-essmsn»
Basisbeweging Nederland
nog maar aan liet begin
De twee
stoelen
Week in
Taizé
ZATERDAG 5 MEI 1979
Officiële presentatie op 12 mei in Amsterdam
Dr. Albert van den Heuvel
Basisbeweging moet in dt
landelijke Raad van Kerken
De positie van kardinaal Wille-
brands is veel moeilijker dan die
van zijn voorganger. Dat merkt
dr. C. P. van Andel, secretaris
van het "Hervormd beraad over
de verhouding tot de Rooms-
Katholieke Kerk", op in een ver
slag voor de hervormde synode
over zijn bevindingen als waar
nemer op het Landelijk Pasto
raal Overleg. En niet in de eerste
plaats omdat de interne
problemen moeilijker zijn ge
worden, maar vooral omdat de
kardinaal niet alleen aartsbis
schop van Utrecht en dus voor
zitter van de Nederlandse bis
schoppenconferentie is maar
ook voorzitter van het Vati
caanse Secretariaat voor de
Eenheid is gebleven. Dat is, naar
dr. Van Andel meent, een onmo
gelijke combinatie.
Vragen in het pastorale vlak, die
hij als bisschop tegenkomt,
moet hij beantwoorden naar de
maatstaven die hij als curiekar
dinaal mede heeft ontworpen.
Hij wisselt telkens van functie
en zal het wel eens moeilijk heb
ben met de twee stoelen die hij
beurtelings moet bezetten. Zijn
positie is die van een arts die
zijn eigen spreekuur bezoekt,
een penningmeester die zijn ei
gen kas moet controleren, een
advocaat die tegelijk rechter is.
Alfrink kon met een zekere onbe
vangenheid toezeggingen doen,
beloven tere zaken in Rome
aanhangig te maken en het zich
veroorloven zich kwetsbaar op
te stellen. Voor Willebrands is
dat niet mogelijk. Zijn woorden
worden op een goudschaal ge
wogen. Hij kent het Vaticaanse
antwoord.
Dr. Van Andel verwacht dat zo
lang de kardinaal op deze twee
stoelen zit de moeilijkheden met
het Landelijk Pastoraal Overleg
blijven. Toch is dit LPO, naar
zijn ervaring, een boeiend ge
beuren.
Deze maand - op 12 mei in de Dominicuskerk te Amster
dam - zal de "Landelijke basisbeweging van kritische
groepen en gemeenten" zich officieel als organisatie
presenteren. Als een - uit de bestaande kerk afkomstige
- beweging met een eigen visie en program. Nieuwe
groepen kunnen zich dan bij haar aansluiten, onder
voorwaarde dat zij zich in visie en program van de be
weging kunnen herkennen, actief gaan deelnemen in de
landelijke raad en financiële verantwoordelijkheid
voor het geheel aanvaarden. In het programma van 12
mei zal het accent liggen op het internationale karakter
van de kritische beweging als bevrijdingsbeweging.
Vertegenwoordigers van groepen in andere Europese
landen zijn voor dit congres uitgenodigd en een Latijns
amerikaans theoloog is gevraagd een toespraak bij de
slotviering te houden.
De Basisbeweging in Nederland, die op een eerste congres
in maart vorig jaar met ruim.veertig groepen besloot tot
een voorlopig landelijk verband, gaat terug tot de ont
wikkelingen in de jaren 60. Binnen de kerken voltrok zich
toen een doorbraak naar maatschappelijke betrokken
heid, de vernieuwing van levensstijl werd onderwerp van
discussie en ook bepleitten groepen vernieuwing van de
kerk zelf.
Vanuit dat "driestromenland" ontstonden op het grond
vlak nieuwe vormen van gemeente-zijn: basisgroepen en
kritische gemeenten. Die kozen in maart vorig jaar be
wust voor een hecht samenwerkingsverband om sterk te
staan tegenover "herstelbewegingen" in de kerken en om
in vrijheid een eigen model van christen-zijn te ontwik
kelen.
