John Spenkelink
terechtgesteld
EUROPA KOMT NAAR GRIEKENLAND
Hysterische
taferelen
in El Arish
Jahn: Europa-kandidaat
CDU met Nazi-verleden
Wilt u een Reym-woning
kopen? Lig dan nietwakker
over de verkoop van uw eigen
huis. Reym koopt het van u!
REYM J)
EERSTE VAN LANGE RIJ?
ZATERDAG 26 MEI 1979
BUITENLAND
PAGINA 9
Juichende Arabische inuxmers van El Arisch houden een t-shirt
omhoog, met daarop het portret van de Egyptische president Sa-
dat.
verantwoordelij k
MADRID (AFP) - In een telefoni
sche boodschap aan een krant
heeft de Baskische afscheidings
beweging ETA de verantwoor
delijkheid opgeëist voor de aan-
slag van gisteren in Madrid,
waarbij drie hoge officieren en
een soldaat-chauffeur omkwa
men. De daders ontkwamen.
In Sevilla is gisteren een inspecteur
van politie bij een schietpartij
met leden van de verzetsbewe
ging Grapo gesneuveld, zo wordt
van gezaghebbende zijde in Se
villa vernomen. Verscheidene
Grapo-leden werden gewond.
(Van onze correspondent)
BONN - In 1943 werd een buiten
gewoon anti-semitisch boek in
het Derde Rijk uitgegeven: Der
Steppensturz - der judisch-bol-
schewistische Imperialismus.
Schrijver daarvan was de nazi
propagandist Hans Jahn, dezelf
de man die nu onder de naam
Hans Edgar Jahn (64) op plaats
èèn van de CDU-lijst van Neder-
saksen voor het Europees parle
ment staat.
In het pas verschenen nummer van
het weekblad Stern staat wat
Jahn destijds heeft geschreven.
Adolf Hitler wordt een „groot
Duitseren Europeaan" genoemd.
„Het Duitse rijk" is volgens Jahn
„de citadel van de Europese her
nieuwingsbeweging". De schrij
ver, die toen 29 jaar oud was,
voorspelt: „Met de vernietiging
van het bolsjewisme wordt de
laatste grote poging van het jo
dendom om de wereldheer
schappij te bereiken, vernietigd.
Europa echter zal weer zijn histo
rische opgave als cultuurcen
trum van de wereld opnemen. De
Germaanse volkeren zullen weer
als aan het begin van de geschie
denis om èèn haard verzameld
zijn. Over alles zal beschermend
het Duitse Rijk staan. Nog na
duizenden jaren zal de mensheid,
en vooral de jeugd, met achting
en hulde èèn naam noemen:
Adolf Hitier".
De onthullingen over Jahns verle
den, die sinds 1957 lid van de
Bondsdag voor de CDU is en
vanaf 1970 tevens deel uitmaakt
van het Europees parlement -
hebben in Nedersaksen tot ont
steltenis geleid. De Europa-
woordvoerd er van de sociaal
democraten. Wettig, heeft zyn
onmiddellijke aftreden geëist. De
CDU kondigde aan met een ver
klaring te komen, maar die is
vooralsnog niet verschenen.
Na de oorlog werd de nazi Jahn, die
al drie jaar voor de machtswisse
ling lid werd van de Hitler-Ju-
gend, lid van de CDU. Hij werd
actief in de „Bond van Verdreven
Duitsers" en in de aartsreactio
naire Paneuropa-Union van Otto
von Habsburg.
De Egyptische minister van defen
sie Hassan Ali, verklaarde dat de
Palestij nen een van God verkre
gen recht op zelfbeschikking
hebben. Hij eiste volledige Israë
lische terugtrekking uit veroverd
gebied, met inbegrip van het
Arabische Oost-Jeruzalem.
De Israëlische minister van bin
nenlandse zaken, Burg, zei dat Is
raël vastbesloten is niet de vesti
ging van een Palestijnse staat op
de westelijke oever toe te laten,
daar dit een zeker recept voor
geweld en oorlog zou zijn. "Auto
nomie houdt geen soevereiniteit
in". Autonomie zou de Palestij-
nen de vrijheid geven hun dage
lijks leven te bestieren. Hij
noemde Jeruzalem "de eeuwige
hoofdstad van Israël.
