Rotzooi
EISEVIERS
DONDERDAG ia APRIL 1U7!I
PAGINA 13
BANGKOK-THAILAND - Het land van de glimlach, zoals
dat in de toeristenfolders wordt aangeprezen, gaat een
onzekere toekomst tegemoet. De politiek van onpartij
digheid die het land door de eeuwen heen onafhankelijk
heeft gehouden, wordt zwaar op de proef gesteld. Voor
het eerst in 500 jaar staan de Vietnamezen aan de Thaise
grenzen en vooralsnog zijn hun bedoelingen duister.
„Maar zodra de eerste Vietnamees over de Thaise grens is,
ben ik vertrokken", zegt de 45-jarige Tom Dixon, een
Britse zakenman die al 20 jaar in Bangkok woont.
Zover zal het niet komen is de
overtuiging van de 21-jarige
Daeng Som, luitenant in het
Thaise koninklijke leger. „Als de
Vietnamezen het in hun hoofd
halen om ons land binnen te val
len krijgen ze te maken met de
Chinezen, de Amerikanen en on
ze ASEAN-partners"
Een functionaris van de Ameri
kaanse ambassade, in de kranten
doorgaans als diplomatieke
waarnemer of goedingelichte
kringen betiteld, is wat voorzich
tiger in zijn analyse: „Een half
jaar geleden geloofde niemand
dat de Vietnamezen Kampuchea
zouden binnenvallen. Van de
Vietnamezen is ook gezegd dat zij
niet konden winnen van de Fran
sen en de Amerikanen, maar de
geschiedenis leerde anders. Na
de val van Saigon werd gezegd
de Vietnamezen hebben het te
druk met de hereniging, met de
opbouw van hun land, zij hebben
geen tijd voor oorlog. Nu zitten zij
nauwelijks vijf uur rijden van
Bangkok vandaan en hebben zij
de Chinezen kunnen weerstaan
Toch zijn er mensen die blijven
geloven in de goede bedoelingen
van de Vietnamezen", aldus deze
diplomatieke waarnemer
Neutraliteit
In Bangkok zelf, de bruisende
hoofdstad van Thailand, is onder
de inwoners nog geen nervositeit
te bemerken. In tegenstelling tot
in Aranyaprathet aan de Thaise
grens, die slechts door een droge
rivierbedding van Kampuchea
wordt gescheiden, waar dagelijks
duizenden vluchtelingen bin
nenkomen in de hoop in Thailand
onderdak te krijgen. Emotionele
taferelen spelen zich hier af
Vrouwen en kinderen worden
door de zwaar bewapende Thaise
grenssoldaten wel toegelaten,
maar soldaten van de Rode
Khmer-beweging die opgejaagd
door de Vietnamese troepen de
stad binnenstrompelen, vaak
zwaar gewond, worden, nadat zij
van voedsel zijn voorzien en ont
wapend, zonder pardon terugge
stuurd, ondanks de smeekbeden
dat zij door de Vietnamezen wor
den vermoord.
Wij kunnen ze niet toelaten'zei
me een jonge commandant van
de Thaise grenspatrouille, keur
korps van het koninklijke Thaise
leger. „Wij moeten een strikte
neutraliteit in acht nemen"
Thailand, een gebied met een op
pervlakte van 314.000 km2 met
een inwonertal van ruim 40 mil
joen, ligt ingeklemd tussen
communistisch gezinde landen,
in het oosten wordt het geflan
keerd door Laos, Vietnam en
Kampuchea en in het westen
door Birma, samen pionnen in de
strijd tussen de Sowjet-Unie en
China om de heerschappij in
Azië.
In dit krachtenspel probeert Thai
land zich staande te houden door
een politiek van neutraliteit.
Maar voor hoe lang, zo vragen di
plomaten zich af. In de praktijk is
een neutraal beleid in deze geo
grafische situatie moeilijk te rea
liseren. Om politieke reden laat
Door Bob Mantiri
Thailand oogluikend toe dat Chi
na via Thailand wapens stuurt
naar de guerrillastrijdkrachten
van de verdreven regering-Pol
Pot.
