PRINS FILIBERKE
Unicef-
concert
5Syntagma Musicum9
geeft K&O-concert
füud^licuw-s
WOENSDAG 25 APRIL 1979
Holocaust is een woord dat u te
vergeefs in de Van Dale zult
zoeken, wou ik schrijven,
maar toen ik het voor alle ze
kerheid even naging bleek
Jiolocaustwel degelijk in
het Groot Woordenboek der
Nederlandse Taal te zijn op
genomen, met verwijzing
naar zijn Latijns-Griekse af
komst, en met „brandoffer"
als betekenis. Op zijn beurt
wordt „brandoffer" in Van
Dale als volgt omschreven:
/offerande van planten of
dieren bestemd om op het al
taar tot as te verteren ter ere
van de godheid", wat dan
toch in tegenspraak is met een
van de andere vertalingen
dan „brandoffer" die mijn
Engelse woordenboek voor
^holocaust" geeft: „algemene
slachting". De Webster geeft
eerst de offerande-vertaling
die ook Van Dale geeft, maar
komt verder ook nog met:
„volledige vernietiging van
mensen of dieren door vuur",
en ,jgrote of wijd verspreide
vernietiging"
Ik vind dat men tegenwoordig
wat al te gemakzuchtig titels
van films en tv-stukken onver
taald laat. Neem bijvoorbeeld
The Deer Hunter. Wie niet al te
vast in zijn Engelse schoenen
staat, zou kunnen denken dat
het om een Dear Hunter, dus
óf een kostbare jager, óf een
geliefde jager gaat, inplaats
van om ,JJe Hertenjager"
Trouwens, ,Jiunter" kan ook
nog jachtpaard" betekenen
(,Jiet dure jachtpaard"), en
een bepaald soort bolrond
horloge (savonet), dus ook ie
mand die heel goed Engels
kent zou zich lelijk in de bete
kenis van de Engelse titel
kunnen vergissen: ,fiet dure
horloge"
U moet de bioscooplij sten er
maar eens op nakijken: Hea
ven can wait, I never promi
sed you a rose garden, Outra
geous, Battlestar Galactica, A
wedding, Kentucky Fried
Movie, Foul Play, Play it
again, Sam, Easy Rider, Re
member my name, Midnight
Express, Bruce Lee - Fist of
Fury, National Lampoon's
Animal House, Interiors,
Monkey Business, The Stone-
killer, California Suite,
Twins of Dracula, Greetings,
Monty Python and the Holy
Grail, It lives again, Taxi
Driver, East of Eden, The
Great Gatsby, Capricorn One
Little Big Man, Magic, They
called him bulldozer, The Si
lent partner, Blood Relatives,
Story of Joanna, The French
Connection, Invasion of the
body snatchers, Force 10 from
Navarone, Race with the de
vil, Horses feathers. Don't look
now, The killer elite, Who's af
raid of Virginia Woolf, Blac
kout, The scenic route,
Straight time, 2001: A Space
Odyssey, Deliverance, The
night porter...
Engels
Bij de samenstelling van deze
onthutsende lijst, hoefde ik
maar de drie filmagenda's
van Amsterdam op 22 en 29
maart en op 19 april te raad
plegen. Deze gewoonte pleit
natuurlijk voor onze talen
kennis. Iedere bioscoopbezoe
ker weet blijkbaar wat „deli
verance" en „outrageous" en
,$natchersen „capricorn"
betekent, en bovendien blijft
zijn talenkennis niet beperkt
tot het Engels, want ook
Frans, Duitse en Italiaanse ti
tels blijven tegenwoordig on
vertaald: Mort d'un pourri.
Brutti sporchi e cattivi, Mes-
ser im Kopf, Una giornata
particolare, Confidences pou
confidence, C'eravamo tanto
amati, Mogliamente, Les rou
tes du Sud, Pourquoi pas, Le
souffle au coeur, Dreigrosche-
noper...
Al die films worden natuurlijk
wel gewoon ondertiteld, en als
ze gemaakt zijn naar een boek
dan heeft dat boek in de Ne
derlandse vertaling een Ne
derlandse titel, maar voor het
grotere bioscooppubliek is dat
blijkbaar niet nodig, of zelfs
ongewenst. Toch schijn je
Amerikanen en Engelsen
naar films toe te krijgen die
voor hun taalgevoel gewoon
De taxichauffeurDe nacht
portier, Een trouwpartij, De
hemel kan wachten, Ergerlijk,
Vals spel, Onthou mijn naam,
De groeten, Kleine grote man,
De zwijgzame partner, Kijk
even niet, Ik heb je nooit een
rozentuin beloofd etcetera,
enzovoort heten.
