Koene taal, geen verrassingen
in Britse
troonrede
Nederland terughoudend over Vietnamese vluchtelingen
„Ontspanning Oost-West
afhankelijk van Salt-2"
NAAST HET NIEUWS
I'S roepen
antesadeur
ait Chili
terug 'voor
NAVO gaat meer uitgeven
Sportief gebaar
van de Bonneterie:
20% korting
op 2 rugbyshirts.
de Bonneterie
WOENSDAG 16 MEI 1979
PAGINA 9
(Van onze correspondent)
JAKARTA - Nederland heeft zich
gisteren terughoudend opgesteld
ten aanzien van het aanbod van
Indonesië om een eiland ter be
schikking te stellen als door
gangscentrum voor vluchtelin
gen. Het Indonesische voorstel
was het voornaamste punt op de
agenda van een tweedaagse con
ferentie over het lot van naar
schatting een kwart miljoen
vluchtelingen uit Indochina.
Ambassadeurs uit 22 landen, waar
onder Vietnam en functionaris
sen van het VN Hoge Commissa
riaat voor de vluchtelingen, wo
nen de conferentie bij.
De terughoudendheid van Neder
land betreft niet het voorstel tot
de oprichting van zo'n door
gangscentrum. "Het komt voor
namelijk omdat deze conferentie
zich uitdrukkelijk beperkte tot
overleg over zo'n centrum op een
Indonesisch eiland, terwijl over
het eigenlijke probleem niet
wordt gepraat", aldus de Neder
landse vertegenwoordiger op de
conferentie, mr. Guy Westerouen
van Meeteren.
De oplossing van het probleem ligt
in zijn oorzaak, en die ligt na
tuurlijk in Vietnam, aldus Van
Meeteren. Ook de Indonesische
minister van buitenlandse zaken.
Mochtar Kusumaatmadjal, is er
zich van bewust dat het vluchte
lingenprobleem niet kan worden
opgelost zonder de medewerking
van Vietnam. Maar al tevoren had
hij laten weten dat er voor de poli
tieke aspecten van het vluchte
lingenprobleem op deze confe
rentie geen ruimte is. Aan de orde
is alleen het voorstel van Indone
sië betreffende het doorgangs
centrum op Pulau Galang, in de
Riouw Archipel. 40 kilometer ten
zuidoosten van Singapore
Indonesië wil van de conferentie
waterdichte afspraken over de fi
nanciering van de zaak. Er is naar
schatting 18 miljoen dollar nodig
om het eiland geschikt te maken
voor de opvang van vluchtelin
gen. Voorts wil Indonesië dat op
Pulau Galang alleen vluchtelin
gen komen die al een bestem
ming in een derde land hebben.
Zij mogen hooguit een maand op
dit eiland blijven in afwachting
van hun overtocht.
De Vietnamese delegatie onder lei
ding van de ambassadeur van
Vietnam in Jakarta. Tran Mv.
verklaarde dat Vietnam zijn ui
terste best zal doen om de
problemen die de andere landen
in het Zuidoostaziatische gebied
ondervinden als gevolg van de
vluchtelingenstroom te vermin
deren. Vietnam, zo zei hy, is be
reid om met het VN Hoge Com
missariaat voor de vluchtelingen
te zoeken naar een oplossing voor
dit probleem "Mijn regering is
ook bereid om bilateraal met elk
Zuidoostaziatisch land te praten
over dit vraagstuk", zo verklaar
de ambassadeur Tran My.
Op een persconferentie verklaarde
Vu Hoang. de speciale gezant van
de Vietnamese premier Pham
Van Dong bij de Vietnamese de
legatie, dat Hanoi tienduizend
Vietnamezen die de wens te ken
nen hebben gegeven om zich bij
hun familie in het buitenland te
voegen, toestemming zal geven
het land te verlaten en hen zal
voorzien van de benodigde pa
pieren. Zij kunnen direct naar het
land reizen waar hun familiele
den zich hebben gevestigd, zo zei
hij Hij zei ook dat de laatste tijd is
gebleken dat vele Vietnamezen
die in het buitenland wonen.
weer naar Vietnam willen terug
keren. Onder hen zijn volgens
ambassadeur Tran M v ook in Ne
derland wonende Vietnamezen.
