Eigentijdse
wind tast
werkelijke
tradities niet aan
Vandaag bestaat het
Jongensinternaat
Zeist 70 jaar. Er wordt
een beeldhouwwerk
onthuld, een borrel
gedronken en er is
entertainment. De
kleding is tenue de
ville.
Het zwembad, verscholen tussen
hoge bomenVerwarming is er niet
bij...
,,Ha. ha", zegt de directeur,
..Michiel de Ruvter had lang
haar, maar dat was een vent
met ruggegraat".
Ontgroenen
Aan het ontgroenen wordt
evenmin getornd. Dat wordt
als zeer heilzaam ervaren.
Men leert het eigen ik te on
derwerpen aan het groeps
belang.
Directeur Van Duim: ,,Het
egoisme wordt opzij gescho
ven. De novieten worden ge
dwongen de ware Piet Hein te
laten zien. Onder druk wordt
geleerd de anderen, de zwak
keren. mee te sleuren. Een
vierdaagse-mentaliteit. Ge
zamenlijk bouwen aan iets.
Een brug over het zwembad.
Sjouwen met boomstammen,
oliedrums en touwen. Er
wordt niet gejoeld als een
jongen in het water valt. Wie
joelt is zuur. De karakters
komen er dan ook uit".
Oud-internist Kuperus: ,,Je ziet
de mooie tulpen. Ze stralen
hun glans af naar hun omge
ving".
Mevrouw: ,,De ouderejaars, die
voor het ontgroenen verant
woordelijk zyn. worden wèl
gecoached. We loeren, kijken,
zien alles wat gebeurt. In elk
mens zit wel iets van sadisme.
Excessen zoals vroeger wel
bij de studentencorpora
voorkwamen, vermijden wij
daardoor. Er is ook begelei
ding door een arts-psychiater.
De kinderen mogen lichame
lijk en psychisch niet worden
beschadigd".
„Fffttt", sist oud-internist Ku
perus. ,,De groentijd". Hy
wist denkbeeldig zweet van
het gebruinde voorhoofd. ,,Ik
ben blij dat ik het heb gehad.
Ik draag het internaatsleven
een zeer warm hart toe. Vor
mend. completerend. Vooral
de sport. Je uiten, alles kwyt
raken, leren verliezen, voor
staan, achterkomen. Incasse
ringsvermogen. een grotere
rek in je elastiek krijgen".
Begeleiden
Vormen, maar ook begeleiden.
Kersverse adjunct-directeur
Wiersma zorgt daarvoor. Op
Nijenrode geweest. Studie
pedagogiek op een oor na ge
vild. Constant belast met de
ontgroening. Onderhoudt
veel contacten met de gou-
Gouverneurs Zij letten op alles.
Waarom eet een jongen op
eens niet? Waarom'is zijn ka
mer plotseling zo slordig?
„Rooksignalen" noemt de di
recteur dat. Een teken dat er
iets aan de knikker is.
Gouverneurs worden gerecru-
teerd uit studenten. Voorna
melijk rechtenstudenten. In
ieder geval geen knapen die
de gegevenheden op het Jon
gensinternaat Zeist ter dis
cussie stellen.
Luisteren naar de noden en
verlangens van de internis
ten. Helpen met het huis
werk. Zorgen dat ze naar ge
lang hun leeftijd om negen,
tien. elf uur in bed liggen.
Tijdstippen die. zoals alle an
dere gegevenheden, met luid
sirenegeloei worden aange
kondigd.
Gegevenheden?
Onlangs constateerde mevrouw
Van Duim bloot op de kamers
van wat oudere internisten.
„Bloot moet kunnen", zegt ze.
„Maaralleen bloot waarvan ik
vind dat het kan. Het mag niet
smerig zijn. Decent bloot
mag".
Een nieuw gegeven Want bloot
zou onder het bewind van de
do onvoorstelbaar zyn ge
weest. Even onvoorstelbaar
als een jongcrejaars in die da
gen in het „keizerrijk", het
domein van de eindexamen
kandidaten bi dal heiligdom
mochten de kleintjes toen al
leen komen om slavendien
sten te verrichten.
Al moet je het als extern niet
wagen zaken als het keizerrijk
te bezoedelen. Ze zijn onaan
tastbaar Net als de Venus.
Wie dat beeld aanraakt, pleegt
heiligschennis en riskeert een
pak slaag
Nu nog steeds.
ZEIST - De avonddis.
Oud-marineofficier C.
Ph. van Duim rinkelt
met de tafelbel. Het is
het sein dat de sinaas
appel mag worden ont-
peld. Na weer enig rin
kelen volgen gebed en
bijbellezing. Dan rijzen
de kleine 50 in grijze
terlenka pantalons ge
stoken en met blauwe
internaatsdassen ge
tooide jongens als één
man op. Ter ere van de
gast wordt in de stijl
volle eetzaal, met ruim
uitzicht op overvloedig
lommer, het inter
naatslied gezongen.
