Epilepsie altijd beladen ziekte geweest Militair tehuis in Israël voor Libanon-gangers Met volle tribunes pas tevreden ZEILWEDSTRIJDEN IN TEKEN IN SID LEIDEN PAGINA 4 VARIA DINSDAG 22 MEI 1979 door Sjak Jansen Dit weekeinde strijd om de „Kaagcup" Liefst 161 bakken zullen dit weekeinde op de Kager- plassen uitkomen in de ze vende Kaagcup-zeilwed- strijden van de admirali teiten Delfland en Rijn land van Scouting Neder land. Gezien de normale bezetting van een bak zes man) wil dat zeggen dat een kleine 1000 jongeren zaterdag en zondag de strijd met elkaar zullen aanbinden Plezier staat voorop in dit jaarlijks evenement. Het merendeel van de deelne mers zal overnachten op het Botenhuiseiland. *s Avonds wordt daar de Gang-show opgevoerd.een cabaretprogramma dat enkele Scoutingleden zelf in elkaar hebben ge draaid Elk jaar wordt het accent van de Kaag cup-zeilwed strijden gelegd op een be paalde stad; ditjaar is dat Leiden. Vandaar dat de heer G. Steinbach, direc teur van de Leidse Jeugdactiede prijzen, die overigens ook betrekking op de sleutelstad zullen hebben, zal uitreiken. Deze regionale wedstrijden hebben trouwens een grote vlucht genomen. In 1975 bonden nog slechts 56 teams met elkaar de strijd om de Kaagcup aan. Nu is het aantal deelnemende bakken dus ruim drie keer zo groot. VAN DUYN ORGANISATOR VAN BOERHAAVE-TOERNOOI ze weer te hangen'. Maar ze moesten eens weten wat het precies inhoudt om visite kaartje van het AZL te zijn". W orstelkampioen Van Duyn zegt sport erg be langrijk te vinden. Vorig jaar was hij nog actief beoefenaar van rugby en in de zes jaar dat hij marinier was, heeft hij meerdere keren het scheeps- kampioenschap worstelen op zijn naam weten te schrijven. Als organisator heeft hij zich de laatste weken behoorlijk in de kijker gespeeld. Vorige week deed hij nog mee aan het spelletje Superschot van de Avro-televisie, waarin hij het tegen Gerard Cox moest op nemen. De Rotterdamse ca baretier won en kreeg de bal („Ik had minstens verwacht dat hij de bal aan het toernooi zou schenken, maar dat deed- ie niet"). Naar aanleiding van dat televi sieoptreden hebben diverse instanties Van Duyn ge vraagd of zij van zijn organi satietalenten gebruik moch ten maken. „Voorlopig niet. Ik heb per slot een gezin. Dat heeft er heus wel onder te lij den. Mijn vrouw is de laatste weken warempel mijn privé- secretaresse geworden. En dat is niet de bedoeling. Schele ogen De samenwerking tussen Erica Terpstra en Van Duyn is de laatste weken erg hecht ge worden. „We spreken elkaar geregeld. Erica is een echte sportvrouw. Ze weet waar ze mee bezig is". Die goede verstandhouding is volgens Van Duyn niet direct een reden om straks met de Europese verkiezingen op de VVD (haar partyte stem men „Daar laat ik me niet over uit. Politiek is een gevaarlijk spel. vind ik. Bovendien hoop ik over een jaartje of zo een voetbaltoernooi te houden „Een ieder, die iets doet voor zijn naaste, is belangrijk. Hoe of wat maakt niet uit". En even later langs zijn neus weg; „Ik mag dan wel groot van postuur zijn en door mijn luide stem als een boeman overkomen, daartegenover staat dat ik een verrekt klein hartje heb". Zonder dat hij er erg in heeft, laat de Leidse Katwijker T. van Duyn („De één noemt me Ton, de ander spreekt me met Teunis aan") doorschemeren wat z'n beweegredenen zijn om een dergelijk tijdverslin dend evenement te organise ren als het Leidse Boerhaave- toernooi