Zeker is...
NAVO beslist
m najaar
over nieuwe
kernwapens
Tito's rechterhand uit
Joegoslavische partijtop
Doorgangscentra
vluchtelingen
zal er komen
Bonn en Nedersaksen oneens overGorleben
GERUCHTEN OVER
VRIJLATING HESS
Libanese regering-
El Hoss treedt af
Overleg in
Rhodesië
DONDERDAG 17 MEI 1979
LONDEN (Reuter/AP)-De Sowjet-Unie is bereid de vrijlating van Hitiers
plaatsvervanger Rudolf Hess te overwegen, mits hy de nazi-ideologie
afzweert en zich verder strikt op de achtergrond houdt. Dit heeft de
Russische journalist Victor Louis gisteren in het Londense blad Even
ing News gemeld.
Aan de artikelen van Louis wordt in het westen een zeker gewicht gehecht,
omdat hij de enige Rus is die in Moskou als correspondent van westelij
ke bladen mag werken.
Tot dusver heeft de Sowjet-Unie steeds geweigerd in te stemmen met de
vrijlating van Hess die al 31 jaar in de gevangenis van Spandau in Berlijn
zit. Hess die nu 85 jaar is, werd in 1946 tot levenslang veroordeeld. Hij is
enige gevangene in Spandau. Volgens Louis maken de Russen zich
zorgen over een herleving van het nazisme in de Bondsrepubliek. Zij
zouden vrezen dat Hess als pion naar voren zou worden geschoven, als
hij vrijkomt.
Uit het artikel in de Evening News blijkt niet waarom Moskou van gedach
ten zou zijn veranderd.
Later ontkende Louis dat de autoriteiten van plan zijn om Hess vrij te
laten.
Louis zei dat hij in zijn bericht aan de Evening News slechts veronderstel
lend erwijs had gesproken toen hij zei dat Hess publiekelijk zijn nazi
verleden zou moeten afzweren voor de Russen er ooit mee in zouden
stemmen hem op vrije voeten te stellen.
De journalist benadrukte echter dat geen enkele Russische functionaris
ooit tegen hem had gezegd dat men zou overwegen de vroegere plaats
vervanger van Hitier vrij te laten.
BtfPNwr Ï-
MOSKOU - De Joegoslavische president Tito is gisteren in Moskou aangekomen voor zijn eerste bezoek aan de
Sowjet-Unie sinds 1977. Op het vliegveld werd hij begroet door zijn Russische collega Brezjnjev.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Komend najaar beslist de NAVO over de
aanschaf en installatie in West-Europa van nieuwe tac
tische kernwapens voor de middellange afstand. Dit
bleek aan het slot van de halfjaarlijkse bijeenkomst van
de defensieministers van de NAVO-landen. Zowel de
Amerikaanse minister Brown als zijn Nederlandse col
lega Scholten zeiden dat de beslissing voor het eind van
dit jaar moet vallen.
BELGRADO (DPA/UPI) - De secretaris van het partijpre
sidium in Joegoslavië, Stane Dolac, heeft zijn sinds 1972
uitgeoefende functie neergelegd. Hij blijft echter lid van
dit 24 man sterke orgaan. Op voorstel van president Tito
heeft het presidiumlid Dusan Dragosavac het secretaris
schap overgenomen.
De functie zal voortaan om de twee
jaar door een ander lid van het
presidium worden vervuld. Poli
tieke kringen in Belgrado zeggen
dat de veranderingen overeen
komstig het door Tito gepropa
geerde principe van hetroterend
leiderschap collectieve arbeid en
verantwoordelijkheid' is.
Na een bijeenkomst van het partij
presidium werd meegedeeld dat
de 53-jarige uit Slovenië afkom
stige Dolanc zelf om ontheffing
uit zijn functie van secretaris had
verzocht. Gisteren reisde hij met
Tito naar Moskou, voor bespre
kingen met president Brezjnjev
over de slechte verhoudingen die
al jaren tussen de Sowjet-Unie en
het erg op een eigen politieke
SALISBURY (Reuter) - Een spe
ciale afgezant van de nieuwe
Conservatieve regering van
Groot-Brittannië is gisteren in
Salisbury besprekingen begon
nen met hoge Rhodesische rege
ringsfunctionarissen over her
ziening van de Britse politiek je
gens de opstandige kolonie.
