Beunhazerij op balletles
kan kind veel kwaad doen
Rijnsbnrgse
kunstenaar
Karoly Veress
gaat jaar in
Amerika werken
Sjak
Jansen
Hetty Petit trok
zich het lot van
een verstoten
ganzekuiken aan
Diploma
PAGINA 4
VARIA
WOENSDAG 16 MEI 1979
Karoly bij
zijn kunstwerken
De Rijnsburgse kunstenaar Ka-
roly Veress telt de dagen in
het bloemendorp af. Over
krap tweeèneenhalve maand
is het zover. Dan waagt hij
met vrouw en drie kinderen
de grote oversteek: Noord-
Amerika.
Karoly heeft de kans om een
jaar in Canada en Amerika te
werken en te exposeren met
beide handen aangegrepen.
Al was het alleen maar om het
huisje waarin hij en zijn gezin
een jaar mogen wonen: een
woninkje op een steenworp
afstand van de onstuimige
Niagara-watervallen. „Lek
ker centraal tussen Canada en
de VS".
Heeft de 43-jarige beeldhouwer
in zijn huis aan de Rijnsburg
se Vliet NZ al een knaap van
een atelier, volgens Karoly
heeft hij in Niagara on the La
ke eenzelfde werkruimte. „Ja,
ik zal daar een erg fijn werk
klimaat krijgen. Het kunst
klimaat is daar sowieso ge
weldig. Je hebt er nog eerlijke
concurrentie. Niet zulke ge
makkelijke subsidieregelin
gen zoals in Nederland".
Hongarije opgegroeide
Karoly kwam tijdens de Hon
gaarse opstanden in 1956 naar
ons land. Hij studeerde in zijn
vaderland letteren, een studie
die hij in Leiden kon voortzet
ten. Het taalprobleem vorm
de echter een te groot obsta
kel en geleidelijk aan vond hij
De
in zijn tweede vaderland de
beeldende kunst als nieuwe
uitingsvorm.
In de loop der jaren heeft de
Rijnsburger in het kunst we
reldje een redelijke naam we
ten op te bouwen. Door de ge
smeerde verkoop van zijn
sculpturen en reliëfs heeft hij
nooit terug hoeven te vallen
op Neerland's subsidierege
lingen.
Karoly mag dan enerzijds hoge
verwachtingen koesteren van
Amerika, aan de andere kant
weet hij nu al dat zijn over-
zee's avontuur niet langer dan
een jaar zal duren. „Daarvoor
ben ik teveel aan dit land ge
hecht. Bovendien is Europa
voor mij het front van de ge-
beurtenissen".
Zijn gezin leeft ook naar augus
tus toe. K'aroly: „Mijn drie
zoons zij n er helemaal verrukt
van. Die hebben het idee van
lassootje werpen en cow-
boytje spelen. Maar dat zal
wel een teleurstelling wor
den", lacht hij.
door
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in. op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
VAN VERDRINKINGSDOOD GERED
Sedert een week of vier heeft Leidse Hetty Petit er een
nieuwe kostganger bij. Kon men tot voor kort in haar
woning in de Merenwijk nog slechts het geblaf van
een cockerspaniel, het gefluit van een handjevol par
kieten en het geblabla van een papegaai horen, nu
valt er ook het eerste voorzichtige gepiep van een
enkele weken oud ganzekuiken te beluisteren.
Een ganzekuiken dat Hetty een
paar weken terug, nadat ze
zich vele inspanningen had
moeten getroosten, van de
verdrinkingsdood heeft we
ten te redden.
Het speelde zich allemaal af op
de kinderboerderij in de Me
renwijk. Het had flink gere
gend toen de 24-jarige huis
vrouw er met haar dochtertje
haar dagelijkse wandeling
maakte. Een bescheiden Het
ty: „Ik zag dat kleine hum
meltje spartelen. Hij kon zijn
koppie amper boven water
houden en toen hij door twee
oudere ganzen werd afgesto
ten, heb ik een man gevraagd
even op m'n dochtertje te
passen en ben ik als de weer
licht over het hek in de drab
gesprongen".
Weinig hoop
Gelukkig voor haar wist ze een
stok te bemachtigen en
daarmee kon ze het kuikentje
te langen leste op het droge
krijgen. „Volkomen slap was-
ie. Totaal uitgeput. De die
renarts gaf me weinig hoop.
Volgens hem was de kans
klein dat het beestje het zou
halen. Maar, je ziet, hij groeit
nu als kool en dartelt door het
huis".
Niets dan voorspoed dus voor
het ganzekuiken en dat is on
getwijfeld voor een groot deel
te danken aan de zorgzaam
heid van Hetty. „Ik heb 'm de
eerste weken omringd met
warme kruiken en 's nachts
mee naar boven genomen. En
volgens doktersadvies hard
gekookte eieren en griesmeel
te eten gegeven. Zo is-ie er
helemaal bovenop gekomen.
