'Britse koningin leeft
bij gratie van de IRA'
Gesprek
meteen
IRA-
man
ZATERDAG 30 APRIL 1Ü79
EXTRA
PAGINA 31
Door Frits Beutick
BELFAST/Armagh - Voor
af waren er duidelijke af
spraken gemaakt. Geen
namen en vooral ook geen
foto's. De tekst van het in
terview wilden ze vooraf
inzien, hoewel ze geen let
ter Nederlands konden le
zen. Een andere afspraak
was. dat het gesprek niet
door zou gaan als er iets
ongewoons aan de hand
zou zijn. Zouden er op
loopjes in de straat zijn. of
mocht het Britse leger
zich manifesteren, dan
was gewoon en onopval
lend doorlopen het pa
rool.
We zullen hem voor dit ver
haal John noemen. Vier
jaar geleden tijdens een
bezoek aan Belfast had ik
hem leren kennen in een
pub op de Falls Road. Het
was juli en geheel Noord-
lerland stond in het teken
van de feesten en de para
des die de protestanten in
die maand aanrichten.
Het geschiedkundig feit is
overbekend: in juli 1690
versloeg de protestantse
Willem de derde de katho
lieke Jacobus de tweede
aan de rivier de Boyne en
dat is nog steeds de reden
voor uitbundig feestvie-
Vanwege één en ander wa
ren veel katholieken tij
delijk naar de Ierse Re
publiek uitgeweken,
maar John verklaarde
luidruchtig nimmer voor
de protestanten te zullen
wijken. "Zelfs al was ik de
laatste katholiek in Bel
fast, dan nog bleef ik hier
rustig wonen. Dit is net zo
goed mijn stad als van de
protestanten", had hij
uitgeroepen. En toen we
later in een serieuzer ge
sprek verzeild raakten
bleek waar te zijn wat ik
al vermoedde: hij was
praktizerend lid van het
Strijdvaardige gezichten in
een van de befaamde protestan
ten- ofwel oranjemanen in Bel
fast.
Ierse Republikeinse Le
ger (IRA), deed mee aan
bepaalde acties van deze
organisatie en was bo
vendien heilig en on
wrikbaar overtuigd van
zijn gelijk. Een gelijk dat
gesprekken geuite kritiek
kon doorstaan en dat hij
met een soms angstaanja
gende felheid verdedigde.
Na het eerste gesprek in
Kelly's bar hielden we re
gelmatig contact.
Tot hij opeens taal noch te
ken meer gaf en ik ver
moedde dat hij ofwel ge
dood. ofwel geïnterneerd
was. Via een vrij inge
wikkelde samenloop van
omstandigheden vernam
ik dat hij twee jaar gele
den met zijn auto van de
Ml Motorway was afge
rold en dat hij daaraan
blijvende invaliditeit had
overgehouden. Met als
gevolg dat hiiw aardeloos
voor de IRA was gewor
den. Na grote aarzelingen
9B met RMT veel nslrn-
ties bleek hij bereid te
zijn om over zijn periode
bij het republikeinse le
ger te praten. Uitdrukke
lijk had hij vooraf gesteld
zich nog steeds uitermate
nauw bijderepublikeinse
zaak betrokken te voelen
en dat hij het heel erg be
treurde voorlopig niet
meer voor de IRA actief te
kunnen zijn.
De afspraak vond tenslotte
plaats in Armagh. Een
overwegend katholieke
provinciestad in het zui
den van Noord-Ierland.
Het interview verliep
verder zonder storingen.
Zij het. dat gedurende ons
hele gesprek een zw ijgen-
de man naast John zat, die
zich niet voorstelde, en
die duidelijk een rem
mende werking had op de
vrijheid waarmee hij
antwoorden gaf.
ARMAGH - Als binnenkomer
had ik een pamflet meege
nomen van de Noord-Ierse
politie, de Royal Ulster Con
stabularies, waarop de gevol:
gen beschreven stonden van
de bomaanslag op een hotel in
Castlereagh. In dit hotel was
juist een gezelschap aanwezig
dat had meegedaan aan een
autorally toen de brandbom
ontplofte. Twaalf
werden door de j H
dood en dertig gewond. On
der hen een aantal kinderen.
Het pamflet laat een foto van
een totaal verbrand lijk zien,
en roept enkele malen uit:
"Murder, murder, murder."
Zorgvuldig legde ik het stuk
papier voor hem neer en
vroeg hoe hij zich met hart en
ziel kan verbinden aan een
organisatie die dit soort gru
weldaden pleegt.