Sir Anthony Duff, op één na de
hoogste functionaris in het mi
nisterie van buitenlandse zaken,
ontmoette Jack Gaylard, de se
cretaris van het Rhodesische ka
binet.
Sir Anthony spreekt waarschijnlijk
vandaag met de gekozen minis
ter-president, bisschop Abel
Moezorewa, en hij zal ook nog af
tredend premier Ian Smith en de
twee andere zwarte leden van de
regerende uitvoerende raad ont
moeten.
Sir Anthony Duff zou tegen het
weekeinde in Londen terug zijn
om het bezoek van de Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken Cyrus Vance voor te be
reiden. Vance zal met premier
Thatcher en leden van haar kabi
net de Rhodesische kwestie be
spreken.
De Rhodesiêrs zijn ingenomen met
het verloop van een stemming in
de Amerikaanse Senaat op dins
dagavond. Toen is besloten een
beroep te doen op president Car
ter de sancties tegen Rhodesië op
te heffen binnen tien dagen na de
ambtsaanvaarding van een zwar
te regering in Salisbury.
BEIROET (AFP/UPI) - De Libane
se regering onder Selim el Hoss is
gisteren afgetreden. President
Elias Sarkis aanvaardde het ont
slag van het kabinet dat sinds 9
december 1976 optrad.
De stap van de premier was al lang
verwacht. Zijn bedoeling is het
uit acht "technocraten" bestaan
de kabinet te vervangen door een
politieke regering die geschraagd
wordt door zoveel mogelijk groe
peringen.
Het kabinet van El Hoss was langer
aan het bewind dan enig andere
Libanese regering sinds de
Tweede Wereldoorlog. Het aftre
den kwam een dag nadat presi
dent Sarkis uit Damascus was te
ruggekeerd van twee dagen
overleg met zijn Syrische collega
Hafez Assad. Naar het algemene
oordeel van de waarnemers heeft
deze conferentie geen concrete
resultaten opgeleverd. Officieel
is er niets over meegedeeld. De
twee présidenten spraken o.a.
over de toekomstige positie van
de Syrische troepen in de Arabi
sche vredesmacht in Libanon en
over de verwarde toestand in
Zuid-Libanon, waar de dissiden
te christelijke militie onder ma
joor Haddad met de Israëliërs
samenwerkt en een onafhanke
lijke staat „vrij-Libanon" heeft
uitgeroepen.
KERNCENTRALE - De kerncen
trale op Lake Huron in Canada is
voor 40 uur buiten werking ge
weest omdat 11 ton vis de inlaat
van de waterkoeling verstopte.
Een woordvoerder van de cen
trale zei gisteren dat de reactor
weer is opgestart nadat alle vis
verwijderd was.
koers gebrande Joegoslavië be
staan.
Bij zijn afscheid van het partijse
cretariaat onderscheidde Tito
Dolanc met de hoge orde 'held
van de socialistische arbeid'
vanwege zijn 'buitengewone ver
diensten'.
De nieuwe partijsecretaris, Drago
savac. is een Serviër uit de deel
republiek Kroatië. Hij kwam pas
vorig jaar juni in het party presi
dium. Daarvoor was hij partijse
cretaris in Kroatië. De 59-jarige
Tito-Partizan in de Tweede We
reldoorlog is afgestudeerd eco
noom en jurist In de naoorlogse
periode vervulde hy voorname
lijk functies op economisch ge
bied. In het Kroatische part ij pre
sidium waren propaganda en
voorlichting zyn afdeling.
Evenals de Bosniër Branko Mikulic
wordt Dragosavac beschouwd
als een voorstander van een straf
fe partijpolitiek. Dolanc was
meer de pragmatische politicus.
Mikulic vervult op het ogenblik
het voorzitterschap in het partij
presidium, een functie die voor
taan elk jaar door een ander lid
wordt waargenomen.
Westerse waarnemers zijn voor
zichtig in hun commentaar op de
veranderingen in de top die zij
'verrassend en belangrijk' noem
den. Men was het er echter wel
over eens dat het niet waar
schijnlijk is dat dit betekent dat
Dolanc in ongenade zou zijn ge
vallen. Uit het feit dat hy Tito
naar de belangrijke besprekin
gen met Brezjnjev begeleidt kan
echter worden geconcludeerd
dat hy nog steeds de rechterhand
van de Joegoslavische leider is.
Dolanc wordt sinds geruime tyd
gedoodverfd als Tito's opvolger
wanneer de krasse leider, die 25
mei 87 jaar wordt, er niet meer is.
