"ONZE GROTE
LEIDER GAAT
NOOIT DOOD"
Materieel gaat het Noordkoreanen
niet slecht maar de blinde verering
voor Kim II Sung is beangstigend
ZATERDAG 2 JUNI 1979
Kim Lee is een Koreaan
se naam die toebehoort
aan een popperig mooi
gezicht boven de tradi
tionele kleding, met de
taillelijn op borsthoog
te en de wijdte van een
kazuifel. Ze weigert de
aangeboden koffie even
hardnekkig als vrien
delijk, maar daar gaat
het niet om. Haar En
gels strekt als studente
Engels inderdaad iets
verder dan "a little"
(een beetje), dus er valt
te vragen.
Eerlijke vragen, slimme vragen,
strikvragen.
Het helpt niet, de antwoorden
zijn voorspelbaar, voorge
kauwd Vervelend, want alles
leidt naar Kim II Sung, de gro
te leider.
Dan maar het schokeffect. "Wat
gebeurt er als jullie grote lei
der dood gaat?" Even een aar
zeling. "Onze leider gaat niet
dood."
"Nee, wij, het Koreaanse volk
- zullen "Our beloved leader"
zoveel liefde geven dat hij ons
altijd kan blijven leiden."
"Geloof je in God?"
"Nee, zie jij een God, er is er
geen."
In de stilte die valt wordt de En
gelse Jill Hammersley ver
zocht bij haar tafel te ver
schijnen en dringt het getik
der ping-pongballen flauw
door.
Dit voorval vond plaats in het
Gymnasium des Sports van
Pyong Jang, de hoofdstad
van het Communistische
Noord-Korea waar van 25
april tot 5 mei de 35ste we
reldkampioenschappen tafel
tennis verspeeld zijn. Die
kampioenschappen waren in
teressant voor de direct be
trokkenen maar voor het me
rendeel van de westerse jour
nalisten waren ze een mooi
voorwendsel om het anders
zo gesloten Noord-Korea te
bezoeken.
Gevolg: een golf van informatie
over het land en zijn systeem
en dat is hoognodig want tus
sen China en Japan in heeft
zich een bizar en vergaand
soort Kim II Sung-commu-
nisme ontwikkeld.
Indoctrinatie
Hoe vergaand toont het be
schreven gesprek, een stu
dente Engels die voor het va
derland weg verklaart dat
Kim II Sung het eeuwige le
ven heeft, maar "een God, zie
jij een God"....Dat is wat na 17
dagen Noord-Korea het
meest blijft intrigeren, mis
schien wel irriteren. Dat het
in al die dagen, in alle ge
sprekken niet gelukt is één
Koreaan te vinden die ook
maar voort één procent twij
felde aan Kim II Sung en zijn
systeem.
"The most perfect brainwashed
people", concludeerde Ian
Mackenzie, de bekende Reu-
tercorrespondent in Peking,
en dus wat gewend op dat ge
bied. Die indoctrinatie is na
tuurlijk overduidelijk maar
het zoeken was juist naar een
sluimerende onvrede onder
dat masker van verordon
neerde vrolijkheid en gepre
fabriceerde antwoorden.
Een typisch westers wantrou
wen blijkt daaruit tegen
over uniformiteit, tegen
over mensen die gelukkig lij
Bij aiie westerse gasten beves
tigde dit alleen het vooroor
deel van het niet vrij zijn. De
Canadese ploeg bijv keilde
als toppunt van irritatie van
zevenhoog een portret van
Kim II Sung naar beneden.
Beter hadden de Koreanen de
stad, de mensen, het systeem
voor zichzelf kunnen laten
spreken, want materieel ge
zien viel alles iedereen bij
zonder mee.
Maar "voor zichzelf spreken"
doet men al zo'n dertig jaar
niet meer. Stel diezelfde
vraag aan honderd personen
en het antwoord verschilt
hoogstens qua woordkeus.
