„Angst voor
borstkanker
vaak erg groot
BLIKSEM
TREFT
STOPLICHT
SYSTEEM
IN ALPHEN
Horen we n u?
Jiyi.ljWiU.lML
ONDERZOEK
GEVAAR
VAN HUIZEN
BOUW IN
BUURT VAN
LEIDS LAB
RIJNSBURG WIL
VIA RECHTSZAAK
BAKKER KWIJT
VAN BOUWTERREIN
Aanleg van Rijndijk-
stoplichten begonnen
Leidenaar (19)
mishandeld
na aanrijding
„Bedelbrief uit
Boskoop om geld
voor ivegen-herstel
Afscheid mr. Gallas
van Alphen op 12 mei
)ONDERDAG 26 APRIL 1979
i Leiden werd in 1975 een bevolkingsonderzoek naar
borstkanker gehouden onder vrouwen van 35 jaar
en ouder. De hulp van speciaal voor het onderzoek
opgeleide vrouwen stond centraal. Er werden
23.079 vrouwen opgeroepen. Zeventig procent van
hen kwam voor onderzoek. Vijfenzeventig procent
van de opgekomen vrouwen werd door de onder
zoeksters niet doorverwezen naar de betrokken
artsen.
/an de 3945 vrouwen die naar één van de artsen wer
den doorverwezen, werden er 2446 doorgelicht. Er
werd bij 42 vrouwen borstkanker ontdekt. Buiten
het bevolkingsonderzoek om werden in dat jaar
nog veertig gevallen van borstkanker ontdekt in
Leiden.
Eén van de stellingen van De Jong: "De vrijwillig
sters die het bevolkingsonderzoek op borstkanker
in Leiden in 1975 opzetten en uitvoerden, bewezen
dat de gezondheidszorg hen als leken inderdaad
een grote zorg was".
LEIDEN - Artsen moeten méér routine-onder
zoeken naar borstkanker verrichten. Verder zijn
er veel mensen met een haast onoverkomelijk
grote angst voor kanker.
Dit zijn conclusies uit twee
rapporten over een Leids
bevolkingsonderzoek op
borstkanker, dat 4 jaar
geleden werd gehouden.
Bij de controle op borst
kanker, is een actief be
leid van de huisarts nood
zakelijk, zo meent chirurg
W. de Jong uit Abcoude,
die woensdag 2 mei pro
moveert op zijn studie
"Bevolkingsonderzoek
op borstkanker in Leiden
1975".
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Blikseminslag ia de gemeen
telijke verkeerslichtenrege
ling heeft - gisteren de gehele
dag gezorgd voor een gebrek
kig functionerend stoplich
tensysteem in Alphen aan den
Rijn.
Op een aantal plaatsen func
tioneerden de lichten in het
geheel niet meer. Dat betrof de
kruisingen van de Prins
Bemhardlaan met de Irene-
laan en de Tolstraat, het
kruispunt Lijsterlaan- Wil
lem de Zwijgerlaan. het ge
hele centrumgebied rond
winkelcentrum de Aarhof en
tenslotte de aansluiting van
de Ambonstraat op de Willem
de Zwijgerlaanbij welke in
stallatie de blikseminslag
plaatsvond.
Noodprogramma
De overige verkeerslichlenin-
stallalies gingen na de inslag
direct over op een ''noodpro
gramma", door het uitvallen
van de centrale computer die
normaal de stoptijden regelt
aan de hand van het ver
keersaanbod. De nog wel wer
kende lichten reageerden
daardoor de gehele dag niet
meer op de intensiteit van het
verkeer, maar deden hun
werk volgens een normale re
gelmaat.
De Alpheuse gemeentepolitie,
die onmiddellijk maatregelen
kon nemen doordat de storin
gen gesignaleerd werden door
een op het politiebureau ge
plaatst controlebord. is na de
inslag ('s ochtends kort na
achtenbijgesprongen in het
regelen van het verkeer. Er
hebben zich volgens een
woordvoerder van de politie
geen noemenswaardige ver
keersproblemen voorgedaan
Schade
Intussen heeft de dienst openba
re werken zich gisteren met
man en macht beziggehouden
met de reparatie van de ver
keerslichtenregelaar. Pas
vanmorgen functioneerde
alles weer normaal. De schade
bedraagt volgens een eerste
schatting enkele duizenden
guldens.
