binnenkort maatregelen
voor
jezinniging
energie
Vanleg nieuwe kolenmijnen is haalbaar
Nederland tegen zinloze resolutie
anArdenne in Parijs:
óp
^vitara
Hogere kosten
van energie in
prijscompensatie
ENSDAG 23 MEI 1979
PAGINA 27
N HAAG (GPD) - De aanleg van twee
ieuwe kolenmijnen in Limburg met een
roduktie van drie miljoen ton kolen per
lar moet op dit moment technisch en eco-
omiech haalbaar worden geacht. Deze
vee mijnen kunnen in vijf tot zeven jaar
'orden gebouwd en bieden ten minste aan
000 man werk. Dit is de conclusie van ir. C.
A. Berding, oud-directeur van de Euro-
ese Gemeenschap voor Kolen en Staal in
en artikel in „De Ingenieur", weekblad
an het Koninklijk Instituut van Inge-
ieurs.
Limburg komen de al bekende velden
imma" en „Beatrix" het eerst in aanmer
ing voor aanleg van twee nieuwe mijnen,
e totale investering zal, volgens Berding's
hatting, een miljard gulden bedragen,
'aar staat een deviezenbesparing tegen-
yer, omdat minder energie in de vorm van
lie of kolen moet worden ingevoerd, van
ïgeveer een kwart miljard gulden per jaar.
e twee mijnen zouden ondergronds aan
>00 man werk bieden, terwijl bovengronds
bij de benodigde algemene diensten en de
toeleveringsbedrijven nog eens 3000 ar
beidsplaatsen kunnen worden gescha
pen.
Onder Nederlands grondgebied ligt een
steenkoolvoorraad van ongeveer 1000 mil
jard ton. In de concessiegebieden „Emma",
„Beatrix", „De Peel" en „Achterhoek" kan
hiervan, technisch gezien, een miljard ton
zwaar aan dat de commissie-Martens, even
als voorgaande studiegroepen, is uitgegaan
moeten worden opgezet dan tot dusver ge
bruikelijk.
de berekeningen heeft uitgevoerd voor
mijnen die een zeer uitgebreide en dus
kostbare ondergrondse opzet hebben. Hij
stelt voor spoedig een adviescollege in het
leven te roepen, dat alsnog een studie ver
richt naar de mogelijkheden van steen-
koolmijnbouw in ons land. Daarbij moet
worden uitgegaan van de modernste opvat-
i technieken die bekend zijn.
ning is in het verleden vele malen onder
zocht. Voor het laatst door de commissie- De mechanisatie van de kolenmijnbouw
Martens, die in juli 1977 in haar advies aan
de minister van economische zaken
concludeerde dat hervatting van de kolen
mijnbouw in ons land zonder al te grote
conventionele mijnbouwtechnieken en Allereerst zal de ondergrondse opzet van de
mijnen zeer eenvoudig moeten worden ge
houden. Daarbij moet men er op letten dat
de verschillende plaatsen in de mijnen waar
de kolen worden gewonnen niet te ver uit
elkaar liggen. De grote ruimtelijke sprei
ding van de produktie-afde lingen, zoals dat
in de oude mijnen het geval was. zal plaats
moeten maken voor in serie geschakelde
produktiecentra („lintbebouwing"). Om
zover te komen zal de produktiecapaciteit
per mijn beperkt moeten blijven tot 1,5
miljoen ton kolen per jaar. De levensduur
van een mijn wordt op ruim 40 jaar ge
schat.
financiële offers niet mogelijk is. Deze
conclusie werd in mei 1978 nog eens beves
tigd in een brief van de minister van eco
nomische zaken aan de Tweede Kamer
Berding zegt dat hij zich wel met deze conclu
sie kan verenigen. Maar hij tekent als be-
heeft in West-Europa haar maximum be
reikt. Maar Berding stelt dat het rendement
van de verregaande mechanisatie groten
deels verloren gaat bij het naar boven bren- In het voorstel van Berding wordt er rekening
mee gehouden dat in de nieuwe mijnen de
gen van de steenkool. Dat is een gevolg van
het uitgebreide en weinig flexibele gangen
stelsel in de conventionele mijnen. Om in
ons land tot een rationele mijnbouw te
kunnen komen zullen de nieuwe mijnen,
zoals Berding zich die voorstelt, anders
meest moderne technieken zullen worden
toegepast. Gedacht wordt aan nieuwe toe
passingen van winningsmachines, zware
kettingtransporteurs, afstandsbediening,
stof- en gasafzuigmg en dergelijke.