De wapens bereiken Kampuchea
via de Thaise communistische
partij en de Chinese zakenlieden
in Thailand die als beloning han
delsconcessies van Peking krij
gen. Het Vietnamese legerblad
Nhan Danh noemt dat een „ern
stige zaak". „Dat is niet in over
eenstemming met de neutrale
buitenlandse politiek van Thai
land. Dat is inmenging in de bin
nenlandse aangelegenheden van
Kampuchea", zo schrijft het blad
in een commantaar dat als kop
draagt: Is Thailand werkelijk
neutraal? Diplomatieke kringen
in Vietnam menen dat Hanoi
door de neutraliteitskwestie aan
de orde te stellen probeert om
Thailand in een positie te ma
noeuvreren dat het partij moet
kiezen in het conflict met China:
of de zijde van Peking kiezen
waarmee het in het ernstigste ge
val een inval a la Kampuchea ris
keert, of een bondgenootschap
met Vietnam tegen China. In dit
geval moet Thailand rekening
houden met de Thaise commu
nistische partij, die wordt ge
steund door Peking en met de tal
rijke Chinese inwoners die zich
tot een vijfde colonne kunnen
ontwikkelen. Maar Bangkok ziet
vooralsnog meer in een goede
verstandhouding met Peking,
want zo redeneert men in rege
ringskringen. mocht Thailand
daadwerkelijk worden bedreigd
door Vietnam dan is China het
enige land dat militair tussenbei
de kan komen, zoals onlangs in
Vietnam werd gedemon
streerd
Verkiezingen
Libanon, 6 april 1979
Dat het hier een rotzooitje is
staat wel vast. Maar hoe het
allemaal precies zit is erg
moeilijk uit te leggen. Voor
dat ik hier kwam dacht ik dat
het gewoon een ruzie (vijand
schap) was tussen Christenen
(Falangisten) en Mohamme
danen (Palestijnen). Maar nu
ik eenmaal hier zit ben ik er
toch achter gekomen dat het
niet zo eenvoudig is
De Falangisten bijvoorbeeld
zijn niet allemaal christen
want soms spreek je wel eens
Arabieren die bij je post ko
men staan en dat zijn dan Fa
langisten, maar ze zijn ook
soms moslem en natuurlijk
ontzettend pro-Israël, want
dat zijn alle Falangisten.
De Palestijnen zijn ook niet zo
gemakkelijk te ontleden,
want ook daar heb je weer al
lerlei groeperingen. De ene
groep is 'Streng religieus
(moslem) en de andere neemt
het wat .dat betreft niet zo
In de buurt waar wij nu zitten
(precies op de grens van Fa-
langistisch gebied en Unifil-
gebied, waar toch ook rede
lijk veel aanhangers van de
Palestijnen wonen), zijn de
meeste mensen vrij serieus
wat het geloof betreft. De
Fransen vertelden ons dat op
de dag dat Chomeini in Iran
aan de macht was gekomen al
de Palesijnen in de buurt
Hink feest hebben gevierd. Ze
bleven bijvoorbeeld de hele
nacht met allerlei soorten
wapens in de lucht schieten
een soort vreugdevuur dus.
Toch zie je hier wel een beetje
dezelfde verschijnselen als in
Nederland, namelijk dat de
jeugd zich niet meer zo voor
religie interesseert. Op de
vraag wat ze geloven ant
woorden de meeste mensen
dat ze nergens in geloven.
Dat al die verschillende groep
jes moeilijkheden kunnen
opleveren hebben we van de
week gemerkt. Een patrouille
van ons peloton onderschep
te als eerste van het Neder
landse bataljon een Palestijn
se patrouille. Maar toen moest
worden uitgezocht van welke
groepering die lui waren, om
met hun leiders te kunnen
onderhandelen.
De gemiddelde leeftijd van de
Palestijnen is verbazend laag.
Er weiden vijf man gearres
teerd, twee van 16 jaar oud.
twee van 17 en een van 21. Die
jongens waren al ongeveer 30
dagen onderweg en waren
waarschijnlijk op de terug
weg vanuit Israel.
