KUNST
TE KIJK
>NDERDAG 31 MEI 197S
Op 16 juni zal het honderd jaar
geleden zijn dat Theo Thijssen
werd geboren, Ik vertel ver
moedelijk geen nieuws als ik
er aan herinner dat Theo
Thijssen het boek „Kees de
jongen" schreef, ,Jiet mooiste,
ooit in het Nederlands over
een jongen geschreven". Dal
zeg ik niet (hoewel het waar
is), maar Simon Carmiggelt
in zijn Kronkel in Het Parool
van eergisteren. „Het is nog
steeds een subliem geschreven
meesterwerk", vervolgt hij.
„De bonzen van de literatuur,
die tijdens Theo Thijssens le
ven de lakens uitdeeldenheb
ben hem altijd met domme ge
ringschatting over het hoofd
gezien. Maar de lezers deden
dat niet".
Zou dat nou waar zijn?, vroeg
ik me af. Is het waarlijk denk
baar dat Theo Thijssens lite
raire vak- en tijdgenoten ge
ringschattend op hem neer
hebben gekeken? Zo'n mooi
boek over zowat de belang
rijkste jongen die er ooit be
staan heeft? Dat kun je toch
nooit over het hoofd zien, ook
niet in 1923, het jaar waarin
„Kees de jongen" verscheen?
Ik heb er de map met recensies
over Thijssens boeken in het
Letterkundig Museum in Den
Haag op nagekeken, en in wat
er bewaard is gebleven heb ik
niets van geringschatting
kunnen bespeuren. Integen
deel. In het Letterkundig
Maandblad „Nederland"van
1 augustus 1923 schreef recen
sent Koning zes bladzijden
over „Kees de jongen". Ik ci
teer het kermerkende be
gin:
,Er worden helaas in ons land
van officieele zijde op advies
van de uitnemendste mannen
onder onze letterkundigen
geen literaire prijzen toege
kend. Er is een letterkundige
prijs die de Haagsche Post,
vergissen wij ons niet. drie
achtereenvolgende jaren te
vergeven heeft. Voor de derde
maal moet die nog worden
toegekend. En als het inder
daad de bedoeling is, een
i schrijver, al of niet bekend, te
eeren uitsluitend om de lite
raire kwaliteiten van het
boek, dat van zijn hand het
licht zag. wel, dan moet deze
letterkundige prijs worden
toegekend aan Theo Thijssen
voor zijn boek: „Kees de jon
gen".
Er is op het oogenblik, in dit let
terkundig jaar, geen ander
werk. dat zozeer de aandacht
verdient als dit levensverhaal
van een armen jongen, die, tot
even voor het einde nog op de
schoolbanken zit om dan als
jongste bediende iets mee te
brengen in het huis van zijn
moeder, weduwe zonder mid
delen van bestaan. Het is het
boek van een kind,maar het is
een meesterwerk. Het verdient
bekroond te worden, hoe dan
ook. Is het niet door een lile-
rairen prijs, dan door de kri
tiek die eenparig den lof er
van verkondigen zal. Wan
neer tenminste in dezen zie
ken tijd, de literaire kritiek
nog de zuiverheid van een
kinderziel waarderen
kan"
Openbaring
„Een literaire openbaring
noemt Koning het. „Theo
Thijssen is een kunstenaar"
schrijft een andere recensent:
„Verscheidene Nederlandsche
schrijvers van naam hebben
ons in de laatste jaren be
schrijvingen gegeven van
kin derlevensOn der hen st a at
Thijssen met dit boek vóór
aan". En weer een ander:
„Het lezen van dit boek gaf
mij 'n groot genot. Ik beveel 't
een ieder ter lezing aan en
acht 't voor de schoolbiblio
theek zeker bruikbaar".