Overigens zijn twee verkeers
lichtinstallaties in Alphen
buiten schot gebleven bij de
blikseminslag Dat betreft
twee provinciale installaties
in de Herenweg/Oranje Na-
ssausingel (de installatie die
het dichtst bij Leimuiden ligt)
en die bij de brug over het
Aarkanaal.
groep sociale geneeskunde en de
vakgroep psychiatrie van de
Lcidse universiteit. Dit onder
zoek houdt zich bezig met de ach
tergronden en motieven van
vrouwen die niét aan het borst
kankeronderzoek in Leiden heb
ben meegewerkt.
Opkomst
De onderzoekers menen uit de on
derzoeksresultaten te mogen af
leiden dat een belangrijke verho
ging van de opkomst in de toe
komst niet te verwachten is. Dat
komt onder meer door het grote
percentage reeds gecontroleerde
vrouwen en de moeilijke beïn
vloeding van oudere
De medewerkers van de vakgroe
pen stellen dat "ondanks de vele
voorlichting de medische kennis
bij leken nog vaak tekort schiet"
en dat "vijftien procent van de
ondervraagde vrouwen zei dat zij
niet naar televisieprogramma's
over ernstige ziekten willen kij
ken, noch erover willen lezen.
Bijna een derde wil er eigenlijk
nooit over praten: "want dan roep
je het als het ware op".
De kwart van de "niet-reeds-gecon-
troleerde niet-komers" had vol
gens de onderzoekers praktische
problemen en maakte géén ge
bruik van de mogelijkheid om
een individuele afspraak te ma
ken. Niet-komers zijn overigens
mensen uit alle lagen van de be
volking. Zij houden er allerlei
medische opvattingen en andere
redenen op na om niet te gaan.
Uit het onderzoek blijkt verder dat
de helft tot driekwart van de
vrouwen al had besloten om wel
of niet naar het bevolkingsonder
zoek te gaan toen zij erover lazen
in de krant. De oproepkaart
maakte bij meer dan 10 procent
van de vrouwen gevoelens los
van onbehagen, zenuwachtig
heid of angst.
Zekerheid
Van alle opgeroepen Leidse vrou
wen gaf 7 procent aan dat hun
borsten reeds onderzocht waren.
Dat percentage vormt ruim een
kwart van alle niet-komers. De
twee belangrijkste redenen om
niet te gaan waren bij de overige
niet-komers: een praktisch
probleem en angstgevoelens. De
ze twee redenen werden elk door
een kwart van de overige niet-
komers aangegeven.
Voor de wel-komers waren de be
langrijkste redenen om te gaan:
het feit dat bevolkingsonderzoek
en controle gewoon goed werden
gevonden (32 procent) en het feit
datje zekerheid kreeg datje geen
borstkanker had (ook 32 pro
cent).
Over het algemeen waren de Leidse
wei-gekomen vrouwen tevreden
over de uitvoering van het onder
zoek. Alleen dè wachttijd die ver
streek tussen het maken van een
foto en het krijgen van de uitslag
is naar de beleving van een aantal
vrouwen te groot en zenuwslo
pend geweest.
Gevoeligheid
In het opkomstonderzoek is ook
gezocht naar overeenkomsten en
verschillen tussen wel- en niet-
komers. Er bleken geen ver
schillen te bestaan in de per
soonlijke gevoeligheid voor
angst, zenuwachtigheid of ge
spannenheid. Dit werd gevonden
met twee kleine psychologische
tests die bij de geïnterviewde
vrouwen waren achtergelaten,
zodat zij ze zelf rustig konden in
vullen.
Tot nu toe werd volgens de onder
zoekers zelden onderzocht of
zulke verschillen te maken heb
ben met opkomst-gedrag. In ver
gelijking met onderzoek in het
buitenland is het, zo menen de
onderzoekers, opmerkelijk dat in
Leiden geen verschil gevonden
werd naar sociale laag of beroep.
Toch waren er opmerkelijke ver
schillen in de opkomst per wijk
(vijftig tot negentig procent).
"Hiervoor zijn slechts gedeelte
lijke verklaringen gevonden".
Ouderen
Onder de niet-komers waren meer
ouders (65 jaar en ouder) en meer
alleen-staande vrouwen. Niet-
komers bleken ook minder met
anderen te overleggen over het
onderzoek en gaven vaker aan
dat zij steun van hun omgeving
hadden gemist toen zij hun be
slissing moesten nemen. Niet-
komers die wél met anderen
overlegden deden dit naar ver
houding vaker alleen met fami
lieleden.
