Haagse adel graag
met 'Flora' in zee
dl® ifctg) ©infö
dl® tnffflljj®®tn)®(n)
ZATERDAG 2 JUNI 1979
RIJNSBURG - Bulldozers en draglines hebben vorig jaar
al korte metten gemaakt met ruim 23 hectare Kamphui-
zerpolder, tot voor kort voor een goed deel nog eigen
dom van twee adellijke Haagse families.
In het landelijke groen, goed zichtbaar vanaf de snelweg
Amsterdam-Den Haag, zal daar eind volgend jaar een
kanjer van een bloemenveiling bedrijfsklaar worden af
geleverd. De vette klei (30.000 kubieke meter) is naar
elders afgevoerd en bulldozer-machinisten hebben zich
bij het dichtschuiven van de vele polderslootjes dank
baar ontfermd over de vele kilo's paling.
In onderstaand verhaal wordt de tussenstand opge
maakt.
Vanuit zijn sombere
houdt Gerrit Heemskerk nauwlettend de zandtransporten in de gaten
"Ik zie wel mogelijkheden",
zegt hij, "een gedeelte te be
nutten als vergaderruimte.
Maar daar kan pas serieus
over gepraat worden als de
gemeente het complex heeft
aangekocht", aldus Noort, die
ook loco-burgemeester van
Rijns burg is.
Hoewel er al een jaar bouwacti
viteiten plaats vinden heeft
de nieuwe veiling nog weinig
gestalte gekregen. Het is nog
een hoekige zand- en ce-
mentviakte waarop vrachtau
to's af en aan rijden en waar
zich tegen de horizon nog
slechts bouwketen, hopen
zand en klei en hoog opgetas
te stapels materiaal afsteken.
Bij de ingang, aan de Oegst-
geesterweg, staat een kleine
sombere caravan, waarin zich
met pen en papier de 59-jarige
Rijnsburger Gerrit Heems
kerk heeft teruggetrokken.
Zijn opdracht: Scherp in de
gaten houden hoeveel
vrachtauto's zand afleveren.
Zorgen dat er geen kubieke
meter tussen de wal en het
schip raakt. Een controle die
noodzakelijk wordt geacht
omdat, zij het elders, malver
saties mét zand geen uitzon
dering zijn. Al wil bouwcoör-
dinator Cees Noort zulke
zware woorden liever niet ge
bruikt zien. Hij noemt de stip
te controle "onderdeel van
een goede terreinorganisa
tie".
Maar hoe dan ook; Heemskerk
turft er de hele dag op los.
's Morgens om half zeven is hij
al van de partij en pas om vijf
uur verlaat hij zijn heiligdom.
Een saaie bedoeling? Welnee,
hij heeft zijn handradiootje
toch. En kijk eens in het
wandkastje. Spullen om zelf
koffie en thee te zetten. Wat
wil je meer? In elk geval beter
dan werkloos zijn Een paar
jaar terug vervulde Gerrit
Heemskerk vol overgave een
portiersfunctie bij een con-
servenfabriek in Rijnsburg.
"We dachten dat het bedrijf
hardstikke gezond was", zegt
hij, twee turfjes zettend,
"maar opeens was het met de
zaak gedaan. En daar sta je
dan. Eind in vijftig. Wie motje
nog? Dan ben je toch hard
stikke blij met een baantje als
dit".
Heemskerk zit al vanaf oktober
vorig jaar in de caravan. Hij
storid er eerst een stuk verder
mee op het terrein, vlak bij de
snelweg. Ook in de gure win
termaanden. In de ochtend
passerende automobilisten
namen in het duister van de
polder dan een vaag schijnsel
waar, afkomstig van een in de
caravan gemonteerd gas-
lampje, niet al te best voor de
ogen, maar juist voldoende
om er naar eer en geweten
streepjes bij te kunnen zetten.
Op die stek langs de snelweg
was eentonigheid troef. Dag
in dag uit vijf af en aan rijden
de vrachtauto's in de gaten
houden. Net zolang tot er een
berg was aangevoerd van
20.000 kubieke meter. Pas
toen mocht hij naar elders
verhuizen.
Schijntje
Die 20.000 m3 is overigens maar
een schijntje van de totale
hoeveelheid benodigd zand.
Om het gehele terrein op de
gewenste hoogte te krijgen
komt daar nog 165.000 m3 bij.