De gewone mensen hier, zij
noemen zich Libanees, balen
echt van de rotzooi. Deze
Door
Cor Schoneveld
vanuit Libanon
zijn allemaal erg blij
dat de VN hier aanwezig is,
want dankzij de VN kunnen
ze weer een beetje normaal
proberen te leven. Voor dat de
VN hier was waren de mees
ten uit dit gebied weggetrok
ken.
De Hollanders zijn bij deze
mensen allemaal erg populair
en we worden dan ook wel
uitgenodigd om thee te ko
men drinken of om te komen
eten. Daar over de volgende
keer meer.
r Werken in de landbouw nauwelijks te eten.
zich vast aan de traditionele poli
tiek van onpartijdigheid. Hij be
zocht China, de Sowjet-Unie
stuurde delegaties naar de com
munistische buurlanden om
handelsverdragen te sluiten of te
vernieuwen, maar vergat niet om
naar Engeland en de Verenigde
Staten te gaan om wapens te vra
gen. Manich Jumsai, een promi
nent politieke essayist zegt: Hoe
hard wij ook ons best doen in on
ze buitenlandse politiek, in de di
plomatie in het algemeen, wij
kunnen op den duur toch niet
voorkomen dat wij worden opge
slokt door de supermogendhe-
den. Of deze supermogendheden
communistisch zijn dan wel ka
pitalistisch laat hij in het midden.
Wat Jumsai wil zeggen is dat
Thailand vroeg of laat partij zal
moeten kiezen.
En de voormalige minister van bui
tenlandse zaken, Pichal Rattakul
voegt daaraan toe dat als Thai
land een neutrale koers, een poli
tiek van compromis, blijft voeren
„wij ons terdege moeten realise
ren dat wij op niemand kunnen
terugvallen, wanneer we worden
aangevallen". Thailand is gevan
gen in een dilemma waaruit het
zich voorlopig niet kan bevrij
den.
Tegen deze achtergrond, het
conflict tussen Moskou en Pe
king om de heerschappij in Indo-
China, waarin Thailand dreigt te
worden meegesleept, wordt de
vraag gesteld of de verkiezingen
die op 22 april worden gehouden
wel nodig zijn; 22 miljoen stem
gerechtigden gaan aanstaande
zondag naar de stembus om
krachtens de nieuwe grondwet,
de 13e in 50 jaar, een nieuw La
gerhuis van afgevaardigden (301
zetels) te kiezen en een Hogerhuis
(276 zetels). De leden van de Se
naat worden benoemd door de
premier, generaal Knangsak
Comanan die in 1977 na een on
bloedige staatsgreep aan de
macht kwam. Premier Kriangsak
heeft zich niet kandidaat gesteld
deed ook niet mee aan de verkie
zingen, maar vele huidige kabi
netsleden en hoge ambtenaren
hebben al laten weten dat zij
Kriangsak als premier willen te
rughebben
Volgens de nieuwe regeling onder
de grondwet benoemt het Ho
gerhuis de premier. Zodat de uit
slag eigenlijk bij voorbaat al vast
staat. Maar, Kriangsaks enige te
genstander van formaat Kuktir
Pramoj, leider van de sociale ac
tiepartij en een voormalige pre
mier, hoopt de meerderheid van
de zetels in het Lagerhuis in de
wacht te slepen. Als hem dat lukt
is het nog geen uitgemaakte zaak
dat de Senaat Kriangsak als pre-
i mier aanwijst.
.,Het Hogerhuis zal niet tegen de
publieke opinie durven ingaan"
verklaart Kukrit. Zijn sociale ac
tiepartij (SAP) heeft 257 kandida
ten in de strijd gegooid. „Wij
hebben slechts 157 zetels in het
Lagerhuis nodig om een regering
te kunnen vormen", zegt Kukrit
SAP heeft tijdens de verkie
zingscampagne, die overigens
met moordaanslagen op politici
is gepaard gegaan, gepleit voor
decentralisatie van de regering,
directe verdeling van de ontwik
kelingsfondsen voor het platte
land en gelijke rechten voor de
etnische minderheden. Als er een
impasse ontstaat in de verkiezing
van een premier dan moet koning
Bhumipol tussenbeide komen
Hij zal dan een eigen kandidaat
naar voren schuiven. Politici ho
pen dat dat niet zal gebeuren
omdat de vorige keuze van de
koning een ramp is gewor
den.