RIJS (GPD) - De regering overweegt nog voor de zomer begint met
cherpe maatregelen te komen om het energieverbruik te verminderen,
hnister Van Aardenne (economische zaken) noemde gisteren, aan het
lot van de IE A-conferentie in Parijs,vier mogelijkheden: autoloze zon-
lage», sluiting van benzinepompenverhoging van de benzineprijs en
\elastingmaatre gelen. Van Aardenne zei ook dat de huidige energie
problemen voor de regering geen aanleiding vormen nu te besluiten tot
ntbreiding van het aantal kerncentrales
iwel Van Aardenne als zijn colle
ga van buitenlandse zaken Van
der Klaauw lieten aan het slot van
de ministeriële conferentie van
het Internationaal Energie
Agentschap uiterst sombere
woorden horen over de kansen Van Aardenne en Van der Klaauw.
landen op 3 tot 3.5 procent. Het
geraamde olietekort bedraagt vijf
procent.
Krachtig getreden
om op vrijwillige basis tot de ver
eiste energiebesparing te komen.
Het is duidelijk dat de IE A-af
spraak om voor het eind van dit
jaar 5 procent te bezuinigen, niet
lal worden gehaald. Gemiddeld
ligt de besparing in de 20 leden-
'EERRAPPORTEN
i hedenmorgen 7 uur
e c
n? 21-
-2
E
C
ïsterdam
onbewolkt
17
10
2
Bilt
licht bew.
17
9
6
licht bew.
17
8
1
Ide
licht bew.
18
10
01
ïdhoven
licht bew.
18
10
04
•n Helder
licht bew.
15
9
2
itterdam
half bew.
17
10
5
hcht bew
18
10
1
issingen
zwaar bew.
15
11
2
jd Limburg
half bew.
17
11
01
terdeen
licht bew.
13
onbewolkt
26
18
0
half bew.
23
13
3
irdeaux
zwaar bew.
19
10
02
half bew.
17
9
6
ankfort
licht bew.
19
13
1
zwaar bew.
18
10
03
tlsinki
23
9
0
nsbruck
onbewolkt
25
9
0
agenfurt
onbewolkt
25
9
0
ppenhagen
half bew.
16
11
5
ssabon
zwaar bew.
19
11
0
onbewolkt
22
9
0
regenbui
16
9
6
ixemburg
14
10
12
onbewolkt
22
9
0
zwaar bew.
29
19
0
allorca
onbewolkt
24
10
0
nrtüu hl <i
onbewolkt
24
9
0
onbewolkt
19
12
0
flo
zwaar bew.
14
8
01
ari.is
17
12
06
bme
onbewolkt
24
10
0
plit
onbewolkt
27
12
0
tockholm
geheel bew.
17
7
2
onbewolkt
25
11
0
half bew.
18
9
0
asa Blanca
20
16
0
itanbul
23
14
0
as Palmas
geheel bew.
20
17
0
onbewolkt
23
16
0
el-Aviv
licht bew.
23
unis
mist
24
9
0
refererend aan het slotcommuni
qué van de IE A-ministers, waarin
wordt gesproken over „onmid
dellijk en krachtig optreden, een
passend prijsbeleid en zonodig
dwingende maatregelen": „Wij
zullen niet aarzelen krachtig op te
treden. Je kunt nu eenmaal niet
tegen de bevolking zeggen zuinig
zijn. terwijl bijvoorbeeld benzine
en huisbrandolie tegen lage prij
zen kunnen worden ge
kocht".