De installatie in West-Europa van
Pershing 2-raketten en andere
nucleaire wapens "van lager be
reik" (bijvoorbeeld Cruise-raket
ten) is het politiek meest omstre
den onderdeel van de al op gang
gekomen modernisering van de
tactische nucleaire wapens in
West-Europa. En die moet wor
den voortgezet, aldus de minis
ters van de NAVO-landen in hun
slotcommuniqué, gezien de "ern
stige Russische dreiging" met SS
20-raketten, die heel West-Euro
pa kunnen bestrijken.
Duitsland wil niet het enige land
zijn waar nieuwe Amerikaanse
kernwapens worden geïnstal
leerd als antwoord op het opstel
len van de SS 20-raketten in de
Sowjet-Unie en het steeds groter
wordende aantal Russische
Backfire-bom menwerpers. Dat
maakt de positie van Nederland
belangrijk. De Amerikaanse mi
nister Brown verklaarde na af
loop van het beraad: "Ik heb heel
wat redenen om te geloven dat
sommige NAVO-landen belang
stellen in de installering van
nieuwe kernwapens".
Minister Scholten, die niet op
Brown's uitlating wilde ingaan,
herhaalde dat de beslissing over
de modernisering van het weste
lijke kern wapenarsenaal in West-
Europa zal worden genomen in
samenhang met de NAVO-studie
over wapenbeheersing, die ook in
de herfst gereed moet zijn. Hij
herinnerde tevens aan zijn
standpunt dat de modernisering
van de tactische kernwapens niet
tot toename van het aantal kern
ladingen in West-Europa mag
leiden.
Minister Scholten verklaarde tij
dens het beraad dat Nederland de
grootst mogelijke waarde hecht
aan Salt 2, het akkoord over de
beperking van de strategische
kernwapens waarover Amerika
en de Sowjet-Unie het in principe
eens zijn. Het akkoord is van
groot belang voor de ontspan
ning, aldus Scholten, die daar
mee verder ging dan enig andere
bewindsman. Hij herinnerde aan
het Nederlandse regeerakkoord
over het terugdringen van de rol
van kernwapens. Als Salt 2 er niet
komt,'zou dat in Nederland zeer
negatief worden opgevat, aldus
de bewindsman.
Hypotheek
De Amerikaanse minister Brown
verklaarde dat Salt 2 (waarvan de
precieze tekst nog niet bekend is)
in geen enkel opzich een hypo
theek legt op de onderhandelin
gen over Salt 3, dat vooral zal
handelen over de kernwapens in
Europa. Hij kreeg trouwens een
flinke steun in de rug met het oog
op de Amerikaanse critici van
Salt 2 door de verklaring in het
slotcommuniqué dat evenwich
tige beperking van de kernwa
pens van de Sowjet-Unie en
Amerika "de veiligheid van de
NAVO zal verhogen".
Sprekend over Salt 3 zei Brown nog
dat "geen evenwichtig akkoord
met de Sowjet-Unie mogelyk is
als Moskou wapensystemen (zo
als SS 20) heeft om West-Europa
aan te vallen terwijl aan westelij
ke zijde daar geen gelijkwaardige
afschrikking tegenover kan wor
den gebracht". Plaatsvervan
gend secretaris-generaal Mum-
ford van de NAVO: "Bij de mo
dernisering van de tactische
kernwapens werkt de tijd niet in
het voordeel van de NAVO",
Minister Brown onderstreepte in
zijn persconferentie Amerika's
verantwoordelijkheid voor de
veiligheid van de aanvoer van
olie en grondstoffen over zee,
maar hij vroeg wel meer hulp van
de zijde van de Europese bond
genoten. Hij sprak over training
en bases in de regio's, zoals het
Midden-Oosten "waar veel lan
den zich tot Amerika richten".
Om commentaar gevraagd ver
wees minister Scholten naar het
Nederlandse Unifil-bataljon in
Libanon.
DOOR DE KNIEEN
Omdat zijn paard door de knieën ging, viel dit lid van de Deense
koninklijke garde eraf. Een pijnlijk incident, hoewel noch de
man, noch het paard verwondingen opliepen. Het gebeurde in
Denemarken, waar de Britse koningin en haar echtgenoot op
bezoek zijn bij het Deense vorstenpaar.
WONDERBABY
Een Nieuwzeelandse vrouw die acht maanden geleden haar baar
moeder had laten verwijderen heeft het leven geschonken aan
een gezonde dochter. De baby weegt byna vyf pond.
