Oostenrijkse socialisten winnen overtuigend Israël bombardeert kampen in Libanon China en Vietnam blijven elkaar beschuldigen Carter tegen programma kweekreactor TV-opname Cabaret Tekstpierement Stakingsdreigingen bovenaan Britse regering -AVRDJ Muzorewa zond afgezant naar Londen Weinig verrassingen in kabinet Thatcher (Van onze correspondent) LONDEN - De nieuwe Conserva tieve regering van Margaret Thatcher heeft als een van zijn eerste taken een reeks van ge sprekken met vakbondsléiders op de agenda gezet. Anderhalf miljoen werknemers die al met de vorige Labourregering in on derhandelingen waren getreden over hun looneisen, zullen nu bij de Conservatieven aankloppen. Tot hen behoren onder meer het onderwijzend personeel van de openbare scholen en de postbe ambten. Stakingen zijn alweer aangekondigd. James Prior, de nieuwe minister voor werkgelegenheid met wie de vakbonden nu te maken krij gen, is een van de minst voor de hand liggende benoemingen van premier Thatcher geweest. Hij komt uit een boerenfamilie en hoewel hij door Thatcher al enige tijd was belast met het contact met de vakbonden, was zijn enige bestuur^jke ervaring tot nog toe het ministerschap voor de land bouw in het kabinet van Heath in 1970. De gesprekken met de vakbonden, waarbij de Tories hopen uit te leggen wat zij van plan zijn, zul len voorlopig alleen nog maar plaats vinden met de algemeen secretaris van de overkoepelende vakbond TUC,,Len Murray, en daarna eventueel uitgebreid worden tot conferenties met de leiders van aangesloten bon den. Voor haar overige benoemingen zorgde Margaret Thatcher voor weinig verrassingen. De meeste aandacht ging uit naar de voor malige Conservatieve premier Edward Heath, die er geen ge heim van maakte dat hij graag in aanmerking had willen komen voor buitenlandse zaken. Maar Heath kreeg niets, waarmee Thatcher blijkbaar duidelijk heeft willen maken dat zij zich niets aan hem verplicht voelde en allerminst behoefte had aan de aanwezigheid van haar voorgan ger op kabinetsvergaderingen waar hij misschien zou kunnen gaan domineren. Laat staan dat zij haar verslagen ri vaal mee op buitenlandse reizen zou moeten nemen. Ook in deze ronde van onderhandelingen gaf Thatcher er de voorkeur aan niet persoonlijk met Heath te praten en gebruikte een tussenpersoon. Wel schreef zij hem een brief waarin blijkbaar de redenen voor haar beslissing uiteen werden ge zet. Steunpilaar De nieuwe minister van buiten landse zaken is de 59-jarige lord Carrington, die al in 1951 een on derminister was in het kabinet van Churchill. Omdat Thatcher weinig ervaring heeft met bui tenlandse zaken en zich daar het minst zeker in voelt, zal Carring ton zeker een van de steunpilaren van haar kabinet worden. Wat buitenlandse zaken betreft, staan de nieuwe regering vrijwel meteen twee belangrijke kwes ties te wachten: Rhodesië en de tweede SALT-overeenkomst Van de Verenigde Staten met de Sowjet-Unie over een beperking van het kernwapenarsenaal. De Conservatieven hebben ten aan zien van Rhodesië tot nog toe het standpunt ingenomen dat de on langs gekozen meerderheidsre gering gesteund dient te worden (dat wil zeggen dat de economi sche sancties zouden moeten worden opgeheven), tenzij de verkiezingen „ongeregeld" wa ren verlopen. Een commissie van waarnemers die door de Conservatieven ge durende die verkiezingen naar Rhodesië werd uitgezonden, heeft weliswaar nog geen rapport uitgebracht over zijn bevindin gen, maar wel is uitgelekt dat zij tot de conclusie zijn gekomen dat er op grote schaal met de stem men is geknoeid ten gunste van de partij van bisschop Muzorewa. Wat de houding van de Tories nu zal zijn, zal in kabinetsberaad moeten worden beslist. Zeker lijkt wel dat Thatcher op dit punt andere gedachten zal heb ben dan president Carter in Was hington die via zijn zegsman bij de Verenigde Naties, Andrew Young, alleen een oplossing voorstaat waarbij ook de guerril lapartijen buiten Rhodesië wor den betrokken. Een tweede knelpunt met Was hington zal de verhouding met Moskou zijn. President Carter, die al heeft aangedrongen op een spoedige ontmoeting met That