Traditie
De Basisbeweging zegt van zichzelf
dat zij staat in de "joods-christe
lijke'-' traditie. Zij interpreteert
die als een "bevrijdingstraditie"
Deze is, naar haar oordeel, in de
loop der eeuwen in het tegendeel
omgeslagen. Bijbelse grond
woorden moeten in onze tijd,
vanuit de solidariteit met de ar
men en verdrukten in de wereld,
weer hun oorspronkelijke in
houd krijgen
Wat de analyse van de maatschap
pij en de politieke opstelling van
de kritische groepen betreft
groeit er een verwantschap met
het socialisme. In de politieke
vorming wordt dan ook met na
me aandacht geschonken aan de
verhouding christendom -
krachten, gericht op de prioritei
ten in kerk en samenleving. Men
hoopt te kunnen optrekken in
solidariteit met de vernieu
wingsgezinde stromingen bin
nen de bestaande kerken
Theologisch staan de basisgroepen
aan de kant van de links-bar-
thiaanse theologie (van de Zwit-
Ons economische systeem, zegt de
beweging, is in zijn grondstruc
tuur een kapitalistisch systeem
De noden van de massa's in de
Derde Wereld en de knelpunten
in onze eigen samenleving heb
ben, volgens haar analyse, alles te
maken met de economische orde
in het Westen
In het stuk over visie en program
wordt met nadruk gezegd dat de
Basisbeweging geen nieuw kerk-
instituut wil zijn. Ze is een sa
menwerkingsverband van groe
pen kerk- en maatschappijkriti
sche christenen. Een bundeling
van ervaringen, inzichten en
Karl Marx
.Volgens de Basisbeweging con
stateerde hij terecht dat religie
opium van het volk was
De theoloog Karl Barth
.de "links-barthiaanse" theolo
gie is een van de uitgangspunten
van de Basisbeweging Neder
land
serse protestantse theoloog Karl
Barth), de politieke en feministi
sche theologie, de in Latijns-
Amerika ontstane bevrijdings
theologie en de materialistische
bijbelverklaring (exegese)
Vaandel
Als de Basisbeweging het in haar
"Visie en program" over de ver
houding tot de kerken heeft,
verwijst zij naar een uitspraak
van de theoloog Jürgen Molt-
mann: "Niet de kerk beschikt
over het evangelie, maar het
evangelie zelf creëert zich een ei
gen exodusvolk, en dat is de ware
kerk van Christus"
Basisgroepen en kritische gemeen
ten ontstaan in, tussen en ook te
genover de officiële kerken. Het
gaat ze daarbij niet om een kerk
rechtelijke breuk tussen de be
weging en de kerken, maar om
een inzet tegen de negatieve
functie die de kerkinstituten,
naar haar oordeel, in onze sa
menleving vaak vervullen
'De kerken hebben in de loop van
de geschiedenis de bestaande
verhoudingen in de maatschap
pij gerechtvaardigd. Op revolu
tionaire momenten stelden zij
zich als reactionaire machten op.
Zij zijn dan niet meer de hoop der
armen maar het vaandel van de
machtigen, en verzoenen zich
met de staat en met het onrecht"
Deze "zondeval van het christen
dom", zoals de Basisbeweging
het noemt, is ook door de Refor
matie niet doorbroken.