„Ons sterken vriend
schapskoorden, die
door geen mot vergaan,
wij zoeken 't niet in
woorden, maar aller
eerst in daan". Sommi
gen hebben de baard in
de keel; de sopraantjes
kunnen er niet tegenop.
Geen muzikale hoog
stand, maar er wordt
wel fier en uit volle
borst gezongen.
De jongen naast mij legt beleefd en bescheiden uit dat ik op de
plaats van de directeur zitEen hele eer. begrijp ikZoals de stoel
van de jongen zelf ook niet niks is. Het is de plaais van een
ouderejaars met een belangrijke functie in de Zeister Internisten
Sportvereniging ZIS. Hij heeft het eindexamen havo met vrucht
afgelegd. Vandaar dat hij over een andere das beschikt dan het
merendeel van de internisten. Op zijn das vliegen de gele peli-
kaantjes op een azuren veld de vrije verten tegemoet. De andere
internisten - zo worden de jongens genoemd - zijn nog niet zo ver.
Hun pelikanen zitten opgesloten in gouden kooien.
tMKSKallj1
£lf©©[]
Er worden mij al gauw twee
dingen duidelijk. In het 70
jaar bestaande Jongensinter
naat Zeist aan de Krakeling-
weg is een stoel niet zo maar
een stoel en een das niet zo
maar een das. Een stoel staat
daar nog op zijn plaats. En een
das wordt gedragen.
Al is ook daar wel wat veran
derd. De verplichte blauwe
blazer hoeft die avond niet
aan, heeft directeur Van
Duim beslist. Het is te warm.
vindt hij. Dat is wel anders
geweest, in een recent verle
den. Toen de dominees nog
krachtig de leiding had
den.
Dominee Van Dijk bijvoor
beeld. In de muziekkamer
van het ruim bemeten pand
hangt zijn geschilderd por
tret. Een schriel bleek hoofd
op een dunne hals. Een broos
manneke. Toch weet de „do",
zoals dominees in die kringen
worden genoemd, van wan
ten, begrijp ik uit de verha
len.
Hij zei eens: „Ik zou gaarne dit
jaar de hockeybeker willen
Directeur Van Duim: „De in
ternisten zorgden te vuur en
te zwaard dat de beker binnen
kwam". Want wat de „do" zei,
was wet.
Het brede terras van de direc
teur biedt uitzicht op de ten
nisbanen. Dankbare ouders
van een overleden internist
hebben ze 40 jaar geleden ge
schonken. De 'gedenksteen
met de naam van de overle
dene, Edu Sc-hroevers. krijgt
ter gelegenheid van het jubi
leum een flinke beurt.
Niet ver van de tennisbanen
ligt, omstuwd door hoge bo
men, het zwembad. Een op 12
meter diepte aangeboorde
bron zorgt voor water. Het
bad wordt op die warme mei
dag gretig gebruikt. Al lijkt de
geringe temperatuur van het
water - de directeur meldt
trots dat het maar 10 graden is
- slechts tot blauwbekken te
noden.
Traditie
Wellicht heeft het grage gebruik
iets uitslaande met een tradi
tie, die wil dat internisten ge
durende de wintermaanden
muntstukken in het bad wer
pen. „De internist met de
grootste schulden duikt er als
eerste in", grapt de heer W.
Kuperus, voorzitter van de
lustrumcommissie. Hij blijkt
nog steeds vervuld van
heimwee naar die „prachtige
en belangrijke" tijd die hij op
het internaat heeft doorge
bracht, zo'n 20 jaar gele
den.
Directeur Van Duim geeft een
kort historisch overzicht. Het
jongensinternaat is begonnen
in Zetten, Betuwe. Voor kin
deren wier ouders in' het bui
tenland zaten. En voor kinde
ren van dominees die hun
geloof uitdroegen in streken
waar voor hun kinderen in
hun ogen onvoldoende on
derwijsfaciliteiten waren. Bij
het internaat hoort dan ook
een christelijke school, met
gymnasium en lyceum. Dr.
Cohjn, dè Colijn van „gaat u
maar rustig slapen", is ere
voorzitter. Het is derhalve al
lemaal zeer christelijk op dat
moment.
Op dit moment is het allemaal
niet zo ontzettend veel an
ders.