(Van onze correspondent)
EL ARISH - Het wilde gejuich in El Arish bij het neerhalen van de
laatste Israëlische vlag was bijna nog groter dan het enthousias
me voor het hijsen van de Egyptische vlag. De bevolking van El
Arish was uitgestroomd om de afscheidsceremonie van 12 jaar
Israëlische bezetting gade te slaan. Dat gebeurde overigens zon
der haatgevoelens tegen de voormalige bezetters. Het publiek
moest op een afstand van zo n 100 meter toekijken hoe het geweer
werd gepresenteerd, de volksliederen werden gespeeld, en de
Egyptische en Israëlische dagorders werden voorgelezen. De
vrede bracht met zich mee dat alle speeches werden vertaald m
Hebreeuws en Arabisch.
Geheel overbodig werd de ceremonie begeleid door georganiseer
de uitingen van Egyptische spontaniteit "Lang Leve Sadat, Al
lah is groot", klonk het in koor van de publieke tribune. Overbo
dig, ómdat de vreugde echt spontaan was. Zo spontaan, dat de
zaken tegen het einde helemaal uit de hand dreigden te lopen.
De toegestroomde massa was hysterisch van vreugde, en brak door
het laatste Israëlische kordon heen. De Israëli's waren zo kort
voor de aftocht nauwelijks georganiseerd om zo'n menigte tegen
te houden dat er ongelukken gebeuren, en de Egyptische solda
ten en politie keken vrij machteloos toe, hoe behulpzaam ze ook
wilden zijn. Want een Egyptische soldaat of agent die probeerde
in te grijpen, werd meteen omhelsd en ging op de schouders - de
meest effectieve methode om het wettig gezeg uit te schakelen.
De Israëli's braken in snel tempo hun geïmproviseerde perscen
trum af, pakten de telefoons in, evenals tafels en stoelen die voor
de ceremonie nodig waren geweest, en een half uur later was er
geen Israëlische soldaat meer in El Arish te bekennen. Het moei
lijkste bleek het toen nog om vanuit El Arish terug te komen naar
Israël, dit maal onder leiding van de nieuwe Egyptische orde
handhavers. De menigte had de weg geblokkeerd, en hoste om de
auto's heen. De politie - in Egypte wel vertrouwdd met dit soort
situaties - gaf de chauffeurs instructie om maar letterlijk door de
massa heen te rijden, hetgeen uiteindelijk, op een paar krassen
na, goed afliep. n
WASHINGTON (GPD) - De 30-jarige Amerikaan van Nederlandse afkomst
John Spenkelink is gistermiddag om 16.15 uur in de staatsgevangenis van
Florida op de elektrische stoel terechtgesteld.
Nadat donderdag de federale
rechtbank van de staat Florida
het vijfde verzoek tot uitstel van
Spenkelinks verdedigers al af
wees, zag gisteren ook het Ame
rikaanse hooggerechtshof geen
juridische belemmeringen meer
om het vonnis te laten voltrek
ken. Vier minuten na de uit
spraak van dit hoogste rechts
college in de VS werd Spenke
link geëlektrocuteerd.
Voor Willy Darden, die direct na
Spenkelink ter dood zou worden
Opnieuw
aardschokken
in Joegoslavië
BELGRADO (UPI) - Een reeks
sterke naschokken heeft gisteren
de kuststreek van Montenegro in
Zuid-Joegoslavië getroffen.
Donderdagavond had zich er al
een zware aardschok voorge
daan, waarbij gewonden vielen
en gebouwen nog zwaarder be
schadigd werden, die toch al door
de hevige aardbeving van 15 april
waren aangetast.
Bij de schok van donderdag wer
den 65 mensen gewond, van wie
een aantal ernstig, werden ge
bouwen beschadigd, de water- en
elektriciteitstoevoer verbroken
en wegen geblokkeerd in het 150
km lange vakantiegebied langs
de Adriatische zee van Dubrov-
nik tot aan Ulcinj, dicht bij de
grens met Albanië.
ETA voor aanslag
gebracht, was er wèl uitstel van
executie in de meest letterlijke
zin. In zijn geval oordeelde de
rechter dat er voldoende be
roepsmogelijkheden waren.
Spenkelink heeft twee dagen
langer dan gepland mogen leven,
omdat één van de negen rechters
van het Hooggerechtshof, Thur-
good Marshall, een verklaard te
genstander van de doodstraf, een
beroep van de advocaten hono
reerde.