Steeds meer kwam de nadruk te
liggen op de individuele mens en
zijn persoonlijke heil en gedrag
De maatschappelijke praktijk
van het geloof werd beperkt tot
binnenkerkelijke vroomheid en
liefdadigheid. "Terecht kon Marx
in de negentiende eeuw constate
ren, dat religie opium van het
volk was. Een kerk die haar leden
voor de keus van "geloof of re
volutie" stelde, moest de arbei
dersklasse wel uit haar gelederen
zien verdwijnen. Die keus heelt
geleid tot verburgerlijking van de
kerken. Kritische stemmen wer
den vaak verketterd en buitenge
sloten"
Veel van wat in de kerken omstre
den is of wordt aangevochten is
binnen de Basisbeweging ge
meengoed. "De bijbel wordt
vanuit een nieuwe grondhouding
gelezen en er groeit een politieke
praktijk van solidariteit met de
ontrechten en van verzet tegen de
bestaande maatschappelijke
structuren"
Tot haar bondgenoten rekent de
Basisbeweging onder meer de
Wereldraad van Kerken, het In
terkerkelijk Vredesberaad, de in
terkerkelijke Ontwikkelingssa
menwerking, de vredesbewegin
gen Pax Christi en Kerk en Vre
de, de actie Nieuwe Levensstijl,
Solidaridad (voor Latijns-Ame-
rika), het Landelijk Pastoraal
Overlegvan.de rooms-katholieke
kerkprovincie Nederland in zijn
moedige opstelling van oktober
1978, de Dienst Industriële Sa
menleving - Kerken, de werk
groep "Homoseksualiteit en de
kerken", de feministisch-theolo-
gische werkgroepen, de Open-
Kerk-beweging en "Christenen
voor het socialisme"
Men is zich ervan bewust, nog aan
het begin te staan. "Wij zijn nog
maar net weggetrokken uit een
kerk die ons politieke bewustzijn
niet stimuleerde en ons een
slechte, dat wil zeggen niet-be-
vrijdende theologie en geloofs
praktijk voorhield. De wortels
van maatschappelijke misstan
den doorgronden wij nog maar
nauwelijks"
Er is bij de Basisbeweging behoefte
aan veel studie, discussie, uitwis
seling van ervaringen en groei in
gezamenlijke opstelling en actie
De officiële presentatie van de
beweging op 12 mei moet daartoe
aanzetten geven
Aansluiting
Dr. Albert van den Heuvel, secreta
ris-generaal van de Nederlandse
Hervormde Kerk, zou graag zien
dat de Basisbeweging toetrad tot
de landelijke Raad van Kerken.
Als lid van het bestuur van deze
raad schrijft hij dat in de "Infor
matiebrief voor basisgroepen"
die een speciaal nummer wijdt
aan het congres van 12 mei
(Tan den Heuvel constateert, dat de
thema's die de Basisbeweging in
haar visie en program aan de orde
stelt voortdurend ook in de oe
cumenische discussie ter sprake
komen. De Basisbeweging wordt
daarbij als directe gesprekspart
ner node gemist.
De hervormde secretaris-generaal
geeft de kritische groepen en ge
meenten in ernstige overweging,
het risico van vroegtijdig te wor
den ingekapseld toch te nemen
om samen met de kerken tot een
voor beide noodzakelijk hoor en
wederhoor te komen. Al eerder
heeft de voorzitter van de Raad
van Kerken, professor dr. H.
Berkhof, zich positief uitgelaten
over deelneming van de Basis
beweging aan de raad.
3. J. de Groot
LEIDEN - Een werkgroep bin
nen het rooms-katholieke
dekenaat Leiden heeft het ini
tiatief genomen tot het orga-
i Frankrijk begin augus
tus.
Taizé kreeg wereldnaam als
woonplaats van een in 1944
door Roger Schutz gestichte,
oorspronkelijk protestantse
mannenorde, waarvan de eer
ste leden in 1949 de klassieke
kloostergelofte (celibaat en
persoonlijke bezitloosheid)
aflegden. De orde opende in
1974 een "jongerenconcilie",
dat duizenden jonge mensen
uit de hele wereld naar Taizé
bracht en dat nu op andere
plaatsen wordt voortgezet.
Dit oecumenische concilie is
bedoeld als inspiratie voor
het bevorderen van nieuwe
gemeenschap onder de men-
De komende Taizé-reis mi
nimumleeftijd 17 jaar—duurt
van 2 tot 14 augustus. Aan het
zesdaagse verblijf in Taizé
zelf gaat een vierdaagse voet
tocht vooraf. Het aantal deel
nemers mag niet groter zijn
dan 35.
Hoewel de Nederlandse delega
tie als groep de reis heen en
terug maakt, zullen de deel
nemers in Taizé niet de hele
tijd bij elkaar blijven. Jos van
Remundt, Splinterlaan 105
Leiderdorp, secretaris Taizé-
rèizen: "Wij zullen ons ver
delen over verschillende
groepen, zodat iedereen an
dere ervaringen kan opdoen.
Zo zijn er groepen waar de
nadruk valt op kennismaking
en uitwisseling. Andere bie
den meer bezinning of doen
praktisch werk zoals koken,
schoonmaken en wassen"
Jos raadt belangstellenden aan,
zich vóór hun eventuele op
gave voor deze internationale
ontmoeting bij anderen te
oriënteren over de broeder
schap en het jongerenconci
lie. Er zijn verschillende
boekjes over en ook wordt in
juni een voorbereidings
weekend gehouden.