Hij kon echter niet zeggen om
hoeveel mensen het gaat.
Vietnam heeft gisteren bekendge
maakt dat het een man heeft aan
gehouden die georganiseerde
vluchten uit het land op touw zet-
De man bevond zich volgens het
Vietnamese persbureau onder
veertig "reactionairen", die op 27
april werden aangehouden op
een strand in Vietnam.
De Vietnamezen zijn met hun be
kendmaking gekomen juist toen
in Jakarta het tweedaags congres
over Vietnamese vluchtelingen
begon.
WASHINGTON (AP) - De
Amerikaanse regering heeft
haar ambassadeur in Chili te
ruggeroepen na de weigering
van een Chileense rechter om
drie Chileense officieren uit
te leveren, die verdacht wor
den van medeplichtigheid
aan de moord op de uitgewe
ken Chileense leider Orlando
Letelier. Dit heeft het minis
terie van buitenlandse zaken
gisteren bekend gemaakt.
Woordvoerder Hodding Carter
verklaarde dat de Ameri
kaanse regering "diep teleur
gesteld" is over de uitspraak
van de Chileense opperrech
ter Israeli Borquez. Minister
van buitenlandse zaken Cy
rus Vance heeft ambassadeur
George Landau voor overleg
laten terugroepen en ook "om
hem te laten deelnemen aan
een grondige beschouwing
van alle facetten van onze be
trekkingen met de Chileense
regering," aldus Carter.
Borquez vond onvoldoende
bewijs om het Amerikaanse
verzoek om uitlevering van
drie officieren - onder wie ge
neraal Contreras - in te willi
gen.
In zijn verklaring aan de pers
antwoordde Carter dat het
"bewijsmateriaal dat de Ver
enigde Staten aan het Chi
leense hof hebben voorgelegd
zeker voldoende was om uit
wijzing te ondersteunen. "Hij
voegde er aan toe dat de Ver
enigde Staten tegen de afwij
zende beschikking beroep
zullen aantekenen en herroe
ping van de uitspraak zullen
vragen.
De Amerikaanse zaak tegen het
drietal is voornamelijk ge
grond op verklaringen van
Michael Townley, een Ame
rikaan die voor de Chileense
geheime dienst heeft gewerkt
en bekend heeft dat hij bij de
moord op Letelier in 1976 in
Washington betrokken is ge
weest. Townley is vanwege
zijn bereidwillige medewer
king aan de officier van justi
tie tot een voor de aard van
het misdrijf vrij geringe straf
veroordeeld.
Letelier, die tijdens het bewind
van president Salvador Al-
lende de Chileense ambassa
deur in de Verenigde Staten
was, kwam drie jaar geleden
om het leven toen in Washing
ton zijn auto door een bom
werd opgeblazen. Borquez
liet maandag de mogelijkheid
open, dat de drie beschuldig
den in Chili zouden worden
berecht. Dit was volgens hem
in studie. Amerikaanse rege
ringswoordvoerders hebben
gezegd, dat hij hierdoor een
directe confrontatie tussen
Chili en de Verenigde Staten
heeft voorkomen. "Zij (de
Chilenen) denken wellicht,
dat wij de zaak wel zullen ver
geten wanneer zij haar zo lang
mogelijk laten slepen", zo
sprak een woordvoerder.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De troonrede waarmee koningin Elizabeth
gisteren het nieuwe parlement opende, bevatte geen
verrassingen. Het was een bijna getrouwe weergave
van het partijprogramma waarmee de Conservatieven
de verkiezingen in gingen en wonnen. De hoofdmoot
ervan is een aangekondigde verlaging van alle inkom
stenbelastingen.
Daarnaast werd een grotere inzet
aangekondigd van het Vereningd
Koninkrijk in de NAVO, een
vastberadenheid om kernwapens
in West-Europa te handhaven en
een verhoging van de inkomens
voor militairen. Wat de EG be
treft, zegt de Tory-regering toe
gewijd te zijn aan het Britse lid
maatschap, zij het met belangrij
ke clausules over de visserijrech
ten, de landbouw, de Britse beta
lingen aan Brussel en de rol van
het pond sterling in het Europese
monetaire systeem.