Marshall meende dat het rechts
college voltallig aanwezig moest
zijn om zich uit te spreken over
het argument van de verdedigers,
dat zij niet tijdig waren geinfor-
meerd over het feit dat de open
bare aanklager Spenkelink zou
betichten van een misdrijf dat
hem de doodstraf kon opleveren.
Het Hooggerechtshof maakte
echter met zes tegen twee stem
men (één lid was niet aanwezig)
de weg vrij voor de terechtstel
ling.
Donderdagavond mocht Spenke
link voor het laatst zijn 67-jarige
moeder Lois spreken. Ook Car-
lotta Key, de vrouw die verliefd
werd op Spenkelink gedurende
diens gevangenschap en met wie
hij zich als gehuwd beschouwde,
mocht daarbij aanwezig zijn. De
rond 100 betogers tegen de dood
straf, die permanent voor de ge
vangenis demonstreerden, waren
gisteren, toen duidelijk werd dat
het vonnis was uitgevoerd, woe
dend.
„Vuile moordenaars", klonk het,
waarmee ook uiting werd gege
ven aan de angst dat Spenkelinks
executie de eerste zal zijn van een
lange rij. Alleen in Florida al
wachten 129 ter dood veroor
deelden op het besluit van gou
verneur Robert Graham hun
vonnissen ten uitvoer te leggen.
Slechts in 18 van de 50 Ameri
kaanse staten is de doodstraf of
ficieel afgeschaft, een gegeven
dat overeenstemt met de uit
komst van een recente opinie
peiling, waarbij tweederde van
de ondervraagden zich voor het
handhaven van de doodstraf uit
sprak.
Spenkelink heeft vijfeneenhalf jaar
in de dodencel doorgebracht. Hij
kreeg de doodstraf in 1973 we
gens moord op de 45-jarige Jo
seph Syzmankiewicz, een ont
snapte gevangene, die een lift van
Spenkelink kreeg. In een motel
in Tallahassee (Nebraska) kwam
het tot een conflict. In de lezing
van Spenkelink doordat Syz
mankiewicz hem onder bedrei
ging van een vuurwapen tot ho
moseksuele handelingen wilde
dwingen. Hij doodde hem met
twee schoten door het hoofd en
èèn in de rug, en vluchtte naar
Californië. Daar werd hij gearres
teerd en naar zijn geboortestaat
Florida overgebracht.
Het is voor het eerst sinds januari
1977 dat in de Verenigde Staten
een executie werd uitgevoerd.
Ook toen ging het om een met
Spenkelinks moeder houdt een foto van haar zoon stevig vast, nadat de
rechtbank ook een laatste verzoek tot uitstel van de doodstraf had afge
wezen.
veel publiciteit omgeven dood
vonnis, dat door een vuurpeloton J[J A A AT
werd voltrokken. Want in tegen- 1U KJ£jl
stelling tot John Spenkelink, die s~\ j/j? o r
tot het laatste moment (juridisch) (J V JCriLl_/.C/(_T
voor zijn leven heeft gevochten,
wilde de ter dood veroordeelde PALESTIJNEN
Gary Gilmore zelf sterven, terwijl
de autoriteiten in de staat Utah
gratie verleenden. Spenkelink
weigerde echter schuld te be
kennen, ook al had dat omzetting
van zijn doodvonnis in levens
lange gevangenisstraf bete
kend.
BEERSJEBA (REU
TER.UPI,DPA) - Egypte en Is
raël zijn gisteren in Beersjeba in
Israël met volledig van elkaar
verschillende verklaringen en
doelstellingen hun onderhande
lingen over zelfbestuur voor de
Palestij nen op de westelijke Jor-
daan-oever en in de strook van
Gaza begonnen. Als leider van de
Amerikaanse delegatie riep de
minister van buitenlandse zaken
Vance, op de plechtige openings
zitting partijen op, alle vijandige
uitingen na te laten. Hij betreurde
de afwezigheid van vertegen
woordigers van Jordanië en de
Palestijnen die evenals tevoren
tot deelneming opgeroepen wer
den.
