Opzienb arende
voorstellen
arbeidswetten
Spanje erkent recht op zelfbestemming van Sahara
Britse politici vechten
nu zonder handschoenen
In Zuid-Afrika
Krijgsgevangenen van Tanzanianen
Sadat: "PLO
heeft geen
recht op
westelijk
Jordanië"
HET BOEK VAN DE MAAND
IS DIT KEER EEN
BOEK VOOR DE JEUGD.
I
'J
WOENSDAG 2 MEI 1979
(Van onze correspondent)
MADRID - Spanje erkent het recht op
zelfbestemming van de inwoners van de
voormalige Spaanse woestijnkolonie
Sahara. Zo heeft de Spaanse premier
Suarez gisteren in Algiers gezegd. De
bewindsman onthulde dat hij in het
verleden meermalen met vertegen
woordigen van het Frente Polisario had
gesproken over de rol die Spanje zou
kunnen spelen ip het zoeken naar een
oplossing in het conflict over de Sahara.
De Spaanse premier noemde de dekolo
nisatie van de Sahara die eind 1975, on
verwacht en tegen de afspraken met Al
gerije en de autochtone bevolking in,
aan Marokko en Mauretanië werd over
gedragen, niet beëindigd.
Tijdens zijn tweedaagse bezoek aan Alge
rije heeft premier Suarez een onderhoud
gehad met Mohammed Abdelaziz, de se
cretaris-generaal van het Frente Polisa
rio. Met het oog op mogelijke vijandige
reacties van Marokko, die voor Spanje
nadelige gevolgen kunnen hebben, ver
klaarde Suarez dat dit onderhoud zich
had afgespeeld in een particuliere sfeer.
"Spanje zal actief meewerken aan de
oplossing voor de Sahara, een oplossing
die snel en rechtvaardig tot stand moet
komen", aldus de Spaanse premier.
Suarez meent dat het niet onmogelijk is
dat Spanje binnenkort met Algerije, Ma
rokko en Mauretanië aan tafel gaat zitten
om de diverse mogelijkheden te bespre
ken. In dit licht zal Suarez zo spoedig
mogelijk contact opnemen met zijn
Franse ambtgenoot Raymond Barre.
Waarnemers menen dat Spanje een we
zenlijke rol kan spelen in 'de vestiging
van een onafhankeljke staat onder lei
ding van het Frente Polisario. Frankrijk
heeft op papier een oplossing gereed lig
gen. Mauretanië zou daarin zijn in 1975
verworven gebied in het noorden af
staan en Marokko het gedeelte ten zui
den van Bu Craa overdragen. De Saha-
ranen zouden onder leiding van het Poli
sario genoegen moeten nemen met de
streek, die voor een groot gedeelte iets
zuidelijker ligt dan hun oorspronkelijke
woongebied ten tijde van de Spaanse
kolonie Sahara.
Marokko is een felle tegenstander van het
overdragen van enig grondgebied aan
het Frete Polisario. De Marokkaanse
vorst Hassan II beschouwt de drie-par
tijenovereenkomst van eind 1975 -
Spanje-Marokko-Mauretanië, waarbij
de Spaanse kolonie in handen kwam van
beide Afrikaanse landen en Spanje in
ruil daarvoor zijn aandelen in de fos-
faatmijnen mocht behouden en vissers
faciliteiten kreeg - als rechtsgeldig. On
langs gaf Mauretanië onder druk van Li
bië te kennen dat men bereid was zijn
aa,ndeel in het grondgebied van de
voormalige Spaanse kolonie aan de Sa-
haranen over de dragen. Dit bericht is
gisteravond door vertegenwoordigers
van het Polisario in Algiers bevestigd,
maar welingelichte bronnen in Noak-
chot, de hoofdstad van Mauretanië, heb
ben verklaard dat dit gerucht ongegrond
Zowel Algerije als Marokko beschikt over
sterke wapens om de buitenlandse poli
tiek van Spanje ten opzichte van
Nocrdwest-Afrika onder druk te zetten.
De Algerijnen steunen nog steeds stil
zwijgend de onafhankelijkheidsbewe
ging voor de Canarische Eilanden, de
MPAIAC, die zijn hoofdkantoor in Al
giers heeft. Bovendien heeft Algerije een
plan achter de hand om de Canarische
Eilanden volgens het internationaal zee
recht als Afrikaans gebied op te eisen.
