Kohl steekt een
stokje voor
plannen Strauss
Record-oogst aan opium in Iran
POLITIEKE DRUK OP FRANKRIJK
Kritiek op beleid Chomeini
Nieuwe president
voor Zimbabwe
Ernst Albrecht lijstaanvoerder
Martinair en
KLM onderzoeken
bonten DC-10's
DINSDAG 29 MEI 1979
PAGINA 9
Om zoutverdrag te ondertekenen
(Van onze correspondent)
STRAATSBURG - Het Nederlands
parlement gaat politieke druk
uitoefenen op Frankrijk om de
Fransen ertoe te bewegen het
zoutverdrag te ondertekenen. Dit
zegt CDA-fractievoorzitter Lub
bers aan de vooravond van de
tweede interparlementaire Rijn-
confenrentie te Straatsburg.
Lubbers is voorzitter van de Ne
derlandse delegatie die morgen
aan het woord komt.
Ondanks de belofte van Frankrijk
om vóór eind 1978 met de opslag
van afvalzout uit de Elzasser ka-
limijnen te beginnen, is er nog
steeds niets van die toezegging
terecht gekomen. Mede als ge
volg van het werk van aktiegroe-
pen uit de Elzas, die vrezen dat
het opgeslagen zout het grond
water zal aantasten, is de Franse
regering nog steeds niet tot ratifi
catie van het zoutverdrag over
gegaan. Nederland heeft al 24
miljoen gulden meebetaald om
de opslag van het kalizout diep in
de grond, mogelijk te maken.
De Nederlandse delegatie in
Straatsburg wil door middel van
een resolutie bereiken dat de
Fransen nog dit jaar de zoutlo-
zingen op de Rijn verminderen
Inmiddels is bekend geworden
dat het zoutgehalte van de Rijn
tot ongekende hoogte is opgelo
pen. Volgens metingen van de
stichting Reinwater in Amster
dam is in het eerste kwartaal van
dit jaar 5,8 miljoen ton zout via de
Rijn ons land binnen gekomen.
Een dergelijke hoeveelheid is
nog niet eerder gemeten. De
Fransen nemen rond 40 procent
voor hun rekening van al het zout
Esther Gumede feliciteert haar echtgenoot, nadat bekend was geworden
dal hij tot eerste zwarte president van Zimbabwe Rhodesiëwas gekozen
SALISBURY (Reuter/DPA) - Jo-
siah Gumede is gisteren gekozen
tot de eerste zwarte president van
Zimbabwe (Rhodesië). De voor
malige schoolmeester en ambte
naar behoort tot de Matabele
stam, afstammelingen van de
Zoeloestrijders.
De 60-jarige Gumede was de kan
didaat van de Verenigde Afri
kaanse Nationale Raad, de partij
van de nieuw aangewezen pre
mier bisschop Muzorewa. De
nieuwe president kreeg zowel in
het Parlement als in de Senaat de
meerderheid van de stemmen.
Hij versloeg de 61-jarige oud-le
raar Timothy Ndhlovu, kandi
daat van de Verenigde Nationale
Federale Partu met 80 stemmen
tegen 33.
De 12 afgevaardigden in het parle
ment van de Zanu, de partij van
Sithole, namen niet deel aan de
presidentsverkiezingen. De Za-
nu-leden boycotten het parle
ment, omdat zich, volgens hen,
onregelmatigheden hebben
voorgedaan bij de parlements
verkiezingen in april. Sithole
steunt ook de regering van Muzo
rewa niet. De Federale Partij
heeft eveneens deelname aan de
nieuwe regering geweigerd. Zij
beschouwt zichzelf als een oppo
sitiepartij, aldus de leider stam
hoofd Ndiweni.
De regering van Muzorewa, die
morgen wordt voorgesteld, zal
daarom alleen bestaan uit leden
van de Verenigde Afrikaanse Na
tionale Raad en leden van het
blanke Rhodesischc Front onder
leiding van Ian Smith.
dat ons land via de Rijn binnen
stroomt.