De politieke onzekerheid die daar
op volgt is vooral onder de mili
tairen aanleiding om zich uit te
spreken tegen het houden van
verkiezingen, het gezaghebben
de Thaise blad Airthit merkte
nerveus in een commentaar op-
„In bepaalde geüniformeerde
groepen heeft dit een panieksi
tuatie veroorzaakt. Zij menen dat
een politieke ontwikkeling naar
democratie via verkiezingen het
land naar de afgrond leidt en ge
ven daarom de voorkéur aan een
staatsgreep. Zo'n concept is irra
tioneel en ouderwets. Democra
tie en sociale rechtvaardigheid
zijn de beste wapens tegen het
communisme" aldus het
blad.
Staatsgreep
De mogelijkheid van een staats
greep als er een onstabiele rege
ring uit de bus komt wordt door
Kukrit Pramoj niet uitgesloten.
„Het gevaar komt", zegt Kukrit.
'"uit de hoek van de jonge militai
ren die, wanhopig door het uit
blijven van hervormingen in de
militaire hiërarchie, hun leider
buiten de strijdkrachten zullen
zoeken en daarbij zullen flirten
met het communisme"
Deze jonge commandanten zijn
opgeleid in de Verenigde Staten.
Zij zijn fel anti-Amerikaans ge
worden en voelen zich meer
communistische revolutionai
ren", aldus Kukrit Pramoj. Ku-
krits halfbroer, Seni Pramoj, ook
een ex-premier, schrijver, dich
ter, journalist en krantenuitge
ver, verklaarde op een verkie
zingsbijeenkomst in Bangkok:
„Als de militairen weer een
staatsgreep gaan uitvoeren dan
zal ik persoonlijk een massale
demonstratie op touw zetten, in
de geest van de bloedige studen
tenopstand van 14 oktober 1973.
De studenten verdreven toen de
militaire heersers in wat bekend
is geworden als de „Oktober re
volutie"
Studenten hebben in het Thaise
politieke leven een beslissende
rol gespeeld en werden door de
militairen als „een gevaar voor de
stabiliteit" beschouwd. Onder de
regering van premier Thanin
Kraivixien, die door Kriangsak
omver werd geworpen, werd het
radicale nationale Thaise studen
tencentrum (NSCT) ontbonden.
De harde kern is de jungle in
gevlucht en heeft zich aangeslo
ten bij de Thaise communistische
partij. „De studenten van nu zijn
veel realistischer geworden",
zegt rector Prapassanera van de
Tha Mmasat-universiteit in
Bangkok, vanouds een broeinest
van radicale studenten, „de stu
denten realiseren zich nu dat zij
het land ook kunnen dienen door
te studeren en zich niet direct met
de politiek te bemoeien. De radi
cale studenten streden voor een
burgerbestuur en eerlijke verde
ling van de welvaart die in Thai
land nog ver is te zoeken. Armoe
de is vooral te vinden in de pro
vincies in het Noorden en Noord
oosten"
In deze streken moeten de mensen
het doen met een handvol rijst en
gezouten vis. Zeventig procent
van de plattelandsbevolking
werkt op grond die is gepacht. De
produkten die zij verbouwen
worden tegen belachelijke lage
prijzen ingekocht, het geld dat zij
lenen om zaad of mest te kopen
moet maandelijks worden afge
lost tegen een rente van 5 pro
cent. Er bestaat geen kans om te
sparen of grond te kopen.
Gegeven het feit dat 75 procent van
alle Thais hun brood in de land
bouw verdienen en dat 's lands
economie nog altijd is gebaseerd
op de landbouw, is de metamor
fose van de boer van een man die
gewend is te lachen, liefde te be
drijven en te kijken hoe de rijst
groeit tot een opgejaagd mens die
zich met moeite in leven moet
houden, een bittere ironie.
