Kryptogram
Andorra - aantrekkelijk
nevenverzamelgebied
Tl
rwTiifVTWTmi
4
Als sterke
spelers in het
nauw zitten...
'm
m
m
m
m
m
m
m
m
i
1
'm
m
zïaÏZ
i
ZATERDAG 5 MEI 1979
PAGINA 35
Sterke spelers zijn op hun ge
vaarlijkst als ze in het nauw
zitten. Piet Borst vertelde me
onlangs vol trots een spelletje
dat hij had gespeeld om een
niet onaardig tariefje.
4 A 5
B 10 8 5
O H B 7 6
4 987
4 V 10 9 8 4 B 7 6
H V2 cp 7
O V 10 9 <>85432
4632 4B10 54
H 4 3 2
V A 9 6 4 3
O A
4 A H V
Als zuid- kreeg hij een leuke
collectie, waarop hij opende
met 1 Ha. Noord verhoogde
tot 4 Ha (uiteraard overboden,
3 Ha is meer dan genoeg met
deze kaart), waarop Piet Borst
niet onlogisch 6 Ha bood.
West doubleerde, door zuid
zonder enige aarzeling gere
doubleerd. Piet Borst: "Dat
doe ik altijd. Maak ik het, dan
kan ik gelijk de verhuizer
langs sturen".
West startte met klaveren, voor
het aas; gevolgd door nog 2 x
klaveren, Ru A Sch A, Ru H
getroefd Sch H en een
schoppen getroefd. Dit bleef
4 geen
B 10 8
B 7
4 geen
4 V 4 4
H V 2 A 9 6 4
O V O geen
4 geen 4 geen
4 geen
7
854
4 B
Zuid troefdé nog een ruiten in
de hand en een schoppen op
tafel, waarop west nog steeds
moest bekennen. Nu volgde
Ha B na die zuid liet uitlopen,
en west was machteloos. Hij
mocht troef vrouw maken en
moest vervolgens in de over
gebleven hartenvork van zuid
spelen.
Ron v. d. Porten haalde onlangs
een leuk stuntje uit in een
viertallenwedstrijd in Ameri
ka: door in een SA-contract
zelf zijn ongedekte kleur aan
te spelen. Het waren niet de
eerste de besten die er in vlo
gen: wereldkampioenen.
Hamman en Wolff:
4 H 6 5
987
O V 9 8
4 A 7 6 4
4 10 843 492
O A H 6 <?,B 10 543
O B 10 6 5 O H 2
452 4 ,V B 9 8
A V B 7
O V 2
O A 7 4 3
H 10 3
Zuid, Van der Porten zat in 3
SA, waartegen Hamman
startte met Ru 5, voor vrouw,
heer en aas. Zuid stak over
naar Sch H en speelde
Ha 9. Wolff als oost dook,
evenals zuid; west nam de
heer. Nu volgden drie ronden
ruiten, zodat zuid aan slag
kwam, en drie ronden schop
pen. Oost die drie klavers
moest vasthouden, moest uit
eindelijk Ha B sec zetten en
zuid profiteerde knap- door,
na KL A en KI H, de Ha V na te
spelen. West moest nemen en
de laatste slag inleveren via
Ha 6 voor de acht.
TON SCHIPPERHEYN
Traditiegetrouw heb ik een duik genomen in de vele
partijen van de jongste Schaakolympiade. We kun
nen ook ditmaal genieten van een paar aantrekkelij
ke schermutselingen.
De leukste partijen ontstaan
wanneer een grootmeester
tegen een "amateur" speelt.
Gewoonlijk zijn de gevechten
kort, maar soms kan een ama
teur langdurig stand houden.
Hier speelt "onderschatting"
van de matador wel een do
minerende rol! Ik heb echter
ook partijen gevonden waarin
grootmeesters tegen elkaar
uitkwamen en dan duurde
het duel eveneens kort.
Schaakgodin freule Caïssa
laat niet met zich sollen
Nunn-Bhend
(Siciliaans)
I.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cd4:
4.Pd4: Pf6 5.Pc3 e5. (Over de
ze variant zijn al vele verhan
delingen geschreven. Het
beste werk is van Rolf
Schwarz, met uitvoerige be
sprekingen) 6.Pdb5 d6 7.Lg5
a6 8.Pa3 b5 9.Lf6: gf6: lO.Pdö
f5 ll.Lbö: (Een verrassende
voortzetting, die snel succes
heeft)
II.ab5: 12.Pb5: Tb8 13.Pbc7+
Kd7 14.Dh5 Pd4 15.0-0 Kc6
16.b4 fe4: 17.c3 Pe6 18.b5+
Kb7 19.b6 Kc6 20.Tabl Dg5
21.De2 Pc5 22.b7! Pd3 23.De4:
Pc5 24.Dc4Tb7: 25.Tb7: (1-0).
