Trijfel aags Gemeentemuseum klinkt op verleden DENSDAG 18 APRIL l?>7i> AcruviumDecadaronCat faro en Kotor hebben met elkaar gemeen dat zij in 1067 en W79 grotendeels door aardbevin gen werden verwoestHet zijn vier namen voor hetzelfde stadje, dat door de Romeinen werd geslicht, in de negende eeuw door de Sa racenen werd verwoest, tussen 1185 en 1371 een zelfstandige stad-staat was. en nu. nu het voor de tweede keer voor een groot deel verwoest werd door een aardbeving, zo'n 5000 inwo ners telt. Een stadje dus ter grootte van Nootdorp, waar Jan Janssenwinnaar van de Tour de France, vandaan komt. terwijl Kotor alleen maar kan bogen op het li chaam van de Heilige Tri phun, dat door de Venetianen die op weg van Constantino- pel naar Venetië even aan legden in Kotor. voor 300 Ro meinse soldaten aan een Heer uit Kotor werd verkocht. Dat was in het jaar 809. Het li chaam van de heilige werd van het schip het stadje inge dragen. maar weigerde op een gegeven ogenblik verder te gaanDe stuurman van het Veneliaanse schip zei (en ik citeer nu uit .Joegoslavië' van het echtpaar Bihalji-Me- ,.0 heilige Triphun, van verre heb ik u hierheen gebracht beweegt u nu verder". Toen hij dit gezegd had, kon hij zijn mond. die tot aan zijn oren toe open stond, niet meer dicht doen, maar dankzij ge bed van de aanwezige geeste lijken erbarmde de heilige zich over de stuurman en be gaf zich. zo dood als hij was. weer op weg. totdat hij voor een tweede keer stokstijf stil bleef staan. Op die plek heb ben ze toen maar de kathe draal Sveti Tripun gebouwd, die in 1667 ook al te lijden had van de aardbeving, en waar van nu in elk geval de klokke- toren gespaard is gebleven zoals ik in het tv-programma ..Paspoort" tot mijn vreugde zag. Die klok zal dus niet ter, eeuwi gen dage stil hoeven te blijven slaan op 7 uur 20. of op 7 uur Door Nico Scheepmaker vijvertje met goudvissen waar katten.aan de rand van het water, schuldbewust naar zalen te kijken, en ook. als enig gerucht, een stel biljar tende soldaten in een kaal lo kaal waar plotseling licht brandde". Vriendelijk 19zoa Is de klok op de foto van een verwoest gebouw in Her- ceg-Novi m het dagblad Vjes- nik van maandag Elektri sche klokken, wier levens draad abrupt wordt doorge sneden op hel moment van een aardbeving, zijn tegenwoor dig geliefde gedenktekens t'oor aardbevingen. De sta- tionsklok in de Macedonische hoofdstad Skopje staat nog steeds doodstil op het uur waarop in 1963.op 26 juli.een aardbeving 1070 slachtoffers eiste. Watermeloenen Als ik aan Kotor in verband met de aardbeving denk. denk ik aan wegrollende waterme loenen. Toen ik Kotor een kwart eeuw geleden voor het eerst bezocht, werd ik gefrap peerd door de metershoog op gestapelde watermeloenen op het marktje in het palmen- laantje.en vooral door het feit dat de van verre gekomen ei genaars en eigenaressen de nacht slapend naasl hun wa termeloenen doorbrachten Zouden al die donkergroene watermeloenen op zondag ochtend 7 uur 20 de zee inge rold zijn.of zijn erop 15 april nog geen watermeloenenIk heb van die eerste tocht door Montenegro een dagboek bij gehouden. waarin ik lees dal we lange tijd ..door schemeri ge. bijna steeds verlaten straatjes dwaalden, heel oud heel oneconomisch aangelegd met ontelbare pleintjes en kleine stokoude kerkjes, een Veel mensen droegen toen blijk baar hoofddoeken met franje, en een veel te groot percentage van de inwoners had een te kort been. Maar erg vriende lijke mensen, vriendelijker dan in Dubrovnik. waar het aanbieden van particuliere kamers voor onderdak veel opdringeriger geschied de: ,JEen aandoenlijk vrouwtje vroeg of we