(Van onze correspondent)
ATHENE - Als een Griek naar een
van de landen van de EG reist
zegt hij nog altijd „Ik ga naar Eu
ropa". Maar maandag komen ne
gen delegaties van de EG, waar
onder zes regeringsleiders, naar
Athene om er het verdrag van
Griekenlands aansluiting bij dat
lichaam te ondertekenen. „Euro
pa komt terug naar Grieken
land", riep president Tsatsos al in
zijn nieuwjaarsboodschap van
dit jaar, en de voormalige opposi
tieleider Mavros ging nog een
stap verder door in alle ernst te
pleiten voor invoering van het
Grieks als enige taal in de
EG...
Lang niet iedereen in Griekenland
is zo enthousiast over de komen
de aansluiting. De socialistische
Pasok en de communistische
(Moskou georiënteerde) partij
zijn tegenstanders en zien de EG
als een soort camouflage van de
NAVO. Bij de laatste verkiezin
gen bestreken zij 37 procent van
het electoraat. Enkele kleinere
oppositiepartijen zijn voor, maar
ook deze klagen dat de voorlich
ting over de naderende aanslui
ting onvoldoende is gebleven.
Centrumleider Zigdis stelt, net
als de socialistenleider Andreas
Papandreou, dat er een referen
dum had moeten worden gehou
den met vooraf grondige en de
mocratische informatie door
voor- en tegenstanders.
Wel heeft de Griekse tv de laatste
maanden bol gestaan van de EG
en de Griekse aansluiting, maar
het paradoxale was nu juist dat
die aanpak zo oneuropees, bijna
„totalitair" was. De discussie tus
sen voor- en tegenstanders hier
van heeft op de tv nooit plaatsge
had. Afgezien van enkele uitzen
dingen van parlementsdebatten
op leidersniveau. Toen president
Tsatsos onlangs Parijs bezocht
was het ook Europa voor en Eu
ropa na, maar zeer oneuropees
was weer de wijze waarop de tv-
journaals de zaak brachten: 20
minuten lang voor elk ander
nieuws, handdrukken en nog
eens handdrukken.
Een ander voorbeeld: „Wij zijn Eu
ropa binnengegaan!" roept ook al
hees van opwinding een volley-
bal-bons op de televisie. Na de
3-1-overwinning op Nederland,
waardoor het Griekse team aan
het finaletoernooi alweer in Pa
rijs zal mogen deelnemen. Maar
vlak daarop: „Dit succes hebben
we te danken aan onze gewonde
minister, die zoveel gedaan heeft
voor het Griekse volleybal". Hij
bedoelde de onlangs bij een on
geluk gewonde Achilles Kara-
manlis, jongere broer van de
premier, die in diens kabinet
sportzaken beheert. Waar wordt
in West-Europa nog een minister
bedankt voor een sportieve
overwinning?
Deze vorm van voorlichting heeft
een soort Europa-murwheid ge
schapen onder het publiek. Een
referendum zou vermoedelijk
wel een flinke meerderheid heb
ben opgeleverd voor de aanslui
ting; ook bij de socialistische Pa
sok heerst wat dit betreft geen
eensgezindheid. Maar nu het
zonder referendum is gegaan is
men een beetje moe van al het
Europa-geroep, het ontbreekt
zelfs niet aan schampere opmer
kingen dat toename van het
(voornamelijk door buitenlan
ders bedreven) gangsterisme en
de entree van harddrugs in een
land waar deze tot nu toe nauwe
lijks een probleem vormden (per
dag komen er hier nu 3 a 5 ver
slaafden bij) de voorbode vormen
van de aansluiting. „Europa
woidt alvast bedankt".
„We gaan geblinddoekt de EG in"
zeggen op hun beurt abrikozen-
telers in de streek van Korinthe.
„We hebben drie ministers uit
onze provincie in het kabinet
maar niemand kan ons vertellen
wat er met onze abrikozen gaat
gebeuren in de EG". De regering
is niet moe geworden de boeren
te vertellen dat ze er allemaal baat
bij zullen vinden als het EG-
fonds hun prijzen gaat garande
ren, maar het is nu eenmaal een
feit dat de consequenties van de
aansluiting voor de Griekse
landbouw, waarmee circa 26 pro
cent van de bevolking zich bezig
houdt (tegen 6 procent in Neder
land) per produkt heel verschil
lend zullen zijn.