Een vraag aan een docent po
litieke economie: "vertelt u
over andere systemen" -
"nee" - "waarom niet" -
"waarom het volk informeren
over slechte zaken" - "dus het
Koreaanse communisme is
het beste systeem" - "het volk
is er gelukkig mee" - "en als
iemand afwijkende ideéen
heeft" - "waarom zou men
afwijkende ideeen hebben als
het goed gaat" - "kritiek dan"
- "opbouwende kritiek is de
basis van alle vooruitgang" -
"en kritiek op Kim II Sung" -
"onze grote leider maakt geen
fouten".
Hetzelfde wantrouwen steekt
de kop weer op. Waar is het
puberale "afzetten tegen",
waar is het individu, waar is
de uitdaging, waarom krijg je
een briefkaart terug ("mijn
heer het adres klopt niet")
omdat woubrugge op hun
kaart niet voorkomt. Waarom
wordt een Duitse TV-com-
mentator midden xn een di
recte uitzending op zijn vin
gers getikt voor een al te kri
tisch verslag, waar zijn al de
oorlogsinvaliden gebleven, in
Pyong Jang zijn ze niet. Blij
ven er in Korea geen geeste
lijk gehandicapten in leven,
zo ja, waarom zie je ze dan
nergens.
Waarom wordt iemand "ver
plicht" binnen een bepaalde
periode te trouwen. Waarom
is scheiden bij de wet onmo
gelijk. Waarom zie je op het
platteland zoveel militairen
die je verhinderen foto's te
maken. Waarom vraagt een
taxichauffeur na 14 dagen 2x
zoveel, doorzoeken ze de ka
mer van een al te opstandige
toerist, zoveel wagen.
Maar ook, waarom ogen de Ko
reanen zo tevreden, lachen ze
veel. Waarom krijg je de nei
ging iedere Nederlander die
aan zit te hikken tegen de gro
te matheid van de jaren ze
ventig naar Pyong Jang te
sturen.
Conclusie
Dat al deze vragen na 17 dagen
Noord-Korea blijven intrige
ren is logisch. Tot nu toe was
de informatie over het Kim II
Sung communisme minimaal
en dat terwijl het al zo'n dertig
jaar functioneert en het land
economisch enorm vooruit
heeft geholpen. De derde-we
reldlanden zijn vooral in dit
aspect geïnteresseerd.
Voor de westerse wereld is de
ideologisch filosofische kant
van Noord-Korea het meest
interessant. Waar ons de uit
wassen van het kapitalisti
sche stelsel soms dreigen te
overwoekeren is het van be
lang kennis de blijven nemen
van een land waar men alles
in de hand (die van Kim II
Sung) schijnt te hebben en
dat we zeker tot de meest
unieke samenlevingen van de
twintigste eeuw mogen reke-
Na 1953 werd Pyong Jang ra
zend snel herbouwd. Ter herinne
ring daaraan dit standbeeld.
Foto links: De Chollima straat in
Pyong Jang. Normaal is er weinig
verkeer, maar terwille van de pro
paganda... Foto rechts: De grote
leider Kim II Sung, die het "eeuwi
ge leven heeft".
De verrassend rijke aanblik van Pyong Jang.
ken te zijn. Misschien zijn ze
dat inderdaad. Zeker is het
dat in zo'n kort tijdsbestek
hierover geen uitspraken te
doen zijn, hoogstens de bui
tenkant kan worden belicht.
Geschiedenis
Eerst wat geschiedenis. Korea
is misschien wel het Polen
van Azië te noemen, constant
belegerd en belaagd door
machtiger buren als bijvoor
beeld Japan. Het einde van
Wereldoorlog II bracht de
Koreanen dan ook de verdrij
ving van het Japanse juk,
waarna in Noord-Korea het
communisme zijn intrede
deed.
Amerika heeft van 1950 tot 1953
nog geprobeerd daar weer
een einde aan te maken, maar
400.000 bommen op Pyong
Jang, voor elke burger één,
konden het Koreaanse ver
langen naar onafhankelijk
heid niet breken. Onafhanke
lijkheid is ook nu nog een
kernwoord in Kim II Sung's
ideologie, onafhankelijkheid
die gebaseerd moet zijn op
een selfsupporting economie.