Marokko, aartsvijand van Algerije en
van het Frente Polisario, kan Spanje
chanteren met het innemen van de twee
Spaanse enclaves aan de Marokkaanse
Middellandse Zeekust, de havensteden
Ceuta en Melilla. Algerije steunt in prin
cipe het streven van Marokka om deze
twee Spaanse steden op te eisen.
Leider van
Braziliaans
doodseskader
verongelukt
SAO PAULO (UPI/ANP) - De
vermoedelijke chef van het
beruchte Braziliaanse 'eska
der des doods', commissaris
van politie Sergio Paranhos
Fleury, is gisteren bij een val
van zijn jacht om het leven
gekomen. Een politiewoord-
voerder'zei'dat Fleury, hoofd
van de afdeling criminele za
ken van politie van Sao Paulo,
met familie en collega's op
een jachtclub aan de Atlanti
sche kust bij Sao Paulo was
toen het ongeluk gebeurde.
Toen hij aan boord van zijn
jacht wilde gaan gleed Fleury
uit en viel. Hij sloeg met zijn
hoofd tegen het dek en liep
daarbij dodelijk schedelletsel
op.
Commissaris Fleury werd door
bewonderaars geprezen om
dat hij er tien jaar geleden in
was geslaagd de stadsguer-
rillastrijders in Brazili'e uit te
schakelen. Hij stond bekend
als een zeer harde figuur, die
zich herhaaldelijk schuldig
maakte aan folteringen, hoe
wel men dat nooit officieel
heeft kunnen bewijzen. 'Ook
voor de bewering dat hij het
beruchte 'eskader des doods'
heeft opgericht zijn nooit af
doende bewijzen geleverd. In
verband met deze illegale
groepering werd hij driemaal
gearresteerd, maar steeds
vrijgesproken. Hij wees elk
verband met het eskader af en
zei dan: „Ik zou nooit bij zo'n
organisatie, als die al bestaat,
kunnen horen gezien mijn
morele, godsdienstige, pro
fessionele en politieke ach
tergrond".
Het 'eskader des doods' zou en
kele duizenden 'misdadigers'
op wrede wijze hebben ver
moord. Het eskader wordt er
echter ook van verdacht on
der het mom van een jacht op
misdadigers vele politieke te
genstanders van de regering
uit de weg te hebben ge
ruimd. 1
(Van c
correspondent)
JOHANNESBURG- Een door de Zuidafrikaanse regering
ingestelde commissie heeft voorstellen gedaan die moe
ten leiden tot opheffing van discriminatie in de arbeids
situatie. De opzienbarende conclusies van de commissie
zullen waarschijnlijk binnen niet al te lange tijd door de
Zuidafrikaanse regering worden overgenomen.
spraak ter gelegenheid van 1
mei verklaard dat "de Pale
stijnse bevrijdingsorganisatie
PLO niet kan beweren een
recht te hebben op westelijk
Jordanië en Gaza".
Hij ontkende de PLO dat recht
omdat "die organisatie be
staat uit een twintigtal orga
nisaties die elkaar beschuldi
gen van verraad".
"Ik heb geen enkel recht te
spreken over de Golan die aan
Syrië toebehoort, maar over
westelijk Jordanië en Gaza,
die niemand toebehoren, mag
ik wel spreken".
De Egyptische president haalde
fel uit naar Saoedi-Arabië. Hij
zei dat dat land invloed en
geld had gebruikt om een
collectieve verbreking van de
diplomatieke betrekkingen
van Arabische landen met
Egypte te organiseren. „De
huidige leiders van Saoedi-
Arabië werden gemotiveerd
door een verlangen het lei
derschap over de Arabische
wereld op zich te nemen".
Dp Iraanse minister van bui
tenlandse zaken heeft gister
middag officieel bekendge
maakt dat Iran en Egypte hun
diplomatieke betrekkingen
hebben verbroken. Deze be
vestiging komt 24 uur na de
aankondiging van het „bevel"
tot verbreken van de relaties,
dat de ajatollah Chomeini had
uitgevaardigd.