Margaret Martin, die al drie dochters heeft, was in september door
de gynaecoloog geholpen. Maar volgens de dokters heeft een
toen leeds in haar lichaam aanwezig bevrucht eitje de operatie
overleefd. Vervolgens heeft het zich genesteld in haar ingewan
den, waar het kans zag te groeien.
Vader Greg martin, 30, zei dat hij en zijn vrouw, die 29 is, tot twee
maanden geleden niet hadden geweten dat Margaret in verwach
ting was. Toen ze het ontdekten "wisten we niet of we moesten
huilen of lachen", aldus de vader. Hij zei van de baby: "het is een
wond er-baby"
GROTE DAG
Het was een grote dag voor de familie Gonzalez toen grootvader
Antonio van 80 in het huwely k trad met de vrouw van 68 met wie
hy al 45 jaar had samengewoond.
Samen met hen trouwden zoon Juan van 45 en diens vriendin sinds
20 jaar.
Kleinzoon Julio van 19 maakte er ook meteen zyn trouwdag van,
zodat voor het eerst in de geschiedenis van Peru drie generaties
Peruvianen op dezelfde dag in de echt werden verbonden.
VINGER IN DE HAMBURGER
Een Amerikaans echtpaar heeft een miljoen dollar schadevergoe
ding geëist van een vleesverpakkingsbed rijf in San Francisco
omdat zij in een hamburger een menselijk vingertopje hadden
aangetroffen.
Barbara en Joe Barnes dienden de eis in omdat zij een ernstig
trauma zouden hebben overgehouden na het nuttigen van de
hygiënisch voorverpakte hamburger. Na het ontdekken van de
afgehakte vingertop zegt mevrouw Barnes te hebben geleden aan
aanvallen van misselijkheid. Zij vermagerde en weigerde vlees te
eten.
ADVERTENTIE
-elke
Zeker is, dal assurantiekantoren, die lid zijn
van de N VA u een nieuwe kijk op zekerheid
geven! Eerst analyseren zij uw persoonlijke e
zakelijke risico's. Dan geven zij aan welke
nsico's kunnen worden voorkomen
kunnen worden beperkt. Uit de
van bestaande voorzieningen en regelingen
die u kunt treffen, volgt
tenslotte een verantwoord
vcrzekcringsplan.
Zo'n nieuwe kijk op zekerheid vereist vak
kennis. ruime ervaring en een onafhankelijke
opstelling. Die voorwaarden kan de NVA-
assurantieadviseur u garanderen. Mij geeft u
'zicht' op uw zaken. Mij let op uw zekerheid en
op uw rechten als u onverhoopt een beroep op
de polis moet doen. Met enige waar op hoeft
te letten is. of uw adviseur lid is van
de N VA. U herkent hem aan
het NVA-vigncL
nva
een nieuwe kijk 2
(Van onze correspondent)
JAKARTA - Indonesië en de Filip
pijnen kunnen doorgaan met hun
voorbereidingen voor de oprich
ting van doorgangscentra voor
Indochinese vluchtelingen. Dit is
het resultaat van een tweedaagse
internationale conferentie over
vluchtelingen in Jakarta. Vieren
twintig landen, waaronder Viet
nam, namen aan deze conferentie
deel. Indonesië heeft het eiland
Pulau Galang in de Riouw-archi-
pel, 34 km zuidoostelijk van Sin
gapore, bestemd als doorgangs
centrum voor tienduizenden
vluchtelingen die al een bestem
ming hebben in derde landen. De
kosten worden geraamd op 18,5
miljoen dollar.
De Filippijnen willen het eiland Ta-
ra geschikt maken voor de op
vang van vijfduizend geselec
teerde vluchtelingen. Daarvoor is
vijf miljoen dollar nodig. De In
donesische regering en het Hoge
Commissariaat voor de Vluchte
lingen van de VN (UNHCR) zul
len een onderzoek instellen naar
de mogelijkheden van het eiland.
Japan heeft technische hulp aan
geboden, zo verklaarde de confe
rentievoorzitter, de Indonesische
minister van buitenlandse zaken,
dr. Mochtar Cusumaatmadja, gis
teren na afloop van de conferen
tie.
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken kon niet zeggen
wanneer de eerste vluchtelingen
naar het eiland kunnen gaan.