Sosonko-Schneider
(Catalaans)
l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Lg2
dc4: (Sosonko kent deze ope
ning zeer goed. Wanneer
zwart op c4 neemt moet hij
wel de meeste varianten ken
nen!) 5.Pf3 a6 6.0-0 b5 7.Pe5
Pd5 8.Pc3 Lb7 9.Pd5: Ld5:
10.e4 Lb7 ll.Dhö g6 12.Pg6:!
fg6: 13.De5 Pd7 14.Dh8: De7
15.h4! 0-0-0 (Vluchten kan
niet meer!) 16.Lg5 Df7 17.d5!
Te8 18.de6: Te6: 19.Tadl Lc6
20.Lh6 Kb7 21.Td7:! (1-0).
Een sterke zege van onze land
genoot!
Bij de volgende partij gaan we
even recht zitten, want twee
oude bekenden zaten tegen
over elkaar de Hongaar Lajos
Portisch en onze succesvolle
landgenoot Jan Timman. De
meeste aantekeningen zijn
van Rolf Schwarz, die ik voor
u vertaald heb uit het Duits.
Portisch-Timman
(Engels)
l.c4 g6 2.e4 e5 (Twee spelers van
wereldklasse kiezen een on
orthodoxe opening. Is dat nu
Engels of de Moderne Verde
diging? 't Geeft niet het
wordt interessant. Schw.).
3.d4 Pf6 4.Pf3 Pe4: 5.Ld3 d5
6.0-0 Pd6 7.de5: Pc4: 8.Lc4:
dc4: 9.Da4+ c6 lO.Tdl Dc7
1 l.Dc4 Le6 12.Dh4 Pd7 13.Pc3
Le7 14.Lg5! Lg5: 15.Dg5: h6
16.De3 (De dame blijft de
overheersende figuur
Schwarz) 16 .Db6 (Te opti
mistisch!) 17.Td4 0-0-0 18.b4
Dc7 19.Tcl Kb8 20.a4 Pb6
21.b5! Pd5 22.Pd5; Ld5:
23.bc6: Lc6: 24.Td8:+ Td8:
25.Pd4.
(Zie diagram)
Timman
ff*
1
H
1 w
x
11
SS
1
Si
1
Si
-
a
r
Portisch
(Een moeilijke stelling voor
Timman. Hij heeft overigens
in zijn voorgaande partijen
nimmer zijn sterkste spel te-
Sosonko: sterke zege
gen Portisch kunnen ont
plooien. Nog steeds eerbied
voor de tegenstander? BI
SHOP).
25 .Dc7-d7 26.Tcl dl Kb8-a8
27.Tdl-d2 b7-b6 28.a4-a5! Td8-
e8 29.a5xb6 Lc6-b7 30.h2-h3
(Een vluchtveld voor de
koning) 30.g6-g5 31.De3-a3
a7-a6 32.Da3-d6 Dd7-a4 33.e5-
e6 Da4-al+ 34.Kgl-h2 Dal-fl
35.f2-f3 Dfl-c4 36.e6-e7 Dc4-
c8 37.Td2-c2 Dc8-b8 38.Tc2-
c7! en zwart gaf op (1-0).
Schwarz besluit met de woor
den: "Een partij waarover de
vakboeken en kranten veel
gesprekstof kunnen leve
ren
Ljubojevic-Belkaldi
l.e4 e6 2.d3 d5 3.Pd2 c5 4.Pgf3
Pc6 5.g3 Pf6 6.Lg2 Le7 7.0-0
0-0 8.Tel de4: 9.de4: e5 10.c3
b5 11.a4 b4 12.Pc4 Dc7 13.Dc2
Le6 14.Lfl h6 15.cb4: Lg4?
16.b5 Pb4 (Nu hangt Pf3 en
Dc2 staat in) 17.Dc3 Lf3:
18.Df3 Pc2 19.Ld2 Pal:
20.Tal: Pd7 (Om de witte
pionnen op a en b te storen)
21.Lc3 Lf6 22.Pc3 Tad8 23.a5!
Tfe8 24.Lc4 Pf8 25.Pd5 Dd6
26.Tdl Td7 27.Td3! Ted8 28.h4
Kh8 29.Dh5 Db8 30.Tf3 Td5:
(Bittere noodzaak) 31.Ld5:
Db5: 32.Df7: Ph7 33.Da7: De2
34.Kg2 (1-0).