cher, staat een soepeler relatie voor dan de nieuwe Britse eerste minister die zich ten aanzien van de Sowjet-Unie opstelt als een koude oorlogkrijgster. In hoever re deze opstelling zal worden ge matigd door lord Carrington, te gen wie Thatcher opziet omdat hij iets van de verfijnde adellijke manieren heeft, waarover zij niet beschikt, valt te bezien. Het is in elk geval een goede gissing dat ook op dit punt de pap niet zo heet wordt gegeten als zij in de verkiezingscampagne werd op gediend. De overige benoemingen in de be langrijkste posten zijn: defensie Francis Pym (57), financiën Geof frey Howe (52), binnenlandse za ken William Whitelaw (60, land bouw Peter Walkerk (47); handel John Nott (47), industrie Keith Joseph (6D, onderwijs Mark Car lisle (40 en voor Noord-Ierland Humphrey Atkins (56). De Britse pers heeft de samenstelling van het kabinet gematigd rechts ge noemd. (Van onze correspondent) WENEN - De Oostenrijkse socialisten hebben bij de giste ren gehouden algemene verkiezingen door een duidelij ke overwinning de absolute meerderheid in het parle ment niet alleen behouden, maar zelfs vergroot. De so cialistische partij (SPO), aangevoerd door bondskanse lier dr. Bruno Kreisky, won er drie zetels bij en bezet in het nieuwe parlement 96 van de 183 zetels. SALISBURY (DPA) - Bisschop Abel Muzorewa, die binnenkort de eerste zwarte premier van Rhodesië zal zijn, heeft al een af gezant naar Londen gestuurd Deze moet in gespfekken met de nieuwe premier, Margaret That cher, proberen erkenning van het nieuwe "Zimbabwe-Rhodesië" en opheffing van de economische sancties jegens Rhodesië te ver krijgen. Muzorewa deelde zaterdag via de televisie in Salisbury mee dat prof. Norman Atkinson van de universiteit van Salisbury reeds voor het bekend worden van de einduitslag van de Britse verkie zingen naar Londen was gereisd Muzorewa herhaalde verder een aanbod tot amnestie voor alle guerrillastrijders die de wapens neerleggen "en naar huis terug keren". Het bestaan van een zwarte meerderheidsregering binnenkort laat niets meer over dat vechten loont, zei hij. Het militair opperbevel maakte be kend dat de guerrillastrijd in Rhodesië zaterdag 42 mensenle vens eiste. Gezegd werd dat daar toe 22 terroristen en acht van hun medewerkers behoorden. Drie mensen waren als veedieven door militairen doodgeschoten en negen zwarte burgers werden door guerrillastrijders gedood. De liberalen (FPO) boekten met één zetel bescheiden winst en kwamen van 10 op elf zetels. Gro te verliezers waren de christen democraten (OVP), die hun zetel aantal zagen teruglopen van 80 naar 76. Van de bijna 5,2 miljoen stemgerechtigden maakten te gen de 4.7 miljoen de gang naar de stembus, een opkomstpercen tage van bijna 90 procent De verkiezingsoverwinning van de socialisten is niet zonder meer te rug te voeren op een beter partij programma dan de christen-de mocraten en de liberalen de kie zers tijdens de verkiezingscam pagne hebben voorgehouden maar moet vooral worden toege schreven aan de autoriteit en de overtuigende persoonlijkheid van bondskanselier Kreisky Na het bekend worden van de ver kiezingsuitslag konden de par tijleiders van de christen-demo craten en liberalen slechts toege ven dat zij tegen de populariteit van bondskanselier Kreisky, die de verkiezingsstrijd een sterk persoonlijk karakter heeft gege ven, niet opgewassen waren. De overwinning van de socialisten moet daarom in de eerste plaats worden beschouwd als een zege van Kreisky, bereikt door het Kreisky-effct Christen-democraten en liberalen zijn teleurgesteld niet te zijn ge slaagd in hun opzet de al zeven jaar durende absolute meerder heid van de socialisten te breken. In feite was dit het enige doel waarnaar de oppositie streef de. De communistische partij (KPO), die dezer dagen het feit herdacht dat zij in twintig jaar geen zetel in het Oostenrijkse parlement heeft gehad, kwam er ook nu niet aan te pas. Bondskanselier Kreisky heeft gis teravond voor de televisie ver klaard dat hij en zijn toekomstige regering hetzelfde beleid zullen blijven voeren in de strijd tegen de werkloosheid, die in