Bij niet-komers werden ook vaker
opvattingen over kanker gevon
den die afwijken van de opvat
tingen van de geneeskunde. De
wel-komers hebben globaal meer
kennis van de verschijnselen van
borstkanker dan de niet-komers.
Er waren meer niet-komers die
de genezingskansen voor borst
kanker zeer laag aansloegen, die
niet geloven in het nut van een
operatie en die bekenden hadden
die aan borstkanker waren ge
storven. Hierbij was het volgens
de onderzoekers, opmerkelijk
dat zij vaak wél wisten dat de
gangbare opvatting hierover niet
gelijk was aan de hunne. Ook
bleken onder hen meer mensen
te zijn die vaak slaappillen of
kalmerende middelen gebrui
ken.
r Wethouder Goedhart (financien) neemt de 343 handtekeningen in ontvangstwaarmee jonge Alphe-
aren op het raadhuis kwamen pleiten voor een eigen skateboard-baan in de gemeente.
Pakket van 343 handtekeningen
voor skateboard-baan in Alphen
ALPHEN AAN DEN RIJN - Een pakket van 343
handtekeningen. Dat was de oogst aan handte
keningen, die Ivo Saarloos en Rodion Kooien,
vergezeld van hun kameraadjes, gistermiddag
aanboden aan loco-burgemeester J.J. Goedhart.
Handtekeningen die nog eens moesten onderstre
pen, hoezeer Alphen toe is aan een skate-baan.
Want daar ging het allemaal om gisteren. De Al-
phense skateboarders willen in Ridderveld II een
eigen plekje voor hun skatebaan, waar ze zonder
anderen lastig te hoeven vallen ongestoord hun
hobby kunnen beoefenen. Daarom verzamelden
bezitters van een schaatsplank uit heel Alphen
zich gistermiddag om gezamenlijk bij wethouder
Goedhart (die de afwezige burgemeester verving)
te pleiten voor een skatebaan). "Als het kan een
lange", antwoordde woordvoerder Ivo Saarloos
de wethouder desgevraagd. Die liet de kinderen
weten het met hen eens te zijn datje andere men
sen niet met zijn hobby lastig kunt vallen. Hij
beloofde de kinderen, dat de gemeente zal bekij
ken wat de mogelijkheden zijn.
Zij zullen dan ook op de hoogte worden gebracht
van één en ander, zegde wethouder Goedhart
toe. Dat in antwoord op de wat ongeruste vraag
van Ivo Saarloos; "Horen wij dan nog van U...?"
LEIDEN - Een onafhanke
lijk extern bureau moet
gaan onderzoeken of het
verantwoord is huizen te
bouwen in de buurt van
het Sylvius-laboratorium
aan de Wassenaarseweg
(Leeuwenhoek).
In een verklaring schrijft het Colle
ge van Bestuur van de Leidse
universiteit dat samen met de
gemeente Leiden een opdracht
zal worden gegeven tot dit onder
zoek.
Het College van Bestuur kwam gis
teren met deze verklaring naar
aanleiding van uitlatingen van
Gorlaeus-directeur dr. S. J.
Roorda dat het Sylvius misschien
gevaar kan opleveren door de uit
stoot van radio-actieve stof tri
tium en dat woningbouw daar
door in de onmiddellijke omge
ving van het laboratorium niet
mogelijk is.
Directeur Roorda heeft er, volgens
het College van Bestuur op gewe
zen dat zijn uitlatingen dat men
sen invalide of ziek zijn geworden
door het werk op het laborato
rium, betrekking heeft op een pe
riode na de oorlog, toen de aan
dacht voor veiligheidsaspecten
veel minder ontwikkeld was dan
thans het geval is. "Overigens be
schikt de universiteit niet over
nauwkeurige gegevens over oor
zaken van invaliditeit of overlij
den van medewerkers gedurende
de periode 1940 tot 1950".
Het college van de universiteit be
sluit zijn verklaring dat "er thans
geen aanleiding is tot enige be
zorgdheid over de veiligheidsas
pecten, gelet op bestaande maat
regelen en de daarop door de ver
antwoordelijke instanties uit
geoefende controles".
LEIDEN- Een inwoner van We
nen heeft gisteren in Leiden aan
gifte gedaan van diefstal van zijn
koffer. De koffer moet volgens de
Oostenrijker, tijdens een trein
reis van Rotterdam naar Amster
dam zijn ontvreemd. Koffer met
inhoud vertegenwoordigen vol
gens de man een waarde van rond
de 6000 gulden.