Duits
En hoe was het dan voor de oor
log, wilt u weten? Ik neem
even de kunstagenda van
Amsterdam van 13 maart
1933 over. ASTA: Geld speelt
geen rol, CAPITOL: Madchen
zum Heiraten, CEINTUUR:
Het schot in den morgen,
CORSO: Einmal mochte ich
kein Sorgen haben, DE UIT
KIJK: Madchen in Uniform,
EDISON: Kant en klaar,
HUIZE DE LIEFDE: Taraka-
nova de zigeunerin, Luxor\
Mevrouw... de huisknecht...
en..., MUNT: Tarzan, NA
TIONAL: Es war einmal ein
Walzer, NOGGERATH: Het
meisje van Montparnasse,
OOSTER: Een vrouw van eer,
PARISIEN: Valse schaamte,
REMBRANDT: Ich bei Tag
und du bei Nacht, RIALTO:
Blonde Venus, ROXY: Der
traumende Mund, ROYAL.
Bruisend bloed, TUSCHINS-
KI: Chou-chaou
LEIDEN - Amateurmusici en
leden van het Residentie-Or
kest zullen zaterdagavond a.s.
met medewerking van de so
praan Ank Reinders een Uni-
cef-concert geven in het Cul
tureel Centrum in Voorscho
ten.
Het programma vermeldt wer
ken van Mozart, Scarlatti,
Hindemith en Kodaly. Van de
laatste wordt Intermezzo voor
strijkers uitgevoerd. Het con
cert heeft plaats in het kader
van het Jaar van het Kind.
Unicef is zoals bekend het kin
derfonds van de Ver. Naties,
dat vrijwillige bijdragen Van
regeringen en particulieren
besteedt voor het welzijn van
kinderen overal ter wereld.
Mannenkoor in
Hartebrugkerk
LEIDEN - Het Rotte's Mannen
koor geeft zondagmiddag a.s. een
concert in de Hartebrugkerk. De
opbrengst van dit concert is be
stemd voor de restauratie van het
orgel van deze kerk.
Het uit Rotterdam afkomstige
koor, dat 125 jaar bestaat en
wordt geleid door de bekende di
rigent René Verhoeff, is honderd
man sterk.
Op het programma staan werken
van verscheidene componisten
en vertegenwoordigt diverse
stijlen. Het belooft daarom een
gevarieerde kooruitvoering te
worden.
OEGSTGEEST - Het ensemble
"Syntagma Musicum" geeft zon
dagmiddag een concert voor K en
O in de Groene Kerk in Oegst-
geest.
Het betreft een uitvoering, die eer
der dit seizoen in verband met
slechte weersomstandigheden
moest worden afgelast.
Het ensemble staat onder leiding
van Kees Otten. Van dit en
semble maken voorts deel uit Ri
ta Dams (alt). Marius van Altena
(tenor), Walter van Hauwe
(blokfluit en oude blaasinstru
menten), Toyohiko Satoh (luit en
gamba), Charles Toet (trombone)
en Kees Boeke (blokfluit, gamba
en oude blaasinstrumenten)
Het muzikale ideaal van het en
semble "Syntagma Musicum" is
het brengen van de muziek uit de
Middeleeuwen en de Renaissan
ce op de originele instrumenten
Men speelt de wereldse en ker
kelijke muziek uit de jaren 1050
tot 1650. "Syntagma Musicum"
heeft zijn naam ontleend aan de
titel van het boek van Practorius,
verschenen in 1619, waarin de
muziekpraktijk en de instrumen
ten van die tijd behandeld wor
den.
