FLATS BEWAAKT TEGEN
NIEUWE
KRAKERS
Geld in dat
pand steken
is zinloos
Al twaalf woningen in Papiermolen „bezet"
Tandarts heeft te
weinig tijd voor
controle kunstgebit
DONDERDAG 7 JUNI 1979
LEIDEN
LEIDEN - De eigenaar van de 79 koopflats aan de Papier
molen in de Merenwijk (waarvan nog steeds het meren
deel niet is verkocht), het Centraal Financieringsinsti
tuut in Den Haag, heeft een bewakingsdienst ingehuurd
om te voorkomen dat nog meer appartementen ge
kraakt worden. Op dit moment zijn twaalf appartemen
ten gekraakt, deeerste vier ruim drie weken terug.
Elf woningen zijn verkocht en be
woond, terwijl van ongeveer 28
woningen het voorlopig koop-
kontract is getekend. "Maar dat
getal moet u niet zo absoluut ne
men", aldus directeur Enghardt
van het CFI: "Want een aantal
heeft al gemeld dat ze weer van
het voorlopig koopcontract wil
len afzien omdat het ze toch niet
zo veilig lijkt daar te wonen. De
ene reactie lokt de andere uit, als
daar een aantal woningen is ge
kraakt, is dat al niet zo'n prettig
idee en als bepaalde krakers dan
nog dreigende taal gaan uiten
ook
Vorige week vergaderden de eige
naren van de flat; men heeft zich
bezonnen op maatregelen om
zich te verlossen van de huidige
krakers.
"Maar er is ook besloten om het
helemaal langs legale weg op te
lossen en geen knokploegen ofzo
in te schakelen", aldus Enghardt.
Bedreiging
De krakers zelf voelden de aanwe
zigheid dit weekeinde van een
negen man sterke bewakings
dienst met grote honden, vecht-
stokjes en walky talky's wel als
een bedreiging. Peter, één van
hen: "Het was constant bedrei
gen en op het randje van vechten.
Ze zouden ons er wel uit slaan als
ze ervoor betaald kregen. Ze lie
ten ons niet binnen want ze wa
ren geen portier zeiden ze. Ze
hadden de deurknop van de
brandtrap eraf gehaald en we
moesten dus bij andere krakers
aanbellen om binnen te komen".
De heer Enghardt zegt dat er in het
weekeinde mensen zijn inge
huurd die dit werk niet beroeps
matig doen, omdat hetmoeilijk
was in het weekeinde aan ande
ren te komen. Dinsdagochtend
zijn ze vervangen door een echte
bewakingsdienst.
Enghardt: "We hadden ze de stren
ge instructie gegeven om zich
niet provocatief op te stellen en
zich te onthouden van elk licha
melijk geweld. Er was een enke
ling die zich niet kon beheersen
en een bedreiging naar de kra
kers' heeft geuit, maar daar ishet
bij gebleven, en die hebben we er
ook meteen uitgezet".
Rustiger
Nu is het allemaal wat rustiger rond
de Papiermolen. De krakers zeg
gen met het CFI bezig te zijn naar
een oplossing te zoeken. Ze zeg
gen ook dat het niet hun bedoe
ling is de orde te verstoren. Wel
willen ze wonen en nerpen ze het
de gemeente kwalijk dat ze de
teugels niet strakker in handen
gehouden heeft en heeft toege
staan dat de flats nu verkocht
worden in plaats van verhuurd
voor de prijs van ongeveer 350
gulden die in 1976 door de bou
wer, Fraanje uit Ridderveld,
werd genoemd. De goedkoopste
tweekamerflats kosten nu al
f 128.200 en elke maand komt er
900 gulden bij.
De heer Enghardt zegt dat zijn be
drijf vanaf het begin heeft gepro
beerd via de rede tot een oplos
sing te komen met de krakers. Er
zijn op een gegeven moment door
het CFI toezeggingen gedaan
waardoor de krakers tegen gere
duceerd tarief op de flats konden
blijven wonen.