Sanjay Gandhi
opnieuw
gearresteerd
NIEUW DELHI (Reutei) - Sanjay
Gandhi, zoon van oud-premier
Indira Gandhi van India, is giste
ren tezamen met 390 volgelingen
gearresteerd na felle schermut
selingen met de politie waarbij
hij en verscheidene andere men
sen verwondingen opliepen.
De politie van Nieuw Delhi had
traangas gebruikt tegen een me
nigte van 2.000 betogers die de
monstreerde tegen regerings
plannen om speciale rechtban
ken in het leven te roepen om
mevrouw Gandhi en anderen te
berechten voor vermeende mis
drijven die zij in 1976 zouden
hebben bedreven toen zij regeer
de bij noodwet.
Sanjay Gandhi werd vorige week
ook gearresteerd maar daarna
vrijgelaten.
die met de naar
Zuidafrikaanse begrippen sensa
tionele aanbevelingen is geko
men, staat onder leiding van pro
fessor Nic Wiehahn. Maanden
lang heeft deze commissie de ar
beidssituatie in Zuid-Afrika gea
nalyseerd.
Thans nog schrijven de arbeidswet
ten in Zuid-Afrika aparte voor
zieningen op het werk voor voor
blanken en niet-blanken, wordt
geschoold werk voor blanken ge
reserveerd, krijgen blanken ho
ger loon en zijn vakbonden voor
zwarten niet geaccepteerd. De
commissie-Wiehahn wil dat al
deze discriminerende maatrege
len overboord worden gezet
Zij pleit voor erkenning van de be
staande 27 zwarte vakbonden, en
het recht om meer vakbonden op
te richten zonder onderscheid in
huidskleur, ras of geslacht
Het rapport van
samengesteld in opdracht van
minister Fanie Botha (arbeid), die
grote invloed heeft binnen de re-
gering-Botha. De commissie is
voorstander van een arbeidsraad,
waarin werknemers, werkgevers
en de staat kunnen praten over
zich voordoende problemen in de
arbeidssituatie
Informatieschandaal
De Erasmuscommissie, die sinds
enkele maanden bezig is met een
onderzoek naar het schandaal
binnen het Zuidafrikaanse mi
nisterie van inlichtingen heeft de
procureur-generaal van Trans
vaal gevraagd om de vroegere
minister van inlichtingen, dr
Connie Mulder, voor het gerecht
te dagen. Mulder werd vorig jaar
na talrijke onthullingen over cor
ruptie en het misbruik van belas
tinggelden in zijn ministerie ge
dwongen om te bedanken.
Hij moest bovendien als leider van
de Transvaalse vleugel van de
Nationale Partij aftreden. De
vroeger minister weigerde vorige
week om als getuige voor de Er
asmuscommissie te verschijnen.
Volgens hem zou het verhoor
„niet fair zijn". In plaats daarvan
overhandigde Mulder documen
ten met zijn eigen versie van het
informatieschandaal aan de
pers.
Bovendien maakte hij zondag in
een Afrikaans weekblad bekend
dat het nieuwsmagazine To the
point door zijn ministerie was be
taald en door dr. Eschel Rhoodie
in samenwerking met de Neder
landse uitgever Hubert G. Jussen
was opgericht. De Zuidafrikaan
se zogenaamde „comissions act"
stelt dat iemand die weigert als
getuige voor een commissie te
verschijnen met zes maanden ge
vangenis kan worden ge
straft.
Intussen probeert de Zuidafri
kaanse regering vertwijfeld van
het informatieschandaal, dat nu
al meer dan een jaar de gemoede
ren bezighoudt, af te komen. Zij
deed maandag de eerste stap om
thans zoveel mogelijk open kaart
te spelen. Pik Botha, de minister
van buitenlandse zaken, maakte
bekend dat het weekblad To the
Point met 14 miljoen rand (28
miljoen gulden) werd gefinan
cierd. Thans wordt overwogen
om het nieuwsmagazine aan een
privè-maatschappij te verkopen.
Tevens werd bekendgemaakt dat
de regering bereid is alle nog ge
heime projecten van het vroegere
departement van inlichting aan
de Volksraad - het Zuidafrikaan
se parlement - voor te leggen
Geheime projecten, die in het
belang van Zuid-Afrika niet be
kendgemaakt kunnen worden,
zullen in elk geval ook aan de op
positiepartijen worden voorge-
OEGANDA - Tanzaniaanse
soldaten vernederen soldaten
van Amin door ze op en neer te
laten springen. De Tanzania
nen namen de Oegandese solda
ten gevangen in Busia.