De gemiddelde maandverdienste
bedraagt niet meer dan 150 baht
(ongeveer f 14), het inkomen per
hoofd van de bevolking is maar
692 baht per maand (ruim f70),
waarmee dit land op de lijst van
de armste landen op de zevende
plaats staat. Terwijl in die noor
delijke en noordoostelijke pro
vincies de mensen het moeten
stellen met een handvol rijst en
gezouten vis, worden in Bangkok
in de uit marmer en glas opge
trokken sjieke hotels enorme
schranspartijen gehouden door
de rijke stadselite. Op meterslan
ge met oogverblindend bestek
gedekte tafels worden in porse
leinen schalen en zilveren terri
nes exquise gerechten geser
veerd.
Thailand gaat een onzekere toe
komst tegemoet. Een land waar
de tegenstelling tussen arm en
rijk groot is, waar de dienst wordt
uitgemaakt door een kleine groep
militairen, en waar de corruptie
welig tiert. Het gevaar is niet
denkbeeldig dat het volk zijn heil
zoekt inhet communisme, zo
merkte een Amerikaanse diplo
maat nog onlangs op.
L/n
VRIJ NEDERLAND
Verder in VN
provo Luud Schimmelpenninck.
Schimmelpenninck is uitvinder
van de meest ingenieuze zaken
(de witkar was ook zijn idee),
maar rijk ervan worden doet hij
niet; wanneer het met de paten
ten wat beter gelukt was, had hij
idioot rijk kunnen worden "Dai
lijkt me het ergste dat je kan ge
beuren."
Weinig uitschieters deze week in de
weekbladen. Alles kabbelt zo'n
beetje voort, maar van echt
vuurwerk is geen sprake.
Een portret van de minister van
economische zaken. Gijs van
Aardenne. wordt in Vrij Neder
land door P. E. de Hen geschii-
derd:
"Het is net een rubberbal"vindt
Van der Hek.
Volgens De Heri zouden oppositie
en gemor minder zijn, als de mi
nister zijn liberale visie wat meer
bevlogenheid wist te geven. Maar
dat ontbreekt bij Van Aardenne.
Jan Stoof licht de situatie in Iran
door onder het motto: "De onver
enigbare oppositie in Iran".
Jazzmusicus Theo Loevend ie
geeft een interview weg en in het
kleurkatern belichten Max Pam,
Rob Sijmons en A J. Kox de fi
guur Einstein. Dit naar aanlei
ding van zijn honderdste geboor
tedag.
Elseviers Magazine sluit zich aan
bij minister Andriessen. die on
langs verzuchtte dat meer Ne
derlanders hun vakantie in eigen
land zouden moeten doorbren
gen.
Volgens Elsevier is het in de Ne
derlandse hotels, pensions e.d: te
duur, wordt er te weinig service
geboden een is het in het hoog
seizoen te druk. Daar moet iets
aan worden gedaan, vindt EW.
Ook zou er meer slecht-weer-ac-
commodatie moeten zijn* zodat we
ons bij slecht weer toch in hotel of
buitenhuisje kunnen vermaken
Dat wordt flus, als we Elsevier
mogen geloven, terug naar af
Spelletjes doen in de stacaravan.
terwijl de regen naar beneden
druilt. En dat na een hele winter
binnenzitten. Een vakantie om
van te watertanden
Elsevier signaleert een nieuwe
trend: premiers op het schavot.
Premier Bhoetto van Pakistan,
premier Hoveida van Iran. Een
macabere gang van zaken, con
stateert D. M. van Rosmalen.
Met de religie van onz'ë christen
politici is hét volgens elseviers
omslagartikel wat vreemd ge
steld: ze hangen meer dan één
geloof aan. Elsevier ging te rade
bij o.a. mevrouw Gardeniers en
de heren Van Hulst, Schakel en
Verbrugh en komt tot de conclu
sie dat onze christen-politici
waarschijnlijkjë veel geloven.