Ik heb uit die jaren twintig geen
enkele neerbuigende kritiek
gevonden, tenzij je daarvan
iets wilt proeven in de recen
sie die Maurits Uyldert in
1927 over .Kees de jongen"
schreef. Ik citeer een passa
ge:
jOch wel neen!... het is geen
„groot" werk, het is geen kunst
van in edel metaal geciseleer
de volzinnen met flonkerende
gedachten geornamenteerd.
Maar wat ik wel weet is, dat
ge onmiddellijk bij de eerste
woorden van de eerste pagi
na, onweerstaanbaar"
wordt meegevoerd door de
vaart, door den hijgenden
draf. dien deze kleine Kees
Brakel (sic!) in zijn jonge le
ventje weet te brengen. Veel
meer dan van Van Looy's
„Jaap" is deze Kees een af
stammeling van Woutertje
Pieterse, maar hij heeft zich
goddank weten te ontdoen
van al het drukkende doode
gewicht dat Multatuli zijn
geesteskind heeft geven te
dragen"
Standbeeld.
Maar ook dit is toch een heel
complimenteuze recensie, en
andere heb ik niet kunnen
ontdekken. Morgen zal ik
aantonen, dat ook Thijssens
andere boeken vrijwel steeds
goed tot uitstekend ontvangen
werden, en er is dus alle reden
om een bijdrage te storten op
de NMB, kantoor Amsterdam
Centrum, postgiro 2922. reke
ningnummer 69 74 59 071
t.n.v. „Standbeeld Theo Thijs
sen". Thijssen naast school
bank met Keesde jongen erin,
gemaakt door Hans Bayens.
U stort natuurlijk alleen als u
het boek gelezen hebt. zodat
uw leven erdoor verrijkt
werd. Uboft dus. Uhebt het al,
u hoeft het niet meer te kopen
Dal scheelt u laatste druk)
f2450, dus als u dat nu eens
gireerde, voor de grap? Dan
doe ik dal ook.
rsAemula Naturae, Pieterskerkgracht Galerie v.d. Vlist. Botermarkt 3. Ten-
Eerste cursistenexpositie, geopend tl toonstelling Jan Bos - aquarellen. Ge-
1 23 mei; Tweede cursistenexpositie, opend t/m 9 juni, do. t/m za. van 10-17
ipend van 1 t/m 7 juni, ma. t/m vr. van uur, do ook tot 21 uur
.30-21.30 uur, za., zo. en tweede Pink- Molenlaan 2, Voorschoten. Tentoonstel-
•rdag van 12-16 uur, eerste Pinkster- Jing van oudescheepsprenten. Geopend
gesloten. t/m 28 juni, vr. en za. van 11-17 uur.
r IK pAcw-r Her weu
ggM veeu -re groot
huis vor comsumpfie
pRuiierJ. waar wie je
LEIDEN - Het realisme in de beel
dende kunst zoals dat de laatste
jaren steeds meer naar voren
komt, lijkt zich voornamelijk te
beperken tot één techniek waarin
het tot perfekte uitbeelding
wordt gebracht: het schilderen.
In olieverf, of vooral in acryl en
tempera, worden de meeste rea
listische creaties opgebouwd. De
vele verschillende soorten rea
lisme, magisch, poëtisch, hyper,
abstrakt etc, hebben alle tot uit
gangspunt het doek genomen.
De huidige exposant van galerie
Van der Vlist aan de Botermarkt,
de kunstenaar Jan Bos, laat
evenwel zien dat er ook, in een
andere techniek zeer nauwkeu
rig, realistisch, gewerkt kan wor
den. Hij aquarelleert, en wel zo
danig datje op het eerste gezicht
niet kan zien dat zijn werk bestaat
uit aquarellen. Het ligt eigenlijk
niet zo in het karakter van de
aquareltechniek om het te be
handelen als ware het olieverf.
Jan Bos slaagt er echter niet in om
de aquarel in zijn waarde te laten,
ook al is dit op het eerste gezicht
niet te zien. Bijna al zijn nauw
keurig uitgewerkte aquarellen
vertonen landschappen waarin
de mens totaal ontbreekt.