Het zand is afkomstig uit de zo
genaamde Put van Menten,
een zandwinproject op het
grondgebied van Oegstgeest.
In 1970 verkocht Warmonder
Menten het zand uit zijn put
aan de gemeente Leiden, die
op haar beurt de Amsterdam
se Aannemingsmaatschappij
als zandafnemer strikte en,
om het verhaal rond te ma
ken, het zand is daarna weer
doorverkocht aan Vermeer
uit Heemstede die voor de
Door Herman
van Amsterdam
veiling de grond
werkzaamheden verricht.
Zo'n vijftig jaar geleden was een
flinke lap van Rijsburgs
grondgebied in handen van
adelijke Haagse families
Kastele van VoortsVader en
Van Voorts Vader. Dat bezit is
successievelijk uitgedund.
Tot de laatste "koloniën" be
hoorden ook wat lapjes wei
degrond op de plaats waar nu
de nieuwe veiling wordt ge
bouwd. In pacht gegeven aan
plaatselijke veehouders en
een kweker.
Ruilen
Sommige van die stukjes grond
heeft Flora eenvoudigweg
weten te ruilen voor andere
weidegrond en er is ook op
gekocht. Flora-voorzitter
Vianen is er op uitgestuurd
om de onderhandelingen te
voeren. "Er was", zoals hij dat
zegt "een algemene bereid
heid om mee te werken". Er is
niet overdreven met de geld
buidel gerammeld hoeven
worden. De weidegrond uit
de Kamphuizerpolder heeft
eigenlijk het predikaat
"waardeloos" en zou normaal
gesproken maar een gulden
of vier per vierkante meter
opbrengen De veiling heeft
er tien gulden van gemaakt
Er moest ook nog afgerekend
worden met de indieners van
bezwaarschriften tegen de
nieuwbouw. Dat waren er 35,
met name kwekers uit de om
geving. Maar ook die plooien
zijn zonder al te veel morren
glad gestreken. Belangrijkste
vrees van de kwekers was dat
de komst van de veiling de
waterhuishouding in de pol
der in het honderd zou laten
loper. Op aandrang van het
hoogheemraadschap Rijn
land en ter geruststelling van
de kwekers is er nu rond het
complex een twee kilometer
lange en acht meter brede
sloot gegraven, in latere in
stantie nog voorzien van
overloopbekkens om ook be
rekend te zijn op veel overtol
lig water.
Cijfers
Nog wat cijfers. De nieuwe vei
ling komt te rusten op 2000
betonpalen, er zit 3 km pvc-
leiding in de grond, 850 meter
betonriolering en op bijna
drie meter een 23 kilometer
lange diepdrainage, die al
prima diensten heeft bewe
zen omdat ondanks het re
genachtige weer de laatste
tijd het werk nauwelijks is op
gehouden.
Er is in de bouw zelfs geen ach
terstand ondanks de onver
wacht lange bouwstop de af
gelopen winter. Men houdt
het er daarom op dal geheel
volgens plan eind 1980 de
veiling in gebruik kan wor
den genomen.
Wie met de Flora-leiding praat
over de nieuwbouw en de
simpele vraag stelt wie nu ei
genlijk met het idee om in de
Kamphuizerpolder te gaan
bouwen is gekomen, wacht
tevergeefs op antwoord. "Het
is destijds een gouden sug
gestie geweest", zegt Vianen.
dat geef ik grif toe. Want we
zaten ontzettend omhoog.
Zozeer zelfs dat we noodge
dwongen in andere gemeen
ten zijn gaan kijken. In Kat
wijk bijvoorbeeld hadden we
zo terecht gekund op het in
dustrieterrein 't Heen. Dat is
sterk overwogen Maar het is
afgeketst op verkeerstechni
sche voorzieningen. Dus wa
ren we ontzettend blij dat ie
mand ons die mogelijkheid
van de Kamphuizerpolder
voorschotelde Maar om nu
namen te gaan noemen. Daar
krijg je alleen maar scheve
gezichten door. Je weet net
hoe dat gaat in een kleine ge
meenschap. We hebben liever
geen storingen in het onder
linge verkeer", zegt Vianen.