"Maar dat was in het begin, toen er
nog maar vijf krakers waren",
zegt Enghardt "Wat me zo gefru
streerd heeft is dat bij onze
goedwillende bedoelingen - dat
wij er ook bij gebaat zouden zijn
wil ik best toegeven - het aantal
krakers nu haast verdrievoudigd
is. We hebbennu dan ook gezegd:
we kunnen niet het hele Leidse
krakersprobleem oplossen en
distantiëren ons voorlopig van de
Pension aan Kraaierstraat:
LEIDEN - "Adél is echt een man van goeden wille. Maar waar hij mee
bezig is heeft geen enkele zin. Al het geld dat hij in het pand steekt gooit
hij in het water."
Dat relaas vertelde een ambtenaar van bouw- en woningtoezicht gister
middag aan de gemeentelijke commissie voor de beroepschrift.
Adél is een buitenlandse werknemer uit Marokko die een oud pandje aan
de Kraaierstraat 6 heeft gekocht en dat al enkele maanden exploiteert als
vreemdelingenpension. Maar de omstandigheden waaronder de gastar
beiders daar moeten wonen zijn zowel volgens bouw- en woningtoezicht
als voor de brandweer niet te tolereren.
Vandaar dat B en W hem een pensionvergunning hebben geweigerd en
willen dat het pension op 1 augustus wordt gesloten. Adél was gisteren
tijdens de hoorzitting niet zelf aanwezig. Zijn woordvoerder de heer
Sjardin vertelde dat Adél de Nederlandse taal niet zo goed machtig is.
Op vragen van de voorzitter deelde de heer Sjardin mee dat Adél aanvan
kelijk een aannemer in de arm had genomen om het pand te laten
opknappen. "Maar dat ging zo allemachtig veel geld kosten. Dat kon niet
ineens. Het zou85.000.- gaan kosten en Adél die bij een schoonmaakbe
drijf werkt kan dat niet betalen. Daarom besloot hij het stukje bij beetje
zelf te doen", aldus de heer Sjardin.
Volgens de controleur van bouw- en woningtoezicht zijn er de afgelopen
jaren diverse gesprekken met Adél gevoerd. "Hij is zeer ijverig en aardig,
maar wat hij aan het pand doet is verkeerd. Nu heeft hij op de zolder waar Het pandje aan de Kraaierstraat dat al enkele jaren in gebruik is als
je niet eens behoorlijk kunt lopen een mooi blauw behangetje geplakt, pension voor buitenlandse werknemers maar niet aan de eisen voldoet.
Maar als er ooit brand uitbreekt in het pand komt geen mens levend van
die zolder af, want er is geen enkele vluchtweg."
Zo timmerde hij ook planken en hardboard tegen de muur. Iets waarmee
de brandgevaarlijkheid wordt verhoogd in plaats van verminderd. Om
het pand nog bewoonbaar te maken zou er een hele nieuwe gevel ge
bouwd moeten worden, maar dan nog kunnen er in het pand niet zoveel
pensiongasten gehuisvest worden dat de zaak rendabel is.
Tijdens de zitting bleek dat de vijf bewoners die in april nog in het pand
huisden inmiddels hun intrek hebben genomen in de speciaal voor deze
groep gebouwde woningen aan de Beukenschans in Leiderdorp.
"Maar toen ik er deze week was zag ik", aldus de controleur van bouw en
woningtoezicht, "dat er al weer acht nieuwe mensen woonden. Vier
daarvan slapen in een kamertje van elf vierkante meter".
De commissie zal nu op korte termijn beslissen wat er moet gebeuren. Als
men zich achter het oordeel van B en W schaart zal het pension per 1
augustus worden gesloten. Voor de bewoners zal dan onderdak gevon
den moeten worden in de Beukenschans in Leiderdorp.
LEIDEN - Binnenkort zal an
dermaal overleg plaatsvin
den tussen de vaste commissie
voor de volksgezondheid in de
Tweede Kamer en de staatsse
cretaris van volksgezondheid
en milieuhygiëne over de
ontwikkelingen in de tand
heelkundige voorzieningen in
Nederland. Een belangrijk
punt dat in dit voortgezette
overleg aan de orde zal komen
is het verzoek van de Organi
satie van Nederlandse Tand-
prothetici tot formele erken
ning van de tandprotheticus
binnen de wetgeving van de
paramedische beroepen.
Het probleem waar het hier om
gaat is volgens de voorzitter
van de Organisatie van Ne
derlandse Tandprothetici P.