Voor degenen onder de lezers die al
zodanig mét de wegwerpmaat
schappij zijn vertrouwd geraakt
dat zij hun tijdschriften na lezing
meteen weggoien. heeft de Haag
se Post de serie de PvdA-strate-
gen gebundeld. Met het PvdA-
congres voor de deur geen gek
idee. Een echte bevvaarbijlage
Overigens is er wel een coördinatie-
fout bij HP. want in het blad zelf
staat een advertentie voor deze
bijlage, als zou hij volgende week
pas verschijnen. Terwijl in de edi
tie van vorige week een adverten
tie stond, waarin de bijlagen al
voor die week werd aangekon
digd.
HP sprint er in de middelmatigheid
van deze week toch wel uit. Want
een fors deel is gewijd aan onge
publiceerd werk van literatoren
van de jaren zeventig. Om enke
len van hen te noemen: JMA
Biesheuvel. Mensje van Keulen.
F B Hotz. Jan Kal. Jan Donkers.
Hannes Meinkema en natuurlijk
Maarten 't Hart geven een deel
van hun (nog) verborgen gehei
men prijs. Een leuk overzicht van
de generatie van zeventig.
';Waarom loog Andriessen?"
vraagt voormalig politiek redac
teur van HP Kees Tamboer zich
af. Andriessen heeft eens tegen
Ta m boer gezegd: "Je zult mij niet
bewust zien liegen, dat doe ik
niet". Tamboer toont echter aan
dat dit gelogen is. Tamboer zegt
met deze vraag niet zijn gram te
willen halen. Maar slechts te wil
len onderstrepen dat politici niet
tegen journalisten mogen liegen,
omdat zij dan tegen het publiek
liegen. Bovendien wil Tamboer
'langs deze weg aan Andriessen
vragen wat nu zijn ware bedoe
lingen zijn geweest met die leu
gen".
hervormd
nederland
Een van de minst kleurrijke bladen
is deze week Hervormd Neder
land. Maar een stukje van Cathe
rine Kevl maakt veel van het ge
nus goed. Onder het kopje "Af
wassen of radioactieve moeder
melk", bindt zij de strijd aan te
gen de vaatwasmachine, het elek
trisch mes, de droogmachine en
de vriesdroogprocedes Een plei
dooi voor de gezelligheid van het
"afwassen met z'n allen" dat
energiebesparend is:
"De grootste geheimen vertellen
vrouwen elkaar onder de afwas.
Kortom dit sociale gebeuren
wordl vervangen door een druk
op de knop. - Waarom grijpt de
overheid bij alles in .maar niet bij
het gebruik van deze energiever
slindende. oppervlak te wat erver-
vuilende machines" - Ik denk dat
er een tijd komt dat we op onze
blote knieën smeken om de af-
waskwastgewone macaroni, de
fiets, de wastobbe en hel slagers-
Het zal de lezer duidelijk zijn, dat
Catherine Keyl hier niet zozeer
een pleidooi houdt voor de
emancipatie als wel voor het
voorkomen van dat wat als een
zwaard van Damocles boven ons
hoofd hangt: de kernenergie.
De Tijd laat Fons Rademakers aan
het woord. Deze is duidelijk aan
geslagen door het magere succes
van zijn film "Mijn vriend". Ove
rigens zegt Rademakers zich
weinig van kritieken aan te trek
ken. omdat een publiek de film
moet beoordelen.
'~Kritiekwie oefent dat nou toch als
métier uil? VVze brengt zijn tijd
nou door met het beoordelen van
de prestaties van anderen?"
Rademakers is toch wel een beetje
bezorgd, want filmmaken be
schouwt hij als een groot risico:
"Elke film kan je laatste zijn".
Vijfentwintig jaar geleden schre
ven de Nederlandse bisschoppen
een zendbrief: het mandement.
Walter Goddijn heeft een inter
view met kardinaal Alfrink naar
aanleiding van dit jubileum. Al
frink zette indertijd terwille van
de eenheid zijn handtekening
onder dit document dat hij nooit
zou verdedigen.
ANNEMIEK RUYGROK