Eerst zal volgens hem de studie
afgerond moeten zijn. Hij wist
niet hoe lang dit zal duren en
hoeveel dat gaat kosten. Dr.
Mochtar legde nogmaals uit
waarom er op deze conferentie
geen ruimte werd gelaten om de
politieke aspeoten van het vluch
telingenprobleem aan de orde te
stellen. Vietnam zou het dan
hebben laten afweten.
Op de conferentie is verder niet
meer gesproken over de verkla
ring van het delegatielid Vu
Hoang, de speciale afgezant van
de Vietnamese premier Pham
Van-dong, over het plan van
Vietnam om vanaf juni maande
lijks 10.000 Vietnamezen die de
wens te kennen geven om naar
het buitenland te gaan, ordelijk
het land te laten verlaten.
Het Vietnamese delegatielid ont
hulde ook dat op dit ogenblik
20.000 Vietnamezen officieel zijn
geregistreerd om het land legaal
te verlaten. Het Vietnamese
voornemen veroorzaakte onder
de delegaties grote opschud
ding.
(Van onze correspondent)
MÜNCHEN - Ondanks de voorlo
pige weigering van de deelstaat
Nedersaksen toestemming te
verlenen voor een nucleaire op
werkingsfabriek in Gorleben. wil
de bondsregering vasthouden
aan haar concept van een zoge
naamd geïntegreerd atoomafval-
en opwerkingscentrum. Zij wil
alsnog proberen minister-presi
dent Albrecht van Nedersaksen
ervan te overtuigen dat dit geïn
tegreerde concept niet alleen
economischer is, maar ook veili
ger voor de bevolking dan een af-
valcentrum zonder opwerkings
fabriek.
Minister-president Albrecht had
gisteren in het parlement offi
cieel bekendgemaakt dat zyn re
gering niet bereid is om onder de
huidige omstandigheden toe
stemming te geven voor het
bouwen van een opwerkingsfa
briek voor uranium en pluto
nium. Albrecht zei dat dit welis
waar in principe te realiseren is,
maar hij voegde daar aan toe dat
als het om zoiets wezenlijks gaat
de bevolking er recht op heeft dat
de politiek verantwoordelijken
het met elkaar eens zijn. „En dat
is nu niet het geval", aldus de mi
nister-president.
De deelstaat heeft geen bezwaar te
gen diepteboringen, die moeter
vaststellen of de zoutgrotten on
der de grond bij Gorleben ge
schikt zijn om radioactief afval op
te slaan. Dit betekent dus dat er
waarschijnlijk wel een atoomaf-
valcentrum in het dorpje bij de
Oostduitse grens zal worden ge
bouwd.
Albrecht deed een beroep op de re
gering in Bonn een nieuw plan
voor het opslaan en verwerken
van nucleair afval te maken.
Daartoe zal het nu al noodzake
lijk zijn om te beginnen met het
bouwen van tijdelijke opslagcen
tra voor atoomafval, die niet al
leen tot Nedersaksen beperkt
mogen blijven.
Minister van economische zaken
Otto Graf Lambsdorff verklaarde
echter dat de bondsregering niet
van plan is haar energiepro
gramma na de beslissing van Ne
dersaksen te veranderen. De
Bondsrepubliek kan, zo zei
Lambsdorff nog eens met na
druk, niet buiten kernener
gie.
De minister van binnenlandse za
ken, Gerhart Baum, verklaarde
tevreden te zijn over het feit dat
Albrecht had gezegd dat een
geïntegreerd concept in principe
inderdaad mogelijk is. Maar na
mens de regering betreurde hij
het dat Nedersaksen Bonn heeft
aangeraden het opwerkingscen
trum voorlopig in de ijskast te
zetten. De minister zei dat er nu
genoeg tijd is om de plannen voor
het opwerken van radioactief af
val nog eens nauwkeurig te on
derzoeken. Daarbij dienen ook de
alternatieven aan de orde te ko
men.
De SPD-oppositieleider in Neder
saksen, Karl Ravens, meende dat
het een juiste beslissing was om
geen opwerkingsfabriek in Gor
leben te bouwen. De SPD is ech
ter. anders dan de CDU. van me
ning dat een dergelijke installatie
niet mag worden gebouwd omdat
er veel te grote risico's voor de
mensen aan zijn verbonden. Mi-
nister-president All>iecht had r
in zijn regeringsverklaring op
gewezen dat „er geen leven zon
der risico's bestaat"