'Van de deelnemers veronder
stellen wij dat zij de heilzame
spanning tussen meditatie en
maatschappelijk handelen,
zoals de broeders van Taizé
die voorleven, zelf willen er
varen. En produktief willen
maken voor zichzelf en voor
anderen"
Verkiezingen
Onder verantwoordelijkheid
van de afdeling "internatio
nale zaken" van de Raad van
Kerken in Nederland (geves
tigd te Amersfoort) is een bro
chure verschenen naar aan
leiding van de komende Eu
ropese verkiezingen. De sec
tie vindt dat de Nederlandse
kerken in het verleden zijn
tekort geschoten als het ging
over de Europese eenwor
ding. "Het is de hoogste tijd
dat men actiever gaat wor-
ROGERSCHUTZ
.nu prior van de oecumenische
kloostergemeenschap in Tai-
den". Vandaar de brochure,
die is samengesteld door prof.
dr. H. Brugmans, voorzitter
van de werkgroep "Europese
verkiezingen".
Er wordt in dit geschrift geen
stemadvies gegeven. "Er is
voor christenen van ver
schillende politieke opvat
ting volop de ruimte om zich
af te vragen hoe zij zich te
genover de Europese
problemen wensen op te
stellen en welk concreet
stemgedrag uit die opstelling
dient voort te komen"
De voorzitter van de sectie "in
ternationale zaken" van de
Raad van Kerken, mevrouw
dr. Marga Klompé, bepleit
een bespreking van de bro
chure in gemeente en paro
chie. Zij verwacht dat het ge
schrift ook wel tegenspraak
zal oproepen, maar dat sti
muleert naar haar mening de
discussie over de Europese
eenwording. "Een materie",
zo zegt zij,die belangrijk ge
noeg is".
Levensstijl. Vier jaar na het
boekje "Bezitten of bezeten
zijn" is in de Gereformeerde
Kerken in ons land een twee
de nota uitgekomen over een
"nieuwe levensstijl". Deze
heet "Vrij om te delen" en is
bedoeld als discussiestuk.
Men kan de uitgave bestellen
bij het Dienstencentrum van
deze kerken in Leusden.
Aan de orde komen allerlei vra
gen die juist door gerefor
meerden over een nieuwe le
vensstijl worden gesteld. Ds.
J. D. B. van der Meulen (48) te
Rijswijk (ZH) in een voor
woord: "Verleden en heden
geven alle aanleiding ons te
bezinnen op ons maatschap
pelijke peil, de achtergronden
en de consequenties daar-
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10
ds. Pannekoek (mmv cantorij), 11.45 oec.
studentendienst; Marekerk 10 ds. La-
gerwye Den Haag, 5 ds. De Jong; Mar
kerk L. Morsweg 10 ds. v. Achterberg,
Merenwijk (Regenboog 9.30 ds. v
Leeuwen, 11 ds. v. Leeuwen en pastor
Van Well; Bethel, kerk Driftstr. 10 ds.
Bouhuys; Bevr. kerk ZW 9 en 10.30 ds.
Boogert; Vredeskerk 10 dr. Lamping;
Waalse kerk 10.30 ds. Ribs; Acad. Z.
10.15 ds. Bakker; Diac.huis 10.30 ds. Ar-
keraats Katwijk; jeugdkapel Vr. kerk 10;
jeugdkapel G. Herder O. Vest 10.30; En
degeest 9.30; Petrakerk Sur. str. 10.30 hr.
Storm, dovendienst. Geref. Kerk: Zui-
derkerk 10 ds. Bolwijn Rijswijk, 5 ds.
Van Halsema Katwijk; Petrakerk 10 ds.
Hortensius, 5 ds. Brederveld; Oude Vest
10 ds. Brederveld, 5 ds. Hortensius; Mar.
kerk 10 ds. v. Achterberg, 5 ds. Bolwijn;
Bevr. kerk ZW 9 en 10.30 ds. Boogert, 5
ds. v. d. Werff Voorhout; Groenhoven 10
ds. v. Halsema; De Mirt 10 hr. Huigen;
Regenboog Merenwijk zie herv. gem.;
Petrakerk Sur. str. 10.30 hr. Storm, do
vendienst. Dolerende Noodgemeente
Groot Leiden (Pieterskerkstraat 1): 8.30
hr. Veth, 5 hr. De Waard. Geref. kerk
Vrijg. (Herengracht 7Q: 10 en 5 ds.