China heeft imniddels de nieu
we Oegandese regering van
president Jussuf Luie erkend.
Dit is door radio-Kampala be
kendgemaakt.
De commissie voor buitenlandse
zaken van de Amerikaanse Se
naat heeft gisteren een wets
voorstel aangenomen waarin
opheffing ibordt bepleit van het
embargo op de invoer van koffie
uit Oeganda. Dit is het voor
naamste exportartikel van het
land.
Het embargo werd vorig jaar
door de Amerikaanse regering
ingesteld. De commissie wil
verder herstel van de humani
taire hulp aan Oeganda, die
verscheidene jaren geleden
werd gestaakt met het doel het
bewind van Amin te isoleren
(Van
correspondent)
LONDEN - Nu ongeveer 30 miljoen
Britse kiezers morgen naar de
stembus gaan, gaat het in de
campagne hard toe. De politici
hebben de handschoenen uitge
trokken. Daarbij komt dat de
laatste opiniepeilingen Labour
een voorsprong geven van welis
waar maar 0,7 procent, maar
niettemin een voorsprong nadat
zij ruim 15 punten op de Conser
vatieven hadden achtergele
gen.
De afkalving van de positie van To
ries is voor het leeuwedeel het
ADVERTENTIE
Een jeugdboek voor kinderen
van 10-16 jaar. 100 jaar geleden heet
het en het speelt rond 1860.
De hoofdpersoon is Claartje Haas.
Een meisje dat van een klein
dorpje in Friesland via een aantal
omzwervingen in de grote stad
Amsterdam terechtkomt.
Jeugdboeken romantiseren vaak
historische feiten en vergeten veelal
de vervelende kanten van het leven
in die tijd. In dit boek maakt de
jonge lezer kennis met de werkelijk
heid van toen.
Het doen en laten van gewone
mensen. En dat „gewone"
betekende honderd
jaar geleden meestal:
gewoon arm
100 Jaar geleden is ge
schreven door het
schrijverscollectief: I lans
Dorrestein, Karei Eykman,
Kies Moonen, Fetze
Pijlman, Arié Rampen..
Jan Riem en W illem
Wilmink.
Het bevat vijftig schit
terendetekeningen in
kleur van Fiel van dei-
Veen en veertig
[ycyéM, MnVf fki van mr mn
too jaar
historische foto's en documenten.
Kortom, 10(1 jaar geleden is een
leerzaam en tegelijkertijd een lekker
spannend lecs-on kijkboek.
jggi
„100 jaar geleden" in speciale
Boek van de Maand oplage f 19,50. Na 2 juni f34,50.
2 juni. Echter zolang de v
werk van premier James Callag-
han zelf die in de afgelopen tien
dagen onophoudelijk heeft uit
gelegd dat het verkiezingspro
gramma van de Conservatieven
de inflatie in de hand zal werken,
de werkloosheid zal doen toene
men en prijzen zal doen stijgen.
Callaghan staat wat dat betreft
sterk, want waar Labours verkie
zingsprogramma in elk geval een
minimum aan cijfers geeft, wei
geren de Tories getallen te noe
men zodat hun beloften weinig
vastheid bieden.
Vreemd genoeg was het niet Mar-
gareth Thatcher die het eerst tot
een aanval op Callaghan over
ging, maar haar voorganger Ed
ward Heath. Callaghan had ech
ter zijn antwoord klaar „Heath
kan het niet over zijn hart krijgen
iets goeds over Thatcher te zeg
gen, daarom valt hij mij aan". En
het is inderdaad opvallend dat
Heath, die nog steeds over een
niet te verwaarlozen aanhang on
der de Conservatieven parlemen
tariërs beschikt, in deze campag
ne zo goed als zijn eigen weg is
gegaan en bijna geen woord heeft
vuil gemaakt aan zijn partijleid
ster.
En al wordt dan ook gezegd dat hij
kans maakt om in een Tory-kabi-
net minister van buitenlandse
zaken te worden, het is niet waar
schijnlijk dat Margareth That
cher zonder pressie van anderen
snel tot die benoeming zal over
gaan. Want Heath beschouwt
zichzelf, ondanks de machts
greep die Thatcher aan de top
bracht, nog steeds eigenlijk als de
rechtmatige, tijdelijk op een zij
spoor gerangeerde Tory-lei-
der.