In de politieke onafhankelijk
heid moet direct Zuid-Korea
betrokken worden. De secre
taris van het ministerie van
buitenlandse zaken zegt tij
dens de lunch onomwonden
Zuid-Korea te beschouwen
als door Amerika bezet ge
bied en dat zijn land het tot
zijn plicht rekent de hereni
ging van beide Korea's tot
stand te brengen. Een politie
ke onafhankelijkheid dus die
gebaseerd moet zijn op een
self-supporting economie,
dat is één van de doelstellin
gen die Kim II Sung met suc
ces heeft nagestreefd.
De basis ligt in de economie en
die is gezond want Korea ex
porteert zink, magnesiufn,
rijst, kalk, en moet alleen
Mongoolse aardolie importe
ren. Aan de politieke hand lo
pen van China of Rusland of
een knieval voor Amerika a la
China is er dus niet bij. Maar
de economisch gunstige si
tuatie werkt ook naar binnen
voordelig. Voeg daarbij een
voor begrippen klein op
pervlakte met slechts 18 mil
joen inwoners en alle gunsti
ge voorwaarden voor het wel
slagen van Kim II Sung's
missie zijn gegeven.
Impressies
That foreign devils (de Ameri
kanen) hebben Korea als
schrale troost, met al hun ex
plosieven de kans gegeven
Pyong Jang te herbouwen als
modelstad. Komend uit Pe
king bestaat er een bepaalde
verwachting voor de Kore
aanse hoofdstad, maar waar
Peking sober is, grijs, is
Pyong Jang rijk en vooral
groen.
Goed verzorgde flats langs bre
de lanen, met weinig verkeer,
als is het constant zondag.
Auto's in privébezit zijn er niet
Wel taxi's, meest Volvo's, en
verder een goed verzorgd
openbaar vervoer.
De metro die het openbaar ver
voer rijk is, is een luxe stuk
propaganda, dat als schuil
kelder (ze ligt 100 m. diep)
eventueel pas functioneel
wordt. De stad is schoon ook;
als je mannen en vrouwen 's
nachts drie uur de straat ziet
poetsen, begrijp je waarom.
In alle straten zijn er wel
staatswinkels waar de rijst
gratis is (van 6 tot 9 ons per
dag afhankelijk van de zwaar
te van het beroep) en alle an
dere levensmiddelen op zijn
minst aanwezig. Of de Korea
nen ze ook regelmatig kun
nen betalen is niet duidelijk
maar wel aannemelijk als je
afgaat op het uiterlijk.
Geen bistro's
Overdadig gevoede types zijn
schaars maar dat laat zich be
grijpen; eten in bistro's of res
taurants is er niet bij, want ze
zijn er niet en uit de muur eten
valt zeker zwaar op de maag.
Kortom, materieel hebben de
volgelingen van Kim II Sung
geen reden tot morren. Bo
vendien lijkt het werktempo
vrij bezadigd. Officieel heet
te maken van de alomtegen
woordigheid van Kim II
Sung, zijn conterfeitsel hangt
overal en wee degene die er
"wanted" onder kalkt.
Methoden
Wie de werken van de grote lei
der leest vindt nergens een
poging het communisme en
zijn interpretatie ervan te
verklaren, te verdedigen. Er
wordt alleen gesproken over
de methoden om dit te berei
ken: "Korea is van het volk en
moet onafhankelijk blijven
en samen moeten we door
hard te werken en open te
staan voor kritiek de commu
nistisch heilstaat steeds dich
ter zien te benaderen."
Dit zijn de slogans waarmee nu
al hele generaties vanaf de
eerste dag doordrenkt zijn.
De baby's verblijven de eerste
10 maanden in de nursery'
daarna in de Kindertuinen.
Thuis slapen ze alleen maar en
dat verandert niet als ze op
hun zevende naar de basis
school gaan. De eerste jaren
ligt de nadruk sterk op samen
zingen, samen dansen, enz. en
de prestaties op dit gebied
zijn dan ook verbluffend.