De Nederlandse parlementsleden
zullen deze nieuwste cijfers zeker
naar voren brengen. Het blijft
echter de vraag of de Fransen ge
voelig zullen zijn voor de argu
menten die de Rijnoeverstaten
aanvoeren ter verduidelijking
van de noodzaak om tot de opslag
van zout over te gaan. Bij eerdere
conferenties kwamen de Fransen
niet eens opdagen. De ministers
conferentie die begin dit jaar in
Luxemburg zou worden gehou
den, vond geen doorgang omdat
enkele landen de agendapunten
niet belangrijk genoeg vonden.
Dit tot grote onvrede van vooral
het Nederlands parlement.
Delegatieleider Lubbers gaat op
openbaarmaking van lozingsge-
gevens aandringen. Vooral de
Duitse industrie loost talloze
chemicaliën en in de meeste ge
vallen is de juiste samenstelling
en vooral de hoeveelheid van de
geloosde stof onbekend. Tijdens
een Rijnsymposium begin dit
jaar in het Duitse Düsseldorf
werd echter duidelijk dat met
name de Duitsers niets voor
openbaarmaking van de lozingen
voelen
De thermische overbelasting van
de Rijn zal ook door de 10 Neder
landse parlementsleden aan de
orde worden gesteld. Het gaat
hierbij om de opwarming van
Rijnwater door energiecentrales.
De Nederlanders zullen op een
snelle totstandkoming van het
thermisch verdag aandringen. De
Internationale Rijncommissie
moet volgens het Nederlands
parlement worden uitgebreid en
zou daarbij grotere bevoegdhe
den dienen te krijgen. Het nieuw
te kiezen Europees Parlement
kan een grote rol spelen bij de sa
nering van de Rijn, zo is het oor
deel van de Nederlandse delega
tie.
Vandaag, op de eerste dag van de
conferentie zal een groot aantal
deskundigen de Rijnproblema-
tiek bespreken. Centraal zal hier
bij staan de vraag of het onder
gronds inspuiten van kalizout
verantwoord is uit een oogpunt
van milieubescherming. Zowel
de parlementsleden uit Neder
land, Zwitserland, Duitsland als
de deskundigen zijn van oordeel
dat de opslag verantwoord is.
Andere oplossingen voor de ver
werking van het afvalzout wor
den nog bestudeerd. Er is over
gesproken om drie miljoen ton
afvalzout uit de kalimijnen in
bergen op te slaan.
(Van onze correspondent)
BONN - De Westduitse christen-democraten hebben gis
teren in Bonn in een vijf uur durende vergadering de
minister-president van de deelstaat Nedersaksen, Ernst
Albrecht, als hun lijstaanvoerder voor de bondsdag
verkiezingen in de herfst van 1980 benoemd.
Daarmee heeft de partij het aanbod
van de Beierse CSU-politicus
Franz Josef Strauss afgeslagen
om hem de gezamenlijke chris
ten-democratische partijen tegen
de sociaal-liberale coalitie van
Helmut Schmidt te laten aanvoe
ren en hem, Strauss, by een ver
kiezingsoverwinning kanselier
van de Bondsrepubliek te ma
ken.
De christen-democratische partij
van het Saarland liet al spoedig
weten dat ze een kandidatuur van
de Beierse politicus niet zou on
dersteunen. De vergadering in
Bonn werd ingeleid door een één
uur durende verklaring van voor
zitter Helmut Kohl die zijn ne
derlaag en aftreden als kandidaat
voor het kanselierschap ca
moufleerde met het voorstel om
de vriendelijke en in verhouding
tactisch opererende politicus Al
brecht als eerste man van de CDU
te kiezen.
Hoe Strauss en zijn partij op deze
slimme zet van Helmut Kohl zal
reageren staat nog niet vast, want
in München trad onmiddellijk na
het bekend worden van het be
sluit in Bonn, de CSU-top in na
der beraad.
Of met het kiezen van Albrecht in
plaats van Helmut Kohl de CDU
uit haar moeilijkheden en de
christen-democratische opposi
tie uit haar slepende crisis is, zal
de reactie uit München maar ook
de tijd moeten leren. Tegen de re
gering Helmut Schmidt hadden
de christen-democraten in de
laatste jaren niet veel weerstand
kunnen bieden.