Gootjes. Chr. Geref. Kerk (Steenschuur
zat. 7 herdenking 75-jang bestaan,
zondag 10 en 5 ds. De Graaf, Ede. Geref.
Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30 ds. Boogaard.
Geref. Gem. in Ned. (Bethel.kerk Drift-
straaO: 11.30 en 5.30. Evang.-Luth. Gem.
(Hoogl. KerkgrachO: 19.15 ds. Happee.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Pieters
kerkstraat 1): 10 hr. Knoppers. Baptis
tengemeente (O. Rijn 3: 10. Evang.
Christengemeenschap (Middelstegracht
3: 10 hr. Dikkes. Zendingswerk Midder-
nachtsroep (Zoeterw. singel 21): 5 hr. De
Leeuw. Evangeliecentrum Zijlsingel 2:
zond. 10 en di. 8 hr. Zijlstra. Pinksterge
meente (O. Rijn 3: 3 hr. Eikerbout. Leger
des Heils (Hooigracht: 10 en 7.30. Ze
vendedagadventisten: elke zat. 9.45 bij
belstudie, 11 prediking. Nieuw-Apost.
Kerk (H. Rijndijk ,24): 9.30 en 4, wo. 8.
Volle-evang.gem. Bethel 5 samenkomst
(in school De Twee Sleutels, hoek
Rijnsb.singet. Christian Science (Steen-
schuur 3: 10.30. Kerk van J. Chr. v. d.
Heiligen der L. Dagen (Steenschuui):
10.15. Oud Kath. Kerk (Zoeterw.singel):
10. Rooms-Kath. kerken: Haagweg zat. 7,
zond. 9, 10.45 en 12; Herensingel zat. 7,
zond. 8.30, 9.30 en 11; Rijndijk zat. 7.
zond. 9.30 en 11.30; Steenschuur zat. 10
en 7, zond. 8.30,10,11.30, 6 en 7; Boshüi-
zerlaan zat. 7, zond. 9.30, 11 en 12.15;
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
ds. Wólthaus, 7 zangdienst. Geref. Kerk:
10 ds. Hartkamp, 6.30 ds. Stolk. Chr. Ge
ref. Kerk: 9.30 dienst, 5.15 ds. Den Har-
tog Veenendaal. R.K. kerk; zat. 7, zond.
7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv
Gem.: Adventskerk 9.30 prof. dr. Berk
hof, 6.30 ds. v. Harten Soest; Kruiskerk
9.30 ds. Bogers; Opst. kerk 9.30 ds. v. d.
Heiden, 6.30 ds. Bogers; Nabij 9.30
Jeugdkapel; G.H. kerk 10 ds. v. d. Ree,
6.30 ds. Mulder; De Bron 9 en 10.30 ds.
Haakman Zw.dam, 6.30 ds. V. d. Ree;
Ashram 10.30 ds. Mulders; Oudsh. kerk
10 ds. Oort; Sionskerk 9.30 ds. Geertse-
ma H.woude, 6.30 ds. Roelofsen Zeist.
Geref. Kerk: Mar. kerk 9.30 ds. Stolk,
6.30 hr. Tenyenhuis; Salv. kerk 9.30 hr.
Tenyenhuis, 6.30 ds. v. Wijk A.dam. Zie
verder herv. gem. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 4.30 ds. Hamstra. Oud Geref. Ge
meente: 9.30 en 4, woensdag 9 mei 7.15
ds. v. d. Meer. Baptistengemeente: 10 en
6.30 ds. Koekkoek; Noord (Sportlaarj) 10
hr. v. d. Vlugt. Volle Evang. Gem. (school
Preludewe^: 10 hr. v. d. Hoorn. Pink-
stergem. Alphen (R.-Kruisgeb): 10.
Pinkstergem. Bethel (R.-Kruisgeb): 6
nam. Leger des Heils: 10 en 6.30 uur,
Corn, de Vlamingstr. Remonstr. Kring:
10 ds. Luca A.dam. Rijnstroom: 8 nam.
oec. dienst, pater Haket, onderwerp: "De
verlossing van de mens". R.K. kerken:
Piuskerk zat. 7, zond. 9 en 10.30;
Bon.kerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; De
Bron zat. 7, zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6
ds. Exalto. Geref. Gem.: 9.30 leesdienst,
2.30 ds. Honkoop.