misschien kamers zochten.heel even maar.en to taal niet opdringerig, waar na ze vertelde dat de toestand er sinds de oorlog niet beter op was geworden. Dat ze 's avonds niet at. en wel aan landgenoten maar niet aan vreemdelingen kamers mocht verhurenomdat de vreemde lingen de hotels in stand moes ten houden. En dat alles d uurder werdnu pas weer de bezems, en dat we gelukkig waren in een vrij land te wo- Spelden Het was nog de tijd dat je zo n vrouw gelukkig kon .maken met een paar pakjes spelden, en dat deden we dus. Een man kwam langs, zag ons zitten aarzelde even, vroeg toen be leefd of we misschien kamers zochtenwe zeiden dat we ten ten hadden, en hij wist toen niet goed hoe hij, zonder on beleefd te lijken, weer door kon lopen. Ach ja. nu ik dit allemaal herlees komt die warme, hartelijke sfeer van Kotor en zijn inwoners anno 1954 weer als een geur in mijn herinnering terug. Ik was wel gehecht aan dat stadje, maar de Grote Aardbever wist het beter en heeft het door elkaar gerammeldIk ben het daar niet mee eens. _DEN HAAG - Tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde het h. Haags Gemeentemuseum een tentoonstelling van „drinkgerei van vele eeuwen". De omstan- i digheden in die tijd waren er niet 1 naar dat de expositie een grote omvang kreeg: veel van het bezit was al veilig opgeborgen en ook de middelen om een dergelijk overzicht te kunnen financieren zullen er waarschijnlijk niet zijn geweest. Het museum beperkte _j zich in ieder geval tot een over zicht dat tot 1800 liep. Eén van de medewerksters aan de ze expositie was mevrouw B Jansen, thans een van de mu seumconservatoren. Ze heeft na de oorlog lange tijd de wens ge- voeld om die expositie van „drinken en klinken" nog eens over te doen, en dan veel beter. Nu, met haar afscheid wegens pensionering in zicht, doet die mogelijkheid zich voor. Het mu- seum biedt nu „haar" tentoon stelling. waarmee ze volgens ei gen zeggen zeer gelukkig is. „Drinken en klinken" met als on dertitel „3500 jaar drinkgerei uit eigen bezit" is een welhaast ideale expositie. Ze bestrijkt een zeer brede periode, die begint met een eenvoudig doch sierlijk beugelkannetje uit Mykene van 1375-1300 voor Christus tot het meest geavanceerde wegwerp- bestek dat vliegreizigers anno heden krijgen aangeboden. Niet alleen de geschiedenis van het drinken van wijn, bier, koffie en thee wordt onder de loep geno men aan de hand van diverse, vaak schitterende antieke voor werpen. ook de sociaal-maat schappelijke kant wordt belicht door middel van goed gedocu menteerde maar nooit te lange teksten die, zoals het hoort, direct bij de geëxposeerde voorwerpen zijn te vinden. Landkaartjes, curiosa, stijlkamers, muziek en rondleidingen vormen de „stoffering" van de voorwer pen, die op deze manier helder en duidelijk in hun verband worden geplaatst. Het is zodoende geen tentoonstelling geworden van louter fraaie voorwerpen. Wat is ontstaan, is een beeld van onze drinkgewoonten door de eeuwen heen. Dat de voorwerpen die daarbij werden gebruikt toevallig vaak heel mooi zijn, is een van de aantrekkelijkheden op deze Haagse tentoonstelling, maar ze vormt beslist niet de enige reden Een herberg uit de 17e eeuw om haar te bezoeken. Wat „Drinken en klinken" vooral duidelijk wil maken, is dat het drinken van wat voor soort drank dan ook, onlosmakelijk is ver bonden met onze zeden. Veel spreekwoorden, gezegden en motto's wijzen daar al op, maar sommige moeten van een relatief korte duur zijn. Als het nu als een „zonde" wordt beschouwd dat wijn versneden wordt of met wa ter vermengd, dan moet er ergens in de geschiedenis een breuk punt hebben