is. Een voetbaltoer nooi waaromtrent u overi gens een paar maanden gele den in deze rubriek het nodi ge heeft kunnen lezen. Om het geheugen even op te frissen: Komende zaterdag zullen op het UVS-terrein onder andere personeelsle den van de academische zie kenhuizen en de Leidse poli tie- en brandweerkorpsen zich in het zweet voetballen voor het Nationaal Fonds Sport Gehandicapten, voor welk de baten bestemd zijn. Baten die dankzij diverse sponsors de 100.000 gulden reeds hebben.Klapstuk van het toernooi is een wedstrijd tussen Leidse hoogleraren en Haagse politici onder aanvoe ring van premier Van Agt. De aftrap van die wedstrijd zal worden verricht door prins Bernhard. Enthousiasme „Wanneer de tribunes vol zit ten, ben ik tevreden" zegt de 28-jarige bewakingsbeambte van het Leidse academisch ziekenhuis. Hij zegt er prat op te gaan, dat hij in zijn enthou siasme zoveel mensen en sponsors heeft weten warm te maken voor het toernooi. Een toernooi dat eind vorig jaar in zijn brein de eerste vormen heeft aangenomen. „Ja", zegt Van Duyn, „ofschoon ieder een in het AZL de eer wil op strijken, is het toch echt mijn idee". Binnen het AZL kijkt niemand daar van op, want Van Duyn blinkt daar al jaren uit als or ganisator van alles wat los en vast zit. De interne voetbal toernooien van het AZL en zijn activiteiten binnen het Rode Kruis en de vrijwillige brandweer, mogen daar slechts als enkele voorbeel den toe dienen. Uitgelachen Het idee kwam bij de geboren Katwijker spontaan op, toen hij op een gegeven moment voor de zoveelste keer be merkte, dat er zo weinig reke ning wordt gehouden met de invalide medemens. „M'n collega's hebben my an ders wat uitgelachen, toen ik vertelde dat ik de politici naar Leiden wilde halen. 'Jij zoekt het veel te hoog', zeiden ze. Dat viel best mee, ik heb ge woon Ed van Thijn gebeld en die toonde zich meteen be reid. De organisatie heeft hij overgelaten aan Erica Terp stra en zo zijn v/e verder ge gaan. Bij de sponsors aange klopt, enzovoorts". Van Duyn heeft, dankzij de ploegendiensten waarin de AZL-bewakers werken, me nig uurtje aan de organisatie kunnen besteden. „Dat is een groot voordeel geweest. Sommigen hadden niet an ders van my verwacht. Die zien je 's ochtends aan de poort staan en zeggen bin nensmonds: 'Kijk daar staan met als topper het Europees parlement. Als ik dus nu zeg wat ik ga stemmen, heb je kans dat je by sommige par lementsleden schele ogen krijgt. Dat kan ik niet hebben natuurlijk". Menens Als ik hem om dat laatste wat ongeloofwaardig aankijk: „Het is menens, hoor. Wan neer ik nu in mijn hoofd haal, dat het Europees parlement volgend jaar in Leiden voet balt, dan moetje niet raar op kijken als dat idee straks ge realiseerd is. Al moet ik er heel Nederland voor afbel len", aldus Van Duyn, een man die, wanneer hij aan iets begint, zich er dan ook met zijn volle gewicht op werpt. Hoe verklaart hij zelf dat hij zo veel deuren weet te openen? „Ach, je moet het zo zien. Een professor weet van erg veel van slechts één ding. En ik weet weinig van ontzettend veel dingen. Dat doet 't 'm Naar schatting 90.000 Nederlanders lijden aan vallende ziekte UTRECHT (GPD) - Naar schatting lijden 90.000 Nederlanders aan epilepsie, dat wil zeggen één op de 150. Epilepsie is altijd een zeer beladen ziekte geweest en patiën ten werden altyd met grote arg waan bekeken. In 1974 nog was 5 procent van de Amerikanen er tegen dat