarvan in principe schade
lijk zijn.
Hoewel de huid van de mensen
in onze zon arme regionen wel
wat extra utraviolet licht kan
verdragen is het nog niet
exact bekend hoeveel men
meer zou kunnen ontvangen
zonder dat dit blijvende
schadelijke gevolgen heeft.
Krijgt men gedurende vele ja
ren achtereen zeer veel kort
golvig ultraviolet (UVB) licht,
bijvoorbeeld via de zon of via
kunstmatige lichtbronnen
zoals solaria, dan neemt de
kans op het ontstaan van
huidkanker toe. "Deze vorm
van kanker komt bijvoor
beeld veel voor bij blanke
mensen die lang in de tropen
zijn geweest (tropenhuid)".
"Er zijn sterke individuele ver
schillen. Mensen die snel
bruin worden hebben minder
kans op huidkanker dan zij
die altijd snel verbranden en
vooral wanneer zij ook nog
blauwe ogen en blond haar
hebben. Onderzoekingen
over de totale dosis ultravio
let licht die men kan verdra
gen zijn volop aan de gang",
zegt dr. Siiurmond. "Een vo
rig jaar verschenen rapport
van de Gezondheidsraad
geeft daaromtrent reeds en
kele richtlijnen, die echter",
zo zegt de hoogleraar, "nog
zeer voorzichtig zijn gesteld"
Huidkanker ontstaat echter pas
na vele (soms tientallen) ja
kanker die vrywel altijd goed
-en vaak makkelijk te genezen
is, tenzij de mensen er te lang
Bedekken
"Wil men per se een zogenaamd
UVB- solarium gebruiken
om bruin te worden, en wordt
daarbij 's zomers ook nog ge
zonnebaad of veel in de open
lucht gewerkt, dan is het
raadzaam gezicht en handen
te bedekken. De huid daarvan
krijgt dan niet te veel ultra
violet licht te verwerken. Eén
serie van vijftien tot twintig
belichtingen met een UVB-
solarium per jaai, bijvoor
beeld gedurende de winter en
niet vaker dan één tot twee
maal per week, lijkt voorlo
pig", zegt Suurmond, "niet al
te schadelijk, al is het uiter
aard beter om het helemaal
niet te doen".
Zonnebanken daarentegen be
vatten meestal TL-buizen,
die voornamemelijk langgol-
vig (UVA) utraviolet licht uit
stralen. "Daardoor kan men
op een zonnebank meer licht
zonder risico verdragen dan
onder een UVB-solarium.
"Wanneer men gedurende de
wintermaanden per week niet
langer dan een uur op een
zonnebank ligt lijkt dat voor
alsnog weinig riskant. Hele
maal zonder risico is het nu
ook weer niet, hoewel men
dat tot voor kort wel dacht. Er
is daarover echter nog maar
weinig bekend. (By proefdie
ren heeft men met zeer hoge
doses, die met zonnebanken
praktisch niet haalbaar zijn,
toch huidkanker kunnen
verwekken)".
Er zijn dus verschillende soor
ten ultra-violet licht; onder
andere kortgolvig en langgol-
vig. Het kortgolvig geeft bij
een bepaalde dosis roodheid
van de huid (verbranding).
Als nu de pigmentlaag sterk
ontwikkeld is, zegt dr. Suur
mond,"dan treedt "verbran
ding" minder snel op".
Huidziekte
UVB-licht doet sommige hui
dafwijkingen verdwijnen,
met name psoriasis (een
chronische huidziekte met
rode plekken, die met witte
schilfers bedekt zijn).
Het langgolvige utraviolette
licht (zoals in een zonnebank)
heeft geen effect op de ziekte
en geeft ook géén verbran
ding. Het geeft uitsluitend
pigmentatie. Met andere
woorden, je wordt er alleen
maar bruin van.
Om meer te weten te komen
over de schadelijke invloed
van utraviolet licht, is kort
geleden een samenwerkings
verband gesticht tussen een
aantal centra in het land die
zich met de invloed van licht
op weefsels bezighouden
(Leiden, TNO in Rijswijk,
Rotterdam, Utrecht).In zijn
oratie zegt dr. Suurmond dat
de mens van oudsher een be
langrijke en mystieke bete
kenis heeft toegekend aan de
zon en het zonlicht. "Dit is
niet zo verwonderlijk wan
neer men beseft dat de zon in
feite de bron is van alle aardse
energie. In de oudheid werd
de zon vaak aanbeden en
kenden vele volken zonne
goden.