gezeten. Voor de Grieken en Romeinen gold het onvermengd drinken van wijn als onbeschaafd. Wijn behoefde trouwens extra stoffen, zoals ho ning. aloë, myrrhe om op smaak te worden gebracht. Jan Steen Ook bij Jan Steen, die de zeden en mores van het volk zo goed ver stond, speelt de drank een grote rol. Op zijn schilderijen wordt menig pimpelaar in kennelijke staat afgeschilderd. Het Gemeen temuseum laat een schilderij van hem zien dat voor de Rederij kerskamer van Warmond is ge maakt. Het opschrift boven een glas luidt „in liefde verwarmt", waarmee een toespeling wordt gemaakt op de plaats waar de re derijkers vandaan kwamen. In de tijd van Jan Steen kon je tij dens een gelag ook een molenbe ker voortgezet krijgen. Onder het draaien van de wiekjes moest het glas dan worden leeggedronken en wie dat niet lukte, moest op nieuw gaan drinken. Een ander glas uit de 17e eeuw was de dnn- kuit, die omgekeerd moest wor den neergezet omdat het pootje ontbrak. Was het glas eenmaal gevuld, dan moest het „ad fun- dum", tot op de bodem, worden uitgedronken. Behoorde wijn misschien toe aan bepaalde klassen in de samenle ving, met bier was het anders ge steld. Een bordje in een 17e eeuwse herberg vermeldt dat „Bier is dranck van alleman. Bier drinckt wie maar drincken kan". Thee- en koffieserviezen zijn twee hoogtepunten op de tentoonstel ling; het Haagse museum laat er bijzonder fraaie van zien. Tot op heden bouwt men daar aan zijn bezit van toegepaste vormgeving, zoals blijkt uit recente industriële produkten. Het klassieke Gilde- glas uit Leerdam, een ontwerp van A. D. Copier, dateert alweer uit 1930, maar het vliegtuigbestek dat Colombo en Pozzi voor Alita lia ontwierpen, is van 1964. Zoals wij het nu kunnen betreuren dat de Venetianen in de Middeleeu wen hun ongetwijfeld kostelijke glaswerk kapotsmeten, zal ooit een komende generatie het jam mer vinden dat de plastic beker tjes van nu de verbrandingsoven ingaan om tot compost te worden verwerkt. De tentoonstelling is tot en met 4 juni op werkdagen geopend van 10-17 uur, op zondag van 13-17 uur en bovendien op woensdag avond van 20-22 uur. CEES STRAUSS. KLEINE VAART Azo'lla 16 50 wnw Aligers nr Exmourth, Breezand 17 25 w Mantuchot nr New York, Carebeka-1 16 15 z Buboca nr Milos, Cornells Broere p 17 Newakr nr Dor drecht, Danile 17 vn Rotterdam nr New Ross, Dutch Engineer 15 vn Rotterdam nr Tees, Dutch Faith p 17 Wight nr Londonder ry, Dutch Sailor 15 vn Rotterdam nr Tees, Dutch Spirit 17 28 no Haisborough nr Rozenburg, Eendracht 16 dw Calais nr Antwerpen, Elan 16 te Vlaardingen, Elizabeth Broere 15 vn Rotterdam nr Immingham, Jenny Smits 17 vn Finisterre nr Gran- .gemouth. Klipper 17 vn Cherbourg nr Rotterdam, Looiersgracht 16 te Amsterdam, Louise Smits 16 50 nw Can. eil. nr Ge- Maashaven 15 vn Rotterdam nr Ham burg. Mare Bonum 17 50 n Landsend nr Faw- Mare Liberum 15 vn Rotterdam nr Port Jerome, Mare Novum 17 te Rotterdam. Markab-2 16 200 w Lobito nr Libreville, Neeltje Broere 17 vn Whitby nr Dor drecht, Nieuwland 16 vn Lissabon nr Leixous, Philip Broere 16 te Rotterdam, Sarah Elisabeth 17 vn P. Barbados nr Georgetown, Schildmeer 17 95 w Algiers nr Amster- Sertan 16 120 wnw Bordeaux nr Pasa- jes, Southpole 17 80 wnw Djeddah nr Fa- magusta. Spiegelgracht 17 vn La Rochelle nr Bilbao, Yolanda 17 te Rotterdam. GROTE VAART Acila 16 v Piraeus nr Genua, Acmaea 12 te Shellhaven, Alkmaar 16 v Arenas nr Corintho, Amsteldreef 16 v Singapore nr Basrah, Bilderdijk 16 v Rotterdam nr Savan- Buena Vista 16 v Las Palmas nr Rotter- Chevron the Hague 17 te Canvey Island, Diloma 16 v Rotterdam nr Hamburg, Getafix 13 455 zw