Zwak
De zwakke figuur van Helmut Kohl
leidde binnen de party tot moei
lijkheden en rebellie. Buiten bij
het kiezersvolk verloor de CDU
geleidelijk aan aanhang en daar
mee de kans de nu al tien jaar re
gerende sociaal-democraten en
liberalen van de macht te ver
dringen.
De verkiezing van de rechts con
servatieve bondsdagpresident
Karl Carstens als bondspresident
van West-Duitsland en opvolger
van de joviale liberaal Walter
Scheel, was voor Franz Josef
Strauss het teken het crisisgetij
by de christen-democraten te ke
ren en zichzelf als kandidaat voor
het kanselierschap aan te prij-
Toen Carstens gekozen werd, was
het merendeel van de CDU al tot
overlopen naar Strauss bereid
Daar heeft Kohl toch met een één
uur durende rede een stokje voor
kunnen steken. De premier van
Nedersaksen, Albrecht, is 49 jaar,
econoom, sinds 26 jaar getrouwd
en vader van zes kinderen. Het
premierschap was tot nu toe het
meest interessante deel van zijn
carrière. Albrecht was attaché bij
de Kolen en Staalgemeenschap
in Straatsburg, Luxemburg en
Brussel. Hij werd in 1958 al kabi
netschef in de Duitse commissie
van de toen nog Europese Eco
nomische Gemeenschap in Brus
sel. Van 1967 tot 1970 was Al
brecht in Brussel directeur-gene-
Ernst Albrecht
Toen de sociaal-democratische
premier Kuwel van Nedersaksen
in 1976 wegens zijn hoge leeftijd
midden in de lopende zittings
periode aftrad, om een jongere
partyvriend op zijn zetel te hef
fen, werd na meerdere afstem
mingen Ernst Albrecht verras
send met drie tot vandaag toe nog
onbekende stemmen uit het so
ciaal-liberale kamp gekozen. Al
brecht werd by de volgende deel
staatverkiezingen in zijn ambt
bevestigd. De weg naar de top
was voor Albrecht hiermee ge
opend.
Mechaniciensonderzoeken de motorbouten vaneen DC-10 van de
Amerikaanse maatschappij American Airlines In vele landen
werden de DC-10's op dit onderdeel gecheckt. Zo ook bij KLM en
Martinair
SCHIPHOL (GPD) - KLM en
Martinair hebben een onder
zoek laten instellen naar de
bouten waarmee de motoren
van hun DC-10-vliegtuigen
zijn opgeha' gen aan de vleu
gels. Het onderzoek vond
plaats omdat uit een eerste
onderzoek na de ramp met
een DC-10 bij Chigaco geble
ken was dat metaalmoeheid
aan een van de bouten, breuk
en daaruit voortvloeiend ver
lies van de motor. American
Airlines' DC-10 heeft doen
verongelukken.
Het is een raadsel waardoor de
motor van het toestel van
American Airlines kon afbre
ken. De motoren zitten met
een reeks bouten en moeren
aan de vleugel, zodat het
vooralsnog een open vraag is
hoe de motor reeds kon af
breken nadat slechts een van
deze bouten het had begeven.
In de VS, waar ongeveer de
helft van alle 280 DC-10-vlieg-
tuigen vliegt, dienen alle mo-
torbevestigingsbouten in de
loop van vandaag onderzocht
te zijn. Alle DC-1 U's ter v.-
maken per dag gemiddeld 756
vluchten en vervoeren daar
bij 137.000 passagiers
Uit het afluisteren van de ban
den met vluehtgegevens is in
tussen de indruk ontstaan dat
de DC-10 van American Airli
nes niet alleen werd belaagd
door een vermoeide bout,
maar ook door kortsluiting.
De recorder die alle conversa
tie in de cockpit registreert,
staakte 30 seconden voordat
de motor afbrak, op het mo
ment dat het vliegtuig nog
over de startbaan rijdend, het
neuswiel verhief. Een daar
aan voorafgaande oproep van
de verkeersleiding, de start af
te breken omdat er rook uit
een motor kwam, is in de
cockpit niet opgevangen
Het is de tweede keer dat Ame
rican Airlines wordt getroffen
door een ongeluk met een
DC-10. In 1972, na vertrek van
de Canadese luchthaven
Windsor, verloor een DC-10
een vrachtluik. De gezag
voerder slaagde er evenwel in
een noodlanding te maken op
de luchthaven van Detroit.