De gedetailleerde feiten zullen uit
gespeld worden in de begro
tingsvoorstellen die de nieuwe
minister van financiën, Geoffrey
Howe, zal indienen. De troonrede
liet zich ook niet onbetuigd over
de manier waarop de Conserva
tieven de macht van de vakbon
den hopen in te perken, maar al
les wijst erop dat zij een werkelij
ke confrontatie daarover zo lang
mogelijk willen uitstellen.
Opvallend was wel dat één van de
verkiezingsleuzen, namelijk om
sociale uitkeringen te verminde
ren voor gezinnen van stakers
(die dan door de bonden betaald
zouden moeten worden), ge
schrapt bleek te zijn.
Waar de rede ook geen melding van
maakte, was dat Margaret That
cher en haar kabinet hebben be
sloten om de commissie van toe
zicht op prijzen af te schaffen.
Weliswaar zal er nog controle en
pressie worden uitgeoefend waar
dat nodig mocht zijn, maar die
bevoegdheden zullen aan be
staande instanties worden over
gedragen.
Gemeenplaatsen
Over Noord-Ierland werden niet
meer dan de gebruikelijke ge
meenplaatsen geuit over een
rechtvaardige oplossing en een
aanvaardbare manier om tot een
mate van zelfbestuur te komen.
Wel werd de nadruk gelegd op
het invoeren van wetten die de
immigratie aan banden moeten
leggen en die het minder makke
lijk moeten maken om de Britse
nationaliteit te bezitten.
In de ziekenhuizen zullen de zoge
naamde „privé-bedden", de eer
ste klas, voor rijke patiënten weer
worden ingevoerd en het alge
mene scholenplan van de La-
bourpartij, waarbij een eind ge
maakt zou worden aan de pnvé-
scholen voor de bevoorrechten,
zal worden stopgezet.
In de eerste officiële zitting van het
parlement na de troonrede zei de
verslagen premier James Callag-
han dat de Tories nu alles hadden
om hun gang te gaan. Hun wets
voorstellen en ook de macht in
het parlement om die er door te
drukken. „Maar", vroeg hij zich
af, „hebben zij ook het talent
daarvoor?".
Keuze
Margaret Thatcher antwoordde in
haar gebruikelijke potige stijl en
het codewoord in haar weer
woord was „keuze" - de mensen,
rijken en armen, zouden weer de
keuze krijgen om te beslissen
waar ze hun geld aan willen uit
geven. De rijken blijkbaar aan
privé-behandelingen in de zie
kenhuizen en de armen bij dé po
liklinieken.
Wat de troonrede evenmin duide
lijk maakte, was welk buiten
lands beleid de nieuwe Conserva
tieve regering denkt te gaan voe
ren. Daarover zijn echter wel en
kele ingrijpende beslissingen
aangekondigd door Lord Car-
rington, de nieuwe minister van
buitenlandse zaken. Om te be
ginnen zou Engeland niet mee
werken met Washington om
nieuwe verkiezingen in Rhodesië
te houden waaraan ook de partij
en van de guerilla's buiten Rho
desië deel zouden nemen. Dit kan
alleen betekenen dat Londen zal
aansturen op het afschaffen van
de economische boycotmaatre
gelen die nog van kracht zijn voor
Rhodesië, op een erkenning van
de onlangs gekozen meerder
heidsregering in dat land en op
buitensluiting van de Rhodesi-
sche guerilla's die vanuit aan
grenzende landen hun invloed
hebben geprobeerd aan te wen
den.
Een tweede belangrijke beslissing
van het nieuwe kabinet is om Pe
king ruimere armslag te geven.
Daartoe zal het Chinese staats
hoofd in oktober voor een offi
cieel bezoek aan Londen worden
uitgenodigd. Daarbij hoopt de
nieuwe Britse regering dan de
verkoop te bewerkstelligen van
de Harrier-straaljagers, die door
„pacifisten" in de Labour-rege-
ring zou zijn geblokkeerd.
Wat de relaties met de Sowjet-Unie
betreft, zal nog moeten blijken
welke weg het nieuwe kabinet zal
inslaan, maar bekend is dat That
chers positie koel-zakelijk is.