Er is een zeer hechte band met
het dicht bij het internaat ge
legen christelijk lyceum,
waar de internisten bijvoor
beeld een eigen boom heb
ben. Externen, zoals mensen
van buiten worden genoemd,
moeten het niet wagen in de
buurt van die boom te ko-
Niet meer zo sterk als vroeger,
moet het internaat het heb
ben van ouders die naar het
buitenland worden uitgezon
den. „Ook voor jongens die,
door de veelheid en daardoor
vaak overdrukke maatschap
pelijke functies van hun ou
ders, thuis wat in de verdruk
king dreigen te geraken, kan
het internaat een uitstekend
tehuis zijn ter vervanging van
de situatie in het eigen gezin",
aldus een recente brochu-
Er zitten nogal wat kinderen op
uit gebroken gezinnen. Veel
leed dat echtscheiding
heet.
Dat kan niet gepaard gaan met
financieel leed, want een jaar
tje internaat kost een kleine
f15.000.
Directeur Van Duim corrigeert;
„We hebben hier zelfs kinde
ren van sociale zaken. Een
vijftal. Dat moet óók kunnen,
vind ik. De meesten van hen
passen zich hier wonderwel
Gehoorgestoord
Van Duim is, 46 jaar oud, afge
keurd als marineofficier.
„Gehoorgestoord door ka
nonvuur in Nieuw-Guinea",'
zegt hij. Kon een dure baan in
de computerbusiness krijgen.
„Gelukkig niet gedaan". Zo
werd hij de eerste
niet-,,do".
Oud-internist Kuperus - hij laat
aan de hand van zijn zegelring
zien dat hij van Couperus af
stamt - heeft de ware tijd nog
meegemaakt, de tijd van de
„do". De dominee die slechts
met één gedachte was be
zield: werken voor het geloof
en voor de jongemannen.
Kuperus: „Wat de do zei, ge
beurde. Wat de do zei, was
waar. In die tijd was er nog
geen sprake van ,ja
maar"-gezwam. Je wist waar
je aan toe was. Het behoorde
tot de spelregels die je in het
leven nodig hebt. Een gezond
weerwoord, daar stond de do
wel voor open, dat was geen
punt. Maar geen getrap tegen
gezag, zoals dat door - zeg ik
het goed - de provo's gebeur
de".
„Moeder"
Met de komst van de oud-mari
neman, tien jaar geleden,
deed ook de „moeder" haar
intrede op het internaat. Me
vrouw Van Dulin, aanvanke
lijk adjunct-directeur naast
haar man: „Ik herinner me
nog dat ik, toen we hier pas
het internaat „gezien haar
géne, een bemiddelingsfac
tor kan zijn, met wie je even in
de lobby kunt gaan over een
straf die je naar verhouding te
zwaar acht.
Meisjes
Het gezelschap op het terras
mijmert over de tijden van
toen De meisjes die aanvan
kelijk volstrekt taboe waren.
En vervolgens slechts spaar
zaam, en dan nog in lange
broek werden toegelaten. De
do die verstijfde toen hij be
merkte dal er dames op die
tien exclusieve hectaren van
het statige internaat wa-
Dirècteur Van Duim: „Ik heb
die meisjes liever mét broek
in het internaat dan zonder
broek er buiten". Er wordt
smakelijk gelachen om deze
ondeugende opmerking.
Voorzichtig klinken nu ook de
discoklanken. Mevrouw
vindt „die heel gesloten
sfeer" onjuist. Ze werkt zo
veel mogelijk in de richting
van de gezinssfeer, zegt
„Ik heb zelf negen jaar op een
kostschool gezeten. Dat was
een grote verschrikking. Een
hard regime. De nonnen had
den ook zo duidelijk hun likes
en not likes, hun lievelin
getjes en de kinderen die ge
sard werden. Door dit soort
zaken hebben internaten zo'n
slecht image".
De frisse wind. die zsj voorzich
tig doet waaien - „een eigen
tijdse wind", corrigeert haar
echtgenoot - tast de werkelij
ke tradities niet aan. De haar-
drai hl bïjvooibeeld in niet
vrij. Dc brochure meldt dat
baarden en/of snorren verbo
den zijn Bakkebaarden mo-
gen slechts t"' de <»<»rlel iet-
ken De natuurlijke haarlijn
mag niet worden overschre
den.
Kamers met eigen sfeer, maar niet 'slordig'
De tafels zijn gedekt voor de avonddis
waren, de koffiekamer bin
nenkwam. Dc internisten re
zen ais een man op uit de
stoelen. Ik was dat wel ge
wend bij de marine, maar ik
vond dat het toch bij die kin
deren wat anders lag Ik voel
de iets van gêne durfde de
koffiekamer gewoon niet
Oud-internist Kuperus: „Ik zie
niet in wat je daar op tegen
kan hebben. Het is een vorm
van etiquette ten opzichte van
de gast. Courtoisie. Een
stukje zingeving".
Mevrouw Van Duim „lk vond
het voor het vertrouwen van
belang dat ze mij als gewoon
aanvaardden".
Haar echtgenoot „Zij is pro
gressiever dan ik".
Oud-internist Kuperus wil wel
bekennen dat de vrouw op