Oosten rijk tot ongeveer drie procent be perkt is gebleven maar de laatste dreigt toe te nemen. Een uitgelaten Bruno Kreisky in gesprek met partijgenotennadat duidelijk was geworden dat de part ij van d< Oostenrijkse bondskanselier de absolute meerderheid heeft behouden (Van onze correspondent) JERUZALEM - De Israëli sche luchtmacht heeft gis teren het Palestijnse kamp Nahr el Baren, bij de stad Tripoli in Noord-Libanon, gebombardeerd. Volgens een bekendmaking van de Israëlische legerwoordvoerder vonden de bombardementen gis termorgen even voor 10 uur Islamitisch leger in Iran TEHERAN (UPD - De religieuze leider van Iran, Chomeini, is be zig met de vorming van een leger van Islamitische bewakers van de revolutie. In een bevel, uitge geven door zijn hoofdkwartier in Qom, zegt de 78-jarige leider, dat zijn geheime revolutionaire raad voor de oprichting van zo'n leger verantwoordelijk is. plaats, op „terroristenconcentra ties", waar Palestijnse trainings kampen zouden zijn gevestigd, voor acties tegen Israël. Ook zou den deze kampen dienen als uit valsbasis voor dergelijke ac ties. De christelijk-Libanese radio van de falangisten meldde bovendien nog een tweede Israë lisch bombardement op hetzelf de kamp later in de namiddag, een bericht dat door de Israëli sche radio werd opgevangen, maar door militaire zegslieden niet werd ontkend of beves tigd. De militaire woordvoerder in Tel Aviv was zeer spaarzaam met mededelingen, behalve dat alle Israëlische vliegtuigen behouden op hun basis terugkeerden. Ook de Israëlische communicatieme dia besteedden weinig aandacht aan de bombardementen, die hier als „routine" worden beschouwd in de doorlopende oorlog tussen Israël en de Palestijnen. Zo stond in Israël in het centrum van de belangstelling een driedaagse ambtenarenstaking, die het openbare leven voor een groot deel verlamde. Radio Israël meldde dat volgens de Libanese radio in Beiroet er bij BANGKOK (UPD - China en Viet nam hebben elkaar zaterdag de schuld gegeven van het uitblij ven van resultaten tijdens hun laatste ronde van vredesbespre kingen in Hanoi. Beide partijen konden het zelfs niet eens wor den over een uitwisseling van krijgsgevangenen ofschoon zij deze graag willen. De belangrijkste Chinese onder handelaar. Han Niartlong, zei dat de belangrijkste kwestie is de Vietnamese medewerking aan de agressieve plannen van de Sow jet-Unie tot hegemonie. De leider van de Vietnamese dele gatie, Phan Hien, zei dat de Chi nezen de verantwoordelijkheid moeten aanvaarden voor de breuk in de betrekkingen en de invasie in Vietnam van februari. Hij deed de suggestie dat partijen zich concentreren op verminde ring van de militaire spanning aan de Chinees-Vietnamese grens en de terugkeer van de krijgsgevangenen. Maar de Chinese afgevaardigde hield vol dat er conflicten zouden blijven ontstaan als de belang rijkste problemen niet waren op gelost. Hij eiste de terugtrekking van "ca. 200.000 Vietnamese mili- tiaren uit Kampuchea en Laos". Radio-Hanoi beschuldigde op zijn beurt China van streven naar he gemonie. Gezegd werd dat de Chinese steun aan communisti sche opstandelingen in Birma, Thailand en Maleisie aantoonde dat Peking van plan was zijn macht in Zuidoost-Azië uit te breiden. Wat de krijgsgevangenen betreft zei Hanoi dat Hien de Chinezen een lijst van 240 Chinese gevan genen had overhandigd maar dat deze niet geaccepteerd werd. Volgens Peking weigerde Vietnam te antwoorden op een Chinees voorstel dat de uitwisseling wordt geregeld via de Rode- Kruisorganisaties van beide lan den. Beide partijen kwamen overeen el kaar opnieuw te ontmoeten, maar zij zeiden niet wanneer dat zal zijn. het bombardement gistermorgen zeker 30 doden en gewonden zijn gevallen. Een bouwwerk, waar op dat moment een bruiloft plaatsvond, zou het zwaarst zijn getroffen en daar vielen de mees te slachtoffers, zo meldde Radio Beiroet. De Libanese radio meldde boven dien grote activiteit van de Israë lische vloot langs de Libanese kust, die zijn patrouilles intensi veerde, maar er werd geen schie ten uit zee gemeld. Een woord voerder van de PLO sprak over vier Israëlische