(Van c
correspondent)
BRUSSEL - De NAVO-landen
gaan de komende vijf jaar negen
miljard gulden uitgeven aan mili
taire infrastructuur (vliegvelden,
opslag). Dit is twee tot drie mil
jard meer dan de afgelopen vyf
jaar. Deze verhoging is het be
langrijkste resultaat van de bij
eenkomst van de ministers van
defensie van de NAVO-landen
die was gewijd aan defensieplan
ning. gisteren en eergisteren in
Brussel.
/vis gebaar aan Turkije en Portugal
- twee landen die met grote eco
nomische problemen hebben te
kampen - namen de overige Na-
vo-landen de extra uitgaven van
deze twee landen over. Het gaat
in totaal om ongeveer dertien
miljoen gulden. Nederland
draagt daaraan zeven ton bij. Dat
valt binnen de begrotingsgren-
zen voor de defensieuilgaven. zei
de Nederlandse minister Schol-
De defensieministers namen richt
lijnen aan die voor de komende
zes jaar gelden. Ze dienen als uit
gangspunt voor de militaire
planners. Mede op aandringen
van minister Scholten werd in de
richtlijnen opgenomen dat de de
fensieuitgaven in die periode
jaarlijks met drie procent reëel
moeten stygen.
Meer dan drie procent is niet realis
tisch. aldus de Nederlandse be
windsman. op wiens suggestie
nader wordt bestudeerd of de
N AVO-planningsprocedure op
tien jaar moet worden gebracht,
zoals nu in Nederland het geval
is Op Scholtens voorstel werd
nog eens het onverbrekelijke
verband tussen de rol van kern
wapens in de NAVO en wapen
beheersing vastgelegd.
Premier Margaret Thatcher plukt een pluisje van het pak van mini
Norman St. John Stevas, terwijl zij wachten op de binnenkomst
koningin Elizabeth.
DODELIJKE THERAPIE
De Franse politie stelt een onderzoek in naar een groepstherapie
bijeenkomst in Dreux, waarbij een deelnemer het leven liet.
Het slachtoffer, de 37-jarige Pierre Beaumard, had erover geklaagd
dat hij moeilijk communiceerde met andere mensen, in het bij
zonder vrouwen. Volgens de politie werd de man tussen twee
matrassen gelegd. Vervolgens waren vier deelnemers aan de bij
eenkomst over de bovenste matras gaan lopen om hem van zijn
complex af te helpen.
ANTI-AUTOSALON
De eerste 'internationale salon tegen de auto' zal van 27 mei tot 7
juni in Parijs worden gehouden. Organisatoren zijn het genoot
schap 'het recht van de voetganger' en het Franse nationale comi
té voor de veiligheid van de weggebruiker.
Bezoekers van de salon zullen op de hoogte worden gebracht van
de gevaren die de auto biedt voor mens en milieu. De organisato
ren pleiten voor invoering van een maximum-snelheid op de
autowegen van 90 km en van 70 km op de andere interlokale
wegen. Ook wensen zij een autoloze dag per maand en een verbod
op het houden van auto- en motorraces.
VREDIG ONGELUK
Nabij El Ansj in de noordelijke Sinaï is gisteren een Egyptische
legertruck in botsing gekomen met een Israëlisch militair voer
tuig. Het was voor zover bekend het eerste Egyptisch-Israëlisch
verkeersongeval.
De twee bestuurders bleven ongedeerd. Zoals in dergelijke geval
len vaak gebruikelijk scholden zij elkaar de huid vol, maar ein
digden hun ruzie tenslotte ter wille van de vrede met een 'vriend
schappelijke handdruk', aldus de Israëlische radio.
LONDEN —Wanneer de Salt-2
overeenkomst niet wordt goed
gekeurd betekent dit het einde
van de ontspanning tussen Was
hington en Moskou.
Dit schrijft het Instituut voor Stra
tegische Studies in zijn jaarrap-
port. Tevens waarschuwt het in
stituut dat de "Chinese" kaart
niet moet worden uitgespeeld,
zodat de ruzie tussen China en de
Sowjet-Unie nog verder wordt
aangewakkerd.
Het rapport dat ditmaal speciaal
vóór de komende topontmoeting
tussen president Carter en de
Russische president Brezjnjev is
gepubliceerd, legt ook de nadruk
op de Iraanse revolutie.