"Het is een slecht voorbeeld wat
je hebt meegebracht. Ik be
doel dit soort gevolgen zijn
niet tekenend voor de acties
van de IRA. Het is wel zo, dat
wanneer zaken als dit gebeu
ren hierin meteen een aanlei
ding bestaat voor de Britse
publiciteitsmedia en groepen
als de RUC. om de IRA zo
zwart mogelijk af te schilde
ren. Ik hoef, dacht ik, niet
meer te vertellen dat de IRA
vóór het plegen van een bom
aanslag altijd waarschuwt.
Bekend is ook, dat we altijd
een speciaal wachtwoord ge
bruiken om de talloze valse
meldingen te ontzenuwen.
Ook in het geval van dit hotel
lag het in de bedoeling te
waarschuwen. Door fouten
die wij volledig erkend heb
ben, is die waarschuwing niet
afdoende geweest. De men
sen hadden te weinig tijd om
te vluchten. Dat is iets wat ons
erg spijt, maar ik zie niet in
hoe deze gebeurtenis kan
dienen als basis voor een in
terview over de IRA. Het be
trof hier een uit de hand gelo
pen zaak die verder niets te
maken heeft met datgene wat
door de republikeinen wordt
beoogd. Het is slechts een ex
ces dat door de Royal Ulster
Constabularies en de Britten
wordt uitgebuit. Feit is: het is
hier oorlog. En in oorlogen
vallen nu eenmaal, zonder dat
de partijen dit willen, on
schuldige slachtoffers. Wij
sturen echter niet aan op het
maken van onschuldige
slachtoffers. Hoewel dat vaak
zo wordt gesteld. Je moet het
zo zien: je kunt een verhaal
over verkeersveiligheid ook
niet ophangen aan één groot
verkeersongeluk waarbij zo
veel doden zijn gevallen".
Burgerdoelen
- Het maken van onschuldige
slachtoffers mag dan het we
zen ran de IRA niet zijnjeit is
wel dat dezelfde IRA met de
regelmaat van de klok aan
slagen pleegt op burgerdoe
len. Aanslagen derhalve,
waarbij bewust het risico
wordt gelopen dat er onschul
dige slachtoffers vallen.
"Maar dat is een tactiek die het
hele wezen van deze oorlog
bepaalt! Je moet donders
goed beseffen waar het ei
genlijk om gaat. Het is een
onafhankelijkheidsstrijd van
de Ieren, verenigd in de IRA.
tegen de Engelsen. De Engel-
sen hebben Noord-Ierland
bezet en wij voeren actie te
gen de bezetter. Dat brengt
me er trouwens meteen toe
om het fabeltje uit de wereld
te helpen dat wij tegen de pro
testanten vechten. Dat ver
haal is door de Engelsen ge
lanceerd om de aandacht van
de werkelijke problemen af te
leiden. Wij vechten tegen de
Engelse bezettingsmacht. En
uiteraard tegen de pro-Britse
elementen in de Ierse sa
menleving. De collabora
teurs. Het zal ons echter een
zorg zijn of die protestants of
katholiek zijn. Misschien
worden katholieken zelfs nog
wel harder aangepakt... dat
zou best kunnen, ja.
Maar goed, over die burger
doelen. Wij vechten tegen de
Engelsen en dat houdt in dat
alle voorzieningen en instel
lingen waaruit de Engelsen
profijt kunnen trekken moe
ten worden vernietigd. On
dernemingen met Brits kapi
taal, de spoorlijnen die door
het leger worden gebruikt,
benzinepompen waar de Brit
ten hun brandstof betrekken,
pubs waar pro-Britse ele
menten hun plannen gereed
maken, dit alles moet worden
vernietigd. Het is de taktiek
van de IRA om het leven voor
de Engelse bezettingsmacht
zo moeilijk mogelijk te ma
ken. Alle zaken waaruit de
Engelsen profijt kunnen
trekken moeten verdwijnen.
En daarbij streven we ernaar,
door het geven van waar
schuwingen, dat er zo min
mogelijk slachtoffers vallen.
Dit is een tactiek die niét a'oor
onze republikeinen is uitge
vonden, maar die in alle lan
den waar verzet tegen de be
zetter bestaat, wordt uitge
voerd. Ik meen dat dat ook in
Nederland zo is geweest tij
dens de tweede wereldoorlog.
Ook toen werd er gesaboteerd
en toen ook werden er over
vallen gepleegd. Maar ik heb,
over een volk dat door een
ander volk dreigt te worden
overheerst nog een veel beter
voorbeeld voor je.