Het ensemble werd in 1963 opge
richt na vele jaren experimente
ren met in hoofdzaak jonge musi
ci, die zich specialiseerden in de
oude uitvoeringspraktijk. Lang
durig zoeken bracht een uitge-
OÉF.... A\-5 MVN <(?OON ZO N
VAST OP /VA'JN HCOPP ZAT Al-S PlÉ
S'J JOU, PAM WAS IK MOS STgePS
KOMIMÖVAWCIT
s... Al-S &ËM APCHA'lSCH
SyMË'OOU UIT VEZVIOOEH
fUPgN. ögepAA'J MAAK
ggM 0>ueGgf?/H4N5H0ÊPJ£
breide collectie originele instru
menten en partituren bij elkaar,
zij vormen de basis van histori
sche betrouwbaarheid
Het instrumentarium van het en
semble is niet alleen zeer uitge
breid, maar bevat voor een groot
gedeelte ook vrijwel onbekende
reprodukties van in de musea
bewaarde prototypen. Men hoort
de barokkopieën maar ook de
kopieën van de middeleeuwse en
renaissance fluittypen. Verder de
bomhardt en de dulciaan, respec
tievelijk voorlopers van de hobo
en de fagot. Volledig verloren ge
raakt waren de kromhoornfami
lie, de kortholt en de schrille
ruispijp. Uiterst populair waren
de zo moeilijk hanteerbare zin
ken: de stille rechte en de expres
sieve gebogen zink. Het primi
tiefste blaasinstrument is de
gemshoorn met zijn stille lok
kende fluitklank. Zeer belangrij
ke instrumenten zijn het porta
tief, een draagbaar pijporgeltje
met een door de hand te bedienen
blaasbalgje en het spinet. Van de
strijkinstrumenten worden de
primitieve middeleeuwse vedel
en verschillende typen van de
viola da gambafamilie gebruikt
De uitgebreide collectie slag
werkinstrumenten draagt bij aan
de kleuren ritmische afwisseling
van vele vertolkingen van "Syn
tagma Musicum"
Eém KA&jzt
e»esr£ acaj oix>,
f/fZ02&Aj VEJZ-WBLK-BA)
'sCH&PÊAj
HAAK BSAI CBN ALS JU
Bi.4Pr AtrifD SKTAAAI»'
<JK SfJS W 'N MOOD6E
=DTeN ER OP VL08R
STAAM!
Acneusns
MOUMAAR.
HJJKAN
itcHGEEw y
VOGTEM
VEGEVJ!
voor de steun/
baas'
De avonturen van Jommeke
GEKOOKTE LAMS
BOUT
Breng 1 liter water aan
de kook met enkele
worteltjes, een teentje
knoflook, blaadje lau
rier. snufje tijm, een
theelepel gemberpoe
der. een kruidnagel, een
theelepel munt en zout
en peper naar smaak. I
Leg er een stuk lams-j
bout in van ongeveer
750 gr en laat dit hienn
een uurtje trekken bo
ven laag vuur. Week een
theelepel munt in een
eetlepel azijn. Klop 2 ei
dooiers energiek en giet
er druppel voor druppel
olie bij tot het mengsel
begint te binden. Blijf
flink kloppen, onder
toevoeging van in totaal
ruim 1 dl olie, tot een
stevige mayonaise ont
staat. Roer deze met de
munt-azijn tot een dun
ne saus en breng deze op
smaak met zout, vers
gemalen péper en een
flinke theelepel Worces-
tersaus. Snijd de geheel
afgekoelde lamsbout in
plakken en geef er de
saus en brood en boter
bij. De bouillon die u
aan het koken van de
lamsbout overhoudt
kunt u bijvoorbeeld ge
bruiken om er linzen in
te koken.
WINA BORN
"d'Ouwe Vest", Oude Vest 85. Tentoon
stelling van Henk Hollebeek en de Fili-
pijnse kunstenaar Buene Ventura -
schilderijen. Geopend tot begin mei
(Gesprekscentrum, Vrouwenkerkkoor-
'straat 9 en 17. Tentoonstelling Paule
jLonneville - magisch realistist. Ge-
[ppend tot 28 april.
Auberge de Kievit. Stoeplaan 27, Wasse-
ir. Tentoonstelling Johan Poulisse -
zilveren sier- en gebruiksvoorwerpen
Geopend t/m 18 mei.
Galerie Pulchri Studio, Passage 10.
Oegstgeest. Tentoonstelling Hein Wil-
zen - aquarellen en tekeningen. Geopend
van 20 apr. t/m 10 mei, dag. van 10-16 uur
(zo. en 30 apr. gesloten).
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4. Ten
toonstelling Marry Hoving - etsen in
kleur en Florian Unterrainer - gesmeed
beeldhouwwerk. Geopend van 6 apr.-6
mei, woe. t/m vr. van 12-17 uur, zo. 8 apr
van 14-17 uur.
Brasserie Scarabee, Pieterskerkchoor-
steeg 24. Tentoonstelling Jaap Smit - et
sen. Geopend tot 1 mei, dag. vanaf 11
"Galerie LAK, Levendaal 150 en Acade
miegebouw, Rapenburg 73. Tentoon
stelling Jorge Flores Navea - tekeningen
en gemengde techniek. Geopend van 26
maart t/m 24 april, ma. t/m vr. van 9-17.30
'Galerie Van der Vlist, Botermarkt 3.