Zijn aanwezigheid is te vinden in
datgene wat hij gebouwd heeft.
Een huis aan een laan, een boer
derij, telegraafpalen, een kerk
hofhuisje. En ook daar waar het
huis, een binnenplaats, gevel met
ramen, de hoofdrol speelt is geen
mens te vinden. Hierdoor en door
de knappe aquareltechniek krij
gen de aquarellen van Bos iets
"unheimisch mystieks waar
door ze méér worden dan zuiver
nauwkeurige registraties van
landschappen met landschappe
lijke elementen door mensen
voorgebracht. Ook het gefilterd
kleurgebruik draagt hierbij toe.
Deze boeiende en knap uitgevoer
de aquarellen van Jan Bos kan
men nog tot 9 juni gaan bezichti
gen.
JURRIAAN VAN KRANEN
DONK
LAK«-Foyer, Levendaal 150. Tentoon
stelling Ben Overdevcst - Moderne foto
grafie. Geopend t/m 31 mei.
De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling werk van J an van Tongeren.
Geopend van 4 mei tot 17 juni.
Auberge de Kievit, Stoeplaan 27, Wasse
naar Tentoonstelling Ab van Oevvnlam
- schilderijen. Geopend t/m 1 juli ('s
maandags gesloten).
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4.
Voorjaarstentoonstell ing"geopend
van 12 mei t/m 30 juni, woe. t/m za. van
14-17 uur (24 mei gesloten).
Schepen
KLEINE VAART)
idriana pass 30 Gibraltar nr St. Malo,
Jbert-V 30 te Rotterdam,
nnette 30 te Rotterdam.
ntarctica 29 vn Rotterdam.
intares 30 60 nw Hoek van Holland nr
lull,
itlantic Wave 30 40 no Kp. Colonne nr
loper,
lutch Faith pass 30 Vlieland nr Ham-
Glory 29 vn Rotterdam nr Lissa-
hitch Spirit pass 30 Flamborohead nr
Irangemouth.
Ireta 29 60 z Lista nr Roegfjord.
3a Smits pass 30 Casquets nr Antwer-
en,
Josephine pass 30 Kp. Villano nr Gibral-
lakiri Smits 30 te Rotterdam,
lare Bonum 30 vn Stan low nr Shellha-
lare Iratum pass 29 Sunk v.s. nr Le Ha
re,
lare Silentum pass 30 Thameshaven ra
pt terd am,
Iidsland een te Rotterdam,
leeltje Broere 30 te Rotterdam,
Ringgracht 29 vn Glasgow nr Archangel,
Rochab 30 in Golf van Suez nr Djeddah
Rijpgracht 30 te Amsterdam
Schippersgracht 29 80 w Skagen nr
Grangemouth
Stavklint 29 Sierra Leone nr port Har-
court
Vincent pass 30 Dungeness nr Teign-
mouth
Walenburgh 30 vn Rotterdam nr Vent-
spils
(Grote vaart)
Acila 29 200 zw Madeira nr Willemstad,
Acmaea 29 vn Stanlow nr Shellhaven,
Aldabi 30 te Montevideo verw,
Alhena 29 150 wnw Lisboa nr Recife,
Amersfoort 29 vn Cristobal nr San Juan,
Amstelland 29 te Bremen,
Amstelveld 29 510 wzw Manilla nr Kaoh-
siung,
Arabian Unity 30 vn Dubai nr Suezka-
naal,
Atlantic Crown 29 te Halifax,
Atlantic Star 29 vn Baltimore nr New
York,
Bestevaer 29 400 w Ouessant nr Bermu
da,
Breda 30 te Talcahuano,
Britsum 29 t.a. Liverpool,
Broere Emerald 30 vn Rotterdam nr
Gonfïeville,
Chevron Eindhoven 31 te Maracaibo
Chevron Freeport 29 590 zzo Colombo nr
Singapore,
Chevron Kentucky 29 1000 w Dakar nr
Kaapstad,
Chevron Madrid 30 pass Little Queen nr
Bander Mahshahr,
Chevron Nederland 29 420 zw Karachi nr
Bahrain,
Chevron Rome 29 170 ozo Kaapstad nr
Ras Tanura,
Coral Rubrum 29 te Huelva,
Delfborg 29 vn Turku nr Kotka,
Deltadrecht 29 240 zw Pentland nr Le
ningrad.