Brouwer uit Leiden "dat de
man die de gebitten maakt
geregeld contact moet hebben
met de drager van een prothe
se. Nu is het nog zo dat een
tandarts als tussenpersoon
optreedt".
Een tandtechnicus is iemand
die kunstgebitten, stifttan-
den, kronen, bruggen enz.
vervaardigt in opdracht en
ten behoeve van tandartsen.
Dat gebeurt op basis van door
de tandarts genomen haak
afdrukken en dergelijke.
Vroeger mocht de tandtechni
cus zelf kiezen trekken en ge
bitten plaatsen. Het recht om
gebitten aan te meten en te
plaatsen willen de tandpro
thetici nu weer terug hebben.
Volgens Brouwer, die sinds kort
wegens geringe verdiensten
de gietvorm van de gebitten in
de wilgen heeft gehangen,
wordt de tandarts opgeleid
om het natuurlijke gebit van
de patiënt te behouden. "Ver-
vangkunde is niet zijn ter
rein. Zodra de patiënt tande
loos is is het niet meer het ge
bied van de tandarts", zegt
Brouwer, die pleit voor meer
Turkse avond
In het vormingscentrum voor
jonge volwassenen "Troef'
wordt morgen een Turkse
avond gehouden. De avond
wordt georganiseerd door een
aantal Turkse jongeren, dat
bij Troef een cursus Neder
lands volgt. Er staat muziek
op het programma en er zijn
Turkse hapjes. Ook worden er
dia's vertoond. De avond be
gint om acht uur en de toe
gangsprijs bedraagt één gul
den. De Turkse avond wordt
gehouden in het pand Noord
einde 2a
TM-programma
In het Museum voor Volkenkun
de aan de Steenstraat 1 wordt
vanavond de maandelijkse
inleidende lezing gehouden
over transcendente meditatie.
Het is een techniek om vol}zo
men tot rust te komen en
spanningen kwijt te rakenDe
bijeenkomst begint om acht
uur en de toegang is gratis.
Buurtfeest
De buurtvereniging "Pancras
West" organiseert morgen een
groot buurtfeest in de Nieuw-
straat. De festiviteiten begin
nen om kwart voor zeven 's
avonds en duren tot rond half
twaalf. Er zal onder meer een
openluchtmaaltijd worden
gehouden, terwijl er straatto
neel wordt opgevoerd. Boven
dien zal er tijdens het buurt
feest een band optreden.
Open dag
Femke, de ontmoetings- en in
formatieruimte voor vrou
wen, houdt zaterdag 9 juni
een open dag. In de koffieshop
van het Leidse Volkshuis is er
gelegenheid tot het maken van
een praatje, het drinken van
een kopje koffie en het snuffe
len in de boekenstand. Tussen
12 en 14 uur treedt het Leidse
vrouwenkoor "De Sirenes" op.
Tussen 11 en 16 uur zijn alle
vrouwen van harte welkom in
de Haarlemmerstraat 73b.
Duinexpositie
Tijdens de jaarlijkse bijen-
markt die zaterdag in de
Sterrewachtlaan wordt ge
houden en waarover we al
eerder berichtten zal ook een
voorlichtingsbus van Staats
bosbeheer aanwezig zijn. In
de bus is een expositie inge
richt die informatie geeft over
de kustgebieden van ons land.
De tentoonstelling is geopend
van 10 tot 17 uur.
Augustinus
In "Augustinus" aan het Ra
penburg 24 wordt zaterdag
avond de speelfilm "A bigger
splash" met David Hockney
en Peter Schlesinger ver
toond. De film, die gaat over
het leven van een schilder, be
handelt de homosexualiteit en
speelt zich grotendeels af in
Genève. De voorstelling be
gint om negen uur 's avonds
en toegangsprijs bedraagt
twee gulden. De zaal is open
vanaf acht uur.
1-.EIDEN - Vierentwintig aanko
mende etaleurs zijn deze week te
gast bij Vroom en Dreesmann in
Leiden. Hun verblijf in de sleu
telstad betekent de voortzetting
van een inmiddels traditioneel
gebeuren aan het eind van het
schooljaar.
De etaleurs zijn afkomstig van de
Nimeto uit Utrecht. Nimeto is
een afkorting voor Nederlands
Instituut voor Middelbaar Eco
nomisch en Technisch Onderwijs
en de leerlingen die in Leiden
werken volgen een studierich
ting in de reclame.