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 9.30 ds. Van Ede Apeldoorn, 6.30 ds.
Droogers; Salv. kerk 9.30 ds. De Vreugd,
6.30 ds. Van Embd Dieren; Bethl.kerk
9.30 ds. Droogers, 6.30 ds. Smit Hilver
sum. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds. Bui
tenhuis.
BOSKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds. Stel
wagen, 6.30 ds. Heymans; De Stek 9.30
ds. Dijkstra. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds.
Omta. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. v
Langevelde. Geref. Gem.: 9.30 en 6. Op
wekkingsgemeente (Concordié): 9.30.
Verg. v. Gelovigen (Nieuwstrat): 9.30 en
5. R.K. kerken: zat. 7, zond. 9.30 en 11
HAZERSWOUDE-Herv. Gem.: 9.30 ds.
Harteveld, R.dam, 6.30 ds. Geertsema.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. Versluys. R.K.
kerk: Rijndijk 10; Anker zat. 7, zond. 8.45
en 11.15; dorp zat. 7, zond. 8,10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. Ko-
renhoff Heemstede, 7 ds. v. d. Horst, in
geref. kerk. Geref. Kerk: 10 ds. Rothfusz,
7 zie herv. R.K. kerk: Mart.kérk zat. 7,
zond. 8.30, 10, 11.30 en 12.45; Jozefkerk
zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 dr. v
Vliet. R.K. kerk: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gem.: 10 ds. De Gel
der Lisse. R.K. kerk: zat. 7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 10 ds. Vink, 6 ds. Ge
braad; Ontm.kerk 10 ds. Gebraad, 6.30
ds. Van Ieperen. Geref. Kerk: 9.30 ds. v.
d. Horst, 5 ds. Vrolijk. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9.30 en 11.15. Kapel Marinevlieg
kamp: 10.30 gezinsdienst.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem. N.
kerk 10 ds. Vroegindewey, 6 ds. Vink;
Oude Kerk 10 ds. Schuurman, 6 ds. Ar-
keraats; Ichtuskerk 10 ds. Boer, 5 ds. De
Jong; Pniélkerk 9.30 kand. v. Roest, 6 ds.
Schuurman; Gr. v. Pr.school 10 ds. De
Vos; Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk:
Vr.kerk 930 ds. Smouter Rhoon, 5 ds. v.
d. Horst; Tr.kérk 9.30 ds. Vrolijk, 6.45 ds.
Kersten Den Haag. Geref. Kerk Vrijg.:
10.15 ds. Hoff, 3.30 dienst. Geref. Kerk
Vrijg. Buiten V.: 8.45 en 7 ds. Roukema.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds. De Romph.
Ned. (Louwestr): d-. 7.30 ds. v. d. Berg
Gouda. Volle Evang. Gem. (Voorstraat
100: 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv
Gem.: 10 ds. v. d. Linden, 7 dienst. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Modderaar Waddinxveen.
5 ds. Nierop.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref
Kerk; Dorpskerk 10 ds. Honnef, 3 ds.
Bovenberg, dienst met geestelijk ge
handicapten, 6.30 ds. Knorth, cantate
dienst, mmv Leiderdorps Kamerkoor;
Hoofdstr. 10 mevr. Jacobi; Scheppings-
kerk 9 en 10.30 ds. Doesburg; St. Elis.
ziekenhuis 11 ds. Mak; Dorpskerk dond.
10 mei 7.30 oec. avondgebed. Baptisten
gemeente: 10 hr. De Vries. R.K. kerk: zat.
7, zond. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 2.30 ds. De
Vree, afscheid. Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds.
Aalders 't Harde. R.K. kerk: zat. 7, zond.
7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gem.: Gr. kerk 10 ds. v. d.
Velden Mijdrecht, 7 ds. 't Hooft; Paulus-
kerk 10 ds. 't Hooft. Geref. Kerk: 10 ds.
De Wit, 7 ds. Bezemer Ter Aar. Geref.
Kerk Vrijg.: 10.30 en 4.30 kand. Kleyn.