Bombay nr Kharg, Merino Express 16 1320 zw Chagos Arch, nr Wallaroo. Nedlloyd Colombo 17 330 o Brisbane nr Djakarta, Nedlloyd Freetown 17 te Manilla, Nedlloyd Hoorn 10 te Fos. Nedlloyd Rotterdam 16 150 n Azoren nr New York, Nedlloyd Sinoutskerk 17 300 nw Manil la nr Yokohama, Nedlloyd Waalekerk 17 25 n Timor nr Surabaya, Onoba 17 te Piney Point, t Ik ben weer Professor, doe zoals vroegerTj nu dadelijk een nr r verstandige yC_ handeling r Verberg uw formules veilig op een gehe ime plaats. OnmiddellijkJommeke. Ik heb een geheime bergplaats f onder de grond KROKETJES VAN KIPPELEVERS Breng een pan met wat zout aé kook en leg ei kippelevers in. tot het water w de kook komt e dan 6 minuten zachtjes koken. Schep ze er met een schuimspaan uit. Snijd de kippelevers in zeer kleine stukjes en snipper een flinke ui ragfijn. Fruit de uisnip- met 8 fijngesneden jenever bessen in 50 gr boter heel licht goudgeel meng er dan de kippele- bloem. Roer tot de bloem licht gekleurd i en voeg dan 1 eetlepel tomatenpure geleidelijk 3 dl bouillon, liefst kippebouillon. Blijf roeren, steeds bo ven U dikke massa ontstaat. Kruio met royaal gemalen peper, eetlepel versgehakte pe terselie en zout smaak. Laat het meng sel koud en stijf worden en vorm er dan kleine kroketjes van. Wentel deze door bloem door losgeklopt vervolgens door droog, fijn broodkruim. Bak de kroketjes in hete frituur goudbruin WINA BORN Leidse bioscopen LUXOR: "De gendarme ziet ze vliegen", dag. 2.30. 7.00 en 9.15 uur, zon. 2.30, 4.30. 7 00 en 9.15 uur, paasdagen 2.15, 4 00. 7.00 en 9.15 uur. a l CAMERA: "Foul play", dag. 7.00 en 9.15 uur, a l. Kindermatinee: "Speedy Gonzales", do. vr. zat. en w oe. 2.30 uur, zo. 2.00 uur, 2e paasdag: 2.00 en 4 15 uur, a 1 Nachtvoorstelling: "Last tango in Pa ris", vr. en zat. 11.30 uur. löjaur. LIDO 1: "The deer hunter", dag. 2.30 en 8.00 uur, zon. 2.30 en 8.00 uur, 16 jaar LIDO II "Body snatchers", dag 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zon. 2.30, 4.45, 7.00 en 15 uur, 16 jaar. LIDO III: "De reddertjes", dag. 2.30 uur, zon. en ma. 2.30 en 4.45 uur, a l. "Mijn vriend", dag. 7.00 en 9.15 uur, 16 jaar. STUDIO: "Tom and Jerry", dag. 2.30 uur, zon. en ma. 2.30 en 4.45 uur, a.l. "Animal house", dag. 7.00 en 9.15 uur, a.l. TRIANON: "Les bronzés" dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zon. 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur. al. .REX "Er op of er onder", dag 2.30-, 7.00 en 9 15 uur, zon. 2.00, 5.00, 7.00 en 9.15 Nachtvoorstelling "Bloot, blond en ge vaarlijk", vr. en zat. 11.30 uur, 16 jaar Bioscopen Alphen EURO I: "De gendarme ziet ze vliegen" dag 1.45. 6 45 en 9 15 uur. zon. en ma. 1 45.4.15.6 45 en 9.15 uur. za 0 15 uur. a 1 EURO II "The deer hunter", dag. 1.30en 8 00 uur, 12 jaar. Nachivoorstelling: "The ear", za 0.15 EURO lil "Sain of de 120 dagen van Sodom". dag. 2.00. 7.00 en 9.30 uur. zon. en ma. 2.00.4.30.7 00 en 9.30 uur, 16 jaar. Nacht voorstelling: "The sting". za. 0.15 uur. 16 jaar EURO IV: 'Superman", dag. 1.30 uur, zon en ma 1.15 en 4 00 uur. a.l. "Mijn vriend", dag. 7 00 en 9.00 uur, 16 jaar. Nachtvoorstelling: "Sexhuis Rozema- rie", za. 0.15 uur. 16 jaar. Bioscoop Voorschoten GREENWAY: "Grease", do. 6 45 uur, vrij. 4.00 en 7.00 uur. zat 4.00.7 00 en 9 15 uur. zon. 4.00en 6.15 uur. ma. 4 00en 7.00 uur. dins. 4.00 uur. wue. 4.00 en 7.00 uur. Ongevallendienst -ziekenhuizen Leiden .ingevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones- senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.) Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: Middagbezoekuur. 13.45-14.30 uur. Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: vaders extra van 18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan 2 bezoekers per patiënt). Sint Elisabeth-ziekenhuis: Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 u (alleen voor de echtgenoot) v 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 ui Babyshow en avpndbezoek. Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30 Academisch Ziekenhuis Voor alle patiënten (behalve kinderen) zijn de bezoekuren als volgt: Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.30 uur Voor de prematurenafdeling gelden de volgende bezoekuren (alleen voor ou ders en grootouders). Dag. van 14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur. lezoek aan ernstige patiënten ^wanneer voor ernstige patiënten doorlopend be zoek wordt toegestaan kan de hoofdver pleegkundige hiervoor speciale kaarten verstrekken. Bezoektijden Kinder kliniek: Dagelijks: 15.00-15.45 uur 18.30,19.00 uur. Bezoektijden kinderafdeling.- Elke dag: 14.15-15.00 uur 18.30-19.00 uur Alphen aan den Rijn Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas 13.30-14.15 en 18,30-19.30 uur Kraamaf deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou ders 18.-18.30 uur. Geluidshinder Schiphol Klachten over geluidshinder van vlieg verkeer van en naar Schiphol kunnen dag en nacht worden gemeld bij het in formatiecentrum Geluidshinder Schip hol (020-175000). y" do. 8.45 i ;o. 8.45 uur. di. ^ud^Hieuius 18 april 1979 Honderd jaar geleden stond in de krant: - Te Parijs zijn meer stadsklok ken dan in eeiuge andere stad, maar geen twee daarvan gaan gelijk. Voortaan zullen zij alle door middel van electriciteit ge regeld worden: een telegraafnct zal van hel observatorium wor den geleid naar twaalf ver schillende gebouwen in de stad. waar uurwerken zijn. Vandaar zullen weer draden loupen naar de groote kerkklokken. Men scha' de kosten voorloopig op 80.000 fr. - De "Golos" meldt, dal in den laatsen tijd in Charkow niet minder dan 1040 personen in hechtenis zijn genomen up be schuldiging van nihilistische actie. Zij zijn in twee gevange nissen geinterneerd. maar ver- scheidenen zijn reeds verban nen. Gouverneur Minkwitz re geert met ijzeren hand. Maar gestrengheid schijnt velen nihi listen geen vrees aan te jagen. Niet ver van de kathedraal van Kasan te St .-Petersburg is een man gevonden, badende in zijn bloed. Een dolk lag naast hem. alsmedeeeu brief jewaarop met rooden inkt was geschreven "Iwan Sabego. 23 jaren oud. auditeur bij de medico-chirur- gisehe academie, werd om zijn verraad met den dood gestraft. Het sociaal-revolutionaire uit voerende comité". Wie zich dus losmaakt van de organisatie, wordt gedood. Vijft ig jaar geleden - Vannacht omstreeks drie uur is brand uigebruken in het Pa leis voor Volksvlijt le Amster dam, dat in enkele uren een roo- kende puinhoop was. Het vuur is waarschijnlijk ontstaan in een keuken. De Amsterdamse brandweer.die uit alle kazernes motor- en ladderwagens naar het Frederiksplein zond, stond vrijwel machteloos tegenover de kolossale vuurzee, vooral door de geweldige hitte, welke de brandweermannen verhinder de naderbij te komen. Zij be paalden zich in hoofdzaak tot het voorkomen van brand in de aangrenzende huizenblokken. Als een kinderbouwwerk is het reusachtige glazen paleis ten slotte in elkaar gestort. Om streeks drie uur zonk. met een geweldigen slag. de reusachtige glazen koepel ineen, waarop het bekende beeld met - o. ironie van het lot - een fakkel in de hand. tot het laatste vogenblik had stand gehouden. De schade wordt geraamd up drie millioen gulden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 25