Vandaar dat er in het bloemen-
dorp steevast wordt gespro
ken over "een Rijnsburgse
politicus". Namen noemen is
er niet bij. Het VVD-raadslid
Renooy vindt dat het de
hoogste tijd is die geheimzin
nigheid te doorbreken. Maar
hij eist de eer voor zich op.
"De suggestie aan het Flora-be
stuur is destijds van mij afge
komen", zegt hij. Ik kan mij
wel voorstellen waarom daar
hardnekkig over wordt ge
zwegen. De WD is in Rijns
burg maar een erg kleine par
tij. Men had natuurlijk liever
de grootste partij met de eer
laten strijken.
Anders
De nieuwe Flora-veiling is to
taal anders van opzet. Wie
rondstapt in het oude gebouw
ziet in een en dezelfde ruimte
kopers en kwekers hun werk
doen, daar tussendoor schui
ven ook nog vrachtwagens,
die met hun uitlaatgassen de
lucht van versgesneden
snijbloemen geweld aan
doen. Ter verbetering van dat
werkklimaat is in hei nieuwe
complex gekozen voor een
zogenaamd gescheiden sys
teem. waarbij aan- en afvoer
elkaar niet meer hinderlijk
kruisen.
Onder meer hoopt men dat te
bereiken met het aanleggen
van zogenaamde kopersslra-
ten. De opkoper van bloemen
kan dan met zijn vrachtauto
een grote overdekte hal bin
nenrijden en als het ware zijn
eigen straatje indraaien In
die straat kan hu beschikken
over een afgeschermde ruim-
In de wandelgangen van
de veiling Flora klinken
nog de gekscherende
opmerkingen na over de
"nederlaag" die de plaat
selijke RABO-bank heeft
geleden bij de onderhan
delingen over de voorfi
nanciering van het nieu
we complex Zoals be
kend moest er 69 miljoen
gulden voor worden aan
geboord, een transactie
die zelfs voor Rijnsburg
se begrippen aantrekke
lijk mag worden ge
noemd. Alle reden voor
de plaatselijke bankdi
recteuren dus het beste
beentje voor te zetten.
Aan vier werd een offerte ge
vraagd, inclusief de RABO-
bank (voormalige boeren
leenbank) waarmee de veiling
van oudsher nauwe relaties
onderhoud en waar ook veel
kwekers hun geldzaken laten
behartigen. Bij de onderhan
delingen vielen er sowieso al
twee banken af en van die
overbleven, ABN en RABO,
bleek de eerste de voor de
veiling meest gunstige offerte
te hebben opgesteld. Men zat
1/16 procent onder de aanbie
ding van de concurrerende
bank. In geld uitgedrukt
100.000 gulden, uitgesmeerd
over een loopperiode van
twee jaar.
Bij de RABO-bank wordt men
er liever niet aan herinnerd
het miljoenen-voorschot mis
te zijn gelopen. Directeur
Kralt vindt de in het dorp veel
besproken kwestie van on
dergeschikt belang. "Boven
dien", zegt hij, "zit ervoor ons
wellicht toch nog wat in het
Overbrugging
Hij doelt daarmee op een twee
de krachtmeting tussen de
Rijnsburgse banken. Immers,
de door de ABN verstrekte
miljoenen, zijn slechts een
overbruggingskrediet. Bij de
omzetting in een vaste hypo-
theek, waarschijnlijk binnen
twee jaar, zullen de banken
opnieuw met een offerte moe
ten komen. Om welk bedrag
het dan zal gaan is niet zeker.
Het Flora-bestuur rekent er
op dat de EEG een subsidie
op de nieuwbouw van onge
veer 10 miljoen zal geven en
dat de Wet op de Investerings
Regeling (WIR) ook nog eens
zo'n bedrag zal opleveren.
Dan blijft nog over de vraag
voor hoeveel het huidige vei
lingcomplex van de hand zal
worden gegaan. Er wordt vol
op gegist. Maar Flora-voorzit
ter Vianen vindt het nu noe
men van welk bedrag dan
ook, louter natte vingerwerk.
"Er is al een bedrag genoemd
van veertien miljoen gulden",
zegt hij, "maar dat is een slag
in de lucht. Het kunnen er net
zo goed achttien of twaalf
worden. Het enige wat zeker
is, is dat de gemeente in prin
cipe wil aankopen. We zullen
allebei met een taxatie op ta
fel komen. En dan is het een
kwestie van elkaar kunnen
vinden".