Van Aardenne liet nogmaals door
schemeren dat de regering op
zeer korte termijn gaat bekijken
of met ongewijzigd beleid de 5
procent bezuiniging dit jaar kan
worden gehaald. Mocht de
conclusie uit dat onderzoek nega
tief zijn, dan volgen mogelijk de
straffe maatregelen. De Neder
landse bewindsman voegde daar
echter aan toe: „Alleen als de
meerderheid van de bevolking
het daarmee eens is". Hij geloof
de in ieder geval niet dat volgend
jaar op vrijwillige basis kan wor
den bespaard en wilde zich voor
1980 ook niet vastleggen op het
huidige streefpercentage.
Van Aardenne meende dat het een
moeilijke opgave zal zijn het
publiek ervan te doordringen
mee te werken aan korte-ter-
mijncampagnes om de olievoor
raad te vergroten. Uit zijn woor
den valt op te maken dat er wei
nig vertrouwen bestaat in de ef
fectiviteit van de grootscheepse
bezuinigingscampagne in okto
ber. die in alle IEA-landen zal
worden gehouden. In Nederland
gebeurt dat met televisie-spotjes
radioprogram ma's. Teleac-cur-
sussen en advertenties in de dag
en weekbladen. De ministers
zullen zelf op pad gaan meHezin-
gen over de energie-situatie, ter
wijl op 16 en 17 oktober in het
kader van deze campagne een
congres over bouwtechnieken zal
worden gehouden in Den
Haag.
Als het brandstofgebruik de olieproduktie te snel af is zal de automobilist naar alternatieven moeten zoeken.
Het extreme voorbeeld op de foto komt overigens niet uit de koker van een automobilist met een lege tank, maar is
een scène uit een Amerikaanse speelfilm.
W ini Kok in Hillegom:
(van één onzer verslaggevers)
HILLEGOM - De voorzitter van
de Federatie Nederlandse
Vakbeweging! FNV), Wim
Kok, is tegen het niet doorbe
rekenen van de gestegen
energiekosten in de prijs
compensatie.
Volgens de FNV voorzitter
worden door een dergelijke
maatregel de mensen met een
smallere beurs weer extra ge
troffen. Kok; "Dat voorstel
wordt nog interessant. Het
zou betekenen dat prijsstij
gingen voor energie, waar
enorme woekerwinsten van
de multinationals inzitten,
want reken maar dat die mo
menteel gouden tijden door
maken, niet meer in de lonen
zouden worden gecompen
seerd. Dat treft de zwakken.
Stookkosten wegen voor ie
mand met een minimumloon
of een sociale uitkering veel
zwaarder dan voor iemand
met een hoger inkomen".
Wim Kok zei dit gisteravond op
een FNV bijeenkomst in Hil-
legom. De FNV voorman
waarschuwde de regering al
vast voor het invoeren van
een machtigingswet waar
door zij instrumenten in han
den zou krijgen om bijvoor
beeld de loonontwikkeling
voor het komend jaar te be
palen. Kok zei dat de geruch
ten over een machtigingswet
steeds vaker in de Haagse
wandelgangen waren te ho
ren. "Dit zou betekenen dat
de regering het eerste recht
van de vakbeweging af
neemt" aldus Kok die verder
zei dat als dit werkelijk zou
gebeuren wat hem betreft,
"de beuk er dan in gaat".
Volgens Kok, die zich al eerder
uitsprak tegen het "aftoppen"
van de prijscompensatie
waardoor hogere inkomens
allemaal hetzelfde bedrag
zouden krijgen, hebben de
nieuwe regeringsplannen
voor deze aftopping helemaal
geen effect meer op de werk
gelegenheid. Het CDA vroeg
enige tijd geleden een aftop-
ping bij 50.000 gulden (hier
door krijgen de hogere inko
mens hooguit 500 gulden
compensatie per procent
prijsstijging). De WD was
hiertegen omdat deze maat
regel de middeninkomens
weer zou treffen. PvdA en
vakbeweging waren tegen om
principiële redenen omdat dit
zou betekenen dat net afge
sloten cao's weer zouden
worden opengebroken.
Het kabinet zou CDA en WD
op een lijn hebben gebracht
door de aftoppmg pas te laten
ingaan bij inkomens boven de
60.000 gulden. Kok hierover.
"Met het bedrag dat hierdoor
vrijkomt stel je nog geen man
en een halve paardekop aan
net werk". Hij zag het aftop-
pingsplan meer als een
"schaamlapje" voor andere
dingen, namelijk het korten
per 1 juli op de sociale uitke
ringen.