Pamfletten
Welnu, in de tweede wereld
oorlog toen de Britten ver
wachtten dat de Duitsers ie
der ogenblik voor hun deur
zouden staan, werden er door
de Engelse regering diverse
boekjes en pamfletten uitge
geven waarin 'stond beschre
ven hoe de Engelsen de Duit
sers welkom zouden moeten
heten. De methoden die
daarin staan, zijn geweldda
diger dan welke methode ook
die ooit door de IRA is ge
bruikt. Let wel, deze boekjes
waren niet voor de grootmoe
der en de kantoorklerk. Deze
gewond (Archieffo
en bom tot ontploffing kwam.Bij deze explosie i
boekjes werden door de En
gelse regering voor dezelfde
situatie in omloop gebracht
als waar Noord-Ierland zich
nu in bevindt: het land bezet
door een buitenlandse bezet
tingsmacht.
Ik heb zo'n boekje meege
bracht. Een pocketboekje:
Mr Bert Leavy's Guerilla
Welfare, waaruit ik je enkele
teksten wil voorlezen. Luister
maar. "De vijand zal de mees
te personenwagens die niet
zijn vernietigd voor zijn eigen
doeleinden willen gebruiken.
En soms zal hij een Brits
staatsburger gebruiken om
hem in zo'n auto te vervoeren.
In Brussel dwongen de Duit
sers Belgische vrouwen om
de auto's van de officieren te
besturen. Als je achter een
muur of achter een boom
staat en je hebt een granaat of
een bom bij je, en er komt zo'n
auto met officieren aan, zorg
dan dat die auto wordt op
geblazen. Zelfs al wordt hij
bestuurd door je beste vriend.
Je vriend had niet anders ge
wild dan dat je die auto had
opgeblazen.
Booby-traps.
Ik kan je nog andere delen uit
dit boekje voorlezen. Over het
maken van booby-traps, een
IRA tactiek die nu door de
Engelsen heel vaak is veroor
deeld, over hoe je krijgsge
vangenen na ze uitgehoord te
hebben, onopvallend kunt la
ten verdwijnen - hetgeen in
strijd is met de bepalingen
van de Geneefse conferentie -
en er staan aanslagen op fa
brieken in beschreven waar
bij in het geheel geen reke
ning wordt gehouden met de
levens van de in die fabrieken
werkende arbeiders.
Wat ik alleen maar wil zeggen, is
dat de Britten in de tweedi
wereldoorlog het belang van
aanslagen op bepaalde bur
gerdoelen door een bezet
volk. wel degelijk onderken
den. Ze zouden hierbij min
der rekening hebben gehou
den met het leveo van on
schuldige slachtoffers, dan de
IRA dat nu doet. Voor hun
verontwaardiging hebben we
binnen de ERA daarom maar
éen woord: schijnheiligheid
Toch ligt, mijns inziens, het ple
gen van aanslagen op treinen
en fabrieken en officiersauto's
anders dan het opblazen van
bioscopen, pubs en dancings.
Dat is een nuanceverschil. Het
gaat er gewoon om waar je de
grens legt Bij ons ligt die
grens duidelijk bij de vernie
tiging van alles wat de vijand
tot voordeel kan strekken. En
als je een leuk primeurtje wilt
hebben dan kan ik je meede
len dat daar heel expliciet het
accent op zal liggen bij het
voorjaarsoffensief van de
IRA. Je hoeft daar verder
niets over te vragen, omdat ik
er verder toch niets over zeg.
Wij gaan echter aanmerkelijk
zorgvuldiger met de levens
van onschuldigon om dan de
Engelsen dat van plan waren
in de tweede wereldoorlog."
-Is de term oorlog voor datgene
wat jullie doen niet een beetje
opgeblazen. Je hebt me net
proberen te overtuigen dat
een guerrilla-oorlog noor de
IRA gunstiger is dan een di
recte copfrontatie met het En
gelse leger. Maar het opblazen
van die paar pubs en winkels
kun je toch moeilijk een echte
oorlog noemen. Mensen die
naar jullie eigen zeggen jullie
grootste vijanden zijn lopen
gewoon vrij door Belfast en
hebben niets te duchten. Een
man als Paisley heeft de zaak
van de IRA misschien meer
kwaad gedaan dan een heel
Engels leger en toch geniet hij
een ongestoorde rust. Toen de
Engelse koningin naar
Noord-Ierland kwam blies de
IRA hoog van de toren, maar
er ge beu rde mets. Het lijkt wel
of jullie bang zijn voor iets
meer dan kwajongensstreken
Onzin
"Dat is onzin! Om met koningin
Elizabeth te beginnen: ik
dacht dat de IRA onmogelijk
duidelijker kon laten merken
hoe machtig hij is, dan juist
tijdens het bezoek van Eliza
beth. Je hebt er geen flauw
idee van hoeveel veilig
heidsmaatregelen er waren
genomen toen de Britse ko
ningin naar Noord-Ierland
kwam. Het krioelde van vei
ligheidsmensen, scherp
schutters, soldaten en andere
figuren. Desondanks is de
IRA er in geslaagd een bom
tot ontploffing te brengen in
de universiteit van Coleraine,
precies twee uur voordat ze
daar aankwam Ik bedoel, het
was een heel koud kunstje
geweest om die bom twee uur
later te laten ontploffen en
dan was de koningin ook op
geblazen. Juist door die ex
plosie. juist door het feit dat
een dergelijke actie mogelijk
is terwijl er vreselijk veel
mensen op de been zijn om
een dergelijke actie te voor
komen. toont de kracht van
de IRA. Dat de Engelse ko
ningin nog leeft is bij de gratie
van de IRA.