Bij het nationale produkt tabak ligt
het ook ingewikkeld. Voor de ex
port bestemde kwaliteitstabak
zal weliswaar in prijs stijgen,
maar de tabaksmarkt voor bin
nenlandse consumptie kan in
moeilijkheden komen doordat
met de aansluiting de hele import
uit derde landen wordt gelibera
liseerd - voor dit produkt kent de
EG geen barrières. De Griekse si
garettenindustrie, die tot nu toe
verplicht was Griekse tabak af te
nemen, zou dus op goedkopere
buitenlandse kunnen overscha
kelen. De Griekse tabaks-telers
zullen meer export gericht dan
vroeger te werk moeten gaan.
Dit raakt trouwens de algemene
problematiek die de Griekse aan
sluiting aankleeft: er zullen door
de aantrekkelijk grote, maar
verwende markt van 250 miljoen
Europeanen hogere consumptie-
eisen worden gesteld aan Griekse
produkten, ook industrieproduk-
ten (waaronder de textielproduk-
ten de eerste plaats innemen).
Het gaat niet alleen om de kwali
teit van het produkt zelf, maar
ook om de afwerking, selectie,
verpakking ervan. Twee vragen
komen op: zal Griekenland zijn
produkten kunnen opvijzelen in
de vaart der westeuropese pro
dukten? En: is er geen gevaar dat,
in het kader van de importlibera
lisatie, westeuropese produkten
op de Griekse markt de Griekse
gaan vervangen?
En dit geldt niet alleen voor pro
dukten, ook de beroepsmarkt is
in het geding. Het vrije arbeids-
verkeer zal menige Griek die in
West-Europa wil werken een zege
zijn, maar hoe zullen de Griekse
kappers reageren als er in hun
contreien een Italiaan komt wer
ken waar moderne dames en he
ren op afkomen? „Ik heb een Ita
liaanse kapper". „Ik heb een
Franse masseur". Een gesprekje
van de toekomst tussen bewo
ners van de dure wijk Kolonaki
waar het ook reeds bonton is om
er „zwart huispersoneel" op na te
houden.
Maar als je over dit soort detail-
problemen gaat piekeren kun je
natuurlijk wel aan de gang blij
ven. Te voorspellen valt hier wei
nig. Zeker is dat de stemming in
Griekenland er bij de intrede in
de EG niet een is van jubelend
enthousiasme. Het politieke ar
gument dat Griekenland baat zal
vinden bij het lidmaatschap waar
jaloers Turkije zeker nog wel de
rest van deze eeuw op zal moeten
wachten, hoort men ook niet zo
vaak meer als vroeger. Het was
premier Van Agt die bij zijn re
cente bezoek aan Athene enige
dingen heeft gezegd die veel
Griekse wenkbrauwen hebben
doen fronsen. Hij had het over de
voordelen van een supra-natio-
nale politiek, en dat werd door de
socialistische oppositie die hier
super-nationa listisch is meteen
gebruikt om te bewijzen dat de
EG van Griekenland offers zal ei
sen in de conflicten die het met
Turkije heeft. Vroeg Van Agt niet
ook om een diplomatieke erken
ning van Israël, waar Grieken
land, anders dan de Negen, tot nu
toe nog steeds niet aan toe is ge
komen?
Europa komt naar Griekenland,
waar een hele generatie speciaal
opgeleide bekwame ambtenaren
en jonge ministers, de zoge
naamde „golden boys", staan te
popelen om te bewijzen dat Grie
kenland Europees is, wat ze
trouwens in de onderhandelings-
ADVERTENTIE
fase hebben doen blijken. Maar er
komt ook wel een klein stukje
Byzantium in Europa.
Uw gezin droomt van een nieuw huis. Met wat meer
ruimte, wat mooier en een grotere tuin. Voor de
kinderen een eigen kamer. Dat komt de studie
ten goede.
Maar u ligt wakker van uw oude huis. Waar en
wanneer vindt u een koper?
Hoe regelt u de financiering?
De brochure "Het Reym-koopt-uw-huis-plan
in de praktijk" geeft antwoord op uw vragen.
Aanvragen bij: Makelaarskantoor Rijnland B.V.,
Veurseweg 143,2251 AB Voorschoten. Telefoon 01717-7940.
Projekten te Gouda, Pijnacker, Veenendaal en Voorschoten.