Geref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 9 en 5 ds.
Schuurman. Chr. Gerf. Kerk: 10 en 4.30
ds. v. Dijken. Geref. Gem.: 10 en 4 ds.
Hakkenberg. Oud Geref. Gem.: 9.30 en 3.
R.K. kerken: Agathakerk zat. 7, zond. 10;
Poelpolder zat. 7, zond. 9 en 11.30; Ma-
riakerk zat. 7, zond. 8.30,10 en 11.45; En
gelbewaarders zat. 7, zond. 8, 9.30,11 en
5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Bronsgeest, 6.30 ds. Stoutjesdijk, jeugd
dienst. Geref. Kerk: 9.30 ds. Houtman
Amstelveen, 6.30 ds. Meijer Uithoorn.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds.
Hamstra. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9 en
10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 kand.
Teeding Berkhout, 6.30 ds. Van Itterzon
Gouda, jeugddienst. Geref. Kerk: 9.30
ds. De Zeeuw V. schoten, 7 ds. Baas
A.dam. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv. Gem.: 9.30 hr.
Goedhart, 7 ds. Monshouwer, Haarlem.
Geref. Kerk: 8.30,10.30 en 6.30 ds. Rang,
11.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. v
Leijen Wilnis, 7.15 ds. v. Vliet Papen-
drecht. Geref. Kerk (Woerdense Verlaaf):
10 en 7 ds. Nooteboom. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem.: Voorstr. 10
dr. Jansen; Vinkenlaan 7 dr. Jansen;
Hoofdstr. 10 ds. Keuning; geref. kerk
Hoofdstraat 7 ds. Elgersma; De Rank 10
ds Schaap Schoonhoven, 5 ds. Vroegin
dewey Katwijk; VierboetBoerenburg 10
jeugdkapel. Geref. Kerk: Hoofdstr. 10
ds. Nierop Koudekerk, 7 ds; Elgersma;
Vinkenlaan 9.30 ds. Elgersma, 7 dr. Jan
sen; St. kerk 11 ds. Bouma; Sole Mio 9 hr.
v. Duin. R.K. kerken: Zee zat. 7, zond.
9.30 en 11; Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds. Van 't Hoff; De Zilk 10 hr. Hoffe-
naar Voorhout. R.K. kerk: Viktorkerk
zat. 7, zond. 9.30 en 11; Jozefkerk zat 7,
zond. 10 en 11.30.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Gr. Kerk
10 dr. Verdonk; Pauluskerk 10 ds. Hu-
beek te Eefde; Gem. centr. 10.30 ds. Sas-
se, 7 ds. Mackaay; Gem. centr. 10.30 hr.
Robbers, jeugdkerk; Endegeeest 9.30;
Vrijg.: 8.45 kand. Kleijn, 2.30 prof. Dae-
kes. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V.: 8.45 ds.
v. Leeuwen, 4 ds. v. d. Berg. R.K. kerk:
Will.kerk zat. 7, zond. 9.10.30 en 12; Bon.
kapel zat. 6.30, zond. 9 en 11. Volle Evan-
geliegem. (gem. centr): 4 hr. v. d. Brugge.
jD-ADE - R.K. kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 ds. Lalleman. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Gesink Sassenheim, 6.30
ds. Hasper Halfweg. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: M. Presentatie zat. 7 (medewerking
jongerenkoor De Menswording uit Lei
derdorp), zond. 8, 9.30 en 11; Petrusban
den zat. 7, zond. 9.30, 11 en 12.15.
RIJNSATERWOUDE- Herv. Gem.: 9.30
ds. De Kruijf, 7 kand. Hamoen. Utrecht.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds.
Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gem.: Gr. Kerk
9.30 ds. v. Niel, 5 ds. v. d. Bogerd; Be-
thelkerk 9.30 ds. v. d. Bogerd, 5 ds. v.
Niel. Frederiksoord (chr. school) 10.30
ds. Baayen, interk. dienst. Geref. Kerk:
Petrakerk 9.30 ds. Barends te Nieuw-
Vennep, 5 ds. Damsma; Imm.kerk 9 en
10.30 ds. Damsma, 5 dr. v. Oeveren;
Mar.kerk 9.30 ds. De Raadt 5 ds. Baayen;
Frederiksoord (school) 10.30 ds. Baayen
(interk. dienst). Geref. Kerk Vrijgem.: 10
en 5.15 ds. Zomer. Chr. Geref. Kerk: 9.30
ds. De Joode, 5 dienst. Evang. Christen
gemeente (aula mavq): 10 br. v. d. Brink.