De FNV voorzitter ging ook nog
in op het grote aantal mensen
dat geen lid is van een vak
bond. "Als er één groep is die
meeprofiteert, dan zijn dat de
ongeorganiseerden" aldus
Kok. "Je kan daar nog zo over
klagen, maar we leven in een
vrij land. Ik zou me niet ge
lukkig voelen in een vakbe
weging waar we op basis van
een verplicht vakbondslid
maatschap niet 1,1 miljoen
leden, maar 3,5 miljoen leden
zouden hebben. Een vakbe
weging is meer; het is een
emancipatiebeweweging.
Het engagement krijg je niet
als het merendeel van de
mensen in die vakbeweging
er met de haren is bijge
sleept" zo zei Kok. Hij vond
overigens wel dat het nodig is
het denken en de discussie
voort te zetten over de vraag
hoe de werkgevers meer
kunnen betalen voor het vak
bondswerk dat ten goede
komt aan het algemeen be
lang.
Van Kempen en
Begeer rekent op
minder gunstig jaar
(van één onzer verslaggevers)
LEIDEN - De N.V. Koninklijke
Nederlandse Fabrieken van
Gouden en Zilveren Werken Van
Kempen en Begeer, verwacht dat
dit jaar niet zo'n gunstig resultaat
zal opleveren als 1978. Dit komt
vooral door een verslechtering
van de markt voor ketting, zo
staat te lezen in het jaarverslag
van de onderneming. Een vergro
ting van de produktiecapaciteit
in met name Italië is de oorzaak
van de verslechtering.
Van Kempen en Begeer spreekt
over een succesrijk 1978, waarin
zo goed als alle afdelingen bij
droegen. De nettowinst steeg ten
opzichte van het jaar daarvoor
met 68.000 gulden naar 413.000
gulden.
De zilverfabriek Begeer in Voor
schoten heeft nog steeds moei
lijkheden met het vinden van ge
schikt personeel. De Kettingfa-
briek in Voorschoten zag zich in
1978 genoodzaakt de fabricage
van ketting aan te passen aan de
laatste technische ontwikkelin
gen om de afzet ook in de toe
komst te verzekeren, aldus het
jaarverslag. Dit zal dit jaar ook
nog belangrijke investeringen en
aanloopkosten met zich mee
brengen.
Op Unctad-conferentie
MANILLA (ANP) - Nederland
voelt evenmin als de andere in
dustrielanden van het rijke Wes
ten iets voor de vergaande voor
stellen van de ontwikkelingslan
den op het gebied van de indus
triële herstructurering.
Het ging de Nederlandse delegatie
op de Unctad-bijeenkomst in
Manilla echter toch te ver om op
de voorstellen van de ontwikke
lingslanden te antwoorden met
een volkomen zinloos resolutie-
voorstel, zoals de andere rijke
landen hadden gewild. In de
ontwerp-resolutie, die de rijke
landen hadden willen indienen,
werd in feite niets meer gezegd
dan dat de industrielanden van
plan waren door te gaan met het
inkrimpen of opheffen van die
bedrijfstakken, die het niet meer
kunnen bolwerken doordat de
ontwikkelingslanden het goed
koper kunnen doen.
Dit was eigenlijk alles wat de indus
trielanden hadden te bieden te
genover de eis van de zogenaam
de groep van 77, die de ontwik
kelingslanden (in totaal 119)
vormen, om een internationaal
waakhondcomité in te stellen,
dat de gang van zaken in de Wes
terse industrieën nauwlettend
volgt. Het zou dan de taak van dit
comité moeten zijn om te signale
ren, welke bedrijfstakken eigen
lijk beter naar de ontwikkelings
landen zouden kunnen worden
verplaatst en er op toe te zien, dat
dit dan ook werkelijk gebeurt.
De Nederlandse delegatie vond het
zinloos om op een dergelijk voor
stel met niet meer dan een soort
intentieverklaring te antwoor
den. Liever helemaal geen tegen-
resolutie dan een dergelijke
tactloze inzet, meende de Neder
landse delegatie, die tenslotte de
andere industrielanden tot haar
standpunt heeft weten over te
halen.