In een schoenenzaak aan de Don-
kersteeg in Leiden is gistermid
dag rond vier uur een 41-jarige
inwoonster van Alphen aan den
Rijn beroofd van haar lederen
handtas. In de handtas zaten de
nodige papieren, cheques en
kleingeld. Tas met inhoud zou
meer dan 2300 gulden waard zijn.
LEIDEN - Dezer dagen is een begin
gemaakt met de aanleg van ver
keerslichtinstallaties op de Hoge
Rijndijk ter hoogte van de Lei-
derdorpse brug.
Verontruste Rijndijk-bewoners,
LEIDEN- Een 19-jarige Leidenaar
heeft gisteravond bij de Leidse
politie aangifte gedaan van
mishandeling en vernieling van
zijn auto door een viertal onbe
kend gebleven mannen.
Het slachtoffer zou na een ver-
keerskwestie belaagd zijn door
de vier mannen die zijn auto
flink beschadigden. Ook liep de
19-jarige automobilist enkele
klappen in het gezicht op
die hun schoolgaande kinderen
dagelijks deze drukke verkeers
ader zien oversteken, hebben de
afgelopen jaren al talloze keren
bij de gemeente Leiden aange
drongen op het treffen van vei
ligheidsmaatregelen. Van de
kant van de gemeente Leiden en
ook van de gemeente Leiderdorp
zijn in het verleden al verschil
lende plannen in deze richting
ontworpen, zoals een voetgan
gers- en rijwieltunnel onder de
Hoge Rijndijk. Plannen die nog
niet geheel van de baan zijn maar
dreigen stuk te lopen op het ver
strekken van overheidssubsidie.
De gemeente Leiden heeft nu in elk
geval de financiële middelen ge
vonden voor de aanleg van ver
keerslichten. In totaal zullen op
deze T-kruising 6 palen met ver
keerslichten verschijnen, waar
van er twee boven het wegdek
zullen komen te hangen. De kos
ten bedragen ruim een ton.
Geschat wordt dat de werkzaam
heden, die door de Haarlemse
firma Nederland BV worden uit
gevoerd, ruim twee weken in be
slag zullen nemen.
RIJNSBURG - Rijnsburg wil een
kort geding aanspannen tegen
bakker Van Doorn. De gemeente
wil kunnen beschikken over het
pand waarin Van Doorn zijn be
drijf uitoefent. Op deze plek moet
een aantal bejaardenwoningen
worden gebouwd.
De gemeenteraad heeft het laatste
woord in deze zaak. Hij zal van
avond een besluit moeten nemen
of wél of niét een rechtzaak tegen
de bakker zal worden begonnen.
Volgens de gemeente Rijnsburg is
het noodzakelijk dat het terrein
op korte termijn vrijkomt. Het
pand moet worden afgebroken,
omdat het bestemmingsplan
'Centrum 1' onlangs
keurd. Dit betekent dat óók de
geplande bejaardenhuisjes er
mogen komen.
Jaren
„Al enkele jaren hebben we met de
bakker overleg gepleegd om het
bedrijf vrijwillig te ontruimen.
Die onderhandelingen", zo
schrijven burgemeester en wet
houders aan de gemeenteraad,
Bromfietser
botst op auto
LEIDEN- Een 20-jarige in
woonster van Oude Wetering is
gisteravond bij een aanrijding
op de kruising Kettingstraat-
Utrechtse Jaagpad licht ge
wond geraakt.
Zij reed op een bromfiets over
het Utrechtse Jaagpad en zou
ter hoogte van de Kettingstraat
geen voorrang hebben verleend
aan een auto die werd bestuurd
door een 45-jarige Leidenaar.
Bij de aanrijding die volgde liep
de bromfielsbestuurster diver
se schaaf- en snijwonden en
vermoedelijk een hersen
schudding op. Zij is voor be
handeling overgebracht naar
het Academisch Ziekenhuis.
"hebben tot nog toe geen enkel
resultaat gehad. Van Doorn wil
zijn bedrijf blijven voortzetten.
Aangeboden schadevergoedin
gen en vervangende woonruim
ten heeft hij tot op dit moment
geweigerd."