Tentoonstelling Rob Figee - schilde
rijen, Wim Bettenhausen - grafiek.
Geopend van 10 apr.-7 mei, di. t/m za.
van 10-17 uur, do. tot 21 uur.
KLEINE VAART
Cornélis Broere 23 te Rotterdam
Daniella 23 240 no Curasao nr Curasao
Mare Magnum 24 te Rotterdam
Neutron 24 v Rotterdam nr Boston
l GROTE VAART
Acteon 23 v Dar es Salaam nr Perz. Golf
Alphacca 24 te Kaapstad verw.
Amersfoort 23 v Cadiz nr Lissabon
Amsteldreef 23 300 zw Bombay nr Bas
rah
Amstelpark 23 660 o New Foundland nr
Baltimore
Antflla Bay 24 450 wzw Manilla nr Ras
Tanura
Atlantic Crown 24 v Oostende nr Go
thenburg
Atlantic Stór 23 300 ozo Kp Race nr New
York
Baarn 24 te Rotterdam
Bilderdijk 23_390 no Bermuda nr Savan
nah
Capulonix 23 t.a. Mena.al Ahmadi
Chevron Eindhoven 23 60 nw San Sal
vador', nr Baio Grande
Chevron Kentucky 23 60 zw Port Eliza
beth nr Canada
Chevron Madrid 24 te Bahrein
Cinulia 23 v"Kingston nr Stanlow
Coral Isis 23 500 zzo Kp Verdische eil. nr
Duinkerken
Coral Rubrum 23 t.h.v. Brindisi nr Na
pels
Deltadrecht 23 480 no Bermuda nr Hous-
Diloma 24 t.a. Duitse Bocht
Dordrecht 23 60 zw Startpoint nr Ham
burg
Eemhaven 23 215 zzw Ouessant nr Rot
terdam
Getafix 23 110 ono Aden nr Constantza
Khasiella 24 v Port Said nr Port Sudan
Maasbree 23 660 ozo Recife nr Virgin Eil.
Maasrix 23150 ono Socotranr Perz. Golf
Marinula 23 190 zzw Las Palmas nr For-
Neder Rijn 23 v Rotterdam nr Hamburg
Nedlloyd Adelaide 23 v Singapore nr Fiji
Nedlloyd Bahrein pass 23 Kp. Finisterre
nr Europa
Nedlloyd Bangkok 24 te Mina Qaboos
Nedlloyd Clement 23 te Hongkong
Nedlloyd Dejima 24 te Fos verw.
Nedlloyd Frazer 23 t.h.v. Singapore nr
Auckland
Nedlloyd Fremantle 24 50 zzw Port Mo
resby nr Wellington
Nedlloyd Fukuoka 23 1800 o Japan nr
Manzanillo
Nedlloyd Fushimi. 23 t.h.v. Ceylon nr
Colombo
Nedlloyd Holland 23 te Durban
Nedlloyd Kembla 24 te Singapore verw
Nedlloyd Lek 23 540 ozo Sri Lanka nr
Colombo
Nedlloyd Leuve 23 590 wzw Flores nr
Leixoes
Nedlloyd Loire pass 23 Gibraltar nr Rot
terdam
Nedlloyd Madison 23 50 nno Algiers nr
Bilbao
Nedlloyd Nagasaki 23 370 z Lagos nr La
gos
Nedlloyd Rosario 23 v Djeddah nr Suez
Nedlloyd Rotterdam 23 te Baltimore
Nedlloyd Rouen 24 te Kuwait verw.
Nedlloyd Spaarnekerk 23 300 n Bou
gainville nr Kaohsiung
Nedlloyd Tasman 24 te Melbourne verw.
Nedlloyd Waal 24 tc Antwerpen
Nedlloyd Westerkerk 25 te Yokohama
Nedlloyd Wissekerk 23 110 zzw Kreta nr
Port Said
Patro 24 te St. Rose
Polydorus 23 v Rotterdam nr Hamburg
Prinses Margriet 23 vn Dublin nr Am
sterdam
Rotterdam 24 te Bermuda verw. Rijn-
borg 23 te Kotka
Schelderix 23 90 zo Mozambique nr
Kaapstad
Visten 23 te Gent
Waterland 23 100 n La Corunna nr Sao
Sebastiao
Zaria 18 te Auckfield
Leidse bioscopen
LUXOR; "De gendarme ziet ze vliegen
da. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur
jr.