Het zit de ontwikkelingslanden, die
in de "Groep van 77" als eenheid
willen optreden, niet erg mee op
deze vijfde wereldhandelsconfe
rentie. Er is op een aantal belang
rijke punten verschil van mening
binnen de groep van 77, waardoor
het optreden als eenheid schade
lijdt.
Het is de Nederlandse delegatie
opgevallen, dat er de eerste veer
tien dagen van de conferentie
nauwelijks ontwerpresoluties
door de groep van 77 zijn inge
diend, wat op innerlijke ver
deeldheid wijst. De ontwikke
lingslanden zijn het bijvoorbeeld
niet eens op het punt van de her
structurering van de internatio
nale scheepvaart.
Vele ontwikkelingslanden willen
een eind maken aan de praktijk
van de "goedkope vlaggen", die
de ontwikkeling aan eigen koop
vaardijvloten van de ontwikke
lingslanden naar hun mening
belemmert. Er zijn echter ont
wikkelingslanden, die juist wel
varen by de praktijk van de
goedkope vlaggen en die kanten
zich tegen het indienen van een
voorstel van deze strekking. Een
ander punt van onenigheid is de
stijging van de olieprijzen.
De ontwikkelingslanden van La-
tijns-Amenka vinden dat de
OPEC-landen zich hiermee ook
ten koste van de arme landen ver
rijken en zij willen dat deze zaak
op de Unctad-conferentie wordt
besproken. De OPEC-landen
willen daar echter niets van we
ten.
Deze innerlijke verdeeldheid van
de groep der ontwikkelingslan
den. die volgens Nederlandse
waarmeners ernstiger en duide
lijker is dan op vorige conferen
ties, is echter niet de grootste te
genslag voor de Derde Wereld.
De grootste teleurstelling voor de
arme landen is dat zij voor hun
wensen geen of nauwelijks ge
hoor vinden bij de rijke indus
trielanden.
'OENSDAG 23 MEI 1979
kzo r to
bnmoo
mRo f 20
«-li-Mij f 75
ordtsche f 20
ordtsche Pr.
«ineken f 25
lelnekcn H.f 25
loogov. f 20
lY'A-Mljen eert
iNSM eert f.100
ILMflOO
Ion.Olie f 20
kt.Ned. f 10
èdlloyd f 50
■smeren Cert
hiiips r ïo
Dbeco f 50
blinco f 50
Bilei
o f 50
i*r f 20
120.10
171.40
170,30
85,00
78,10
32,50
51,10
105,00
106,30
135,50
110,80
68,90
176,00
24,10
161,00
131,00
121.40
121.80
29.80
347,00
70.60
119,50
173.30
172.30
85,20
78,10
32.80
51.10
105,20
108,30
137,10
111,50
69,30
179,00
24,30
161,00
131,00
121,50
122.00
ACE
Ahog-BOB
Ahold
AMAS
AMKV
Asd. Droogd.
Asd. Rijt g.
Ant. Brouw.
Ast. Verf
Arnh, Schbw
Ass St. R'dam
AL'DET
Ant. Ind. Rt.
Ballast-N.
BAM
Batenburg
Beek van
Beer*
Bcgemann
Bergoss
Bcrkel P.
Blijdenstein
Boer Druk
Bols
Borsumij W.
Bos Kalis
Bos Kalis a.
81,00
58,00e
97,00
6,15e
100,00
115,00
171,00
295,00
310,00b
187,00
870.00
320.20
94,00
130,50
2540,00
87.10
87.50
389,00
54.20
92,50
72.00
56.00
92,00
580,00
148,00
66,10
164,50
1 13.70
104.20
Bredero VG
id. eert
Bredero VB
id. eert
Buhrm Tett.
Calve D. cert
id. 6 pet.eert.
Claimindo
Crane Ned
Dessau x
Dikkers
Dorps en Co
Dr. Ov. Hout
Duiker App
Econosto
Els nou
EMBA
Ennia
Eriks
Fokker
Ford Auto
Fr. Gr Hyp.
id. 4 pet. PW
Gel Delft e.
Gelder eert.