De Iraanse revolutie houdt, aldus
het instituut, drie lessen voor het
Westen in. De eerste les is. dat
conflicten die grotendeels voort
komen uit plaatselijke omstan
digheden niet alleen in een Oost-
West- context kunnen worden
geplaatst.
grond van de Congresleden bij
het komende debat over Salt-2.
Turkije zal overigens geen Ameri
kaanse vliegtuigen toeslaan hoog
over het land te vliegen voor de
controle op de tweede Salt-over-
eenkomst. tenzij het buurland de
Sowjet-Unie verklaart daar geen
bezwaar tegen te hebben.
Amerika heeft volgens het ministe
rie Turkije laten weten dat der
gelijke vluchten met speciale
verkenningsvliegtuigen beslist
noodzakelijk zijn.
De leden-landen van het Pact van
Warschau hebben gisteren opge
roepen tot het houden van een
conferentie van alle Europese
landen plus Amerika en Canada
om overeenstemming te berei
ken over 'praktische maatregelen
voor de vermindering van het
militaire potentieel op het conti
nent'. Een dergelijke conferentie
zou nog dit jaar moeten worden
gehouden, aldus een communi
que dat werd uitgegeven na de
besprekingen van de ministers
van buitenlandse zaken van Bul
garije. Hongarije, de DDR. Polen.
Roemenie, de Sowjet-Unie en
Tsjechoslowakije in Boedapest
Je ministers hebben verder hun
'bereidheid herhaald de organi
satie van het Pact van Warschau
te ontbinden gelijk met die van
de NAVO'. Voorgesteld werd in
een eerste fase hun militaire or
ganisaties op te heffen, waarbij
begonnen wordt met de weder
zijdse vermindering van de mili
taire activiteit van beide zyden
In het communiqué stond verder
dat de ministers zich uitspreken
voor het bereiken van snelle
overeenstemming over het slui
ten en uitvoeren van een akkoord
tussen de Sowjet-Unie en de VS
inzake beperking van de strategi
sche bewapening (Salt 2) en het
daarna voeren van besprekingen
over vermindering van die bewa
pening (Salt 3).
Tevens spraken de ministers zich
uit voor een spoedige bespreking
over de stopzetting en vervaardi
ging van alle soorten kernwapens
en over de geleidelyke verminde
ring van de voorraden daarvan
tot deze geheel verdwenen zyn.
ADVERTENTIE
eilig-
Ten tweede moeten, aldus het insti
tuut de "politieke en economi
sche betrekkingen tussen de
Westerse landen en de voor
naamste leveranciers van grond
stoffen worden bekeken".
De derde les is dat de coördinatie
tussen de westerse landen van
wezenlijk belang is om het hoofd
te bieden aan het
heidsprobleem.
De studie zegt ook dat de Verenig
de Staten de omwenteling in Iran
hadden kunnen voorkomen
wanneer Washington in "de jaren
voor 1978 de sjah eerlijk en dui
delijk advies had gegeven in
plaats van hem het hof te ma
ken".
Het Amerikaanse Congres heeft
een studie gemaakt over de ge
volgen van een kernaanval door
de Sowjet-Unie op de Verenigde
Staten.
Op 75 miljoen na zou de bevolking
van de VS (220 miljoen) omko
men bij een Russische kernaan
val. De overlevenden zouden
economisch worden terugge
bracht tot het peil van de Midde
leeuwen.
Een Amerikaanse tegenaanval met
soortgelijke wapens op de Sow
jet-Unie zou daar wegens de vele
schuilkelders misschien aan
minder mensen het leven kosten,
maar aan dat land voor de rest
de
eht
rugbyshirts in maten 28 t/m 42.
33,- tot f47,-.
Vorig j.ur introduceerden we
zeal, dit j.iir worden ze een rage:
de echte rugbyshirts in de ori
ginele kleuren en strepen van
beroemde Engelse teams.
Ze zijn er ook effen, maar
allemaal met het voorgeschre
ven witte beleg aan kraag en
sluiting.
In alle maten voor sportief
jong en oud. En bij aankoop
van 2 stuks of meer krijgt u een
sportieve korting van 20 van
17 mei t/m 2 juni.
Bij de Bonneterie.
de Bonneterie en Pander, Amsterdam
de Bonneterie, Den Haag