Zelfs in de Verenigde Staten wor
den in een verkiezingscampagne
niet zoveel opiniepeilingen ge
houden als in het Verenigd Ko
ninkrijk. De Britse campagne
heeft dagelijkse peilingen, niet
alleen landelijk, maar ook regio
nale, locale en zelfs in kiesdistric
ten die als barometers worden
beschouwd voor het hele land.
Maar behalve deze zijn er ook
peilingen over de populariteit
van de belangrijkste politici en
zelfs een over de toespraken van
Margareth Thatcher.
In deze laatste peiling werden bij
voorbeeld vragen gesteld over de
inhoud van wat zij te vertellen
had, de stijl waarmee ze dat doet,
haar oprechtheid, en de waarde
ervan voor de kiezers. Op een
ranglijst van tien naar beneden
haalde ze niet meer dan een zes
als hoogste score. Het weekblad
The Economist kwam met een
uitslag waaruit bleek dat 52 pro
cent van de ondervraagden de
voorkeur gaf aan een man als eer
ste minister, tegen 16 voor een
vrouw. En dat gold voor zowel
mannen als vrouwen die werden
ondervraagd.
De lachende derde in deze verkie
zingen zouden wel eens David
Steel en zijn liberalen kunnen
worden. Steel heeft in de afgelo
pen weken 9000 kilometer afge
legd en er steeds weer de nadruk
op gelegd dat de liberalen in het
komende parlement de doorslag
kunnen gaan geven wanneer er
geen duidelijke meerderheid is
voor Labour of de Conservatie-
De liberalen die in het opgedoekte
parlement 13 zetels hadden, ho
pen er nu 20 te krijgen maar
waarschijnlijker is dat het er niet
meer dan 6 of 7 zullen worden.
Niettemin heeft Steel zich nu al
ingesteld op een rol als assisten
tregeringsleider. Bij zijn terug
keer deze week in Schotland,
waar hij vandaan komt, zei hij dat
hij al bezig was aan voorstellen
om met een van de grote partijen
in zee te gaan en tot een coalitie te
komen.
Het is de elfde keer dat de Britten
sinds 1945 algemene verkiezin
gen houden. Wanneer Labour het
haalt, zal het de eerste keer zijn
dat de partij drie verkiezingen
achter elkaar wint. En als de
voortekenen niet bedriegen zal
het de tweede keer sinds 1929
zijn, dat geen van de twee grote
partijen een duidelijke meerder
heid in het parlement behaalt. Is
dat een aanwijzing dat ook En
geland rijp wordt voor een meer-
partijenstelsel, waarvoor dan
eerst het districtenstelsel plaats
zal moeten maken voor het prin
cipe van evenredige vertegen
woordiging?
Behalve de liberalen kunnen de re
gionale partijen niet worden
verwaarloosd. Na de verkiezin
gen in 1974 hadden zij samen 19
zetels in het parlement de Ulster
Loyalists (Noord-Ierland) hadden
er 11, de Schotse nationale partij
7, en Plaid Cymru (Wale^ 2.
Volgens de laatste peilingen zullen
de Schotse nationalisten het
waarschijnlijk afleggen tegen
Labour en daarmee zal ook de
kwestie van een mate van zelfbe
stuur (devolutie) voor Schotland
vermoedelijk voorlopig van de
baan zijn.
Een van de vragen die de Tories aan
de orde hebben gesteld als af
schrikmiddel is of premier Cal
laghan de volledige parlementai
re termijn van vijf jaar zal uitzit
ten, mocht hij gekozen worden,
of dat hij net zoals zijn voorgan
ger Harold Wilson, er plotseling
uit zal stappen. In dat geval, we
ten de Tories te melden, zullen de
extreem linksen in Labour zoals
de minister van energie Tony
Benn of de leider van Labour in
Westminster, Michael Foot, de
macht overnemen en kan het
Verenigd Koninkrijk zich voor
bereiden op een marxistisch be
wind.
Callaghan heeft zelf nadrukkelijk
gezegd bij herverkiezing de vol
ledige termijn te zullen afmaken
en hij verzekerde de Tories, dat
Labour nooit onder de invloed
van de trotzkisten zou ko-