Geld. tram
200.00
1110.00
1110.00
239.00
240.00
62,50
1400.00
73,00
68.00e
214.00
214,00
15,10
27,00
336,00
1020,00
42,00
46,00
170,00
387,50
234,00
22,50
268.00
175.00
149,50
70,30
22,80
685,00
95,90e
66.00
36,50
320.00
34,50a
92,00
Hoek's Mach.
Holec
Hal Trust
Holl. Kloos
Huil Beton
IHC Holdings
Ind Maats, h
IBB Kondur
Landre Gl.
I^.ds Wol
Macintosh
Max wP. tr
Meneba
Mrtaverpa
MHV A dam
Moeara en
113.50e
40.00
95,00e
138,00
89,00
171.50
86.00c
22.00
97,00
16.00
246.00
92.50
47,00
33,80
603,00
104,00
360,00
96,50
76,50
179.00
179.20
77 90
165,00
54,70
2030.00b
30,50
285,00
35,40
775.00
696,00
15.10
53,00c
NBM Bouw
Ncdap
Ned. Bontw.
Ned Crediet
NMB
Ned Sheepsy
Norit
Nutricia GB
Nijverdal
Oce. v.d. Gr.
OGEM Hold.
Orcnstcfn
Otra
Palembang
Palthe
Punt Hout
Porcel Fles
Proost Br.
Rohte Jisk
Rommelboll.
Rijn-Schelde
Sanders
Schokbetor
Schuitema
Schuppen
29.60
281,00
92,00e
56.50
207.00
217.00
1010.00
86.00
35,30
60.50
160,00
22,30
198,00
84,00
44,00
41.50
63.50
39,00
206.00
331.00c
145.50
350,00
192.50
100.50
365.00
360.00
61.50
280 OOf
1.43
1110.00
680.00
113.00
281.00
108.00
239,00
58.50
Telegraaf
Textiel Tw.
Tilb. Hvp bk
Tilb. Waterl.
Tw. Kabelf.
l'hbink
Inikap
v.d. Vliet W
Vee. Glansf.
VMF Stork
Ver. Uitg. Mij.
Verto eert.
Vezelverw,
Vihamij Bult
Volker Stevin
VRG Gem Be
Wegener
W essanen c
UI Hvp
Wolsp. Ede
Wyers
Wijk en Her.
Alg Fondsenb.
America FNU
Asd. Belegdd. D
Binn. Belf VG
Eur. Pr. ü»v.
Goldmines
Holland F.
IKA Relegg.
109.50
81,10
189.00b
449.00
241.00
129,90
137.00
108.00
91,00
42.50
93.00
11.60
82,10
58,00
373.50
85,00a
96.00
115.00
130.50
173 50e
183 00
181..50
505,00
14.. ,00b
645,00c
129.20
124.50
478.00
99.00b
Wereldhaven
Concentra
Europafonds
Chemiral F.
ui Growtt
Dr. sf..s t
Fedelty E.
Invc
s M.
Japan Fund.
135,00
103.00
116.30
193,00
26 50
367.50
13.60
8.00
25.50
30.50
16,00a
19,30
20.00
Amerikaanse dollai
Engelse Pond
Belgische fr ilOOi
Joegosl. dinar llOOi
46.00
119,25
46.25
38,75
37.25
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs heeft
vandaag een aantal fondsen een
deel van de recente verliezen
kunnen inlopen. De lichte ople
ving op de Amerikaanse effec
tenbeurs en de stijging van de
prijs van de dollar lokten kopers
in de markt, met als resultaat dat
de koersen wat aantrokken. Me
de door buitenlandse belangstel
ling Kon Mie by hel begin
van de handel met fl,30 tot
i 137 i"
Aandelen Hoogovens reageerden
op de uitkomsten over het eerste
kwartaal en de verwachtingen
t a v de tweede dne maanden
van dit jaar met een styging van
twintig cent tot f 32.8(1. Akzo wjs
vijftig cent in herstel op f 29,80 en
de koers van Philips ging tien
cent naar boven tot f24,30 Uni
lever begon twintig cent lager op
f122, maar de koers van deze
aandelen trok tijdens de handel
wat aan de midden beurs was dat
verlies ingelopen