R.K. Gemeenschap (aula tuinb. school):
zat 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk: zat. 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9 en 10.30
ds. v. d. Meer, 6.30 hr. Goedhart. Geref.
Kerk: 9.30 ds. v. Santen, 5 dienst. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Rebel. R.K. kerk:
zat 7, zond. 9 en 11.
TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 ds. Bou-
man Heerde, 6.30 ds. De Kruijf. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Bezemer, 6.30 ds. De Wit,
Lisse. R.K. kerk: Aardam zat. 7, zond. 9
en 10.30; Langeraar zat. 7, zond. 8.30, 10
en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds.
Veldkamp Den Haag 6.30 ds. v. d. Bo
gerd, Rijnsburg. Geref. Kerk: 9.30 dr. v.
Oeveren, 6.30 ds. De Raadt. Mari
nevliegkamp: 10.30 gezinsdienst. Geref.
Kerk Vrijg.: 8.30 kand. Wilschut,. 5 ds.
Hoff.
VOORHOUT - Herv. Gem.: 10 prof.
Berkhouwer. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,
10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. Meijering, 7 ds. Wagenvoorde
Bennebroek; Hulp en Heil 10 ds. Ver-
heule; aula NH 9.30 vic. Bijl; Ark 10 jon-
gerendienst. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. De
Zwart. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 5 prof.
Doekes, Kampen. R.K. kerken: Laur
Kerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; M. Gods-
kerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30; aula NH
11.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Hoek
steen 9.30 ds. Roetman, 6.30 kand. v
Harten; Bethelkerk 9 ds. Wisgerhof
Veenendaal, 5 ds. Verwelius, 10.30 ds.
Verwelius, 6.30 ds. Roetman; Imm.kerk
10 ds. Hulst, 5 ds. Posthumus Meyjes
Gouda. Geref. Kerk: Kr. kerk 10 ds. Nie
rop Koudekerk, 5 ds. v. d. Berg; Ontm.
kerk 10 ds. v. d. Berg, 5 ds. v. d. Heiden
Zw.dam. Oud Geref. Gem.: 10 en 6.30.
Chr. Afgesch. Gem.: 9.30 en 5. Volle
Evang. Gem. (Lindengaarde 17éj): 9.30.
R.K. kérk: Ontm. kerk zat. 7, zond. 8.45,
11.45 en 7; Viktorkerk zat. 7, zond. 10.
WARMOND - Herv. Gem.: 10 ds. De
Jong R.dam. R.K. kerk: zat. 7, zond. 8.30,
10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem.: Dorpskerk
10 ds. Steenstra en rabbijn Soetendorp, 7
opendeurdienst, ds. v. d. Meulen; Kie-
vietkerk 10 ds. v. Buuren Zoetermeer;
Messiaskerk 10 ds. Beker Den Haag, 5.30
ds. Tukker; Dorpscentrum 9.30 ds. Ar-
keraats Katwijk. Geref. Kerk: 10 ds. v. d.
Meulen; Dorpskerk (herv) 7 ds. v. d.
Meulen, opendeurdienst; Zuid 10 en 7
ds. v. d. Kamp. Ned. Prot. Bond: 10.30 ds.
Werner.
WOUBRUGGE - Heiv. Gem.: 9.30 dr.
Meyers Leiden, 6.30 ds. Heijmans Bos
koop. Geref. Kerk: 9.30 kand. Coppoolse
A.dam, 7 ds. Treurniet Woerden. R-K.
kerk: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Nicolai. Geref. Kerk: 9.30 hr. De Hoop
IJsselstein, 7 ds. Griffioen, Woerden.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds.
Geursen Leiderdorp. R.K. kerken:
Janskerk zond. 10.30; Chr. D. kerk zat 7,
zond. 9.15.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 9.30 hr.
Christ, Leiden, 6.30 ds. Haakman. Geref.
Kerk: 9.30 ds. v. d. Heiden, 6.30 ds. Mod
deraar Waddinxveen.