De etaleurs-in-de-dop zijn gedu
rende een week actiefin de etala
ges van het Leidse grootwinkel
bedrijf om daar decors te bouwen
en goederen te etaleren volgens
eigen smaak en naar eigen in
zicht. De voorbereidingen daar
voor werden getroffen op school
in Utrecht en de praktische uit
werking vindt in de etalages aan
de Maarsmansteeg en de Aal
markt plaats.
De etalages komen dit jaar in het
teken te staan van de "zomer-
markt". Zo zullen er in de etala
ges onder meer laantjes met bo
menrijen worden opgetrokken.
Dat alles gebeurt onder het toe
ziend oog van docenten en de
chef-etaleur van V en D de heer
Van der Assem.
De aankomende etaleurs zijn tij
dens hun verblijf in Leiden gedu
rende de avonden en nachten on
dergebracht in het centrum "De
Vliet" aan de Vlietweg.
betrokkenheid voor de tand
protheticus bij het aanmeten
van een kunstgebit.
Om te beginnen dient de tand
protheticus niet te worden
verward met de tandtechni
cus. Zo staat in een memoran
dum, die als eerste van een se
rie van vier naar vijfduizend
mensen en instanties is ge
stuurd, die iets te maken heb
ben met de gebitsverzorging
De tandprotheticus heeft, na
zijn studie tot tandtechnicus,
nog eens een medisch-biologi-
sche opleiding van twee en een
half jaar op part-time-basis
genoten. Het doel van deze
opleiding is dat de tandtech
nicus gericht wordt opgeleid
om protheses aan te meten.
"Hij moet dat zodanig doen
dat hij ook aan de lichamelij
ke en aan de schoonheidseisen
kan voldoen", zegt Brouwer.
"Ten tweede", zegt de voorman
van de tandprothetici. "moe
ten niet alleen de mensen met
een natuurlijk gebit worden
gesaneerd, maar ook de men
sen die een kunstgebit hebben.
En dit laatste moet door de
tandprotheticus gebeuren en
niet door de tandarts. De
exclusivieteit van de tandarts
om protheses te plaatsen en op
te meten moet worden door
broken. Dat moet gebeuren
door misschien wel minder
opgeleide krachten. Wij zeg
gen altijd: onbevoegd, maar
niet onbekwaam", aldus
Brouwer.
Bij de opleiding voor tandarts
wordt er weinig aandacht ge
schonken aan hét passen en
plaatsen van kunstgebitten.
"Je hebt vijf verschillende
universiteiten, waar op vijf
verschillende manieren wordt
gewerkt. Misschien dat een
student in het gunstigste ge
val vijf of zes keer tijdens zijn
studententijd een kunstgebit
aanmeet en in een laborato
rium laat maken. Deze men
sen worden na hun studie dan
losgelaten op de patiënten.
Dat is een van de redenen dat
het publiek zo vaak ontevre
den is als er een kunstgebit
wordt geplaatst"
Brouwer is van mening dat zo
dra er een kunstgebit is ge
plaatst, dit minstens eens in
de twee jaar moet worden ge
controleerd. "Dat gebeurt nu
bijna nooit. Het is momenteel
zo dat, zodra de tandarts een
gebit heeft geplaatst, de pa
tient er jarenlang mee loopt.
Ik zelf ben uan mening dat
men om de vijf jaar aan een
nieuw gebit toe is. Een tand
arts heeft het vaak veel te druk
en zal daar niet snel aan toe
komen. Dit werk moet door de
tandprotheticus worden
overgenomen"
"Hebt u wel eens tegen etenstijd
in een verpleegtehuis rondge
keken", vraagt Brouwer. "Ga
maar eens kijken in Leythen-
rode. Daar zie je mensen die
vaak al langer dan dertig
jaar met het zelfde kunstgeb t
rondlopen. Het is om te Kuiken
als ie ziet hoe te eten Tand
artsen hebben geen tijd en
geen aandacht voor deze men-
sen. Eigenlijk zou er al lang
een spreekkamertje in derge
lijke tehuizen moeten zijn
waar tandprothetici geregeld
spreekuur kunnen houden".