Tijdens een bezoek aan een lan-
bouwcoöperatie werd dat
weer eens duidelijk. "Waar
zingen ze over" "Over onze
grote leider" en het tweede
lied toevallig ook, en het der
de ook.
De blinde verering is irritant en
beangstigend voor mensen
die de les van W.O. II niet
willen vergeten.
"Maar jij snapt helemaal niet
wat onze grote leider voor ons
gedaan heeft en bovendien,
hijzelf keurt deze situatie af.
Onze grote leider bezocht een
een commune, toen twee jon
getjes voor hem bogen, maar
onze grote leider zei: Je hebt
niet eens schoenen, waarom
buig je."
Toch maakt de hele verering
voor zijn persoon een net te
georganiseerde indruk. Kim
11 Sung ondergaat dit alles
niet lijdzaam maar fungeert
bewust als bindmiddel.
Propaganda
Het ligt voor de hand dat een
land waarin eenieder vanaf
zijn geboorte in één richting
gehersenspoeld wordt, de be
zoekers niet vrij laat in hun
oordeel. Tijdens de 35ste W K.
tafeltennis had elke ploeg,
diplomaat of journalist zijn
eigen gids. Iedereen die En
gels sprak was hiervoor opge
trommeld met als hoofddoel
alleen de gunstige kanten van
Pyong Jang en het systeem te
belichten.
Op eigen gelegenheid door de
stad wandelen is maar een
enkeling gelukt. Wel georga
niseerde trips, zoals op 1 mei,
de dag van de arbeid, naar het
recreatiepark met achtbanen
en zweefmolens om maar
weer eens aan te tonen dat
Pyong Jang bepaald niet ach
ter loopt.
In dat park weer een typerend
incident. Overal staan kinde
ren maar ook volwassenen te
klappen voor de blanken die
langslopen. Dat is aandoen
lijk, dus op de foto met dat
groepje kinderen daar, maar
ze stuiven uiteen, bang. De le
raar roept wat en alles groe
peert zich rond middelhoog
te.
Ook naar het platteland geor
ganiseerde trips. Terug in de
trein naar Peking bleek ie
dereen dezelfde landbouw
coöperatie gezien te hebben
met hetzelfde vervelende
verhaal over de grote leider,
hetzelfde arbeidershuis en 's-
middags dezelfde tractorfa-
briek. Lopendeband-werk is
ook in Korea afstompend,
maar een willekeurige arbei
der zegt met doffe ogen en een
bleek gezicht blij te zijn dat
Kim II Sung hem in staat stelt
dit werk-te doen De laagste in
rang verdient 80 wong, de
hoogste 200.
Fout
Toch was de overdadige drang
alles zo gunstig mogïijk voor
te stellen alles perfect te re
gelen, een taxatiefout.
het acht uur werken, acht uur
slapen, acht uur studeren en
dat vijf dagen per week. de
zesde is voor studie en de ze
vende is zoals dat hoort rust
dag.
Zenuwtrekken zijn in Pyong
Jang even schaars als
sexclubs in Staphorst en al
moet je wantrouwig zijn het
lijkt aannemelijk wanneer
gesteld wordt dat hartinfarc
ten als doodsoorzaak onbe
kend zijn. Voor alle andere
klachten, omdat buiten Kim
II Sung, alle Koreanen gewo
ne mensen zijn, staat een gra
tis medische verzorging ter
beschikking.
Om het beeld van Pyong Jang
nog wat verder te complete
ren, uitgaansleven is er echt
niet. Geen bistro's of restau
rants, zoals gezegd, maar ook
geen coffeeshops of bruine
eafees. waar studenten in
theorie van elkaar verschil
len, en zeker geen disco's of
nachtclubs. Wel luidsprekers
in de straten met klassieke
muziek of marsen, soms over
stemd door een colonne kin
deren die in perfecte pas-zin
gen over de schoonheid van
Pyong Jang. Rest nog gewag