vliegtuigen die aan het bombardement deelna men. Volgens de PLO-woord- voerder schoten de Palestijnen terug met luchtafweerge schut. De Israëlische luchtmacht is de af gelopen dagen zeer actief ge weest in het Libanese luchtruim met verkennings-, en intimida- tievluchten, voordat de bombar dementen plaatsvonden. Vonden de Israëlische luchtbom bardementen in het Noorden plaats, ook in het Zuiden was het onrustig. Daar probeerden Pale stijnse commando-eenheden volgens de christelijke milities van majoor Hadad, in de loop van zaterdag op zondag te infiltreren in de christelijke enclave. Zij drongen door het Unifil-gebied heen en kwamen een moslim dorp binnen, waar zij door de plaatselijke militie werden te ruggedreven. Er vonden verder in de nacht van zaterdag op zondag zware artille riebeschietingen plaats tussen christenen en Palestijnen. Gis termiddag werden die bombar dementen hervat, waarbij vooral het bolwerk van Hadad Marj Ayoun onder vuur werd geno men vanuit het strategisch be langrijke fort Beaufort, dat in Palestijnse handen is. De oorlogshandelingen van het af gelopen weekeinde vonden alle plaats op Libanees grondgebied. Er werden geen beschietingen gemeld op Israëlische dor pen. IOWA (AP/AFP/UPI) - De Amerikaanse president Jimmy Carter heeft het ongeluk met de kernreactor in Harrisburg een nieuwe reden genoemd om af te zien van het snelle kweekreactor pro gramma. De president verklaarde dit tijdens een persconferentie in Iowa. Hij sprak zich tevens uit tegen de bouw van een experimentele reactor aan de Clinch Rivier in Tennessee. "Wij moeten ons be zighouden met de verbetering van de reactors die nu in gebruik zijn en ervoor zorgen dat een ongeluk als in Harrisburg niet nog eens kan voorkomen", aldus de president. Het Amerikaanse staatshoofd wees er tevens op dat het "onnodig is om een nieuwe reactor op te bouwen die op een technologie is gebaseerd waarvan we nog niet genoeg af weten". In een brief aan het Amerikaanse Congres heeft Carter intussen benadrukt niet in het algemeen tegen reactors en atoomenergie te zijn maar wel overwegende bezwaren te hebben ten opzichte van het experimentele project aan de Clinch Rivier. Naar schatting 50.000 tot 70.000 mensen hebben gisteren in Was hington gedemonstreerd tegen het gebruik van kernenergie. De demonstratie werd gehouden onder het motto "geen nieuwe Harrisburgs" Tot de belangrijkste sprekers behoorden de gouverneur van Cali- fornië Edmund Brown en de actrice Jane Fonda. Uit Harrisburg •waren 5.000 mensen gekomen om deel te nemen aan de betoging. In Torness in Schotland hebben gisteren ongeveer 3.000 mensen gedemonstreerd tegen de vestiging daar van een kernenergie centrale. Met behulp van balen stro klommen zij over de afzetting en zetten tenten op op het terrein van de centrale. De politie greep niet in. Elders in de omgeving hielden 7.000 mensen ook een protestbeto ging. Zij eisen dat het geld voor de centrale zou worden gebruikt voor werkgelegenheid en het zoeken naar andere vormen van brandstof. Door een lek in het koelsysteem van de kerncentrale Browns Ferry is een geringe hoeveelheid radio-actief materiaal in de rivier de Tennessee gekomen, zo heeft de leiding van het bedrijf zaterdag bekendgemaakt, maar dit bedroeg slechts 16 procent van de 'maximaal toegestane hoeveelheid", die de Amerikaanse com missie voor toezicht op kernenergie aanhoudt, zo werd daaraan toegevoegd ADVERTENTIE Op woensdag 16 mei a.s. maakt de AVRO in de Schouwburg te Leiden (Oude Vest 43) TV-opnamen van het programma van de bekende cabaretgroep Tekstpierement met Jos Brink Frank Sanders Lucy de Lange Henk Bokkinga (piano) Aanvang: 20.00 uur Toegangskaarten a f 6,50 (incl. garderobe en een kopje koffie) zijn vanaf woensdag 9 mei a.s. verkrijgbaar aan de kassa van de Stichting Kunst en Ontspanning, Oude Vest 45 te Leiden van 10.00 tot 17.00 uur. U kunt óók even bellen: 071-141141, tussen 9.00 en 15.00 uur. Op zaterdag is de kassa geopend tussen 10.00 en 12.00 uur. Toegang alleen voor personen van 16 jaar en ouder Bij de AVRO zit u goed

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 7