Lein-Keene
(Pirc-verd.)
I.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 4.f4 Lg7
5.Pf3 0-0 6.Ld3 Pa6 (Een
vreemde, ook wel eens aan
gewend door Kortsjnoj. De
Engelsman Keene, een grote
theoreticus, -secondant tij
dens de match Karpow-
Kortsjnoj-, weet dus wel
waarom hij Pa6 speelt!) 7.0-0
c5 8.d5 Tb8 9.Del Pb4 10.Dh4
b5 11.a3 Pd3: 12.cd3: La6
13.b4 cb4: 14.ab4: Db6+
15.Khl Pe4: (Riskant) 16.Ta6:
Da6: 17.Pe4: Tbc8 18.Tgl Db7
19.f5 f6 20.fg6: hg6: 21.Dg3 g5
22.Pfg5:fg5: 23.Dg5: Tc2.
(Voorlopig heeft zwart goed
stand gehouden, maar wit be
schikt over meer bewegings
vrijheid) 24.Le3 Tf7 25.Ld4
Dd7 26.Pg3 Kf8 27.Lg7: Tg7:
28.Dh6 Dg4 29.Ph5! Tg2:
30.Tfl+ Ke8? (De beslissende
fout. Met 30 .Kg8 31.Pg7:
kan zwart met 31...Tgl
remise maken. De zwarte
dame geeft namelijk op f3 en
fl eeuwig schaak. Sneu voor
Keene!) 31.Pg7:+ Dg7:
32.Dh3 Dg4 33.Dg2: (1-0).
Vanwege het dreigende mat
op c8 moest zwart de toren
geven.
Onwillekeurig denk ik aan de
tv-uitzending "De liefde tot
het hout"
BISHOP
ANDORRA/FRANS - Het
Franse deel van Andorra, dat
jaarlijks maar zesa zeven ze
gels op de markt brengt en
daarom een aantrekkelijk ne
venverzamelgebied is, heeft
het postzegeljaar ingezet met
de uitgifte van twee natuur
beschermingszegels die ech
ter wel veertien dagen na el
kaar verschenen. Op 26 maart
kwam een zegel uit van 1,00
franc (donker- en lichtbruin
en blauw, oplage 250.000
stuks) waarop de kop van een
gems, met op de achtergrond
de bergen, waar dit dier tus
sen de 1000 en 2300 meter
leeft.
De tweede natuurbescher
mingszegel in de waarde van
1,20 franc (bruin, groen, rood,
geel, lichtblauw en zwart,
oplage 250.000) verscheen op
9 april en laat twee witte pa
trijzen zien, een vogel die
voorkomt in de Pyreneeën en
de Alpen. Ook de achtergrond
van deze zegel wordt ge
vormd door bergen.
Zegels van Frans-Andorra zijn
behalve in het kleine Pyre-
neeên-staatje ook te koop bij
filatelie-loketten in Perpig-
nan, Parijs, Bordeaux, Cler
mont-Ferrand, Dijon, Lille,
Lyon, Marseille, Montpellier,
Nantes, Riquewihr, Straats
burg en bij de Filatelistische
Dienst in Parijs: Service Phi-
latélique, 61-63 rue de Douai,
75436 Paris Cedex 09.
BELGIE - In België verscheen
op 23 april de jaarlijkse uitgif
te ter gelegenheid van de "dag
van de postzegel". Deze keer
toont de zegel in de waarde
van 8 frank (blauw, ivoor,
roodbruin en zwart, oplage 10
miljoen) een reproduktie van
een spoorwegzegel van 20
centiemen, die 100 jaar gele
den, op 1 mei 1879 in omloop
werd gebracht.
De uitgifte van deze zegel is in
België altijd iets bijzonders.
Behalve dat er door de Regie
der Posterijen twee acht
daagse tentoonstellingen
worden georganiseerd - deze
keer in Nieuwpoort en Ottig-
nies - gaat de zegel ook in een
plaats in elke provincie in'
voorverkoop. Dat laatste was
op 21 en 22 april het geval in:
2000 Antwerpen, 1000 Brus
sel, 9330 Dendermonde, 6060
Gilly, 4120 Ivoz-Ramet, 5400
Marche-en-Famenne, 8450
Nieuwpoort, 6380 Nismes,
3660 Opglabbeek en 1340 Ot-
tignies.