Op 3 maart 1974 overkwam
een Turkse DC-10 hetzelfde
na vertrek van Parijs. Dat
vliegtuig stortte neer en alle
346 inzittende kwamen om
het leven. Een DC-10 van de
KLM verloor enkele jaren
geleden boven Amstelveen
een beweegbaar vleugeldeel
tydens een oefenvlucht. Het
verlies werd pas gemerkt na
dat het vliegtuig was geland
en heeft geen consequenties
voor de vlucht zelf gehad.
TEHERAN (Reuter) - Hon
derdduizenden Iraanse boe
ren zijn dezer dagen begon
nen met het binnenhalen van
de opiumoogst, die wel eens
de grootste van de eeuw zou
kunnen worden. De zwarte
markten zullen dan binnen
kort overstroomd worden
met illegale Iraanse opium.
Met het bewind van de sjah is
ook het controle-apparaat op
de opiumverbouw ingestort.
De Verenigde Staten trokken
hun narcotica-adviseurs te
rug en handelaars verkopen
een uitgebreid assortiment
van hasj tot heroïne openlijk
op straat.
Toen de boeren zich realiseer
den dat de veiligheidstroepen
van de sjah ineengestort wa
ren hebben ze op grote schaal
papavers aangeplant, die nu
oogstrijp zijn. Nieuwe con
trolemaatregelen, die nu door
de nieuwe machthebbers
worden overwogen, zullen
waarschijnlijk te laat komen.
In de rosse wijk van Teheran le
ven honderden druggebrui
kers die in leven proberen te
blijven met de verkoop van
narcotica. De lijken worden 's
ochtends opgepikt met
vrachtwagens en gebruikt
voor de anatomielessen van
de medische faculteit.
Kolonel Parviz Sahabi, hoofd
van de politie in de rosse wijk,
zegt dat een groot probleem is
ontstaan nu de drughande
laars over wapens beschik
ken, als gevolg van de plun
dering van de arsenalen tij
dens de revolutie. "Deze
mensen zijn gewapend, en
niet bang voor de politie".
"Vroeger kochten we de politie
om", vertelde een drughan
delaar, "nu zijn de revolutio
naire gardisten belast met de
drughandel. Geen van hen is
daarvoor opgeleid. Velen
komen uit deze wijk en .zijn
zelf verslaafd. En ook al wordt
je gepakt, dan kom je met
steekpenningen wel weer
vrij".
Dr. Sajjed Zadegan, hoofd van
het grootste ontwennings
centrum in Iran. verklaarde
onlangs dat er twee miljoen
verslaafden in het land zijn.
Dat komt neer op 5,25 procent
van de bevolking. Onder het
bewind van de sjah werd offi
cieel het bestaan van 600.000
verslaafden toegegeven. De
werkloosheid, het ontbreken
van voldoende medische
voorzieningen en pijnstillers
hebben veel Iraniërs aan de
drugs gebracht, en sinds het
alcoholverbod onlangs door
het Islamitische bewind is af
gekondigd hebben nog meer
mensen hun toevlucht in de
narcotica gezocht.
Druggebruik is een vanouds
bekend verschijnsel in de
Iraanse samenleving. Een
probleem bij de bestrijding
van de drugverslaving is de
vaagheid van de islam op dit
punt. Het strikte verbod in de
Koran op alcohol heeft geen
betrekking op drugs, die in de
Koran zelfs niet genoemd
worden.
Maar ajatollah Chomeini heeft
onlangs, na aandrang van
medische zijde, heroïne-han-
delaars tot 'eerste-klas verra
ders en een gevaar voor de
maatschappij' verklaard.
TEHERAN (AP/Reuter) - Het zou
zowel onmogelijk als schadelijk
zijn om alle Iraanse politieke,
economische en gerechtelijke
aangelegenheden te laten een-
worden in een islamitische
smeltkroes, aldus heeft gisteren
het hoofd van de Iraanse olie-in
dustrie en de voorzitter van de
nationale Orde van Advocaten,
Hassan Nazih, gewaarschuwd.