Spijt
Hetty bekent dat ze een week
voor de redding in dezelfde
sloot een ander kuikentje
heeft zien verdrinken. „Er
stonden toen zoveel mensen
omheen dat ik maar ben
doorgelopen. Later heb ik
daar enorme spijt van gehad".
Vandaar dat ze zich een week
later geen moment bedacht.
Nu loopt haar dochtertje par
mantig met het ganzekuiken
over straat. Waarmee meteen
het praatje uit de weg kan
worden geruimd als zou het
kuikentje haar speelgoed
beestje zijn, zoals enkele
buurtbewoners suggereer
den. Niks daarvan, het kui
kentje lééft. En hoe
Het ganzekuiken voelt zich helemaal op zijn gemat'.
Een diploma is ook in de bal
letwereld maar een papier
tje. Toch geeft het de nodige
zekerheid omdat balletdo
centen, die zo'n papiertje op
zak hebben in ieder geval
terdege is geleerd waar het
om gaat.
Alle balletdocenten in Neder
land, die een rijkserkend di
ploma hebben behaald zijn
afgestudeerd aan een van de
vakopleidingen in Arnhem,
Tilburg, Rotterdam of Am
sterdam.
Om tot een van die opleidingen
te worden toegelaten dient
men tenminste een havo-di
ploma te hebben. In enkele
gevallen, wanneer er geen
havo-diploma kan worden
overlegd, kan toch toelating
volgen na een bezoek aan een
beroepskeuzebureau, dat
moet beoordelen of het ont
wikkelingsniveau van de
aankomende student vol
doende is. De rijkserkende
dansacademies vallen im
mers onder het hoger be
roepsonderwijs.
Bij aanmelding wordt geselec
teerd op talent en graad van
geoefendheid. Dan volgt er
nog een medische keuring en
als die positief uitvalt kan
begonnen worden aan een
opleiding, die vier jaar in be
slag neemt.
De opleiding tot dansdocent
wordt afgerond met stage
lessen van de studenten. De
stafdocenten van de acade
mies begeleiden en controle
ren heel intensief of de eerste
stappen in de lespraktijk
van de nieuwbakken docent
voldoen aan de hoge eisen,
die daaraan gesteld wor
den.
Kortom, wie gediplomeerd is
weet wel degelijk, hoe het
moet en dat is alleen maar in
het belang van het kind.
ARNHEM (GPD) - Ballet is in. Ouders met kinderen zullen
het onvoorwaardelijk willen toegeven: niet zodra is er
muziek op de radio of hun kind gaat als vanzelf bewegen.
Met onverholen trots wordt aan vrienden en kennissen uit
de doeken gedaan, hoe spontaan muzikaal het nakome
lingschap lichamelijk reageert op muziek in de huiska
mer. Niet zodra kan zo'n spruit zonder vallen en opstaan
een beetje lopen of de gele gids wordt ter hand genomen,
de rubriek balletscholen wordt nageplozen en vervolgens
wordt het dichtsbijzijnde buurthuis opgebeld om het
kind in te doen schrijven voor de eerstvolgende cursus.
Tol zover is er eigenlijk nog niets
aan de hand, behalve dandal hel
gewoon slecht is voor kinderen
onder de zes a zeven jaar om er
aan ie beginnen.
Het kwaad slaat pas in volle om
vang toe als achteraf blijkt, dat de
school in kwestie door een niet-
gediplomeerde juffrouw (of me
neer) wordt geleid. Want niet al
leen in de bouw lopen beunhazen
rond. Het probleem is, dat het be
roep van danspedagoog niet be
schermd is zodat iedereen, die
een paar amateurlesjes gevolgd
heeft een bord in de tuin kan zet
ten met het opschrift ballet
school.
Over de ellendige gevolgen, die dit
soort praktijken kan hebben zijn
we eens gaan praten met Mimi
Welbergen, docent anatomie aan
de Dansacademie van het Arn
hems Stedelijk Conservato-
zien de lerares uitgedraaid staan
en doen dat klakkeloos na. Juist
bij die onvolgroeide lichamen
Onnatuurlijk
Mimi Welbergen: „Als ik de meisjes
en jongens voor het eerst zie zijn
ze zestien jaar. Ze hebben dus al
de nodige training achter de rug
en zijn toegelaten tot de vakop
leiding. Wat ik dan tegenkom valt
niet altijd mee. Ballet is in feite
een onnatuurlijk iets met die uil-
gedraaide benen en voeten. Het
gevaar van fouten maken ligt dan
ook constant op de loer".
„Een goede docent moet dan ook
van de eerste les af corrigerend
optreden. Doet hij dat niet of on
voldoende. dan leidt dat later tot
voet-en rugklachten en gebreken
aan de knieën Die jonge kinde
ren, die op les komen - ik heb het
nu dus over de zesjarigen, 'die
naar een balletschoollje gaan -
geeft dat verslapping van de bin
nenbanden van de knie, doorge
zakte voeten en een holle rug. De
spieren en gewrichten worden
verkeerd belast en op den duur
komt daar arthrose (kraakbeen
slij tage) van in knieën en enkels,
platvoeten, heup- en rugklach
ten Dat laatste veroorzaakt dan
vaak weer hoofdpijnen".