Trekt men van de voorlopig ge
leende 69 miljoen de bijdrage
van de EG en WIR en de op
brengst van de oude veiling
af, dan houdt men het bedrag
over waar de Rijnsburgse
banken opnieuw over in de
clinch zullen gaan.
Overigens, het ziet er niet naar
uit dat van het uit 1914 date
rende oude Flora nog veel
overeind zal blijven staan.
Gedeputeerde Staten hebben
destijds hun goedkeuring aan
de bouw van een veiling in de
Kamphuizerpolder verleend,
onder voorwaarde dat de daar
aanvankelijk geprojecteerde
woningbouw dan zou plaats
vinden op de plaats van het
oude complex.
Zaalsporten
Dat zal vermoedelijk ook wel
zijn beslag krijgen, alleen
wordt nu wel nagegaan of
toch niet een klein deel ervan
een bestemming kan krijgen.
Er is al de suggestie gedaan er
wat zaalsporten in onder te
brengen Maar volgens Flora
bedrijfsleider Cees Noort, die
nu als bouwcoordinator is
aangesteld, zit dat er niet in.
Want voor zaalsporten zijn de
hallen te laag. Bovendien
staan er zoveel bouwkundige
obstakels in, dat het te veel
geld zou gaan kosten die weg
te werken.
te (box) die hu bijvoorbeeld
tot koelcel kan omvormen. In
totaal zijn er tachtig van die
boxen. Nu is het nog zo dat
personeel van Flora de ge
veilde bloemen per kar naar
de opkopers brengt. Dat is
straks verleden tijd
Er is een systeem bedacht om
de karren, zodra ze uit de vei
lingzaal komen per computer
en via een transportband in
de vloer, naar de kopersstra
ten te dirigeren. Een optische
lezer zorgt ervoor dat de kar
ren de juiste afslag nemen,
dus bij de juiste opkoper te
recht komen.
Voor degenen die geen gebruik
maken van een box (moet
worden gehuurd) wordt een
grote kopersruimte aange
legd. Met de computer, een
ontwerp van een computer
deskundige en Flora's chef
technische dienst De Heyer,
zijn uitgebreid proeven ge
nomen. Daarbij is men uitge
gaan van een extreme, zich in
de praktijk nooit voordoende,
drukte. De proeven hebben
"bevredigende resultaten"
opgeleverd. Veel tijd wordt er
met dit nieuw systeem overi
gens niet gewonnen. Het
maakt het werken in de vei
ling wel een stuk minder
rommelig.
Aanvoerzaal.
De kweker, die bloemen en
planten aanvoert, wordt het
ook een stuk makkelijker
gemaakt. Hij kan bij aan
komst in het veilinggebouw
direct lossen in een loeigrote
aanvoerzaal. Voor verder
transport naar de veilingzaal
wordt dan gezorgd. De huidi
ge veilingzaal van Flora heeft
twee tribunes en ook twee
veilingklokken. Daar komt
nu een grote tribune voor in
de plaats met een totaal van
vier klokken. In die zaal zul
len voorzieningen getroffen
worden die de kopers beter
dan nu in staat stellen contact
te onderhouden met veilin
gen elders in het land maar
ook andersom zal de commu
nicatie vlotter kunnen verlo
pen.
De verlichting zal automatisch
bestuurd worden. D.w.z. zo
dra in een ruimte voldoende
daglicht is om goed bi) te
kunnen werken sullen er ook
geen lampen kunnen bran
den Aan de andere kant zal in
de nieuwe veiling zoveel mo
gelijk het zonlicht worden
geweerd om te voorkomen
dat er extra gekoeld moet
worden om bloemen en plan
ten goed te houden.
Door de hele veiling heen wordt
een asfaltvloer aangelegd.
Zoals de zaken er nu voor
staan zal er slechts êen grote
tot gangswt g naar de nieuwe
veiling zyn. Aan rijkswater
staat is al veelvuldig het ver
zoek gedaan een afrit te mo
gen aanleggen die uitmondt
op de snelweg Amsterdam-
Den Haag. Maar zowel het
gemeentebestuur als de lei
ding van Flora hebben tot nu
toe nul op het request gekre
gen
De nieuwe veiling heeft nog weinig gestalte. In het landelijke groen strekt zich nog slechts een hoekige cement- en zandvlakte uit