Dat er deze keer op deze bijzon
dere uitgifte een spoorwegze
gel staat afgebeeld komt, om
dat zoals gezegd, dit soort ze
gels 100 jaar bestaat. De eerste
Belgische spoorwegzegels
verschenen op 1 mei 1879, 20
(de nu afgebeelde), 50 en 80
centiemen, nadien gevolgd
door twee zegels met hetzelf
de motief: 25 c., op 1 augustus
1881 en 1 fr. op 1 februari 1882.
Thans bestaan er zegels van 1
tot en met 9 frank, van 10, 20
tot en met 90 frank en van 100
fr., 200 fr., 300 fr., 500 fr. en
1000 frank.
BONDSREPUBLIEK
DUITSLAND - Behalve de
reeds besproken Europaze
gels heeft de Duitse Bondsre
publiek voor 17 mei nog drie
zegels op het programma ge
zet. Om te beginnen wordt de
gebruiksserie "industrie en
techniek" uitgebreid met een
230 pfennig-zegel (don-
kerblauw-violet) waarop een
beeld van een luchthaven. De
zegel verschijnt zowel met de
opdruk Deutsche Bundes-
post als met Deutsche Bun-
despost Berlin.
Verder zal op 17 mei de medio
vorig jaar reeds aangekon
digde herdenkingszegel van
Anne Frank verschijnen. Op
deze driekleurige zegel van 60
pfennig een portret van Anne
Frank die in maart 1945 in het
concentratiekamp Bergen-
Belsen om het leven kwam.
Anne Frank zou op 12 juni a.s.
vijftig jaar zijn geworden.
Ook in ons land is gevraagd
een herdenkingszegel uit te
geven. Dit verzoek is door de
staatssecretaris van verkeer
en waterstaat (waaronder de
PTT resorteert) evenwel niet
gehonoreerd met de medede
ling dat het volgend jaar 35
jaar zal zijn geleden dat Ne
derland werd bevrijd, het
geen dan op een of meer post
zegels zal worden herdacht.
En twee jaar achter elkaar
herdenkingszegels in dit ka
der wordt niet juist geacht.
Tot slot komt nog een 60 pf.-ze-
gel uit (zeskleurig) naar aan
leiding van IVA'79, de inter
nationale verkeerstentoon-
stelling die van 8 juni tot en
met 1 juli in Hamburg zal
worden gehouden. Met deze
uitgifte, waarop een kleine
lokomotief en twee wagen
tjes, wordt tevens het feit
herdacht dat 100 jaar geleden
in Duitsland de eerste elektri
sche trein reed (op afbeelding
voor-ontwerp met nog 50 pf-
waarde-aanduiding).
HERO WIT
De paasrubriek was dit jaar ge
wijd aan een viertal proble
men, die ter oplossing werden
aangeboden. Slechts één in
zending kreeg ik binnen. Van
een familielid, die de vier
stellingen perfect had opge
lost, maar die het dambord
nog niet van een damschijf
kan onderscheiden. Vermoe
delijk dat ze wat gesnuffeld
heeft in mijn damboekjes.
Het eerste probleem is gehaald
uit de partij Ed Holstvoogd-
W.Boer (Halve finales Zuid-
Holland 1979) Boer speelde
de logische zet (18-23), waarop
Holstvoogd riposteerde met
de ruil 33-29 (23x34) 40x29. Na
lang denken besloot Boer tot
het antwoord (16-21), een
ogenschijnlijke krachtzet.
De vraag luidde: a. Waarom is
16-21 een ogenschijnlijke
krachtzet? b. Wat is wits ant
woord op 16-21?
De bedoeling was: 16-21 is een
krachtzet, omdat het de enige
zet is die zwart heeft in die
stelling. Immers op 39-33
volgt een dammetje door
26-31 en 14-19. De tweede re
den waarom 16-21 een enor
me zet lijkt is omdat ogen
schijnlijk wit in alle varianten
verloren staat. Want wat moet
wit nu spelen? Op 45-40 volgt
15-20, 19-24, 9-14, 13x33, 4-10,
8-13, 12x45. Op 43-39 komt
15-20,19-24, 9-14 en 13x44. Op
37-32 volgt een dam door
15-20, 19-24, 9-14, 13x33,
27x49.
Het enige antwoord dat wit
heeft en dat zwarts 16-21 to
taal ontkracht is 38-33!!! De
dam die zwart dan kanjiemcn
is voor hem verliezend: 27-32,
19-23!! (29x16) 14-20, 9x47 en
nu komt wits antwoord: 28-22
(17x28) 48-42 (47x49) 31-27
(49x21) 26x6!! en deze stelling
wint voor wit.
De tweede opgave, afkomstig
uit een partij Burgerhout-
(16x27) 31x21 (18-22) 40-34
(13-18) 24-19 en wit wint heel
simpel. Men ga dit na!