hun kinderen omgin gen met epilepsie-patiëntjes: de reden was dat zij meenden dat epilepsie een vorm van krank zinnigheid was. In Nederland is de onwetenheid over wat epilepsie nu precies is hoogstwaarschijnlijk even groot als in de Verenigde Staten. Er is geen reden om aan te nemen dat het hier anders ligt. Ook hier worden kinderen die aan epilep sie lijden geïsoleerd door het ge brek aan kennis dat in hun omge ving - school, vriendjes - over de ziekte heerst. Ook ouders die voor het eerst met een grote epileptische aanval van hun - tot dusverre kerngezonde - kind worden geconfronteerd, hebben weinig houvast. Hun kind gaat stuiptrekken, wordt blauw en dan „levenloos" slap. Ze willen weten wat er aan de hand is, wat het betekent en waar het vandaan komt. Wat het bete kent, zoeken ze her en der op en komen dan - bijvoorbeeld - te recht bij de Grote Jeugdencyclo- pedie van 1976. Daar lezen ze: „Er zijn nog geen methoden bekend om deze ziekte te bestryden". Niets is minder waar, zo zegt ze nuwarts H. Meinardi, voorzitter van de Federatie voor Epilepsie- bestryding en algemeen direc teur van het Instituut voor Epi- lepsiebestrijding „Meer en Bosch" te Heemskerk. Meinardi zei dit op een persconferentie ter gelegenheid van de presentatie van het boek „Mijn kind heeft epilepsie". Dit boek, een uitgave van Meulenhoff Informatief is de „vernederlandste" vertaling van het boek van de Amerikaan Jorge C. Lagos. In dit boek worden vra gen beantwoord als „wat is epi lepsie", „waardoor kunnen epi leptische aanvallen ontstaan", „hoe wordt de ziekte behandeld" en „wat kan het lijden aan deze ziekte voor maatschappelijke ge volgen hebben". Het misverstand dat epilepsie niet te bestrijden is, moet zondermeer worden opgeheven door nuchte re feiten. Met moderne medicij nen lukt het om ongeveer zeven tig procent van de patiënten „aanvalsvry" te houden. Onge veer een op de drie patiënten kan na verloop van tyd zelfs zonder medicynen. Naar de maatschap pelijke gevolgen van het lijden aan epilepsie loopt op dit mo ment een onderzoek van het so ciologisch instituut van de Rijks universiteit van Groningen. Isolatie van het aan epilepsie lij dende kind is een van die maat schappelijke gevolgen. Enerzijds door onbegrip of wanbegrip van de omgeving, anderzijds door overprotectie van de ouders. De schok je kind plotseling te zien vallen, stuiptrekken, en blauw worden is voor de ouders vaak zo groot, dat zij hun kind overmatig gaan beschermen en verwennen. Tenslotte kan een aan epilepsie lijdend kind niet deelnemen aan bepaalde activiteiten, zoals zwemmen. Als je kind nu ontzet tend graag zwemt en dat dan plotseling niet meer mag, is het de ouders niet kwalijk te nemen dat zij dat gaan „compenseren" door verwenneryen. Onverstandig is het wel: het kind raakt er eerder door geïsoleerd voelt zich steeds meer „anders". Zoals dat Engelse meisje, dat het haar ouders verschrikkelijk kwalijk nam dat zij telkens als zij boven in de kamer van het meisje een bons hoorden, naar boven vlogen. De angst dat het meisje - by een aanval - iets zou overko men, was te groot. Epilepsie kan erfelijk of aangebo ren zijn, maar kan ook een gevolg zijn van hersenbeschadigingen, door ongelukken of door kin dermishandeling. In ontwikke lingslanden is epilepsie vaak een gevolg van een infectieziekte waardoor de hersenen bescha digd raakten. Hoewel er geen exacte cijfers over te geven zijn, bestaat de