Diadema 29 vn Miri nr Sri Racha.
Docklifl-2 29 50 zo The Brothers Isl nr
Benghazi,
Esso Nederland 30 te Genua,
Farmsum 29 rede Rosario,
Hollandia 29 vn Tilbury nr Bremerha
ven,
Maasbree 29 450 zo Mombassa nr Perz.
Golf,
Marinula 29 560 zo Aden nr Jebel Dhan-
Nedlloyd Bahrain 29 rede Port Said,
Nedlloyd Dejima 29 vn Hong Kong nr
Singapore,
Nedlloyd Fushimi 30 vn Beira nr Ri-
chardsbay,
Nedlloyd Hongkong 29 te Acapulco.
Nedlloyd Katwijk 29 vn Lagos Nr Lome,
Nedlloyd Kembla 30 te Vancouver,
Nedlloyd Main 30 te Rotterdam
Leidse bioscopen
CAMERA: "Jesus Christ Superstar", da.
7.00 en 9.15, al.
Kindermatinee: "De gelaarsde kat als
krachtpatser", za., ma. en woe. 2.30 uur,
zo. 2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "The Nightporter",
vr., za. 11.30 uur, 16 jr.
LUXOR: "Pas op of we slaan erop", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. en ma. 2.15,4.30,
7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
LIDO 1: "The Passage", da. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. en ma. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "The Deerhunter", da. 2.30 en
8.00 uur, 16 jr.
LIDO3: "AnimalHouse",do., vr.di. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, overige dagen alléén
7.00 en 9.15 uur, al.
Kindermatinee: "Tom en Jerry", za., zo.,
ma. en woe. 2.30, ma. en woe. ook 4.45
STUDIO: "Nosferatu", do., vr. en di.
2.30, 7. 00 en 9.15 uur, overige dagen al
léén 7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Lady and the tramp",
ook 4.45 uur.
TRIANON: "Twee vrouwen", da. 7.00 en
9.15 uur, da. 7.00 en 9.15 uur, 16 jr.
Middagvoorstelling: "Juliana in 70 be
wogen jaren", da. 2.30 uur, zo. en ma. 2.15
uur, al.
REX: "Pervers op z'n Frans", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. en ma. 2.15.4.30,7.00
en 9.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Meisjes die van toe
ten noch blazen weten", vr. en za. 11.30
uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: 'Twee vrouwen", da. 1.30,6.30
en 9.00 uur, zo. en ma. ook 4.00 uur, za.
ook 12.15 uur. 16 jr.
EURO 2: "The Deerhunter", da. 8.00 uur,
16 jr.
Kindermatinee: 'Bambi", da. 1.45 uur,
zo. en ma. ook 4.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Death in Venice",
za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Foul Play", da. 1.45, 6.45 en
9.15 uur, zo. en ma. ook 4.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: "The man from
Hongkong za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "Kentucky fried movie", da.
2.00, 7.00 en 9.30 uur. zo. en ma. ook 4.30
uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Josefine Mutzen-
bacher, het heetste hoertje aller tijden",
za 12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Force ten from Navaro-
ne", do. en woe 8.00 uur. vr. 7.00, za. 4.00
en 7.00, zo. 4.00, ma. 8.45 uur, 12 jr.
"Telephone", vr. en za. 9.15 uur, zo. en
ma. 6.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: 'Bambi", za. en woe.