Schijff (Burgemeester
Kooymanscup, 1972) had als
vraag: wit is aan zet, hoe wint
hij of hoe maakt zwart remi
se? Welnu, een remisegang
voor zwart zit er niet in. Aan
vankelijk dacht ik het wel,
maar dat was een vergissing.
Wit kan op twee manieren win
nen in deze stand. De mooiste
manier is 40-34 (17-21 ver-
plicht) 23-19!! (12-17, nu volgt
op 28-23 een plakker door
25-30, op de ruil 9-14 was 28-22
gevolgd met een onpareerba-
re dreiging 24-19) 19-14!!
(9x20) 28-23 (8-12) 33-28 en
zwart heeft geen zet meer.
De tweede winstgang is aan
zienlijk minder mooi: 27-21,
9 11
js 3 m
13 u J li J 0
e» J J J
O Q Q.
o r1
h 11ra n
Het derde standje is uit een par
tij Burgerhout-Singerling
(RDC-GONA, 1976) De op
dracht luidde: hoe kan wit
zich winstkansen creëren??
Dat gaat als volgt: 1. 32-27!!! er
dreigt nu 38-32 waardoor
17-21 verhinderd wordt.
17-21, 2. 38-32 21-26, 3. 41-37
3-9 (A) 4. 40-34 9-14, 5. 24-20
14-19, 6. 20-15 19-24, 7. 15-10
24-30,8.en wit wint door bv.
34-29, 30-35, 10-5, 35-40, 27-21,
16x38, 37-32 etc.
De A- variant is aanmerkelijk
gecompliceerder. Na 3-8,
40-34, 8-12, 34-29, 12-17 (B) is
het uit, en na (B) 16-21, 27x16
ook, maar na (B) 25-30, 24x35,
13-19,35-30,19-23,29-24,22-28
is het zeer de vraag of wit nog
kan winnen of remise kan
maken.
De zet 1. 32-27 is een geniale zet,
maar blijkens de B-variant
ook een zeer riskante.
Het laatste probleem kreeg ik
eens van mijn collega Jan
Metz. De winstgang is erg
fraai en erg simpel: 1.47 42 (de
enige zet die wint) 16-21, 2.
41-36 32-37, 3. 42x31 21-26, 4.
31-27 26-31, 5. 22-17 31x11, 6.
36-31 21-17, 7. 31-27 en wit
wint.
JOOP BURGERHOUT.
(Ar
v A
Horizontaal
Heel vaak een bergplaats voor
drank
4. Het zeuren om graankor
rels.
8. Liep Tini naar de garage?
11Hoon er om de vis.
12. Als groente en vis door el
kaar komen hebt u geen
werk meer.
13. Pech voor een oudere die de
trekkracht uitoefent.
14. Daar een eed afleggen.
15. Ik ben An, zei ze, en ik moet
de weg vrij maken.
17. Regen uit Afrika.
20. Dit zijn wij en we vinden 't
nog fijn ook.
23. We zijn van de club en heb
ben pijn gehad.
26. Mijn familie is boven de
eerste.
27. Een voorzetsel fabriceren
en verpletteren.
De prijs van 25.- werd toege
kend aan mevr. Teljeur,
Burggravenlaan 96 te Lelden.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met in de linker
bovenhoek vermelding
"Kruiswoordraadsel" voor
donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad.
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
29. Duizend liter peper voor
een speelgoed houtje.
31. Een ander komt hierheen.
32. Thee zit in Rome onder de
grond.
33. U moet het juist niet voor
doen, integendeel.
34. Het verhandelen van bo
men in Zuid-Holland.
Vertikaal
1. Gewas dat in 't voorjaar
feestelijk bloeit?
2. De Reest stroomt om te be
ginnen in Drenthe.
3. De verschillende spraken
van Toos opgeteld.
5. Vogelgereedschap voor een
paard.
6. Elly roemen om haar stud ie.
7. En in de toren zal ik het op
schrijven.
9. Roemen bij de pijlen.
10. Eierfeest.
16. Een reder en geen doctor,
dat zij hiermee vermeld.
18. Stuur E per expresse hier
heen.
19. Dieren voor de poes.
21. S.O.S., met krijt op dit kou
de stuk.
22. 't is de zuster wel, zij die
daar loopt.
23. 'n onbehaarde stof.
24. Het snijdt aan twee kanten
achter de deur voor 't klein
tje.
25. Het minder worden van
gindse gang.
28. Een voorbeeldige gril van
El.
30. Onder anderen de kern van
de binnenplaats.