„Wat ik nu doe als de leerlingen hier
komen is leren, hoe ze hun spie
ren moeten gebruiken. Ze ge
bruiken vaak te veel spieren voor
een eenvoudige beweging. Als
een beweging wat moeite kost
houden ze hun adem in terwijl
juist een doorgaande ademhaling
van veel belang is. De anatomie-
lessen, die de leerlingen krijgen
zijn een ondersteuning van de
puur fysieke training".
„Ik merk steeds meer, hoe weinig
mensen van hun eigen lichaam
afweten. Veel ouders doen hun
kind op ballet voor een goede
houding. Ballet is alleen goed
voor de houding van het lichaam
als er goed gecorrigeerd
wordt".
„Op zo'n vakopleiding zoals hier
aan de Dansacademie wordt daar
natuurlijk veel aandacht aan be
steed maar het vervelende is, dat
het kwaad in de jaren daaraan
voorafgaand al is geschied".
„Gelukkig valt er als ze bij ons ko
men dikwijls nog wel het een en
ander aan te doen. Maar ik kan er
niet genoeg op hameren, dal
vooral ook kinderen, die niet van
plan zijn er hun beroep van te
maken les krijgen van gediplo
meerde krachten. Nu zijn er en
kelingen, die van nature 'uitge
draaid' gebouwd zijn. Die hebben
minder kans op klachten".
Spitzen
Een voorbeeld van een verkeers geplaatste voel links) die te ver is doorgezaktDe helft van het zooioppervlakt i
buiten gebruik. De foto van de andere voel laat zien hoe het wel moet.
rente Mimi Welber-
sseerl een ballelleerlinge.die
•1 klachten kampt.
Helaas vindt men, dat dansen niet
echt is als het niet op spitzen ge
beurt. Dus worden er zodra het
verjaardagsverlanglijst je dat
aangeeft spitzen aangeschaft
Mimi Welbergen „Die spitzen is
een verhaal apart. Het lichaams
gewicht komt op twee of maxi
maal drie tenen te rusten. Het is
dan ook absoluut fout, daar heel
jong mee te beginnen. Een vereis
te is. dat eerst de voeten en enkels
stevigheid krijgen. Pas dan mag
er voorzichtig aan begonnen
worden. Maar liefst niet onder de
twaalf jaar. De gevolgen zijn als
men zich daar niet aan houdt le
lijke knobbelvoeten".
„Te vroeg en onoordeelkundig ge
bruik van spitzen geeft vreemde
misvormde tenen met .knokkels,
een doorgezakte voorvoet en een
verschuiving van de voetwortel
beentjes. Dat levert niet alleen
pijnlijke klachten op, maar er
ontstaan ook problemen met het
kopen van gewone schoe-
„Een andere factor is. dat spitzen
duur zijn. Er wordt dus dikwijls
te lang mee doorgedanst. Ze
worden slap. geven niet voldoen-
dl! sli un meer en de gevolfien la- Jazzballet
ten zich raden. Het is niet
niets, dat een danseres die
Zwanen meer doet, twee tot
paar spitzen 'verslijt' op
avond".
- Is er dan alleen maar ellende te
verwachten voor het kind, dat zo
graag wil leren dansen?
„Nee. dat hoeft helemaal niet. mits
de begeleiding van het begin af
goed is. Bij amateurballetlessen
wordt vaak te veel aandacht ge
schonken aan mooie, sierlijke
armbewegingen Maar het zijn de
voeten en de benen, die het zwart
werk moeten doen en die dus
constant in de gaten gehouden
moeten worden. Dan kan ballet
inderdaad heel geschikt zijn voor
het kweken van een goede hou
ding. En vooral niet te veel na
druk op dat spitzenwerk bij ama
teurs. Het dansen op spitzen is
maar een klein gespecialiseerd
onderdeeltje van het dansen"
„Alles behalve wat ik over spitzer
gezegd heb, is ook van toepassing
op jazzballet. Het zijn andere be
dezelfde geva
„De
Liggen de hierboven omschrevc
gevaren bij het tegenwoordig
druk beoefende jazz ballet ook ci
zien, hoe levensbelangrijk onze
voeten zijn. Als ballet op verant
woorde manier wordt onderwe
zen dan leren de kinderen hoe ze
met zo min mogelijk moeite goed
kunnen staan en lopen. Daar
hebben ze dan hun hele leven
profijt van. Zolang dit beroep niet
officieel beschermd is kunnen
beunhazen helaas niet worden
uitgesloten. Daarom kan ik ou
ders allen maar aanraden eerst
terdege te informeren of de bal
letschool van hun keuze inder
daad door een gediplomeerd ie
mand wordt geleid. Want een ge
diplomeerd docent kan ook beter
afwijkingen onderkennen,- de
nodige maatregelen nemen en
desnoods doorverwi|zen naar een
arts", aldus Mimi Welbergen