En dan wat Paisley betreft: we
bedenken ons echt wel twee
keer voordat we hoge ver
antwoordelijken gaan doden.
Ik wil voorop stellen: als de
noodzaak zich voordoet zul
len we beslist niet schromen
om bepaalde elementen te li
quideren. We zouden Paisley
kunnen doden, maar het is
voor de IRA helemaal niet
aantrekkelijk om zulks te
doen. Het doden van zo'n man
kweekt ongelooflik veel
agressie; het is waarschijnlijk
dat in zo'n geval een nog radi
caler element dan Paisley zyn
plaats inneemt Nuttiger is
het om de aanhanger^ van
Paisley bij hem weg te lokken
en in dit opzicht worden geen
slechte resultaten bereikt De
grote staking die Paisley vo
rig jaar wilde organiseren
mislukte falikant
- Stel de IRA teint de strijd. De
Engelsen zijn i>erdwencn uit
Noord-Ierland en Ierland is
één geheel. Hoe ziet Ierland er
dan uit''
"Ierland zal er dan eindelijk uit
zien, zoals het er uit hoort te
zien. We hebben dan een Ierse
republiek met tweeëndertig
graafschappen die in belang
rijke mate gedecentraliseerd
zal zijn. Ierland is het land
met het minste aantal plaat
selijke bestuurders in West
Europa. Om meer voeling met
het volk te hebben zal een Ier
se republiek zoals die door
het republikeinse leger voor
wordt gestaan zeer sterk ge
decentraliseerd moeten zijn.
Verder zullen buitenlandse on
dernemingen met buiten
lands kapitaal het land moe
ten verlaten. Want wat de
economie betreft vertoont
Ierland het beeld van veel
ontwikkelingslanden: On
dernemingen die hier veel
geld verdienen en elders in
vesteren. Op zo'n manier
vindt een enorme stroom van
kapitaal uit Ierland plaats. De
ondernemingen en de grond
moeten Iers zijn. Dat mag je
een nationalistische gedach-
tengang vinden, maar zulks is
in feite de enige mogelijkheid
om een socialistische Ierse
republiek op te bouwen. Een
republiek dus, waarby de
belangen van het volk voorop
staan. Te lang heeft dit land
moeten lyden onder de nuk
ken van buitenlandse landhe
ren en ondernemers. De grote
hongersnood, de werkloos
heid in Belfast, de verpaupe
ring van de bevolking, het zijn
allemaal zaken die zeer direct
te maken hebben met de acti
viteiten van buitenlandse
profiteurs. We zyn nu zover
dat we vinden dat ondanks de
moeilijkheden die dit mis
schien zal opleveren Ierland
door Ieren bestuurd moet
worden, niet alleen in poli
tiek. maar ook in economisch
opzicht.
De IRA ziet Ierland als een ont
wikkelingsland en niet als
één van de rijke Westeurope-
se landen. We zyn er dan ook
tegen dat de Ierse republiek
lid is geworden van de club
van de EG-landen.
- Een laatste vraag: je noemde
net het feit dat de grond in Ier
se handen moest komen. Doel
je daarmee ook op de grond
die op het ogenblik in handen
i buil
ntan
Met name hebben veel Neder
landse toeristen grond ge
kocht in west Cork en Kerry.
"Misschien bedoel ik juist die
grond wel. Natuurlijk is het
goed dat er tounsten naar
Ierland komen Maar we vin
den het oryuist dat deze bui
tenlanders Ierse grond in be
zit nemen. In de door jou ge
noemde gebieden ryst de
grondverkoop helemaal de
pan uit. Vooral sinds jullie
koningin daar een buiten
heeft gekocht. Door sommi
gen wordt gezegd dat het
noord-oosten van Ierland is
bezet door de Engelsen en dat
het zuid-westen is bezet door
Hollanders. Duitsers en Fran
sen. Daar zit wel iets in En ik
geloof dan ook zeker dat er
grote mocilykheden zullen
gaan ontstaan als veel bui
tenlanders zich in deze van
oudsher agrarische gebieden