Ook in onze Westerse samenle
ving komen zonaanbidders in
groten getale voor, doch hun
oogmerk is meestal alleen om
een bruine huid te verkrijgen,
hetgeen als teken van welzijn
en welvaart wordt be
schouwd. Afgezien van de
stimulatie van de pigmentatie
en van vitamine D-productie
in de huid. is het nuttig effect
van zonlicht voor het mense
lijk lichaam omstreden of ni
hil.
Psychisch
"Afgezien van de stimulering
van de aanmaak van vitami
nen D (het vitamine dat de
Engelse ziekte voorkomt), is
het effect van zonlicht op de
mens hoofdzakelijk psy
chisch", zegt Suurmond.
"Maar het is toch niet geheel
uitgesloten dat de mens in
zon arme landen door extra
ultraviolet licht een verhoog
de weerstand verkrijgt tegen
infecties, zoals "griep" en
verkoudheid. Ook zou het li
chamelijk uithoudingsver-
Professor Suurmond: "Het is verstandig om bij het gebruik va
een solarium tn de zomer, handen en gezicht af te dekken".
mogen groter worden. Dat is
echter nooit onomstotelijk
bewezen, maar er zijn wel
aanwijzingen dat UVB-licht
(dus ook zonlicht) dergelijk
effect zou kunnen hebben.
Ruim dertig jaar geleden is
hiernaar een onderzoek ver
richt. Dat gebeurde in Zwe
den. Er werden toen in een
winter twee klassen met
schoolkinderen voor ge
bruikt. De ene klas kreeg de
hele winter (er is dan in Zwe
den weinig zonlicht) lampen
die ultraviolet licht uitstraal
den. De andere klas moest het
met gewone gloeilampen
doen.
Aan het eind van de winter was
er een duidelijk verschil te
zien tussen de twee klassen.
De met ultraviolet licht "be
lichte" kinderen bleken min
der last van verkoudheid en
dergelijke te hebben gehad
dan de kinderen uit de "on
belichte" klas en hun licha
melijk uithoudingsvermogen
was ook groter. Er zyn echter
wel bedenkingen tegen de
wijze waarop het onderzoek
was opgezet".
De ozonlaag in de stratossfeer
houdt de ultra-kortgolvige
ultraviolette (UVC) straling
tegen. Normaal komt deze
straling niet op aarde. Deze
straling is echter wel kanker
verwekkend. De kans is niet
gering dat deze straling in de
toekomst door afbraak van de
ozonlaag wel degelijk de aar
de kan bereiken. De afbraak
van de ozonlaag wordt onder
andere veroorzaakt door de
uitlaatgassen van supersoni
sche vliegtuigen, zoals de
Concorde.
Ten tweede komt het door
freongas. Dat is gas dat in
spuitbussen zit, zogenaamde
dryfgassen. "Het nadeel van
deze gassen is dat ze niet wor
den afgebroken. De ozon
wordt door deze gassen ge
neutraliseerd en vermindert
op den duur. De kankerver
wekkende straling zal daar
door toenemen".
"Maar", zegt Suurmond, "ik
heb het nu alleen nog maar
over huidkanker. De gevol
gen van het verdwijnen van
de ozonlaag zullen waar
schijnlijk veel groter zyn dan
alleen huidkanker. Ik denk
hierbij aan de belangrijke ef
fecten die het verdwijnen van
de ozonlaag zal hebben op de
groei van planten en dieren".
THIJS JANSEN
LEIDEN - Wethouder Waal
(ruimtelijke ordening) wil
bekijken of het mogelijk is
om de behandeling van
het beroep, dat het Leids
City Centrum bij de Raad
van State heeft ingediend
tegen het besluit van B en
W om een gedeelte van de
Breestraat autovrij te ma
ken, kan worden uitge
steld.
Het college van burgemeester en
wethouders nam in maart 1977
het besluit om het gedeelte van
de Breestraat tussen de Koorn-
brugsteeg en het Gangetje op
proef voor zes maanden af te slui
ten voor autoverkeer. Het LCC
was hier fel tegen gekant en ging
in beroep by de Kroon hetgeen
tot een schorsing leidde van het
besluit zodat de verkeersmaatre
gelen niet werden uitgevoerd.
Op 6 juli zal het beroep van het LCC
bij de Raad van State in behan
deling worden genomen. In ver
band met de werkzaamheden aan
de marktenroute wordt de Bree
straat momenteel echter in twee
richtingen bereden. De werk
zaamheden zullen pas in 1980 zijn
voltooid zodat voorlopig geen
behoefte bestaat het raadsbesluit
van 1977 uit te voeren. Het LCC
heeft nu laten weten het beroep te
willen intrekken.