Twee jaar geleden heeft de gemeen
te Rijnsburg de juridisch advi
seur om raad gevraagd om tot een
mogelijke ontruiming te komen.
Dit advies luidde toen dat de ge
meente een vordering tot huu-
rontbinding kan instellen bij het
kantongerecht in Leiden. Hierbij
kan aan Van Doorn een schade
vergoeding worden toegekend.
goldge" Niet gewenst
Tot nu toe hebben wij een dergelij
ke ontruiming niet willen vorde
ren", schrijft het gemeentebe
stuur in zijn voorstel aan de raad,
"zonder nogmaals op minnelijke
wijze te proberen tot overeen
stemming met Van Doorn te ko
men. Dit behoort, zo is gebleken,
op geen enkele wijze tot de mo
gelijkheden. Omdat binnenkort
eén begin kan worden gemaakt
met de bouw van de bejaarden
woningen willen we de rechter
een bevel tot ontruiming vra
gen", aldus het voorstel van B en
W.
Bakker Van Doorn zelf (hij woont
aan de Smidstraat 29) hult zich in
stilzwijgen. Volgens hem heeft
z'n advocaat gezegd vooralsnog
niet teveel ruchtbaarheid aan de
zaak te geven maar eerst even af
te wachten wat de uitspraak van
de gemeenteraad zal zijn.
Wanneer de gemeenteraad zou be
sluiten tot het voeren van een
rechtzaak weet Van Doorn nog
niet precies wat hij zal gaan doen.
Er zijn, naar zijn zeggen, wel al
ternatieven geweest maar die zou
de gemeente zelf hebben ver
worpen. Zelf spreekt de bakker
over een 'moeilijke zaak'. Plan
nen heeft hij wel, maar onthullen
doet hij ze (nog) niet. "Ik zal er
eerst nog maar eens rustig een
nachtje over slapen", is het enige
dat hij over deze affaire kwijt wil.
BOSKOOP - De gemeente Boskoop heeft minister Wiegel van
binnenlandse zaken verzocht om een extra uitkering voor het
herstellen van in de afgelopen winter door vorst beschadigde
wegen. Via een "bedelbrief' hoopt de gemeente op begrip voor
de weinig hoopvolle positie van Boskoop, dat niet nog verder in
financiële moeilijkheden wil geraken dan al het geval is.
Dit jaar kan de gemeente de touwtjes al niet aan elkaar knopen,
terwijl het herstel van de beschadigde wegen nog eens 100.000
gulden extra uit de Boskoopse kas opeist.
Burgemeester en Wethouders stellen de gemeenteraad voor dat
bedrag in elk geval maar uit te trekken, want het alternatief (de
wegen niet herstellen en voorlopig in de slechte staat handhaven)
trekt nog minder aan. Volgens B en W kan het zo laten liggen van
de slechte wegen ertoe leiden dat de verkeersveiligheid op het
spel wordt gezet, terwijl bovendien wordt gevreesd dat het her
stel uiteindelijk alleen maar duurder zal uitvallen. Daarom willen
B en W die benodigde 100.000 gulden nu maar vast uit de gemeen
telijke spaarpotjes halen, zonder dat er enige zekerheid bestaal
over een extra-rijksuitkering. De gemeenteraad moet vanavond
een besluit nemen.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Op zaterdag 12 mei neemt het echtpaar Gallas
afscheid van Alphen aan den Rijn en haar bevolking. Een afscheid, in
verband met het vertrek van het burgemeestersechtpaar naar Delft per
16 mei, dat over de hele dag is uitgesmeerd.
's Morgens van half tien tot half elf is erop het Raadhuisplein een feestelijk
gebeuren, waarin Alphense verenigingen acte de precense zullen geven.
Een groot aantal verenigingen is al gevraagd voor deze feestelijke mani
festatie.
Om elf uur 's morgens volgt dan een bijzondere raadsvergadering, die tot
ongeveer half één zal duren, 's Middags van vier tot zes is er in het
raadhuis een receptie waar eenieder afscheid kan nemen van het echt
paar Gallas.
Een comité van bekende Alphenaren is intussen in het geweer gekomen
om gelden in te zamelen voor een afscheidsgeschenk.
Daartoe zal dezer dagen huis-aan-huiseen pamflet worden bezorgd
een aantal rekeningnummers staat vermeld. Gedacht wordt a
persoonlijk geschenk dat het burgemeestersechtpaar in hun
woning in Delft aan Alphen aan den Rijn zal herinneren.