indruk dat het aantal epilepsiepatiënten nten in de Derde Wereld groter is dan in de rijke, door verkeersongevallen geteisterde geïndustrialiseerde wereld. Aanvallen komen doorgaans on verwacht. Mensen die aan epilep sie lyden, kunnen soms wel een aanval „verwachten": als zij oververmoeid zijn bijvoorbeeld, of te veel alcohol hebben gedron ken. Ook het gebruik van bepaal de stoffen, de aanwezigheid van veel vocht in het lichaam of het waarnemen van lichtflitsen kan de kans op een aanval vergro ten. Epileptici vertonen niet altijd de verschijnselen die de ziekte in de volksmond „vallende ziekte" doet heten. „Absence", korte be- wustzijnsdalingen, die het kind de omgeving volkomen doen vergeten, komen zeer veelvuldig voor. De eerste aanval van epi lepsie komt bij de meeste kinde ren voor tussen het zesde en veer- tiende levensjaar: vandaar dat voorlichting aan onderwijzers erg belangrijk is Zij ontdekken vaak als eerste dat het kind tij dens de les weg „valt"; zij ook constateren vrij spoedig een da ling in de schoolprestaties van het kind. De Federatie voor Epilepsiebe- strijding heeft daarom een bro chure samengesteld, waarin on derwijzers voorlichting krijgen over het verschynsel epilepsie, de verschijningsvormen en wat men - in het geval van een aanval - wel en niet moet doen. De voor lichtende en signalerende taak van de onderwijzers is ook be langrijk voor de behandeling van het kind. De ervaring heeft ge leerd dat het niet tijdig onder kennen en behandelen van een aan epilepsie lijdend kind het ri sico van het krygen van - zware - aanvallen op latere leeftyd ver- ho.ogt. Het in het openbaar uitspreken van de zin „my n kind heeft epilepsie" is voor de ouders ook vaak daar om zo'n moeilijke zaak, omdat hun kind een stempel opgedrukt krijgt dat zijn latere levensloop vaak sterk beïnvloedt. Voor de militaire dienst word je afge keurd, met alle risico's voor ba nen erna. Het beroepsgoederen- vervoer en de baan van piloot is ook uit den boze. Aan epilepsie lijdende kinderen worden ook wel van bepaalde scholen afge haald en naar lager gekwalifi ceerde opleidingen gestuurd. Wat preciës de invloed van epilep sie op de intelligentie is, zal. zo die er al moge zijn. behandeld worden in het proefschrift van C. H. W. van Zijl. Hij heeft onder zoek verricht naar deze samen hang en zal daarop op 30 mei aan de Erasmus-universiteit promo- Iemand moet ze een beetje begeleiden, we willen ze niet bevoogden' UTRECHT (gpd) - Zeventig tot tachtig procent van de in Li banon gelegerde Nederland se militairen brengen hun verlof door in Israël. Speciaal voor hen wordt op 1 juni in het Forum Palace Hotel in Tel Aviv een Protestants Militair Tehuis geopend. Mr. J. den Boer, directeur van de Koninklijke Nederlandse Militai re Bond Pro Rege, die ruim 40 PMT's in Nederland en Duitsland beheert, heeft pas tot het vestigen van een militair tehuis in Israël besloten, nadat zowel de leger leiding als de Nederlandse rege ring er.hun toestemming voor hadden gegeven. „Want uiteraard moetje ook als tehuisorganisatie de neutraliteit van het Unifil-ba- taljon handhaven", zo stelt hy. In principe moeten de Nederlandse militairen, die deel uitmaken van de VN-vredesmacht in Libanon, tydens hun verlof het Unifil-ge- bied uit. Mr. Den Boer „Ze kun nen dan ook naar Beiroet in Li banon zelf gaan, naar Damascus in Syrië of zelfs naar Cairo in Egypte, maardepraktyk wees uit dat de meesten naar