Het CDA-raadslid Van Zijp drong
er gisteravond, in een vergade
ring van de raadscommissie voor
ruimtelijke ordening, op aan om
het raadsbesluit van '77 in te
trekken. Volgens Van Zijp heeft
het geen zin meer om de kwestie
bij de Raad van State te laten be
handelen. Wethouder Waal
meende echter dat het in verband
met procedurele kwesties niet
mogelijk is om het besluit zomaar
terug te nemen. De wethouder zei
te willen bekijken of het mogelijk
is om de behandeling van het be
zwaarschrift uit te stellen. Beijen
(PPR) noemde een en ander niet
zinnig en pleitte er voor dat het
college met het LCC om de tafel
zou gaan zitten.
UTRECHT - Aan de universiteit
van Utrecht zijn geslaagd voor
het artsenexamen L.H.J. van Ee-
den uit Noordwijkerhout en A.G.
van Rhijn uit Alphen aan den
Rijn. Biologie: mej. Q.J.M. van
der Aart uit Alphen aan den Rijn.
Omdat wij alles in eigen hand houden, vanaf het met
zorg selekteren van het hout, het drogen, het met liefde bouwen
van het meubel, tot en met de aflevering bij u thuis, durven wij die
lange garantie te geven van 12 jaar op het hout en de konstruktie.
LEIDEN - Er is een kans dat het badhuis aan de Lindestraat nog tot eind
1981 open blijft. De raadsleden in de raadscommissie voor maatschap
pelijke aangelegenheden willen burgemeester en wethouders opdracht
geven om 50.000 gulden per jaar (tot eind 1981) uit de gemeentekas
daarvoor beschikbaar te stellen.
De raadsleden reageren daarmee op een plan van het advocatencollectief
Leiden. Dat had becijferd dat het badhuis met 50.000 gulden per jaar tot
eind 1981 open kan blijven, als de kaartverkoop 20.000 gulden per jaar
oplevert. Daarna zou het badhuis zonder bezwaar dicht kunnen omdat
in de dan gerenoveerde huizen in de wijk dan toch douches aanwezig
zijn. De sluiting geeft dan heel wat minder overlast, stelde het collectief.
Nu er een politieke meerderheid deze openstelling te vinden is zullen de
politieke partijen ook elk afzonderlijk gaan bekijken of ze in het ge
meentelijk budget een overschot van 50.000 gulden kunnen vinden.
Wethouder
praat met
..Haardstee
LEIDEN - Wethouder Schoute
(WD) gaat praten met het be
stuur van het gezinsvervangend
tehuis "De Haardstee". Hoewel
de gemeente Leiden geen be
voegdheid heeft om het Haard
stee-bestuur iets voor te schrij
ven, vindt wethouder Schoute
het onlangs uitgebrachte "zwart
boek" over het tehuis toch be
langrijk genoeg om met het be
stuur te bespreken.
In het zwartboek wordt gesteld dat
in "De Haardstee" een zeer slech
te situatie heerst en dat de man
nen die er wonen by zonder wei
nigvrijheid hebben om hun eigen
leven in te richten. Bovendien
beheert het Haardstee-bestuur
de inkomsten van de bewoners
en is er volgens het "zwartboek"
(opgesteld door ex-personeels
leden van het tehuis) geen duide
lijkheid over wat er met dat geld
gebeurt.
12 jaar garantie
Massief Europees eiken
geloogd volgens oud recept
ongekende service ook na jaren
voorzien van eigen brandmerk
Berkel (ZH), Noordeindseweg 116, tel. 0189M670. j
GG en GD wil
veiliger
bergplaats
medicijnen
LEIDEN - De Gemeentelijke
Geneeskundige en Gezond
heids Dienst (GG en GD) W D
een veiliger bergplaats van
medicijnen en "entstoffen".
Dit omdat by diverse inbra
ken medicijnen werden ver
mist en de deur van een koel
kast werd opengezet zodat in-
spuitmgsstoffen onbruikbaar
warden
Volgens mevrouw Zwart, direc
trice van de GG en GD be
droeg de schade op deze ma
nier by een inbraak enkele
maanden geleden 26.000 gul
den. "Uit het hele land moes
ten we 's morgens entstoffen
laten aanrukken om de iryec-
ties van kinderen te laten
doorgaan", aldus mevrouw
Zwart
Zy wil nu een afgesloten ruimte
met een elektrische deur,
waarachter zowel de entstof
fen als de medicynen wegge
sloten kunnen worden. De
raadscommissie voor maat
schappelijke aangelegenhe
den bleek gisteravond posi
tief tegenover die uitgave te