De waarschuwing van Nazih, die
vervat was in een toespraak die
gisteren in verscheidene dagbla
den werd gepubliceerd, wekte
plaatselijk hevige opschudding.
Zij werd gezien als ernstige kri
tiek op de plannen van de Iraanse
revolutionaire leider ajatollah
Roehollah Chomeini voor de ves
tiging van een overwegend isla
mitische republiek. "Zelfs onze
godsdienstige leiders beseffen
dat zoiets onder de huidige om
standigheden noch mogelijk,
noch gunstig zou zijn", aldus Na
zih.
Nazih werd benoemd tot president-
directeur van de nationale Iraan
se oliemaatschappij na de om
verwerping van het bewind van
de sjah. Hij uitte zijn waarschu
wende woorden tijdens een toe
spraak tot de Orde van Advoca
ten. Het was de eerste bijeen
komst van de orde sinds de re
volutie.
Nazih verklaarde dat de orde een
delegatie naar Chomeini zou
zenden om van gedachten te wis
selen "over enkele misvattingen
die gerezen zijn met betrekking
tot de positie van de rechtbank in
een islamitische maatschappij"
Referendum
De nieuwe machthebbers in Iran
hebben besloten geen verkiezin
gen te houden voor een grond
wetgevende vergadering, maar
een referendum uit te schrijven
over de grondwet, zo heeft minis
ter van binnenlandse zaken Ah
mad Sadr Haj Sajed Javadi ver
klaard, volgens het ochtendblad
Bamdad. Hij maakte niet duide
lijk waarom de autoriteiten van
gedachten zijn veranderd.
De belofte van verkiezingen voor
een grondwetvevende vergade
ring was een van de kernpunten
van het oorspronkelijke revolu
tionaire program. Zowel ajatollah
Chomeiny als premier Bazargan
hebben deze belofte meermalen
herhaald.
Onderminister van binnenlandse
zaken Tabaraba'i heeft volgens
de krant Kajhan gezegd dat het
maanden zou duren om een
grondwetgevende vergadering
volgens de oorspronkelijke plan
nen bijeen te roepen. En daar
Chomeiny de regering heeft op
gedragen zo spoedig mogelijk
een assemblée bijeen te roepen
ter bespreking van grondwets
voorstellen. zullen daartoe verte
genwoordigers van de provincies
en van de godsdienstige minder
heden worden gekozen, aldus
Tabaraba'i. Nadat het ontwerp is
bestudeerd door de assemblee,
door de geheime revolutionaire
raad en ajatollah Chomeiny zal
het bij referendum aan het volk
worden voorgelegd. Het ziet er
naar uit dat Chomeiny nu aan
stuurt op snelle behandeling en
goedkeuring van de grondwet,
gezien de groeiende golf kritiek
op het streven van de geestelijk
heid een exclusief islamitisch
stempel te drukken op de Iraanse
revolutie.
De gouverneur van de Iraanse pro
vincie Azerbaidjan generaal
Rahmatollah Moqaddam Marag-
hesi is afgetreden omdat hij vol
gens eigen zeggen niet kan wer
ken in de bestaande bestuurlijke
chaos in het land.
Het hoofd van de Iraanse over
gangsregeling, Mehdi Bazargan,
heeft gisteravond voor de radio
zijn ontevredenheid uitgespro
ken over de machtsuitoefening in
het land. Er wordt door teveel
groepen macht uitgeoefend, zei
hij. De macht moet uitsluitend bij
de regering berusten De premier
klaagde ook over gebrek aan dis
cipline. Het is goed. zei hy, dat de
volksmilitie geen leden van de
strydkrachten meer mag arreste
ren, maar of zij zich aan dat ver
bod houdt, is de vraag.
Vierduizend arbeiders in de olie
industrie in de stad Ahwaz heb
ben gedreigd de olietoevoer af te
snijden naar elk land dat de sjah
asiel verleent. Deze arbeiders
maken tien procent uit van het
totale personeel in deze industrie.
De nationale oliemaatschappij
Nioc ii de inkomsten uit de out
van één dag - 140 miljoen gulden -
ten goede laten komen aan de ar
beiders in de olie en eenzelfde
bedrag aan ontwikkelingsprojec
ten in de provincie.