Israël gin gen. Vandaar dat wij ons toen de vraag hebben gesteld of daar misschien een taak voor ons zou liggen" Al eerder had de stichting Vakan tie-faciliteiten voor Militairen (Vafamil) de mogelijkheid voor verlofgangers geopend om tegen gereduceerd tarief naar het Fo rum Palace Hotel in Tel Aviv te reizen. De overnachtingsprijs met logies bedraagt in dit vijf sterrenhotel normaal 30 dollar per dag, maar Nederlandse mili tairen uit Libanon kunnen er voor 16 dollar terecht. Het Israëlische reisbureau Isropa zag een markt voor Nederlandse familieleden van de in Libanon gelegerde militairen, en wist te bereiken dat ook die van het ge reduceerde tarief in het hotel ge bruik kunnen maken. Mr. Den Boer: „Ik ben toen in eer ste instantie alleen mee geweest op een oriënteringsreis naar Tel Aviv. Nadat legerleidingen rege ring het licht voor ons op groen hadden gezet, ben ik er samen met adjunct-directeur A. T. Blok nog een keer geweest om de pun tjes op de i te zetten. Een Militair Tehuis is in hoofdzaak bedoeld voor de opvang van de jongens. Iemand moet ze een beetje weg wijs kunnen maken, ze een beetje begeleiden. Wij willen ze niet be voogden, want ze zijn met verlof, maar je moet er toch rekening mee houden dat ze in Libanon onder zekere spanningen le- Tien procent van de 850 in Libanon gelegerde Nederlandse militai ren heeft steeds verlof, wat bete kent dat er permanent zo'n 60 soldalen in het voormalige Holi day Inn-hotel in Tel Aviv logeren. Als tehuisbeheerder heeft Pro Rege McGordon G. van der Pijl aangewezen, die tot nu toe be heerder was van het PMT in Borgholzhausen. Samen met zijn vrouw vliegt hy eind deze maand naar Tel Aviv. Sen militair tehuis binnen de mu ren van het luxueuze hotel heeft voor de verlofgangers nog een voordeel: zij kunnen er goedkoop een pilsje drinken. Mr. Den Boer „Vooral de drankjes zijn nogal pryzig. Voor een Nederlands flesje bier betaal je er drie en een halve gulden. Dat schenken wij voor anderhalve gulden. Dat maakt het toch wat attractiever VIaar de opvang staat voorop. De directeur van Pro Rege: ..Pas ge leden ging er een Nederlands meisje naar Tel Aviv om haar verloofde op te zoeken, maar die kwam niet, want die had door het een of ander geen verlof gekre gen. Zij heeft toen onderdak ge vonden in een of ander goedkoop knypje, maar dat was moreel on aanvaardbaar. Gelukkig heeft Is ropa toen geholpen. Vanaf l juni kan de tehuisleiding zulke problemen oplossen". De Koninklijke Nederlandse Mili taire Bond Pro Rege, die overi gens ook in dit geval samenwerkt met de Centrale van Katholieke Militaire Tehuizen, had al eerder voor de Nederlandse militairen in Libanon gezorgd door het be schikbaar stellen van video-ap- paratuur en het zenden van ban den met amusementsprogram ma's, films, sport en actualitei ten. Mr. Den Boer: „Toen de verlofre geling aan de orde kwam, hebben wij ons allereerst afgevraagd of er uit een oogpunt van zinvolle vrij etijdsbesteding een taak voor ons lag. Om de efficiency hebben wij ons toen gericht op de plaats waar de meesten heen wilden: Israël. Om nog iets heel concreets te noemen: de Nederlandse verlof gangers mogen geen fototoestel len meenemen als zij de grens overgaan - dat ligt heel gevoelig -, welnu, dan stellen wij ze in Tel Aviv fototoestellen ter beschik king om in ieder geval tijdens hun verlof zelf foto's te kunnen maken"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 4