2.15 uur, zo. en ma. 2.00 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuiS en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur ELisabeth-ziekenhuis)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur,
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.^
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag.
15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige pa tien ten: wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19,00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gvmeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000.
c(0ïudlieuius
31 mei 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De inspecteur van de be-
schuitmagazijen te Cotroceni in
Rumenië zal voor den krijgs
raad van Odessa terechtstaan,
omdat hij tijdens den oorlog
340,000 roebels stal en door zijn
onachtzaamheid een hoeveel
heid beschuit, ter waarde van
ruim twee millioen roebels het
bederven, de politie had tegen
den ontrouwen ambtenaar ver
denking opgevat na een buiten
gewoon overvloedig maal, dat
hij had georganiseerd en het
welk hem 45,000 roebels had ge
kost. Voorts wordt uit Boekarest
bericht, dat uit het paleis van
vorst Karei te Cotroceni op
klaarlichten dag alle kleeding-
stukken zijn gestolen. Toen de
dieven wilden heengaan, met
hun buit beladen, kwam een
portier vragen wat die verhui
zing te beduiden had. "Wij ko
men de kleeren schoon maken",
antwoordde een der dieven
doodbedaard. "Neem dan met
een mijn livrei mede, er is een
groote vlek op", antwoordde de
onnoozele portier. De dieven
hadden hier niets tegenDe por
tier heeft de vlek natuurlijk niet
meer teruggezien
Vij/lio jaar geleden:
-In Rosario in Argentinië heeft
een rooverbende een heele reeks
welgestelde bezitters van ha
cienda's onder bedreiging met
den dood verplicht groote be
dragen op een bepaalde plaats
te deponeren. De meesten be
taalden, daar dit bevel soms ge
steund door een vlak langs het
hoofd van den bedreigde sche
renden kogel. De regeering. om
hulp gevraagd, zond m het ge
heim eenige rechercheurs, wien
het weldra gelukte een lid der
bende in handen te krijgen. De
ze sloeg door, wat tot de a rresta-
tie van nog zes leden leidde. Tot
lidtri >.'rni strig bleek het
hoofd der politie van Arroyo Se-
co, ivaar de afpersingen voor
namelijk plaats vonden, com
missaris Comz, zelf een der
aanvoerders van de misdadt-
gersbende te zijn. De man, die
moeilijk zichzelf kon arrestee-
ren, is toen door de regeenngs-
rechercheurs in hechtenis ge
nomen.
- Hevige onweders hebben de
provincie G r enz mark-Posen-
We stJ'rui sen geteisterd. De
oogst is vernield. Veel vee werd
door den bliksem gedood. De re
gen had soms het karakter van
een wolkbreuk, waardoor over
stroomingen voorkwamen. Tal
van schuren, door het hemel
vuur getroffen, zijn tn vlammen
opgegaan.
OEGSGEEST - Annie Borst
Pauwels exposeert tot en met
donderdag 21 juni in de
Pulchri Studio in Oegstgeest.
Ze toont er haar aquarellen,
tekeningen en schilderijen.
Men kan de tentoonstelling, die
morgenmiddag wordt ge
opend, behalve op zon- en
feestdagen dagelijks bezoe
ken van 10 tot 16 uur.
Academiegebouw, Rapenburg 74. Ten
toonstelling Roger Busschots - etsen.
Geopend t/m 31 mei, ma. t/m vr. van 9-17
uur.
lalerie De Poort, Herensteeg 11. Ten- Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
tonstelling van diverse Leidse kunste- Oegstgeest. Tentoonstelling Peter Wil-
aars. Geopend tot 28 mei, za. van 13-17, lemse - tekeningen en olieverfschilderij-
0. van 13-16 en donderdag van 19-21 en. Geopend van 11 mei tot begin juni
ür. (zo. en 24 mei gesloten).
auwkeurige aquarellen