Nachtvoorstelling: 'Last tango in Pa
ris", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
LIDO 1: "The Deerhunter", da. 2.30 en
8.00 uur, 12 jr.
LIDO 2: "Bodysnatchers", da. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Mijn vriend", do., vr., ma. en di.
2.30, 7.00 en 9.15 uur, overige dagen al
léén 7.00 en 9.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "De redderdesza., zo
en woe. 2.30 uur.
STUDIO: "Animal house", da. 7.00 en
9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30 uur
al.
Kindermatinee: "Tom en Jerry", za., zo
en woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "De avonturen van een taxi
chauffeur", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo
ook 4.45 uur, 16 jr.
REX: "Het meisje met de fluwelen
tong", da. 2.30, 7.00 en 9.15, zo. 2.00, 7.00
en 9.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Het pornoparadijs
vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "De gendarme ziet ze vliegen
da. 1.45,6.45 en 9.15 uur, zo. ook4.15 uur,
al.
Nachtvoorstelling: "Rough night in Je
richo", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "The Deerhunter", da. 1.30 en
8.00 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Rosemary's baby'
za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "De twee missionarissen", da.
2.00,7.00 en 9.30 uur, zo. ook 4.30 uur, za.
ook 12.15 uur, al.
EURO 4: "Mijn vriend", da. 7.00 en 9.00
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Superman", da. 1.30,
zo. 1.15 en 4.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Sexerella en prins
Erotico", za. 12.15 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Grease", do., vr. en za.
4.00 en 7.00 uur, zo. 4.00 uur, al. "An un
married woman", vr. en za. 9.15, zo. en
ma. 8.45, di. en woe. 8.00 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Peter Pan", do., vr,, za.
en zo. 2.00 uur, woe. 2.15 uur.
Ongevallendienst
.ziekenhuizen Leiden
^Jngevallendienst elke dag Academisch
■Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur. 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
\2 bezoekers per patiënt).
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 u
(alleen voor de echtgenoot) v
15.00-16.00 uur en van 18,30-19.30 ui
Babyshow en avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders en grootouders).
Dag. van 14.30-14.45 uur
en van 18.30-18.45 uur.
lezoek aan ernstige patiëntenz\
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14 15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-1
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou-,
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
25 april 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Naar de "Schlesische Presse"
verhaalt, heeft zich onlangs in
eene Moravische grensstad een
hoogst eigenaardig geval toe
gedragen. Op zekeren dag zou
eene door haar schoonheid en
aanvalligheid bekende dochter
eener welgezeten Israëlietische
familie in het huwelijk treden.
Alles was daartoe gereed, toen
opeens eene oude boerin de
feestzaal binnendrong en ver
klaarde het huwelijk te verbie
den. Eerst meende men met eene
krankzinnige te doen te hebben
maar de oude vrouw bleef op
haar stuk staan. Zij deed zich
herkennen als de minne der
bruid. Op een nacht had zij het
ongeluk gehad, het haar toever
trouwde kind dood te drukken.
Uit vrees voor straf had zij het
lijkje laten verdwijnen en haar
eigen even oud dochtertje in de
plaats gelegd, dal verder als het
eigen kind des gezins was
grootgebracht. Thans echter
wenschte zij hare rechten te her
nemen en te beletten, dat haar
Christenkind met een Israëliet
in het huwelijk zou treden. De
ontsteltenis der bruid en van al
de overigen laat zich denken.
Voorloopig is de bruiloft ver
daagd en de zaak bij de over
heid tot nader onderzoek aan
gegeven.
Vijftig jaar geleden
- Op het kerkhof te Berlijn-Weis-
sensee is het bij de begrafenis
van een 16-jarig meisje tot hef
tige tumult-scènes gekomenHet
meisje had voor eenig'e dagen
zelfmoord gepleegd door uit de.
derde verdieping van de wo
ning harer pleegouders te
springen. Toen de lijkkist in het
graf was neergelaten en de do
minee in zijn graf rede zeide,dat
het kind uit liefdesverdriet een
eind aan haar leven had ge
maakt, vielen bewoners van het
huis en buren hem in de rede en
verklaarden, dat het meisje
door voortdurende mishande
lingen en de vreeselijke behan
deling harer pleegmoeder tot
haar wanhoopsdaad was ge
dreven. De pleegouders protes
teerden tegen deze beschuldi
gingen, waarna het tot heftige
tooneelen kwam, die uitliepen
in een kloppartij, waaraan
eerst doorliet ingrijpen der poli
tie een einde kon worden ge
maakt.